Και για να ολοκληρώσω με τα προηγούμενα πόστ, δε γίνεται να μην το κάνω χωρίς να αναφερθώ στο χώρο ο οποίος είμαι τόσο σημαντικός γα μένα, όσο και το τυρί στα μακαρόνια, την Βιβλιοθήκη.
Σήμερα η πραγματικότητα και οι απαιτήσεις και προκλήσεις που αυτή φέρει για τον χώρο των βιβλιοθηκών είναι τεράστιες, αλλά επειδή αυτός ο τρόπος γραφής μου θυμίζει βαρετά συνέδρια να το πάω λίγο διαφορετικά. Εφόσον οι βιβλιοθήκες θέλουν να επιβιώσουν ως σύγχρονα χρήσιμα και χρηστικά μέσα εκπαίδευσης, διάδωσης πληροφορίας και γνώσης οφείλουν να υπερβούν τον συμβατικό χώρο ραφιών-βιβλιοστασίων-γραφείων αλλά και να υπερβούν ακόμη το παραδοσιακά βασικό τους υλικό το βιβλίο.Η ψηφιοποίηση και η αλληλόδραση χρήστη-βιβλιοθήκης που παρέχει απλόχερα το διαδίκτυο είναι μια πραγματικότητα πάνω στην οποία πρέπει να στηριχτεί και να πορευτεί η κάθε βιβλιοθήκη αν θέλει να συνεχίσει να επιτελεί το έργο της. Εντάξει δεν ανακαλύπτουμε και την Αμερική, αλλά η ουσιαστική μεταφορά μιας βιβλιοθήκης στο ψηφιοποιημένο διαδίκτυο δεν είναι απλά φτιάχνω μια ιστιοσελίδα, πετάω και μια μηχανή αναζήτησης και καθάρισα, ποσώς, είναι κάτι σύνθετο, περίπλοκο και με πολλά προβλήματα-όπως ασφάλεια, πνευματικά δικαιώματα και πολλά άλλα.
Άλλωστε μεγάλη κουβέντα γίνεται και για το μέλλον του βιβλίου, κατά πόσον θα αντικατασταθεί από τα e-book, πλεονεκτήματα-μειονεκτήματα για συνέχιση της χρήσης του και της αντικατάστασης του και άλλα πολλά. Γνώμη μου είναι ότι το βιβλίο καθαυτό δεν πρόκειται να αντικατασταθεί, γιατί ακόμη και τώρα αποτελεί πολύ πιο «σκληρό» και διαχρονικό μέσο απ’ότι οποιαδήποτε ηλεκτρονική μορφή, άσε που πρέπει να περάσουν γενιές που θα μεγαλώσουν αποκλειστικά με αναγνώσεις σε ηλεκτρονική μορφή και που θα μπορούν να ξεφυλλίσουν 100αδες σελίδες μόνο μέσα από οθόνη, χωρίς να κουράζονται. Μέχρι τότε βλέπουμε.Ας δούμε όμως και την ιστορική πορεία των βιβλιοθηκών.
Στο συλλογικό ασυνείδητο, κατέχει μια μυθική θέση εφάμιλλη με αυτή της Ατλαντίδας η βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Για να δειχτεί η συμβολική της αξία ας ξεκινήσουμε το πράγμα πιο χαβαλετζίδικα, συγκεκριμένα στο τεύχος 114# του Κόμιξ, με τίτλο «Οι Φύλακες της Χαμένης Βιβλιοθήκης» έχουμε μια πολύ ωραία ιστορία ενός διαδόχου του Κάρλ Μπάρκς (ο μοναδικός ίσως άνθρωπος που μπορεί να τον φώναζες –πάπια-και να μην τσαντιζόταν μια και αυτός δημιούργησε την φαμέλια των Ντακ, με Θείο Σκρούτζ, Ντόναλντ, ανιψάκια κ.α) Ντον Ρόσα στην οποία τα ανιψάκια με την ιδιότητα των Μικρών Εξερευνητών και του παντογνώστη βιβλίου τους μαζί με τον Θείο Σκρούτζ διατρέχουν όλο τον πλανήτη πάνω στα ίχνη της Αρχαίας Βιβλιοθήκης της Αλεξάνδρειας, για να ανακαλύψουν τελικά ότι οι τελευταίοι φύλακες της Μεγάλης Βιβλιοθήκης είναι οι ίδιοι οι Μικροί Εξερευνητές και ότι το βιβλιαράκι τους είναι η συμπυκνωμένη έκδοση ολόκληρης της Βιβλιοθήκης με τις σύγχρονες ενημερώσεις βεβαίως-βεβαίως.Γουστόζικη ιστορία που αποτελεί μια ευφάνταστη απάντηση για εκείνο το φοβερό βιβλιαράκι μέσα στο οποίο υπήρχαν πληροφορίες για όλες τις αρχαίες και σύγχρονες γλώσσες, για όλα τα αστέρια του σύμπαντος και για πληροφορίες που κάλυπταν από το γήτεμα φιδιών μέχρι την καλλιέργεια μπανάνας (όλα αυτά είναι μέσα σε διάφορες ιστορίες). Γιατί ανέφερα όλο το παραπάνω; Πρώτα απ’όλα γιατί μου αρέσουν πολύ τα Κόμιξ και η οικογένεια των Ντακ και δεύτερο για να δείξω αυτό που πίστευαν οι αρχαίοι αλλά και πολλοί σήμερα για τη Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας, ότι δηλαδή περιείχε ΑΠΑΝΤΑ τα ΠΑΝΤΑ.
Ας πάμε τώρα σε πιο ιστορικά στοιχεία, οι Πτολεμαίοι (τελευταία των οποίων υπήρξε η Κλεοπάτρα), θέλησαν όχι απλά να ιδρύσουν μια ισχυρή και πλούσια πόλη, αλλά και μια μητρόπολη του πνεύματος και των Τεχνών γι’αυτό και από τον 4ο αιώνα π.Χ. αρχίζει ο πρώτος Πτολεμαίος ο Α΄ να θεμελιώνει ένα κτήριο που συνέχεια εξελισσόταν και έμεινε στην ιστορία ως η Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας (μέσα σ’αυτό υπήρχε και το περίφημο Μουσείο-Χώρος Μουσών).Πρέπει να καταλάβουμε ότι όλο αυτό το σύμπλεγμα, ήταν ένας σύνθετος πολιτιστικός οργανισμός που συμπεριλάμβανε πανεπιστήμιο, ερευνητικά εργαστήρια, αίθουσες διαλέξεων, θεατρικών παραστάσεων αλλά πάνω απ’όλα ήταν ένας χώρος που είχε βιβλία (τότε όταν λέμε βιβλία, μιλάμε για πάπυρους, περγαμηνές και τα σχετικά). Η φιλοδοξία της ήταν να περιέχει όλη την ανθρώπινη καταγεγραμμένη γνώση, την οποία δε θα θυμιάτιζε στα σκονισμένα ράφια, αλλά οι άνθρωποι της θα την ταξινομούσαν και θα την μελετούσαν διεξοδικά.
Αυτό που μας δείχνει η μελέτη βάσει ανασκαφών αλλά και πηγών ήταν ότι όντως η Βιβλιοθήκη αυτή σχεδόν πλησίασε τον στόχο της να έχει ΑΠΑΝΤΑ τα ΠΑΝΤΑ, σχεδόν και αν δεν τη κατέστρεφαν, έκαιγαν και έσφαζαν τους σοφούς ανθρώπους της, ίσως λέω ίσως και να τα κατάφερνε. Ο Ναπολέων είχε πει ότι «η πένα είναι πιο δυνατή από το σπαθί», μπορεί, σε βάθος χρόνου ίσως, αλλά άμεσα, βίαια και καταστροφικά ένα σπαθί μπορεί να καταστρέψει πολλές πέννες μαζί.
Δεύτερη μυθική βιβλιοθήκη που αντάμα με τα αρχεία της έχει θρέψει την φαντασία είναι αυτή του Βατικανού. Εντάξει οι χώροι του Βατικανού από το 1890 έχουν ανοίξει για το ερευνητικό κοινό, αλλά ο αστικός μύθος θέλει τα ντοκουμέντα καλά κρυμμένα, εκεί άλλωστε βασίστηκε και το Illuminati του Dan Brown, πολύ καλύτερο αν θέλετε τη γνώμη μου από τον Κώδικα Ντα Βιντσι. Λέγεται ότι στη Βιβλιοθήκη-Αρχείο του Βατικανού βρίσκονται έγγραφα από τον Ναό του Σολομώντα, χειρόγραφα της εποχής του Χριστού, γενικά έγγραφα με φοβερές και τρομερές πληροφορίες, α να μην ξεχάσω και σημαντικό κομμάτι απ’ότι διασώθηκε από την Βιβλιοθήκη της Αλεξάνδρειας. Ωραία όλα αυτά αλλά ποιος να ξέρει τι γίνεται, πέρα από τον Πάπα, τους μπιστεμένους καρδινάλιους και τον Μάκη;
Η επόμενη βιβλιοθήκη που θα αναφερθώ βρίσκεται στη λογοτεχνική φαντασία του κύριου Ray Bradbury με το κορυφαίο έργο «Φαρενάιτ 451», λογοτεχνική ίσως για το φαντασία δεν ξέρω.Φαρενάιτ 451 είναι η θερμοκρασία κατά την οποία ένα βιβλίο πιάνει φωτιά και καίγεται, στο βιβλίο περιγράφεται μια εφιαλτική μελλοντική κοινωνία οργουελικού τύπου, όπου όλα τα βιβλία είναι απαγορευμένα και καίγονται από ένα ειδικευμένο τμήμα πυροσβεστών, ο κεντρικός ήρωας ο Μόνταγκ, εκπαιδευμένος πυροσβέστης, ξεκινάει τυχαία την ανάγνωση ενός βιβλίου και αρχίζει η μεταστροφή του.
Κυνηγημένος πλέον συναντά μια κοινότητα ανθρώπων όπου το κάθε μέλος της έχει γίνει βιβλίο και η ίδια η κοινότητα μια ζωντανή βιβλιοθήκη.…τώρα μπορείς να μας γνωρίσεις όλους, από εδώ ο Φρέντ Κλέμεντ, πρώην καθηγητης στην έδρα Τόμας Χάρντυ στο Καίμπριτζ, τότε που το Καίμπριτζ δεν είχε ακόμη γίνει Σχολή Ατομικής Μηχανικής…όσο για μένα έχω γράψει ένα βιβλίο με τίτλο «Τα δάχτυλα μέσα στα γάντια, η ορθή σχέση μεταξύ ατόμου και κοινωνίας» και να’μαι εδώ! Καλώς ήρθες Μόνταγκ…
…διαβάσαμε τα βιβλία κι ύστερα τα κάψαμε από φόβο μήπως και τα βρούν…είναι προτιμότερο να τα φυλάμε μέσα στα κεφάλια μας…είμαστε όλοι αποσπάσματα ή και μεγάλα κομμάτια Ιστορίας, Λογοτεχνίας και Διεθνούς Δικαίου, ο Μπάιρον, ο Τόμ Παίην, ο Μακιαβέλι, ο Χριστός, οι πάντες είναι εδώ και η ώρα είναι περασμένη και ο πόλεμος όπου να’ναι αρχίζει……λίγοι παλαβοί με στίχους μέσα στα κεφάλια τους δεν μπορούν να βλάψουν κανένα-το ξέρουν και το ξέρουμε και εμείς…
…Καθώς βάδιζαν, ο Μόνταγκ τους λοξοκοίταξε έναν-έναν, «Μην κρίνεις ένα βιβλίο από το εξώφυλλο» είπε κάποιος» και γέλασαν όλοι σιγανά, βαδίζοντας ολοένα πλάι στην όχθη.Πιστεύω ότι το κάψιμο το βιβλίων είναι πια μια καθημερινή πρακτική, ακόμη και όταν δεν αφορά την καθαυτή υλική τους υπόσταση αλλά τις πολιτιστικές αξίες που εκφράζονται δια μέσω αυτών.
Πράγματι και απ ότι φαίνεται, σήμερα κυβερνάει το σπαθί και όχι η πέννα. 10 σχόλια - Στείλε Σχόλιο