George, καταλαβαίνω τι λες, όμως τα μπλέκεις σε κάποια σημεία και βγαίνει εντελώς άλλο νόημα. Ή μπορεί και να διαφωνούμε (που δεν το νομίζω). Αναφέρομαι στην αντιπαραβολή Μουσικής και Στίχου, και συγκεκριμένα στο ότι -όπως υποστηρίζεις- η Μουσική μόνο αντικειμενικά καλή μπορεί να είναι, ενώ οι Στίχοι όχι. Δες λίγο τι εννοώ:
Quote:
|
Το μέλος Orfeus στις 25-07-2005 στις 18:28 έγραψε:
Η μουσική σαν "ύλη προς δημιουργία" ας πούμε, είναι κοινή για όλους και αυτή η ύλη είναι αντικειμενική. Είναι εκεί και την βλέπουν όλοι. |
|
Όπως και η γλώσσα. Ως ύλη προς δημιουργία, οι λέξεις υπάρχουν και είναι στη διάθεση όλων μας. Τις έχουμε καταγράψει σε λεξικά, τις ακούμε και τις χρησιμοποιούμε καθημερινά, όλοι μας μπορούμε να έχουμε πρόσβαση σε αυτές. Σαν υλικό, υπάρχουν για όλους.
Quote:
|
Αυτό που θα συμβεί με την δημιουργία του καθενός, δεν μπορεί να έχει άσχημο (αντικειμενικά) αποτέλεσμα. |
|
Ούτε όμορφο αντικειμενικά αποτέλεσμα όμως μπορεί να έχει, έτσι δεν είναι; Αν πάω σε ένα club και βομβαρδιστώ με τους γνωστούς ήχους, τόσο εγώ όσο και ένα κάρο άλλοι (μεταξύ αυτών κι εσύ ο ίδιος) θα βρουν απαράδεκτη και ενοχλητική τη μουσική, κι ας μην υπάρχουν στίχοι. Άρα; Δεν μπορούμε να μιλήσουμε για πολύ άσχημο αποτέλεσμα; Kι αυτομάτως, δε μιλάμε για υποκειμενισμό αφού για άλλους είναι έτσι και για άλλους αλλιώς;
Quote:
|
Ότι κι' αν είναι αυτό, γιατί ότι κι' αν είναι, είναι Μουσική. [...] Πάρε ένα οποιοδήποτε τραγούδι και αφαίρεσε τα λόγια. Τι ακούς; Μουσική δεν ακούς; Έχει τίποτα η μουσική; Μια χαρά είναι. Όργανα είναι που παίζουν τις νότες. Κιθάρες, Σάζια, Ούτια, Βιολιά... ότι και να είναι αυτά... άσχημα είναι; |
|
Δηλαδή ένα τραγούδι του Φοίβου, αν του αφαιρεθούν οι στίχοι, είναι μια χαρά με αυτή τη λογική; Ως μουσικό καθαρά αποτέλεσμα είναι για σένα όμορφο, και το μόνο που το χαλάει είναι οι στίχοι που του έχει προσθέσει; Ως μουσική καθαρά, θεωρείται από όλον τον κόσμο καλή; Προκαλεί σε όλους τα ίδια συναισθήματα και τις ίδιες αντιδράσεις;
Από την άλλη όμως, υπάρχουν και άτομα που θεωρούν υπέροχες τις μελωδίες του Φοίβου και του Καρβέλα, ακόμα κι αν δεν τους βάλεις λόγια. Πιο ξεκάθαρο είναι το παράδειγμα των beat. Οι στίχοι δεν είναι απαραίτητο να υπάρχουν. Υπάρχουν εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως που βάζουν ένα CD σπίτι τους, στο αμάξι τους, στη δουλειά και την βρίσκουν με τη μουσική που ακούν, την ίδια ακριβώς που άλλοι δεν την αντέχουν. Άρα, είναι καθαρός υποκειμενισμός!
Quote:
|
Η Μουσική δεν είναι όπως ο λόγος, γιατί με το λόγο μπορείς να προσβάλλεις ή να πονέσεις έναν άλλο άνθρωπο. Μορείς ακόμα να υποβιβάσεις τη νοημοσύνη του λέγοντάς του "μείνε μαζί μου έγκυος" και πλείστα χειρότερα που έχουν ακολουθήσει. Και αυτό συμβαίνει ακριβώς επειδή ο λόγος είναι υποκειμενικός. Γι' αυτό μιλάμε άλλωστε για καλό και κακό τραγούδι. |
|
Έχεις απόλυτο δίκιο. Είναι αυτή η διττή λειτουργία της γλώσσας που αναφέρει ο διάσημος γλωσσολόγος Saussure. Κάθε λέξη έχει δύο λειτουργίες, το "σημαίνον" και το "σημαινόμενο". Το σημαίνον είναι η φωνολογική μορφή (η ακουστική εικόνα) με την οποία δηλώνεται η σημασία μιας λέξης, δηλαδή οι φθόγγοι, κοινώς ο ήχος. Σε έναν Κινέζο, ο ήχος [s][a][γ][a][p][o] δεν μπορεί να προκαλέσει κανένα συναίσθημα, γιατί δεν έχει νόημα. Είναι απλώς ένα σύμβολο. Για τον Έλληνα όμως, που γνωρίζει την έννοια του [s][a][γ][a][p][o], μπορεί να του προκαλέσει πολύ έντονα συναισθήματα. Εδώ λοιπόν μπλέκει το "σημαινόμενον", η σημασία, το περιεχόμενο μιας λέξης.
Βεβαίως λοιπόν λέξεις όπως "χωρισμός", "ελευθερία", "αγάπη", "βιασμός", μπορούν να προκαλέσουν από μόνες τους συναισθήματα στον ακροατή, ανάλογα με τις εμπειρίες και τις αντιλήψεις που έχει. Άρα μιλάμε για καθαρό υποκειμενισμό. Εδώ συμφωνούμε απόλυτα.
Ωστόσο (συνεχίζοντας από παραπάνω)...μια μουσική σύνθεση δεν μπορεί εξίσου να προσβάλει την αισθητική μου; Δε λέω να μου προκαλέσει ψυχολογικά τραύματα ή έκρηξη θυμού, όπως ξεκάθαρα μπορούν να κάνουν οι λέξεις. Μιλάω για συναισθήματα όπως "ανία", "κούραση", "αηδία", "αποστροφή", "ένταση". Όταν ακούω σκυλάδικα π.χ., αυτά νιώθω ανάμεσα στα άλλα. Τα ίδια συναισθήματα μπορεί να προκαλέσει και η μουσική του Wagner σε κάποιον που ακούει κυρίως σκυλάδικα, η jazz σε κάποιον που ακούει παραδοσιακά, η easy listening σε κάποιον που ακούει metal κλπ. κλπ. Σίγουρα, η μουσική δεν μιλά για να βρίζει ή να προσβάλει ή να πληγώνει, αλλά οπωσδήποτε μπορεί να ενοχλήσει, να προκαλέσει βαρεμάρα, ακόμα και ταραχή (βάλε σε μια γιαγιά να ακούσει beat-άκια και hip-hop σε νορμάλ ένταση και θα δεις σωματικά τι διαταραχές μπορεί να προκαλέσει αυτός ο ήχος, τον οποίο ο εγκέφαλός της τον μεταφράζει ως θόρυβο).
Quote:
|
Ο όρος "καλή και κακή μουσική" είναι λάθος, γιατί η μουσική είναι μόνο καλή. |
|
Ως Τέχνη; Φυσικά! Το πιο όμορφο πράγμα στον κόσμο (για μένα δηλαδή, άρα κι εδώ υποκειμενικά μιλάμε), η ανώτερη μορφή Τέχνης! Άρα; Μήπως εννοείς ότι η Μουσική είναι μόνο καλή, όμως η Σύνθεση μπορεί να είναι από τραγικά κακή ως αριστουργηματική (κάτι που όμως είναι εντελώς υποκειμενικό); Αντίστοιχα, ο Λόγος δεν είναι ένα από τα βασικά χαρίσματα του Ανθρώπου, ενδεχόμενα το μεγαλύτερο δώρο της Φύσης (όπου "Φύση", "Θεός" για τους θρήσκους, για να μη γίνει κι εδώ "10 Εντολές"
) προς τον Άνθρωπο, η Στιχουργική όμως είναι εντελώς υποκειμενική, μιας και οι λέξεις προκαλούν διαφορετικά συναισθήματα στον καθέναν μας;
Όπως και να έχει, γιατί μάλλον παίζουμε με τις λέξεις, όταν το paramithi έθετε αυτό το ερώτημα, πιστεύω ότι εννοούσε ακριβώς αυτό που λέει: Μπορεί κάποιος να πει ότι μια μουσική σύνθεση είναι καλή ή κακή και ποια είναι τα αντικειμενικά κριτήρια που μπορούν να κρίνουν μια μουσική (και όχι ΤΗΝ Μουσική!) καλή ή κακή; Κάνω λάθος;