ελληνική μουσική
    388 online   ·  210.816 μέλη
    αρχική > e-Περιοδικό > Βιογραφίες

    Σωτηρία Μπέλλου: Η στιχουργός και συνθέτις

    Σωτηρία Μπέλλου: Η στιχουργός και συνθέτις



    Ενότητες
    Μέρος Α'
    Μέρος Β'
    Γράφει ο ΦΑΙΔΩΝ ΑΛΚΙΝΟΟΣ (faidonalkinoos)
    39 άρθρα στο MusicHeaven
    Τετάρτη 19 Δεκ 2012

    Μέρος Α'

    Τα βιογραφικά στοιχεία της Μεγάλης Ιδιόρρυθμης, της Τραγουδίστριας με το ιδιαίτερο, μεταλλικό της ηχόχρωμα, είναι λίγο ή πολύ γνωστά.



    Ταλέντο αδιαμφισβήτητο, που είχε και την πετριά του παιδιόθεν, στάθηκε και αφορμή η Βέμπο, μεγάλη φαγωμάρα στο πατρικό της, (κανείς στην οικογένεια δεν την ήθελε τραγουδίστρια –πουτάνα), ακολούθησε κι ο πρόωρος γάμος. Αφού έφτασε μέχρι την εγκατάλειψη του σπιτιού της (γύρω στα δεκαεφτά της ήτανε), κάτω από το βάρος του πρόωρου έρωτά της ή μάλλον της πρόωρης χειραφέτησής της, απομακρύνεται από το χωριό της και φτάνει στην Αθήνα.

    Η γκρίνια, οι ζήλειες, οι φασαρίες… ο σύζυγος, μάλλον μέθυσος και γυναικάς, την ξυλοφορτώνει σε καθημερινή σχεδόν βάση…

    Οδηγός του ΚΤΕΛ ο εν λόγω, τη φλερτάριζε από παλιά, δεν ήταν όμως της αρεσκείας της οικογένειας της Σωτηρίας.

    Εύπορη η καταγωγή της Σωτηρίας.

    Είχε τον τρόπο της η οικογένεια, έτσι που ο παρακατιανός, υποψήφιος γαμπρός, να αγνοείται από όλους. Όλοι τους όμως αγνοούσαν και τον επικείμενο κίνδυνο του έρωτα. Την προειδοποίησαν, τη νουθέτησαν, την ξυλοκόπησαν, αλλά… ξεροκέφαλη που ήτανε δεν τους άκουσε,

    τ’ αποτέλεσμα οικτρό…

    τον παντρεύτηκε…

    Μετά από καυγά, με τον τέως σύζυγό της, (οι ξυλοδαρμοί του οποίου την είχαν οδηγήσει και σε αποβολή εμβρύου, βίαιη διακοπή της κύησης), του ρίχνει βιτριόλι…

    δικάζεται, φυλακίζεται, αποφυλακίζεται…

    Χωρισμένη – βιτριολίστρια – (απο)-φυλακισμένη,

    με τα τρία κακά της μοίρας της φορτωμένα στην πλάτη της,

    επιστρέφει στο πατρικό της, όπου, όλοι, όλοι μαζί, τη δέρνουν αλύπητα, γι αυτές της τις ιδιότητες…

    Φεύγει με την κήρυξη του πολέμου, παρέα με τους φαντάρους, βρίσκεται στη Λάρισα…

    λίγο η πείνα, κάτι η δυστυχία της, περισσότερο η κατοχή,

    οδηγούν την εκρηκτική κι ανυπότακτη Σωτηρία,

    στην ενεργό εμπλοκή της στην εθνική αντίσταση…

    Απελευθέρωση, Δεκεμβριανά, συμμετοχή κι εδώ

    και με κάποια κοινωνικοπολιτικά προσωπικά υπόλοιπα βρίσκεται στο πάλκο, να τραγουδάει, για το μεροκάματο και για το ψωμί…

    Τα καλόπαιδα οι χίτες, παλιοί γνώριμοι, (δεν ήταν και απαραίτητο τότε να είναι κάποιος γνώριμός τους),

    έξι στον αριθμό παρακαλώ,

    ορμούν επάνω της και την τσακίζουν στο ξύλο…

    Αφορμή, η άρνησή της να τραγουδήσει την παραγγελιά τους, «του αητού ο γιος»…

    Τουλούμι στο ξύλο, δαρμένη άγρια, συνεχίζει να αρνείται πεισματικά…

    «κανείς δε σηκώθηκε από τους θαμώνες του μαγαζιού, κανείς,» για να την υπερασπιστεί…

    αυτό της έμεινε παράπονο…

    τη διώχνουν απ’ το μαγαζί…

    κακουχίες, πείνα, κυνηγητά κι αργότερα, έρχεται η καταξίωση…

    λίγο πολύ, η ύστερη πορεία της γνωστή.

     

    Γεννήθηκε στα Χάλια, τη σημερινή Δροσιά της Χαλκίδας, στις 22 Αυγούστου του 1921 και πέθανε πλήρης ημερών, (αν και πάσχουσα από καρκίνο του πνεύμονα), στην Αθήνα, στις 27 Αυγούστου 1997.

    Από τα παιδικά της τρίβεται στην Τέχνη,

    με την εκκλησιαστική μουσική, τους ύμνους και τους ψαλτάδες.

    Η άμεση και η κυριολεκτικά εξ επαφής σχέση της, (λόγω παππού ιερέα – του οποίου έχει και το όνομα), με τη μουσική και δη τη βυζαντινή, είναι που δημιουργούν στην νεαρή ψυχή της και στην καρδιά της, το φλογερό κίνητρο της Τέχνης.

    Φτάνει ο χρόνος και η επαφή της, με την ταινία «Η Προσφυγοπούλα», γίνεται η αιτία να ακολουθήσει το τραγούδι, όπου πρωταγωνιστούσε το μεγάλο της ίνδαλμα, η Σοφία Βέμπο.

     

    Στην ταινία αυτή, η Σοφία Βέμπο τραγουδούσε κομμάτια σουξεδάκια της εποχής. Ένα από αυτά, ήταν κ’ η αφορμή, που η Σωτηρία επηρεάστηκε τόσο πολύ, ώστε να ακολουθήσει την τελική της σταδιοδρομία

    δείτε το και ακούστε το…

    Ζητώ να σε ξεχάσω

     

    Από την ταινία

    Η Προσφυγοπούλα με τη Σοφία Βέμπο

    Στίχοι: Αιμίλιος Σαββίδης-Σαβαίμ-Βοσπορινός

    Μουσική: Κώστας Γιαννίδης

    Ήρθε η στιγμή να σου το πω
    Νόμιζα πως έλεγες αλήθεια
    Πίστεψα σαν μού ’πες σ’ αγαπώ
    Μα είχες άλλο σκοπό

    Τώρα όμως βλέπω πιο καλά
    Όλα αυτά πως ήταν παραμύθια
    Ήθελες με λόγια απατηλά
    Μια αγάπη ψεύτρα να με ξεγελά

    Ζητώ να σε ξεχάσω
    Παρηγοριά ζητώ
    Ξεχνώ τα περασμένα
    Και πίσω δεν κοιτώ
    Σα σύννεφο που πέρασε
    Ο έρωτας με γέρασε
    Ζητώ να σε ξεχάσω
    Ζητώ μα δε μπορώ

     

    Ήταν μια βραδιά που τα βιολιά

    Έπαιζαν τ’ αξέχαστο ρομάντζο

    Γύρισε και σκέψου τα παλιά

    Κι ας έχεις άσπρα μαλλιά

    Σα μια βραδιά που δεν περνά

    Μη θαρρείς πως εύκολα θα σβήσει

    Μια βραδιά στη σφαίρα που γυρνά

    Φαρμάκια πίκρες που θα μας κερνά

     

    Ίσως να είναι αυτό το τραγούδι που τη σημάδεψε, στην ψυχή, στο μυαλό, στην καρδιά]}…

     

    Έκτοτε, σα λύσσα μέσα της, η αγάπη της,

    (για το τραγούδι, τη μουσική, το πάλκο),

    ξεχύνεται και γίνεται ορμή...

    Ακολουθεί μαθήματα κιθάρας.

    Έφτασε στο εξαιρετικό επίπεδο, της σπάνιας τραγουδίστριας με την «άλλη» φωνή…

    Όμως η γυναίκα αυτή, με τις αντρικές συνήθειες, (τζόγος, ποτά, τσιγάρα, και… όχι μόνο) –

    η τραγουδίστρια αυτή, με τον ιδιαίτερο τόνο της φωνής της, είχε και άλλες ιδιότητες:

     

    ήταν στιχουργός μεγάλων μάλιστα επιτυχιών

    ήταν και συνθέτις επίσης μεγάλων επιτυχιών

    Ακολουθούν, τραγούδια – βίντεο – τίτλοι τραγουδιών, ήδη γνωστών, της Σωτηρίας Μπέλλου, άλλοτε με στίχους δικούς της κι άλλοτε με τη σύνθεση, ενίοτε και τα δύο.

    Επόμενο: Μέρος Β'






    Γίνε ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ

    Αν σου αρέσει να γράφεις για μουσικά θέματα, σε περιμένουμε στην ομάδα συντακτών του ιστορικού, ανεξάρτητου, πολυφωνικού, υγιούς και δημοφιλούς ηλεκτρονικού περιοδικού μας.

    Στείλε το άρθρο σου

    σχολιάστε το άρθρο


    Για να στείλετε σχόλιο πρέπει να είστε μέλος του MusicHeaven. Παρακαλούμε εγγραφείτε ή συνδεθείτε

    Administrator
    #26142   /   19.12.2012, 01:03   /   Αναφορά

    Φαίδωνα μοναδικός ο τρόπος γραφής σου, ευχαριστούμε για το άρθρο, την έρευνα, τα βίντεο...


    Εδω θα βρείτε και ένα βίντεο με σπάνιο οπτικοακουστικό υλικό από το Αρχείο της ΕΡΤ (από εκεί είναι και η φωτογραφία της Μπέλλου, στην κορυφή του άρθρου).

    #26144   /   19.12.2012, 01:35   /   Αναφορά

    Είναι σπουδαίο να γίνεται έρευνα και να γράφονται τέτοια αναλυτικά και τεκμηριωμένα με πηγές άρθρα για τους ογκόλιθους του λαϊκού μας τραγουδιού, ιδιαίτερα μάλιστα όταν η δημιουργική τους πλευρά (μουσική ή συνθετική) είναι ως επί το πλείστον άγνωστη στον πολύ κόσμο, όπως στην περίπτωση της Μπέλλου. Σημαντική λοιπόν η προσφορά σου Φάιδων-Αλκίνοε και σ' ευχαριστούμε.


    ΥΓ: να που λύθηκε και μια απορία για την προέλευση ενός τραγουδιού που δεν το είχα ακούσει ποτέ στο ραδιόφωνο ή από ζωντανή ορχήστρα κι όμως θυμάμαι μικρό παιδάκι να το μουρμουρίζει ο πατέρας μου: "άιντε τον καημένο τον Μποχώρη, άιντε του την σκάσαν στο βαπόρι" (τουλάχιστον έτσι το τραγουδούσε εκείνος...)

    #26148   /   19.12.2012, 10:27   /   Αναφορά

    Μπράβο Φαίδωνα μας αποζημίωσες με το δίμηνο σχεδόν που μας έλλειπες...


    ‘’Ηρθε η ώρα να σε δικάσω’’: Ένα άλλο τραγούδι που έχει μείνει στη μνήμη μου απ’ τα παιδικά μου χρόνια και σήμερα όταν το παίζω και το τραγουδάμε (σε Α ματζόρε για ανδρικές φωνές) ακόμα και με φυσαρμόνικα ‘ξεσηκώνεται η παρέα’ .


    Το τραγουδάει σε τόνο Eb .


     


    '' Ήρθε η ώρα να σε δικάσω


    σκάρτη γυναίκα στο φυλάω από καιρό.


     Τα σφάλματά σου πικρά θα τα πληρώσεις,


    ήρθε η ώρα να πονάς και να γελώ.


     


    Θα σου κάνω δικαστήριο μεγάλο


     και το άχτι της καρδιάς μου θα το βγάλω.


     


    Μπροστά στην πόρτα μην περιμένεις


     κι απελπισμένη σαν ζητιάνα μη  χτυπάς


     κι αν ήρθες τώρα πικρά μετανιωμένη,


     μέσα στο σπίτι το δικό μου δεν χωράς.


     


    Θα σου κάνω δικαστήριο μεγάλο


     και το άχτι της καρδιάς μου θα το βγάλω.


     


    Ήρθε η ώρα να σε δικάσω


    και τα φαρμάκια που 'χω πιεί να εκδικηθώ,


     τι κι αν χτυπιέσαι κανένας δεν σε σώνει,


     ήρθε η ώρα να πονάς και να γελώ. ''


     



     


    ΥΓ


    Αν κάποτε έχεις χρόνο γράψε μας ένα άρθρο για το :«του αητού ο γιος»…… που αναφέρεις στο άρθρο σου

    #26149   /   19.12.2012, 11:23   /   Αναφορά

    Συγχαρητήρια κι από μένα Φαίδων-Αλκίνοε... πληρέστατο και κατατοπιστικότατο το άρθρο... Διαβάζοντάς το καταλαβαίνεις ότι πρόκειται για αποτέλεσμα ΣΠΟΥΔΑΙΑΣ έρευνας πάνω σε ένα ''δύσκολο'' θέμα...Και το χαρακτηρίζω ''δύσκολο'' γιατί είναι μια πλευρά της Μπέλλου που δεν τονίζεται και δεν προβάλλεται συνήθως. Και δεν είναι και το πιο εύκολο να βρεις πληροφορίες για μια εποχή που το ερώτημα ''ποιος τελικά έγραψε το τραγουδι;;'' είναι σύνηθες φαινόμενο.


    Σ' ευχαριστώ που διάβασα αυτό το άρθρο...

    #26154   /   19.12.2012, 21:15   /   Αναφορά

    Πολύ ωραίο το κείμενό σου, Φαίδωνα, με εξαιρετικά αναλυτική και επίμονη έρευνα, που αναδεικνύει άγνωστες πτυχές της ιστορίας της Μπέλλου. Και οι διευκρινίσεις σου στα τραγούδια πολύ διαφωτιστικές και ενδιαφέρουσες. Η Μπέλλου έζησε σε μία εποχή που ήταν ακόμα πιο δύσκολο για μία γυναίκα αντισυμβατική, η οποία είχε δώσει τους προσωπικούς της αγώνες με τον έναν ή τον άλλον τρόπο, αλλά που ήταν κυρίως παλλικάρι στην ψυχή, να γίνει αποδεχτή ως "ισότιμη" σε έναν ανδροκρατούμενο χώρο, και μάλιστα με τις συγκεκριμένες ιδιαιτερότητες και χωρίς να εντάσσεται οπωδήποτε σε πλαίσιο. Κατάφερε, όμως, να ξεδιπλώσει την πολυδιάστατη προσωπικότητά της μέσα από τη μουσική, βρίσκοντας ίσως και ένα είδος λύτρωσης με τη δημιουργία, σε μία κατά τα άλλα μάλλον δύσκολη και μοναχική προσωπική πορεία, ιδίως στην αρχή και το τέλος. Είναι από τις αγαπημένες η Μπέλλου, που με τη φωνή της και σε συνδυασμό με το στίχο χτυπάει κατευθείαν στο κόκκινο κέντρο της καρδιάς.

    #26195   /   22.12.2012, 22:41   /   Αναφορά

    Φαίδωνα συγχαρητήρια για το θέμα του λεπτομερούς και εκτενούς άρθρου σου, που το διάβασα με πολύ ενδιαφέρον και θα το ξαναδιαβάσω.


    Μεγάλη τραγουδίστρια, μεγάλη και αυθεντική καλλιτέχνις, γιατί όχι και "στιχουργός" και "συνθέτις". Ξέρω ότι έπαιζε κιθάρα και την έχω δει σε φωτογραφίες να παίζει μουσικά όργανα (κιθάρα, μπουζούκι, μπαγλαμά...). Ας μην ξεχνάμε πάντως ότι καμμιά φορά έγραφαν στον δίσκο την τραγουδίστρια σαν συνθέτη ή στιχουργό για να πάρει κι αυτή κάτι από τα δικαιώματα του δίσκου (και υπάρχουν πολλά παραδείγματα).


    Μεγάλωσα με τα τραγούδια της και είχα την τύχη να την δω και να την ακούσω από κοντά. Μου έκανε εντύπωση ότι έβγαινε από την αρχή μέχρι το τέλος του προγράμματος και τραγουδούσε με το ποτήρι της ανάμεσα στον κόσμο, απλή, απέριττη,  χωρίς έπαρση, χωρίς προβολείς και φτιασίδια. Καμμια σχέση με τις σημερινές τραγουδίστριες, που όλες μοιάζουν μεταξύ τους και αγωνίζονται για "σκηνική παρουσία".


    Μου έκανε επίσης εντύπωση η επιμονή της στον δικό της προσωπικό τρόπο, πχ. να λέει τον Ζέππο  "Ζέμπο" (μήπως λόγω ...Βέμπο;) κλπ.


    Την ακούω από τη δεκαετία του 50 και έχω τα περισσότερα τραγούδια της, σε δίσκους, κασέτες και CD, που τα μαζεύω πολλά χρόνια τώρα. Επίσης έχω το βιβλιαράκι με την αυτοβιογραφία της.


    Και κάτι για τους νεότερους: Όταν έχουμε φωνές σαν τη Μπέλλου, δεν έχουμε ανάγκη από καμμία Cesaria Εvora ( που της μοιάζει )!.

    #26196   /   22.12.2012, 22:59   /   Αναφορά

    Είχα την τύχη να «ανακαλύψω» εντελώς τυχαία το Musicheaven. Kαι λέω ότι  «είχα την τύχη» διότι εκτός και άλλων αξιόλογων συντακτών στο ε-περιοδικό (και όχι μόνο)   «γνώρισα» τον Φαίδωνα –Αλκίνοο. Τόσα μα τόσα πολλά και ωραία θέματα μας φέρνει.


    Τον ευχαριστούμε και ευχόμαστε να είναι πάντα καλά και να μας «πυροβολεί» με την  αστήρευτη πένα του . 

    #26199   /   23.12.2012, 10:30   /   Αναφορά

    πολύ ωραίο να μαθαίνουμε και μεις οι νεότεροι


    Μπράβο

    #26208   /   25.12.2012, 12:13   /   Αναφορά

    Φανταστικό το άρθρο σου Φαίδωνα. Συγχαρητήρια κι από εμένα. Περιμένουμε το επόμενο...