Στιγμή διαρκείας και σύζευξη διαρκείας

---

Το μάθημα είναι μια ευγενική προσφορά της μουσικής σχολής Τομπάζη, την οποία ευχαριστούμε θερμά και γι' αυτό το μάθημα.

Τα υπόλοιπα μαθήματα θα τα βρείτε στη στήλη Διδασκαλία - Μαθήματα Μουσικής

---

Στιγμή διαρκείας

Η νότα που έχει δεξιά της μια μικρή τελεία λέγεται παρεστιγμένη. Η μικρή τελεία λέγεται στιγμή διαρκείας. Ο ρόλος τής στιγμής διαρκείας είναι να αυξάνει τη διάρκεια της νότας μας κατά το μισό της πραγματικής της αξίας.
Έτσι αν έχουμε ένα μισό παρεστιγμένο αυτό θα έχει συνολικά τρεις χρόνους. Δύο χρόνους που είναι η πραγματική αξία του μισού συν ένα χρόνο που του δίνει η στιγμή διαρκείας (ο ένας χρόνος είναι το μισό της πραγματικής αξίας της νότας μας). Στο σύνολο, λοιπόν, θα έχουμε τρεις χρόνους.

Για να το εμπεδώσουμε ακόμα καλύτερα ας δούμε ένα ακόμα παράδειγμα. Έστω ότι μας δίνουν ένα παρεστιγμένο ολόκληρο και μας ζητάνε να βρούμε την αξία του.

 

Το ολόκληρο ισούται με 4 τέταρτα. Η στιγμή διαρκείας θα έχει αξία δύο τετάρτων (μισό του τέσσερα), άρα συνολικά θα έχουμε αξία έξι τετάρτων, δηλαδή έξι χρόνους.

Παρακάτω παραθέτω ένα χρήσιμο πίνακα με παρεστιγμένες αξίες καθώς και τις ισοδυναμίες τους.




Σύζευξη διαρκείας ή σύνδεση διαρκείας
Σύζευξη διαρκείας λέγεται η καμπύλη γραμμή που ενώνει δύο διαδοχικές  νότες του ίδιου τονικού ύψους. Οι νότες που ενώνει η σύζευξη διαρκείας μπορεί να είναι ίδιας ή διαφορετικής αξίας και μπορεί να βρίσκονται στο ίδιο μέτρο ή ακόμη και σε διαδοχικά μέτρα.

Νότες ίδιας αξίας σε διαφορετικά μέτρα

Νότες διαφορετικής αξίας σε διαφορετικά μέτρα

Η σύζευξη διαρκείας χρησιμοποιείται για να παρατείνει τις αξίες των φθογγοσήμων. Έτσι, κατά την εκτέλεση, το δεύτερο φθογγόσημο δεν το παίζουμε ξανά αλλά προσθέτουμε τη διάρκειά του στο πρώτο. Ας δούμε ένα παράδειγμα για να το καταλάβουμε καλύτερα.




Στο παραπάνω παράδειγμα έχουμε ενωμένα με σύζευξη δύο μισά. Θα κρατήσουμε συνολικά τέσσερις χρόνους, αφού το κάθε μισό έχει δύο χρόνους. Ουσιαστικά η αξία που προκύπτει ισοδυναμεί με ένα ολόκληρο το οποίο όμως, όπως γνωρίζουμε από προηγούμενα κεφάλαια, δε θα μπορούσε να τοποθετηθεί στην συγκεκριμένη θέση του μέτρου γιατί θα ήταν λάθος. Στο παραπάνω παράδειγμα καταλαβαίνουμε λοιπόν το λόγο ύπαρξης της σύζευξης διαρκείας.
Παρακάτω βλέπουμε μία νότα Ντο που η διάρκεια της είναι είκοσι χρόνοι. Έχουμε  5 ολόκληρα ενωμένα με σύζευξη (5Χ4=20).




Η σύζευξη διαρκείας ακολουθεί στη σημειογραφία πάντα φορά αντίθετη από αυτή των στελεχών.




Αφού τα στελέχη μας είναι προς τα πάνω η καμπύλη γραμμή πρέπει να τοποθετηθεί  κάτω από τις νότες, όπως φαίνεται στην πρώτη περίπτωση  η οποία είναι και η σωστή.

Όταν έχουμε να ενώσουμε ολόκληρα με σύζευξη διαρκείας ακολουθούμε την ίδια διαδικασία.
Η φορά της καμπύλης εξαρτάται από την θέση του ολοκλήρου στο πεντάγραμμο.




Παρατηρήσεις:
Οι παύσεις που θα δούμε στο επόμενο κεφάλαιο δεν ενώνονται ποτέ με σύζευξη διαρκείας.



Η σύζευξη διαρκείας δεν ενώνει νότες διαφορετικής οξύτητας.





Το παραπάνω παράδειγμα είναι λάθος αφού πρόκειται για τις νότες Σι και Ρε που είναι διαφορετικής οξύτητας και κατά συνέπεια δεν μπορούν να ενωθούν με σύζευξη διαρκείας.


Η σύζευξη διαρκείας δεν ενώνει νότες που βρίσκονται σε απόσταση οκτάβας.






Το παραπάνω παράδειγμα είναι λάθος αφού οι νότες  που βρίσκονται σε απόσταση οκτάβας θεωρούνται διαφορετικής οξύτητας και κατ΄ επέκταση δεν μπορούν να ενωθούν με σύζευξη διαρκείας.


Η σύζευξη διαρκείας δεν ενώνει νότες που δεν είναι διαδοχικές




Το παραπάνω παράδειγμα είναι λάθος διότι οι νότες που ενώνουμε δεν είναι διαδοχικές. Μεταξύ  των δύο φθόγγων που ενώνουμε μεσολαβεί η νότα Σολ. Άρα οι νότες μας δεν μπορούν να ενωθούν με σύζευξη διαρκείας.
Το ίδιο ισχύει ακόμα και όταν μεταξύ δύο φθόγγων μεσολαβεί παύση, όπως φαίνεται καθαρά στο επόμενο παράδειγμα.




Διπλή στιγμή διαρκείας

Το φθογγόσημο που έχει δεξιά του δύο τελείες (στιγμές) λέγεται δις παρεστιγμένο.
Οι δύο αυτές τελείες αναφέρονται ως διπλή στιγμή διαρκείας. Η διπλή στιγμή διαρκείας κάνει ό,τι και η απλή στιγμή και επιπρόσθετα η δεύτερη στιγμή αυξάνει τη διάρκεια του παρεστιγμένου κατά το μισό της πρώτης στιγμής.
Για να γίνει κατανοητό ας δούμε το παρακάτω παράδειγμα.
Έστω ότι μας δίνεται ένα μισό δις παρεστιγμένο.




Το μισό ισούται με δύο τέταρτα. Η απλή στιγμή αυξάνει την διάρκεια κατά το μισό, δηλαδή προσθέτει ένα τέταρτο. Η δεύτερη στιγμή αυξάνει την διάρκεια κατά το μισό της πρώτης, δηλαδή κατά ένα όγδοο. Έτσι  συνολικά το μισό δις παρεστιγμένο θα έχει τρεισήμισι  χρόνους.
Παρακάτω παραθέτω πίνακα με αξίες δις παρεστιγμένες καθώς και τις ισοδυναμίες τους.




Διαφορά σύζευξης διαρκείας και στιγμής διαρκείας
Η στιγμή διαρκείας καθώς και η σύνδεση  διαρκείας έχουν ως σκοπό να μεγαλώνουν τις διάρκειες των φθογγοσήμων.  Η διαφορά είναι ότι με τη στιγμή διαρκείας δεν μπορούμε να παρατείνουμε τη διάρκεια μιας νότας από μέτρο σε μέτρο καθώς και το ότι δεν μπορούμε να παρατείνουμε τη διάρκεια  όσο εμείς θέλουμε .

---

Συγγραφέας: Γιώργος Τομπάζης
Tompazis.gr