Τι είναι, στ΄αλήθεια, ο ανδρισμός; Αυτό που βρίσκεται ανάμεσα στα αυτιά ή αυτό που κατοικοεδρεύει ανάμεσα στα σκέλια; Είναι περισσότερο άνδρες αυτοί που έχουν μεγαλύτερη μυϊκή δύναμη, που αθλούνται, που βρίζουν δυνατά, που δεν «μασάνε», που θεωρούν ως αδυναμία την οποιαδήποτε έκφραση συναισθημάτων -πλην του θυμού- και που υπερηφανεύονται, δηλώνοντας πως δεν ξέρουν ούτε ένα αυγό να τηγανίζουν;

Όλοι δε οι υπόλοιποι που δεν διαθέτουν ΤΑ μπράτσα, που δεν αθλούνται, που δεν μαλώνουν για το ποδόσφαιρο, που δεν ντρέπονται ακόμα και να δακρύσουν μπροστά σε άλλους -αν υπάρχει λόγος σοβαρός- και που τους αρέσει να ετοιμάζουν πρωινό ή  gourmet δείπνο για την καλή τους, αποτελούν, μήπως, υβρίδια ανδρισμού;

Ήταν, μήπως, ακόμα πιο αυθεντικοί ΑΝΔΡΕΣ εκείνοι που παλαιότερα χαστούκιζαν άνετα τη γυναίκα ή την καλή τους, όταν αυτή τολμούσε να διαφωνήσει σε κάτι ή να τους αμφισβητήσει, που δεν έδιναν λογαριασμό για το που θα πάνε, πότε θα επιστρέψουν, με ποιους θα βγούνε, για το που ξόδεψαν όλα τους τα χρήματα και που τους έτρεμαν τα παιδιά τους;

Υπάρχουν, αλήθεια, κριτήρια ανδρισμού; Μήπως ένα από αυτά είναι και η…μεζούρα; Αν ναι, μα τότε γιατί αυτά αλλάζουν; Ήταν λανθασμένα τα προηγούμενα κριτήρια ή απλά υπάρχει και σε όλα αυτά μόδα; Τα ερωτήματα ατέλειωτα…

Όταν σκεφτόμαστε γύρω από τον ανδρισμό -ή και τη θηλυκότητα- και  έρχονται αυθόρμητα στο νου διάφορες συγκεκριμένες ιδιότητες, εικόνες ή χαρακτηριστικά, τότε να είμαστε σίγουροι πως λειτουργούμε με βάση συγκεκριμένα στερεότυπα -που ίσως χωρίς  καν να το γνωρίζουμε- γιατί ο ανδρισμός, ως αφηρημένη έννοια, δεν είναι τίποτα άλλο παρά τα στερεότυπα ενός συγκεκριμένου ανδρικού ιδεώδους. Με απλά λόγια, όλα εκείνα τα χαρακτηριστικά που μια συγκεκριμένη κοινωνία, σε μία συγκεκριμένη ιστορική περίοδο, θεωρεί πως  χαρακτηρίζουν τον ιδανικό άνδρα: πως πρέπει να είναι το σώμα του, ποιες οι αγοραστικές του συνήθειες, ποιο το λεξιλόγιο, το ντύσιμό ή η οικονομική του κατάσταση, ποιες οι κοινωνικές του σχέσεις κ.τ.λ. Το ίδιο αφορά και στη θηλυκότητα.

Τα πράγματα, όμως, έχουν αρχίσει να αλλάζουν. Πολλοί είναι αυτοί που μιλούν για μια κρίση του ανδρισμού. Η παλιά και ασφαλής άποψη, πως ένας άνδρας είναι απλά άνδρας και πως αυτό είναι μια παγκόσμια και αυτονόητη αλήθεια, δεν ισχύει πλέον. Το να είσαι απλά ετεροφυλόφιλος, επιθετικός, macho ή bodybuilder δεν αρκούν από μόνα τους ως διαπιστεύσεις ανδρισμού. Ο παραδοσιακός ανδρικός ρόλος εξαφανίζεται ολοένα και περισσότερο, προσαρμοζόμενος στα νέα κοινωνικοοικονομικά και πολιτισμικά δεδομένα, και δεν είναι  πλέον το ίδιο απλός και σαφής, όπως μερικές δεκαετίες πριν.

Ένας άνδρας που σπρώχνει ένα παιδικό καροτσάκι στο δρόμο ή ένας που πάει για αποτρίχωση δεν θα χαρακτηριστούν αυτόματα ως ομοφυλόφιλοι ή θηλυπρεπείς σήμερα, κάτι που σίγουρα θα συνέβαινε μερικές δεκαετίες πριν. Αντίθετα, αν βλέπαμε σήμερα δύο έφηβους να περπατούν στο δρόμο, έχοντας ο ένας περασμένο το χέρι του στον ώμο του άλλου, -κάτι πάρα πολύ συνηθισμένο πριν από κάποιες δεκαετίες- το πρώτο που θα σκεφτόμασταν θα ήταν πως πρόκειται για ομοφυλόφιλους…

Ως άνδρες έχουμε, δυστυχώς, εγκλωβιστεί σε στερεότυπα που εμείς οι ίδιοι δημιουργήσαμε και που, ενώ, αρχικά, μας βόλευαν, τελικά έγιναν ασφυκτικός βρόγχος που μας εμποδίζει, ολοένα και περισσότερο, να αναπνέουμε ελεύθερα. Ο άνδρας πρέπει να είναι πάντα δυνατός, να μην κλαίει ποτέ, να μη φοβάται, να μπορεί να αντιμετωπίζει τα πάντα, να μη δείχνει συναισθήματα, και άλλα πολλά που αλλοτριώνουν την ανθρώπινή του υπόσταση, μετατρέποντάς τον σε κάτι που δεν είναι, που δεν θα ήθελε -ενδεχομένως- να είναι και για το οποίο ούτε καν ρωτήθηκε…

Ο αυθεντικός ανδρισμός είναι παντελώς απαλλαγμένος από «στρατηγικές» και συμβουλές γελοίων εντύπων, ψηφιακών μέσων και τηλεοράσεων που ασχολούνται κάθε φορά με 100 άτομα της εκάστοτε επικαιρότητας, αναπαράγοντας μια αισθητική και ένα ύφος, για το πως ΠΡΕΠΕΙ να είναι ένας άνδρας (αλλά και μία γυναίκα), που αγνοούν εντελώς τον Άνθρωπο και τις πραγματικές του ανάγκες, εστιαζόμενα στο «φαίνεσθαι». Μόνον ο κλόουν επιζητά την προσοχή και όχι το λιοντάρι…

Είναι πολύ συνήθη τα συνειδητά ή υποσυνείδητα αισθήματα ζήλιας πολλών ανδρών απέναντι στην άνεση των γυναικών να μπορούν να κλαίνε, να εκφράζουν αισθήματα αδυναμίας, φόβου αλλά και χαράς ή αμεσότητας, για παράδειγμα, στις φιλικές τους σχέσεις.

Αντί, λοιπόν, να ταξινομούμε και να αξιολογούμε τους ανθρώπους βάσει συγκεκριμένων χαρακτηριστικών -που βασίζονται, συνήθως, σε στερεότυπα, όπως ανδρικό/γυναικείο, λευκός/μαύρος, καπιταλιστής/κομμουνιστής κ.ά.-, προϊδεάζοντάς μας για το ποιόν των ατόμων αυτών, πριν καν τα γνωρίσουμε, και εμποδίζοντάς μας να τα γνωρίσουμε πραγματικά, ας μιλήσουμε για ανθρώπινα χαρακτηριστικά που μπορεί να είναι τόσα όσα και οι άνθρωποι γύρω μας και που μπορούν να μας βοηθήσουν σε μια πραγματική συνάντηση με τους Άλλους…