Τι ξέρουμε λοιπόν για το αυθεντικό ρεμπέτικο; Τίποτε περισσότερο και τίποτε λιγότερο απ’ότι ως μουσικό είδος εξέφρασε τους πρόσφυγες δημιουργούς του οι οποίοι μέσα σε λιτό στίχο και με τη συνοδεία μπαγλαμά, μπουζουκιού και κιθάρας έδωσαν πνοή στη δυστυχία τους, στις Χαμένες Πατρίδες και στην μιζέρια της καθημερινότητας τους. Βέβαια ως Έλληνες διακρινόμαστε και από έναν ναρκισσισμό και μια άκριτη και άκρατη παρελθοντολαγνεία η οποία μας κάνει να αναπολούμε τις δάφνες του παρελθόντος ξεχνώντας ότι οι δάφνες μόνες τους δεν έφτιαξαν τίποτε απολύτως και κάνουν το πολύ-πολύ για κάνα στιφάδο.

Παρόλα αυτά δεν πιστεύω να νομίζει κανείς, ότι η δυστυχία εκφρασμένη μέσα από τραγούδι είναι δικό μας προνόμιο, καθώς ένα μεγάλο κομμάτι της μουσικής παραγωγής βασίζεται στη φιλοσοφία που έφτιαξε και το ρεμπέτικο.

Τέτοια είναι και τα calypso songs, τα οποία έχουν τις ρίζες τους στο μουσικό εκείνο κώδικα επικοινωνίας που είχαν επινοήσει οι αφρικανοί σκλάβοι, καθώς αλυσοδεμένοι όντες στα «πλοία της αγάπης» απαγορεύονταν να μιλάνε μεταξύ τους ταχαμου για να μην αποδράσουν (και να πάνε που στον Ατλαντικό;) και όπου τα λόγια δεν μπορούσαν η μουσική έκφραση έφτανε και περίσσευε.

Ο «βασιλιάς» των calypso songs είναι φυσικά ο Harry Belafonte και το έναυσμα για μένα να γράψω τούτα, ήταν ένα βιντεάκι που μου έστειλαν (4ο στο τέλος παραπλεύρως) και τον δείχνει να τραγουδάει το φοβερό «Banana Boat Song» στα αγαπημένα muppet, φαίνεται ότι ο άνθρωπος εκτός από φωνάρα είχε και χιούμορ.

Αυτή ήταν και η τρίτη φορά που το τραγούδι αυτό έπεσε στην αντίληψη μου μέσα από την τηλεόραση. Η πρώτη ήταν στην πιο χαρακτηριστική ταινία, του λεγόμενου και «weird» αλλά αγαπημένου μου σκηνοθέτη Tim Burton το «Beetlejuice». Την έχετε δει (και γελάσει) φαντάζομαι οι περισσότεροι και όσοι δεν το έχετε κάνει αύριο με τον κηδεμόνα σας. Η σκηνή λοιπόν έχει ως εξής, τα φαντάσματα (Alec Baldwin και Geena Davis) θέλουν να διώξουν τους ανεπιθύμητους Deetz και το σινάφι τους από το σπίτι τους και όταν αυτοί κάνουν το δείπνο σε φίλους τους καταλαμβάνουν και τους βάζουν να τραγουδήσουν και να χορέψουν στο Banana Boat Song, απολαυστική η σκηνή και όπως ανακάλυψα απολαυστικό και το τραγούδι.

Η πλάκα είναι ότι σχετικά σύντομα αφότου είδα την ταινία έπεσα πάνω και σε μια εξελληνισμένη σατιρική εκδοχή του, όταν ο Λαζόπουλος των 80΄ς ο Χαρυ Κλύν, τραγούδαγε το «Έ!, εγώ φταί, εγώ φταί, εγω φταί…που τους έκανα δεινόσαυρους…», και για να καταλάβετε τι ήθελε να πει ο ποιητής, ήμασταν πια στα μέσα 90’ς με Παπανδρέου για πρωθυπουργό και Καραμανλή για Πρόεδρο, το όλον 200 χρόνια αμφότεροι και με διαδεδομένο αστείο (;) «Μα τι θέλουν γέροι άνθρωποι και ασχολούνται με την πολιτική; …Φαίνεται πως από ένα σημείο και μετά η πολιτική αντικαθιστά το σεξ…Δηλαδή;…Να κάνουν στην χώρα τους ό, τι δεν μπορούν να κάνουν στη γυναίκα τους». Επίκαιρη παρατήρηση, αν ο Ανδρέας και ο Κωνσταντίνος τότε είχαν τη δικαιολογία των γηρατειών, ο Κώστας και ο Γιώργος σήμερα τι δικαιολογία έχουν;

Και πάμε πίσω στο τραγουδάκι, βλέποντας το βιντεάκι όπου εξηγεί το νόημα του έστω και χιουμοριστικά, αλλά το επεξηγεί, αποφάσισα να το κοιτάξω και πέρα από τη μουσική, το ρυθμό και τη φωνή του Belafonte, δηλαδή σε επίπεδο στίχου και νοήματος. Σαν στίχος (χωρίς τις επαναλήψεις) πάει κάπως έτσι,

Day-o, Day-ay-ay-o
Daylight come and me wan' go home
Day, me say day, me say day, me say day
Me say day, me say day-ay-ay-o
Daylight come and me wan' go home

Work all night on a drink a' rum
Daylight come and me wan' go home
Stack banana till the mornin' come
Daylight come and me wan' go home

Come, Mister tally man, tally me banana
Daylight come and me wan' go home
Come, Mister tally man, tally me banana
Daylight come and me wan' go home

It's six foot, seven foot, eight foot BUNCH!
Daylight come and me wan' go home
Six foot, seven foot, eight foot BUNCH!
Daylight come and me wan' go home

A beautiful bunch a' ripe banana
Daylight come and me wan' go home
Hide the deadly black tarantula
Daylight come and me wan' go home

It's six foot, seven foot, eight foot BUNCH!
Daylight come and me wan' go home
Six foot, seven foot, eight foot BUNCH!
Daylight come and me wan' go home 

Στίχοι όπως… Daylight come and me wan' go home…, Work all night on a drink a' rum, και Come, Mister tally man (ο επόπτης), tally me banana, έχουν τον ίδιο τραγουδιστό πόνο που βρίσκει κανείς και στο αυθεντικό ρεμπέτικο.  

Βρίσκω ότι ανάμεσα στα calypso και τα ρεμπέτικα, μπορεί οι αποστάσεις να είναι κομμάτι μεγάλες, οι άνθρωποι κομμάτι μελαψοί, τα μουσικά όργανα να είναι κομμάτι διαφορετικά αλλά η ουσία του τραγουδιού, δηλαδή το ανθρώπινο μεράκι και οι αγωνίες, κομμάτι όμοιες.

Καλησπέρα σε όλους