Ένα απρόσμενο ταξίδι στη Μυθοτοπία

Γράφει ο Χάρης Αρώνης (AR-On)
26 άρθρα στο MusicHeaven

Live Review: Απόστολος Καλτσάς στο Nueva Trova, Τρίτη 20/12/2011.

Δύσκολοι καιροί για εξόδους, ειδικά τις καθημερινές. Κι ας είναι δωρεάν η είσοδος. Άλλωστε ένα λογικό εισιτήριο για χατήρι μιας μπάντας και των μουσικών της, χαλάλι κι αν υπήρχε! Όμως είναι η ρημάδα η ψυχολογία της εποχής, αυτή η μιζέρια που σαν υγρή μούχλα επικαλύπτει τα πάντα γύρω μας και που ώρες-ώρες σε κοκκαλώνει, σε κάνει να σου φαίνεται βουνό ακόμη και να βγεις να περπατήσεις μέχρι το περίπτερο, ή την κοντινή σου πλατεία...  Τώρα πως έγινε εκείνη την Τρίτη βράδυ και βρέθηκα στο Nueva Trova με μια ξαφνική παρόρμηση της τελευταίας στιγμής, κόντρα σε κάθε ψυχολογία - ή μήπως ακριβώς για να κοντράρω αυτή την ψυχολογία; - η αλήθεια είναι πως καλά-καλά δεν το κατάλαβα...

Κι όμως... Με το που άνοιξα την πόρτα αυτής της μικρής - αλλά τόσο ζεστής - μουσικής σκηνής, λες και πέρασα σε άλλη διάσταση, σε άλλο πλανήτη! Χωρίς να το συνειδητοποιήσω, μόλις είχα εισέλθει στη Μυθοτοπία.

Επρόκειτο για την ζωντανή παρουσίαση της πρώτης δισκογραφικής πρότασης ως δημιουργού (συνθέτη, στιχουργού, ενορχηστρωτή) του γνωστού βιρτουόζου μπασίστα των Υπογείων Ρευμάτων, Απόστολου Καλτσά. Βέβαια, η βραδιά είχε κι άλλα πολλά υπέροχα αγαπημένα κομμάτια πέρα από τα 12 της "Μυθοτοπίας", όμως αυτό που κύρια επιζητούσα ήταν το εξής: να διασταυρώσω και στο "ζωντανό" άκουσμα, τη συγκίνηση που είχα νιώσει από την πρώτη ακρόαση του CD πριν λίγο καιρό. Έχοντας από τότε συμφωνήσει χωρίς άλλο με το Θάνο Μικρούτσικο (ο οποίος στο εισαγωγικό του σημείωμα στο δισκάκι καταλήγει "...χωρίς τσιγκουνιές κι ενδοιασμούς, η πρώτη δεκαετία του 21ου αιώνα κλείνει με ένα από τα καλύτερα έργα των τελευταίων χρόνων στο ελληνικό τραγούδι"), μπορώ ανεπιφύλακτα να ισχυριστώ μετά από αυτή τη βραδιά, ότι η αίσθησή μου αυτή όχι απλά επιβεβαιώθηκε, αλλά ενισχύθηκε.

Τελικά, ο Απόστολος Καλτσάς έχει καταφέρει με αυτή τη δουλειά να φτιάξει ένα παράλληλο σύμπαν: από τη μία τελείως ξένο από την γκρίζα πραγματικότητα που μας περιβάλλει κι από την άλλη απόλυτα γήινο και οικείο. Γιατί η μουσική του πρόταση ΔΕΝ σε κάνει να θέλεις στείρα να αποδράσεις, αλλά βοηθά να θυμηθείς, να ονειρευτείς και τελικά να δράσεις, κυνηγώντας το όποιο σου μικρό ή μεγάλο όνειρο… Οι ήχοι του μεταφέρουν τόσα χρώματα, τόσες εικόνες, γεύσεις, μυρωδιές, παγκόσμιες κι ελληνικές συνάμα, οι οποίες λες και ξεπηδούν από ένα κοινό υποσυνείδητο, από ένα κουτί κοινών αναμνήσεων που μυστικά φυλάγαμε όλοι οι ακροατές του, όποια ηλικία κι αν είχε καθένας, όποιες καταβολές! Και τα τραγούδια της Μυθοτοπίας όπως δόθηκαν στη σκηνή του Nueva Trova ξεκλείδωναν αυτό το κουτί και μας έκαναν να μοιραζόμαστε πράγματα που καθένας τα νόμιζε βαθιά προσωπικά του, κι όμως, όπως έβλεπες στα βλέμματα και στα χαμόγελα των διπλανών σου, ήταν κοινά. Μα η αληθινή τέχνη αυτό δεν πετυχαίνει; Να ποτίζει τη δίψα μας για ζωή! Και χωρίς άλλο, τέτοια είναι η τέχνη της Μυθοτοπίας. Γνήσια. Με ανοιχτούς ορίζοντες και "καντάρια" ταλέντου, χωρίς ίχνος από την αποπνικτική ομίχλη και τη μπαγιατίλα του "δήθεν" που δυστυχώς κατακλύζει το σύγχρονο, κατά τα άλλα "έντεχνο", ελληνικό τραγούδι.

Αλλά αυτό το ταξίδι στο μαγικό κόσμο της Μυθοτοπίας και τα παραπάνω συναισθήματα που έζησα εκείνο το βράδυ της Τρίτης, παρά τον υψηλό πήχυ των συνθετικών δυνατοτήτων του Απόστολου Καλτσά, δεν θα υπήρχαν ποτέ και θα χάνονταν ως άλλη μια περίπτωση «αγαθών προθέσεων με ταπεινά αποτελέσματα», αν δεν υπήρχαν όλοι αυτοί οι ξεχωριστοί μουσικοί και καλλιτέχνες που υποστήριξαν την παράσταση: Πρώτος ο Μάκης Παπαγραβριήλ, ένας δωρικός ερμηνευτής που χωρίς περιττά τσαλίμια, άγγιζε την ψυχή σου κάθε νότα που ξεπηδούσε απ' το λαρύγγι του, άλλοτε ψίθυρος μεθυστικός κι άλλοτε φλεγόμενο βέλος. Ο Σωτήρης Καστάνης, ένα εξαιρετικός κιθαρίστας, που ήξερε να μην αναλώνεται στον δεξιοτεχνικό εντυπωσιασμό, καθώς αρκούσαν οι ποταμοί των συναισθημάτων που ανάβλυζαν απ' τις χορδές του. Ο Χρήστος Κωνσταντινίδης στα τύμπανα-κρουστά, που κάλυψε με στιβαρότητα και ακρίβεια τους απαιτητικούς ρυθμούς και τη ρυθμική ποικιλία των κομματιών που παρουσιάστηκαν, από ροκ και τζαζ, μέχρι παραδοσιακές (ελληνικές έως κουβανέζικες) αποχρώσεις, μ' ένα τρόπο χαλαρό, που θα νόμιζε κανείς ότι "ε, δε φαίνεται και τόσο δύσκολο να παίζεις στη ντραμς διασκευή κρητικού κομματιού σε έντεκα όγδοα με ποστ-ροκ χρωματισμούς"! Καθηλωτικός ο Κώστας Καρακατσάνης στο βιολί, δε χρειάζεται να πει κανείς πολλά για ένα μουσικό που βγάζει φωτιές απ' το δοξάρι του και σε κάνει να θέλεις να μην τελειώσουν ποτέ τα σόλα του (και στη φυσαρμόνικα όμως δεν πήγαινε πίσω!). Τι να πεις τέλος για τον Απόστολο Βαγγελάκη στα πνευστά (μόνιμο άλλωστε συνεργάτη του Γ. Νταλάρα)... Είτε παίζει κλαρίνο, είτε σαξόφωνο, ό,τι τέλος πάντων κι αν ...φυσήξει αυτός ο άνθρωπος, ο αέρας του θα σε σηκώσει ψηλά και θα σε ταξιδέψει! Πραγματική μυσταγωγία το παίξιμό του, όχι μόνο στα σολιστικά του μέρη, τα οποία σε συγκινούν (με όλη τη σημασία της λέξης), αλλά και στην εν γένει συνεισφορά του στο δέσιμο και στον πλούσιο ήχο της μπάντας. Α, έπαιξε κι ένα παλικάρι μπασάκι, 'νταξ', καλούλης ήτανε... Αστειεύομαι φυσικά, καθώς ο Απόστολος Καλτσάς είναι ένας απίστευτος μπασίστας, που με την τρελή του δεξιοτεχνία (είτε παίζει με τα δάχτυλα, είτε με ...ποτήρια), με την αίσθηση του ρυθμού που κυλά στο DNA του και με την ευφυία και τη φαντασία στο παίξιμό του, έχει αναγάγει το μπάσο σε καθαρό πρωταγωνιστή, έτσι που να μη μπορείς να φανταστείς καν τα τραγούδια χωρίς αυτό! Α, να μην ξεχάσω και τη guest παρουσία της Κουβανής Mayte Munoz Oviedo, της οποίας και μόνο το φωτεινό χαμόγελο την ώρα που τραγουδούσε, έφτανε να σε κάνει να καταλάβεις γιατί αυτός ο λαός με τις χίλιες δυο δυσκολίες και τα βάσανα, συνεχίζει ακόμη να αντιστέκεται, συνεχίζει ακόμη να θριαμβεύει σε πολλαπλά επίπεδα, ειδικά δε στη μουσική! (Γιατί πολύ απλά ξέρουν να εκτιμούν τη χαρά της ζωής κι ελπίζω κι εμείς οι Έλληνες, που αντίστοιχα ξέραμε ανέκαθεν να χαιρόμαστε τη ζωή, μην μας καταντήσουν να το ξεχάσουμε, μην ηττηθούμε αποδεχόμενοι τη στείρα μιζέρια και την παθητικότητα, αλλά ας κλείσω την παρένθεση γιατί ξέφυγα από το θέμα).

Πόσο καλά έκανα που βγήκα τελικά! Άλλη δύναμη παίρνει κανείς ν' αντιμετωπίσει τη σκληρή καθημερινή πραγματικότητα, έχοντας περπατήσει - έστω και για λίγη ώρα - στα φωτεινά μονοπάτια μιας Μυθοτοπίας...

Να 'σαι πάντα καλά Απόστολε, και συ και τα φιλαράκια σου, να μας ταξιδεύετε!

ΥΓ: ε, μα καλά, όλα τέλεια; Ούτε ένα ψεγάδι; Ρε παιδιά, τι να σας πω… Αν η μουσική και οι μουσικοί έχουν τη δύναμη να σε ταξιδέψουν, να σε κάνουν έστω και για λίγο να πετάξεις, όταν μάλιστα αυτό όλο και περισσότερο σπανίζει πια, ε, δε σε νοιάζει αν βραχείς από καμιά ψιχάλα ή σου χαλάσει το …μαλλί ο άνεμος, απλά δίνεσαι κι απολαμβάνεις την πτήση!