Τιμή σ' Εκείνους

Τι ειναι ανθρωπος; Τι ανθρωπινη τιμη; Τι αξιοπρεπεια του ''ειναι'' απεναντι στην υπαρξη, στο λογο του να ζει κανεις; Ερωτηματα κλιμακωτα που καποτε θα πρεπει στον καθενα μας να γινουν εμμονες σφηνες της σκεψης του.

Ερωτηματα που βοηθουν καποιον να φυγει απο τα γαρνιρισμενα λογια και να πραξει οταν βρεθει αντιμετωπος με τις δικες του Θερμοπυλες. Αλλωστε η ζωη ειναι μια στενωπος που καλειται ο καθενας μας να περασει υποχρεωμενος να πετυχει. Μια υποχρεωση απεναντι στο ολον που λεγεται ανθρωπινη εξελιξη, απεναντι στη μοναδα που λεγεται ανθρωπινη υπαρξη. Εινα μια υποχρεωση που ζητα μονο προσπαθεια και οχι αποτελεσμα (επιτυχια ή αποτυχια). Ειναι μια προσπαθεια που ξεκινα απ' το αδυνατο, γεματο παθη και φοβους ον και στοχευει την υπερβαση αυτης της καταστασης. Γιατι σιγουρα θεωρειται υπερβαση το να πετυχει καποιος να μεινει πιστος σ' αυτο που ορισε να κανει, στο να πετυχει να σταθει ορθιος απεναντι στο Καβαφικο χρεος...

Η εκκλησια ''φροντισε'' να βοηθησει τον ανθρωπο στο σκοπο αυτο. Και η βοηθεια αυτη μοιραστηκε σε δυο σκοπους. Πρωτα να φωτισει τους ''ανυποπτους''. Δευτερο να δωσει καποιο προτυπο, καποια εικονα τελεια στους βρισκομενους σε εγρηγορση. Ετσι εφτασε σε σημειο να απομονωσει την εικονα του χρεους στην πραγματικη της μορφη στο προσωπο του θνητου Χριστου, του επαναστατη που για την εποχη του ηταν ''χωρις αιτια'' για καθε φαρισαιο και να εξαρει τη θυσια στο βωμο των ιδεων που τον πλημμυριζαν. Τον εκανε Θεο. Θεος ειναι κατι υπερβατο. Και καταντησε η υποχρεωση της θυσιας να γινει κατι απλησιαστο για τον ανθρωπο και να μετατραπει σε λειτουργιες, μετανοιες, εικονες...

Παρ' ολα αυτα ομως ο ανθρωπος σιγουρα χρειαζεται καποιο προτυπο ακαταρριπτο. Ετσι τουλαχιστον καταντησε.

Ομως το χρεος και η θυσια γι' αυτο, πρεπει ν' αντιγραφεται. Πρεπει να διδεται ετοιμο στο δεκτη - ανθρωπο? Μοιραια επανερχομαστε στα ερωτηματα που προηγηθηκαν ''Τι ειναι αξιοπρεπεια του "ειναι" απεναντι στην υπαρξη''?

Την απαντηση θα μπορουσε να την δωσει καποιος ετοιμαθανατος διαπιστωνοντας οτι ποτε δεν προδωσε τον εαυτο του με τις πραξεις του. Ποτε δεν δειλιασε σε καποιον αγωνα ποτε δεν συμβιβαστηκε για να περασει ετσι με τον οχλο πανω απο μια στενωμο. Ποτε δεν εδωσε νερο ή χωμα στον Περση ποτε δεν εκανε πισω αναβαλοντας τη θυσια... Τη θυσια για το "κεινων ρημασι πειθομενοι"

Και τι να 'ναι αυτο το "ρημασι". Εινα μια φωνη απο μεσα μες το ειναι μας?
Μια προσταγη?...

Αν θες, αν διεκδικεις, τον ορο ανθρωπος, σιγουρα εινα αυτο. Γιατι παντα στον ανθρωπο ερχεται η στιγμη που η προσταγη αυτη θεριευει και γινεται σκοπος υπαρξης του. Ειναι η φωνη του χρεους που τον οδηγει και που σκεπαζει καθε αλλον "γιηνο" παραγοντα αφηνοντας το ον να φτασει σ' αυτο που μερικοι το λενε "θεωση".

Ειναι σιγουρο λοιπον οτι καποια στιγμη το χρεος να πλησιασει, να σταθει παραγοντας σε καθε κριση μας, οπως ειναι σιγουρο οτι πολλοι θα το "αποφυγουν εξυπνα" ενω αλλοι θα προσπαθησουν να κινηθουν παραλληλα μ' αυτο.

Και βεβαια καποιος που ζητα λυτρωση στη ζωη δε θα καταντησει "βολεψακιας" σκυβοντας τη μεση στον καθε βαθμοφορο, κανοντας τον "τρελλο" οπου χρειαστει να στερηθει και, οπουχρειαστει να θυσιασει κατι, οπου οφειλει ν 'αγωνιστει μονος μπροστα σ'αολους, οταν χρειαστει να υπερασπιστει τα πιστευω του, τις αρχες που θεωρουνται ιδανικα, τα πιστευω που τον εμαθαν να αφησει αμολυντα την υποχρεωση του να φτιαξει τη νεα γενια ανταξια των εποχων με τις πραξεις του. Οταν δηλαδη κληθει να φανει ενταξειστο καθε χρεος που υποκειμενικα ή αντικειμενικα εναποτεθηκε πανω του...

Οταν χρειαστει να δωσει τη δικη του Αλβανια, οταν χρειαστει να βγει στο βουνο, οταν χρειαστει να τραβηξει τον δικο του Γολγοθα με το σταυρο στην πλατη, να το κανει αλλιως "απετυχε"...

Το χρεος παει μαζι παντα με καποια θυσια. Αυτο δεν ειναι καποιο σχημα που προκαλει δεος και γινεται αντικειμενο επετειων ή τιμων, ουτε κατι εξωπρεγματικο. Ειναι αποδειξη της ολης κοινωνικης δομης που υποχρεωνει τον ανθρωπο να θυσιαζεται συνεχεια στο βωμο καποιας ιδεας. Ειναι η ειρωνια του δημοκρατικου τροπου ζωης, της ελευθερης διαβιωσης που σε φερνει συγκρουομανο με τον χριστιανικο "αδελφο" σου που σε φερνει καποια στιγμη αξιοτερο απ' αυτον και καποια αλλη μηδαμινο μπροστα του. Που σε καλει συνεχεια να φανεις τιμιος σ' αυτο που πρεπει να κανεις, ανεξαρτητα αν μπορεις ή οχι. Που το μονο που ζητα ειναι ενα "πρεπει".

Και εδω βεβαια ο αγωνας αποδεικνυει στον καθενα μας τι ειναι. Οχι απο το αποτελεσμα απο την τολμα του ν' αγωνιστεις. Ποιος εχει αυτη τη δυναμη; Ποιος οχι; Απροσδιοριστο.

Οι μεγαλοι μας πλημμυριζουν με ιδανικα και προτροπες. Οι ιδιοι που καποτε συνελαβαν τον εαυτο τους προδοτη. Θα 'ταν ασφαλες λοιπον ν' αφησουμε στην ακρη καθε συμβουλη και να ακουσουμε το τι μας προσταζει το εγω μας.

Αυτο ειναι αλανθαστο. Οταν εξωτερικευεται βεβαια πολλες φορες αλλοιωνεται. Ειναι ομως στο χερι του καθενα μας να τι κρατησει ατοφιο. Αγνο... Και υστερα; Η τιμη που θετει ο Καβαφης στη αρχη. Ποια τιμη? Απο ποιον; Και γιατι?

Τιμη ειναι καποιο στεφανι, καποιος επικηδειος λογος. Ειναι. Ομως και η αθανασια τιμη ειναι και η διαπιστωση οτι φευγοντας δεν θα ξεχαστεις τιμη ειναι. Και το να εισαι ενταξει με τον εαυτο σου τιμη ειναι. Εξαρταται απο τι επιδιωκει κανεις...

Αραγε θα 'ταν υπερβολη ν'αγωνιστεις για να μεινεις ακεραιος, για να μη ξεστρατησεις; Αραγε θα ΄ταν ανοητοςενας αγωνας με αυτον για μοναδικο στοχο? Αραγε τιμας τον ορο ανθρωπος με τον αγωνα? Μηπως ο Κρυωτακης και καθε αλλος στη θεση του σου φαινεται τωρα προδοτης; Και θα 'θελες να γινεις και συ ενας προδοτης στη ζωη κλεινοντας τα ματια στη θυσια, φευγοντας μακρια της;