Με αφορμή το δίπλα βιντεάκι που βρήκα, θέλω να πω 2-3 πράγματα που τα χρωστούσα εδώ και καιρό, για ένα θησαυρό που ανακάλυψα. Πρόκειται για τον κόσμο των κωφών, των κωφάλαλων. Το χρωστούσα, νοιώθω. Το βιντεάκι ΔΕΝ είναι στη νοηματική γλώσσα, εντούτοις είναι ΑΠΟΛΑΥΣΤΙΚΟΤΑΤΟ!

Όταν πριν λίγα χρόνια αποφάσισα να ξεκινήσω μαθήματα νοηματικής γλώσσας, έτσι, από περιέργεια, δεν είχα ιδέα για τον κόσμο που απλωνότανε μπροστά μου. Διότι γι αυτό ακριβώς πρόκειται, έναν άλλο κόσμο που ξεδιπλώνεται μπροστά στα μάτια σου και καλείσαι κι εσύ να συμμετέχεις ενεργά. Σιγά σιγά ανακάλυψα ότι η νοηματική γλώσσα, μπορεί μεν να υστερεί σε ήχο, είναι πάμπλουτη όμως σε οπτικό υλικό, και ότι λείπει από την ακοή, το αναπληρώνουν με το παραπάνω οι υπόλοιπες αισθήσεις. Έτσι θεωρώ ότι οι κωφοί (και οι κωφάλαλοι) υπερτερούν σε παρατηρητικότητα, έκφραση και ευαισθησία. (Εγώ δηλαδή δε θα τα κατάφερνα ως κωφή καθότι δεν έχω ΚΑΘΟΛΟΥ παρατηρητικότητα. Ούτε ευαισθησία αλλά αυτό δεν είναι του παρόντος).

Είναι φοβερό το πως οι κωφοί έχουν το δικό τους κόσμο, και για να μπεις εκεί μέσα πρέπει πραγματικά να δεις τα πράγματα διαφορετικά, μέσα από τα δικά τους μάτια. Δεν είναι σαν μια οποιαδήποτε άλλη ξένη γλώσσα που μαθαίνεις γραμματική, λεξιλόγιο παπαγαλία, γράφεις καμιά έκθεση, ακούς καμιά  συνομιλία και τέρμα. Για να μιλήσεις σαν κωφός πρέπει και να σκέφτεσαι σαν κωφός. Πρέπει δηλαδή να μιλάς λίγο πιο αργά για να μπορούν να διαβάζουν τα χείλη σου (αργά είπαμε, όχι σαν παιδί με ειδικές ανάγκες). Πρέπει να σκέφτεσαι ότι δε σε ακούνε όταν τους φωνάζεις από απόσταση και δε σε βλέπουν, άρα ψάχνεις άλλον τρόπο να τους κινήσεις την προσοχή (απαγορεύεται η ρίψη αντικειμένων προς τα πάνω τους). ’ρα παιζεις με το φωτισμό κυρίως (δε θυμάμαι τι άλλο μας είχε πει η δασκάλα).

Οι κωφοί έχουν αναπτύξει το δικό τους κώδικα επικοινωνίας, έχουν φοβερές δεξιότητες με τα χέρια, τα δάκτυλα, το σώμα και είναι πολύ εκφραστικά άτομα. Οι εκφράσεις του προσώπου τους είναι πολύ ουσιώδεις όταν μιλούν μεταξύ τους. Δε μπορείς να εκφράζεσαι στη νοηματική χωρίς τους ανάλογους μορφασμούς, όπου όλο το σώμα βέβαια συμμετέχει. Μια λέξη μπορεί να έχει χίλια δυο διαφορετικά νοήματα, αν της προσδώσεις άλλη έμφαση, έκφραση, ένταση. (Εδώ αμολιέσαι, κτυπιέσαι άμα το θέλει η έκφραση, αφρίζεις, συνοφρυώνεσαι, πετάς χέρια και πόδια δεξιά και αριστερά για να δείξεις χαρά, θυμό, και μπορείς να κάνεις φατσούλες όταν λυπάσαι, ακριβώς όπως εδώ στο διαδίκτυο - Υπερβάλλω λίγο για να δείξω ότι πρέπει οι κινήσεις, τα νοήματα να συνοδεύονται από έκφραση).

Επίσης, είναι σημαντικό να κρατάς συνέχεια επαφή με το άτομο με το οποίο μιλάς, κάτι που εμείς ίσως αποφεύγουμε συχνά. Αυτό μου φάνηκε περίεργο διότι εμείς κρυβόμαστε καμιά φορά πίσω από τα λόγια, κοιτάμε χάμω, κρύβουμε το στόμα, παίζουμε με τα χείλη μας, κάνουμε εκφράσεις που διαφωνούν με τα λεγόμενα μας. Έχω την εντύπωση ότι οι κωφοί μπορούν καλύτερα να καταλάβουν τι πραγματικά εννούμε εφόσον εκτός από χείλη, διαβάζουν έκφραση, ένταση...

Τέλος, είναι ουσιώδες να πούμε ότι πρέπει να σεβόμαστε τη γλώσσα των κωφών και τα νοήματα που αυτοί επιλέγουν για μια φράση, μια λέξη, ένα όνομα. Δική τους γλώσσα κι ότι θέλουν κάνουν. ’μα έχεις μεγάλη μύτη και το νόημα του ονόματος σου δείχνει ακριβώς αυτό, δεν φταίνε αυτοί! Μπορείς βέβαια να τους υποδείξεις κάποια άλλα χαρίσματα σου. Πλάκα κάνω. Είναι διακριτικοί.

Δυο τρεις ακόμα επισημάνσεις:

- Οι κωφοί είναι πολύ έξυπνοι και οξυδερκείς, ακριβώς διότι αναγκάζονται να θέτουν σε λειτουργία άλλες αισθήσεις, όργανα τα οποία εμείς παραμελούμε ενίοτε. Προσωπικά τους θαυμάζω...

- Διαφέρει η νοηματική γλώσσα από χώρα σε χώρα. Όταν όμως κωφοί διαφόρων χωρών βρεθούν μαζί σε κάποιο χώρο, μπορούν (πάνω κάτω) να συνεννοηθούν! Όχι σαν εμάς που πιθανώς να το ρίξουμε στις ζωγραφομαχίες όταν δεν ξέρουμε τη γλώσσα του αλλουνού.

- Τελευταίως άκουσα ότι τα μωρά μπορούν πιο εύκολα (και σε πιο μικρή ηλικία) να μάθουν νοηματική γλώσσα  παρά να μάθουν να μιλούν...

Αυτά μου έκαναν εντύπωση από τα μαθήματα θυμάμαι... (κρίμα που σταμάτησα, ελπίζω να ξεκινήσω ξανά του χρόνου). Είναι κι άλλα και πολλά ενδιαφέροντα αλλά μόνο αν μπεις μέσα στον κόσμο αυτό μπορείς να τα δεις. Α και... το βιντεάκι αφιερωμένο εξαιρετικά! 

Καλό μας απόγευμα :)