Για καλύτερες εγγραφές σε sequencer

Γράφει ο Σίμος Κουσκούνης (SimosKouskounis)
7 άρθρα στο MusicHeaven

Από τον ΣΙΜΟ ΚΟΥΣΚΟΥΝΗ *

• Κάθε φορά που κάθεστε αυθόρ­μητα να παίξετε κάτι αφηρημένο ενεργοποιείστε το record στο sequencer σας.   Πιθανόν να γρα­φτεί κάποιο θέμα που σας ενδια­φέρει για περαιτέρω επεξεργα­σία.
• Ο μετρονόμος μπορεί να μετράει δυο μέτρα πριν ξεκινήσει η εγγραφή κάποιου  track. Σίγουρα μας βοηθάει να συγχρο­νιστούμε.
• Θυμηθείτε!  Μπορείτε να βάλετε πιο αργό tempo απ' αυτό που απαιτεί   το κομμάτι σας μέχρι να γράψετε το γρήγο­ρο πέρασμα ενός οργάνου. Έπειτα  επαναφορά στο κανονικό tempo.   Βεβαίως υπάρχει και ο τρόπος εγγραφής step by step!
• Αποφασίστε με ποιο track αρχίζετε την εγγραφή.   Πολλοί μου­σικοί συνήθως γράφουν το track  των  τυμπάνων, έπειτα του μπάσου και μετά κιθάρα, πιάνο, κλπ. Άλλοι πάλι γράφουν το πιάνο πρώτα σαν οδηγό με την μελω­δία και μετά αρχίζουν το "χτίσι­μο".  Διαλέξτε πάντως την εκδο­χή που σας διευκολύνει περισσό­τερο.  Δεν υπάρχει  κανενός είδους κανόνας.
• Πάντοτε αφή­νετε 2 ή 4 μέτρα κενά στην αρχή κάθε κομματιού. Αυτό θα σας εξυπηρετήσει καλύτερα στον συγχρονισμό με ταινία  (SMPTE - FSK) ιδιαίτερα στην περίπτωση που θέλετε να ξεκινήσει το κομ­μάτι με ακουστικά όργανα τα οποία πιθανόν να μην έχουν συγκεκριμένο  tempo.   Επίσης, στα αρχικά μέτρα θα μπορούσε να γραφεί το system exclusive ενός ήχου που δεν έχετε φυλά­ξει σε κάποια μνήμη του συνθε­τητή σας.
• Αφού έχετε ολοκλη­ρώσει κάποιο part  στο κομμάτι σας δοκιμάστε το αλλάζοντας ηχοχρώματα.   Πιθανόν ο ήχος που διαλέξατε στην αρχή να είναι κάπως απρόσωπος σχετικά με άλλους.
• Μερικές γραμμές μπάσου θα μπορούσαν να γρα­φτούν σε cycle mode   κάτι ανάλογο με την εγγραφή που κάνουν αρκετά drum machines. Εάν το sequencer  σας δεν μπο­ρεί να εγγράψει σε cycle mode , σίγουρα θα μπορούσατε να χρησιμοποιήσετε το drum machine  σαν ένα midi sequencer.
• Εάν το sequencer  σας έχει προγραμμα­τιζόμενο tempo "τσιμπήστε" το λίγο στα refrain  η όπου αλλού μέσα στο κομμάτι νομίζετε ότι θα προσφέρει ανθρώπινο χρώμα στο παίξιμο (human feel). Βεβαίως το "τσίμπημα" μεταφρά­ζεται σε δυο η τρεις μονάδες. Π.χ.: από 120 bps σε 122 ή 123 και πάλι επιστροφή στο 120 bps.
• CUT & PASTE.  Δυο εντολές που είναι πολύ διαδεδομένες σ' όλα τα SEQUENCERS  της αγοράς. Μ' αυτές μπορείτε να πάρετε κάποιο τμήμα ενός track και να το τοποθετήσετε κάπου αλλού μέσα στο ίδιο ή σε άλλο  track ή να το αντιγράψετε από το πρώτο refrain στο δεύτερο (copy).
• Διαλέξτε το part  με τα brass sections αντιγράψτε το σ' ένα άλλο track  του sequencer σας και αφού κάνετε τρανσπόρτο μια οκτάβα χαμηλότερα, βάλτε να παίξουν horn sections αλλά με χαμηλότερο midi volume.
• Επίσης, αφού αντιγράψετε το part  με τα brass sections σε άλλο track  χωρίς να κάνετε τρανσπόρτο, βάλτε να παίξουν πάλι horn sections αλλά με μικρό midi delay 5-50 ms  και με το ίδιο midi volume .   Και στις δυο περιπτώσεις το αποτέλεσμα θα σας φανεί ενδιαφέρον.
• Βάλτε δυο ήχους μπάσου να παίξουν ο ένας πάνω στον άλλον (layer) και αρχίστε να ψάχνετε τις εντά­σεις μεταξύ των δυο ήχων. Σίγουρα θα προκύψουν ενδιαφέ­ροντα πράγματα.
• Μπορείτε να ρυθμίσετε τις ατάκες του μπάσου και της μπότας bass drum κάνοντας quantize  στα δυο ξεχωριστά τους track (match quantize).   Είναι μια ενδιαφέρου­σα λειτουργία του sequencer  ειδικά για ρυθμικά κομμάτια που χρειάζονται δεμένο μπάσο -μπότα
• Επίσης αντιγράψτε το track  του ταμπούρου (snare drum) σε ένα άλλο track και σ' αυτό το νέο βάλτε αντί για ταμπούρο ένα ντέφι (tambourine).   Βγάλτε σε ξεχω­ριστή έξοδο του drum module το snare drum και σε άλλη το  tambourine . Τώρα πειραματιστεί­τε λίγο με τα effects .   Π.χ. βάλτε ένα  room reverb  στο snare και ένα large hall reverb στο tambourine,  ή ένα hall reverb  στο snare και ένα delay  στο tambourine. Σίγουρα θα ακούσε­τε ενδιαφέροντα πράγματα. Προσέξτε όμως το delay  να συμπίπτει με το  tempo  του κομ­ματιού . Παρακάτω αναφέρουμε ένα παράδειγμα για να συγχρονίζούμε το delay με το tempo του κομματιού.
• Λέμε λοιπόν ότι tempo=120 beats  για αξία ενός τετάρτου ανά λεπτό. Άρα 60 δευτερόλεπτα = με 120 beats / κτυπήματα. Επομένως, ένα δευτερόλεπτο = με δυο beats.  Άρα 0.5 δευτερόλεπτα (seconds) = 1  beat.   Έτσι έχουμε: 500 ms  για τέταρτα (σε χρόνο 4/4)  250 ms  για όγδοα 125 ms  για δέκατα έκτα κ.λ.π.
• Έτσι, με μια απλή μέθοδο βρί­σκουμε την καθυστέρηση του delay  ανάλογα με το tempo  και την αξία της νότας που θέλουμε να καθυστερήσουμε.   Υπ όψιν όμως ότι τα ποσά είναι αντιστρό­φως ανάλογα, όπως λέγαμε και στο δημοτικό σχολείο. Έτσι το κλάσμα έχει ως εξής:

Χ= 120 x 0.500 ms / tempo = χρόνος delay για αξίες τετάρτου

Χ=120 x 0.250 ms / tempo  = χρόνος delay  για αξίες ογδόου

Χ=120 x 0.125 ms / tempo  = χρόνος delay  για αξίες δεκάτου έκτου  όπου

ms =  χιλιοστά   του δευτερο­λέπτου.

Άρα και το ζητούμενο delay  θα εκφράζεται σε χιλιοστά του δευτερολέπτου.

• Εάν το midi echo  σας ενδιαφέρει, φτιάξτε μια κόπια του track  που επιθυμείτε και δώστε της μια παύση ή καθυ­στέρηση ενός τετάρτου ή ενός ογδόου.   Σίγουρα το αποτέλε­σμα θα σας φανεί ενδιαφέρον.
• Εάν κάνετε συγχρονισμό με ται­νία δίπλα από το κανάλι που είναι γραμμένος ο κώδικας συγ­χρονισμού μην γράφετε όργανα που έχουν αρκετές υψηλές συχνότητες (π.χ. hi hat).   Και αυτό γιατί ο κώδικας μπορεί να επηρεάσει και το διπλανό κανά­λι ιδιαίτερα όταν γράφετε σε πολυκάναλο κοινής audio  κασέτας.
• Τέλος, μην ξεχνάτε να σώσετε την δουλειά σας. Φυλάξτε την δυο φορές σε δυο διαφορετικές ΔΙΣΚΕΤΕΣ, DVD, CD, ZIP, HD κ.λ.π..   Σίγουρα έτσι ελαχιστοποιείτε την πιθανό­τητα να χαθούν αρχεία και ώρες δημιουργικής δουλειάς που πολύ δύσκολα θα ξαναγραφούν έτσι ακριβώς όπως τα αρχικά.  Δεν ξεχνάμε λοιπόν. Πριν διακόψουμε την τροφοδοσία SAVE !!!

Ο Σίμος Κουσκούνης είναι Μουσικός – Ενορχηστρωτής
και  Ιδιοκτήτης του Room-S Recording Studios.