Λέξεις από ...ήχο

Ήχοι

Λάλημα: Κυρίως χρησιμοποιείται για τη φωνή του κόκορα ή για άλλα πτηνά γενικά.


Κακ(κ)άρισμα: κράζω για τις κότες, ενώ μεταφορικά σημαίνει φλυαρώ θορυβωδώς.


Κλωγμός (ή κλωσμός) : το κακάρισμα της κότας. Το ρήμα είναι κλώζω. Επίσης είναι και το κροτάλισμα της γλώσσας μας με το οποίο παρακινούμε τα άλογα σε πορεία.


Κακάρισμα: φωνή κότας.


Κραξιά (ή κράξιμο) : φωνή του κόκορα.


Πίπισμα: φωνή νεοσσών.


Τερέτισμα (ρ. τερετίζω) : αναφέρεται κυρίως στο τρεμούλιασμα της φωνής του χελιδονιού ή του τζίτζικα. (βλ. και «Ήχοι του ανθρώπου» στην ενότητα: «Της καλλιτεχνικής έκφρασης»).


Τιτίβισμα (ή τιτιβισμός) : χρησιμοποιείται για τις φωνές των πουλιών, κυρίως όμως της πέρδικας.


Κακ(κ)άβισμα: κράζω για πέρδικες, κα(κ)αρίζω.


Χουχούτισμα: φωνή πέρδικας επίσης, αλλά και κουκουβάγιας.


Τρύζω (τρυσμός) : φωνή τρυγονιού.


Τρυλλίζω (τρυλλισμός) : ο ήχων των ορτυκιών.


Ρεκάζω (ρεκασμός και ρέκασμα) : για κόρακες κυρίως, ως ουσιαστικό (ο ρεκασμός του κόρακα), αλλά και για τράγους ως ρήμα (ο τράγος ρεκάζει).



Κράζω ή κρώζω (κρωγμός ή κραξιά) : συνήθως για κόρακες ή κόκορες.


Κουκούρισμα: φωνή περιστεριού.


Βρυχηθμός: μούγκρισμα, κυρίως για λιοντάρια. Μεταφορικά όμως μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για τον ήχο θαλασσών και ποταμών.


Υλακή: Από το ρήμα υλακτώ ή υλάσκω. Σημαίνει γαβγίζω, αλυχτώ: «Οι άλλοι εκάγχασαν. Ο ξανθομούστακος πλοίαρχος συνωφρυώθη, ο Τσούρμος ηγέρθη επί των οπισθίων ποδών [δεν χρειάζεται νομίζω να σας πω ότι ο Τσούρμος είναι σκυλί στο διήγημα του Παπαδιαμάντη] και αφήκε φοβεράν υλακήν!». (Από το διήγημα: «Ολόγυρα στη λίμνη», συλλογή: «Η Νοσταλγός και άλλα διηγήματα», εκδ. Νεφέλη, σελ. 52). Χρησιμοποιείται όμως και μεταφορικά για ορισμένους ανθρώπους… (βλ. «Ήχοι του ανθρώπου» στην ενότητα: «Της έντασης»).


Βαβίζω: γαβγίζω. Βλ. όμως και «Ήχοι του ανθρώπου» στην ενότητας «Της κατηγορίας» και «Διάφοροι …θόρυβοι».


Αλύχτισμα: φωνή σκύλου ή λύκου. Μεταφορικά χρησιμοποιείται και για τους ανθρώπους.


Ρυάσιμο (ρ. ρυάζομαι) : ωρύομαι, ουρλιάζω, σκούζω. Χρησιμοποιείται κυρίως για τα σκυλιά και τους λύκους.


Νιαούρισμα: φωνή της γάτας, …προφανώς.


Γκάρισμα (ή ογκανισμός) : η …γλυκειά… φωνή του συμπαθούς τετραπόδου.


Γρυλισμός: η φωνή του γουρουνιού αλλά και του περιστεριού.


Γρυσμός: Το ρήμα είναι γρύζω. Σημαίνει τον γρυλισμό, αλλά μπορεί να χρησιμοποιηθεί και ως φωνή άλλου ζώου, όπως του περιστεριού, αλλά και του σκύλου: «ο καραβόσκυλος [..] έσειε μετά γρυσμού την ουράν, αναγνωρίσας την βάρκαν» (Από το διήγημά του «Η Νοσταλγός», συλλογή: «Η Νοσταλγός και άλλα διηγήματα», εκδ. Νεφέλη, σελ. 12).


Γρούξιμο: Το ρήμα είναι γρούζω και ταυτίζεται είτε με το γρύζω (γρυσμός), είτε με το γρυλίζω (γρυλισμός).


Κελάηδημα: το …τραγούδι των πουλιών.


Βέλασμα (ή βληχή ή βλήχημα) : φωνή προβάτου ή κατσικιού. Ειδικά όμως η λέξη «βληχή» χρησιμοποιείται μεταφορικά και ως κλαυθμυρισμός νηπίου.


Ζουζούνισμα: η βοή των εντόμων.


Βούισμα: χρησιμοποιείται συχνά για τον θόρυβο εντόμων.


Συριγμός (ή σύριγμα) : (βλ και «Διάφοροι …θόρυβοι») στα ζώα, χρησιμοποιείται για τον ήχο του φιδιού.


Σιγμός: ο ήχος του φιδιού.


Μουγκρίζω: για τα ζώα σημαίνει μυκώμαι ή βρυχώμαι. Χρησιμοποιείται όμως μεταφορικά τόσο και για τους ανθρώπους όσο και για τη φύση.


Μυκηθμός: Το ρήμα είναι μυκώμαι. Αναφέρεται στη φωνή των βοδιών και των αγελάδων.


Μουκάνισμα: επίσης αναφέρεται στα βοοειδή…


Φρίμαξη (ή φριμαγμός) : το φύσημα των αλόγων από τα ρουθούνια τους.


Χλιμίντρισμα: η φωνή των αλόγων.


Χρεμέτισμα (ή χρεμετισμός) : επίσης, η φωνή των αλόγων.


Κοασμός (ή κόασμα) : φωνή βατράχου.


Ωρυγή: (Από το ρήμα «ωρύομαι») Σημαίνει και άγρια φωνή ζώου, ούρλιασμα (ουρλιαχτό). Βλ και «Ήχοι των ανθρώπων» στην ενότητας «Της έντασης».


Ουρλιάζω: ωρύομαι, για σκύλους (βλ. και «Ήχοι του ανθρώπου» στην ενότητα: «Της έντασης»).


Βρέμω: μεταξύ άλλων (βλ. «Ήχοι του ανθρώπου» στην ενότητα «Της έντασης» και «Ήχοι των ζώων») σημαίνει για τα ζώα ωρύομαι, κραυγάζω, μαίνομαι.


Γογγύζω: Για τα περιστέρια, σημαίνει «τρύζω». Βλ. και «Ήχοι των ανθρώπων» στην ενότητας «Της λύπης».


Τριγμός: για τα ζώα σημαίνει οξεία κραυγή, τσίριγμα .Βλ. και «Διάφοροι … θόρυβοι».


Ροίβδος: όταν η λέξη χρησιμοποιείται για τα ζώα, τότε απαντά κυρίως στα πουλιά και μεταφέρει τον ήχο που παράγεται από την ορμητική κίνηση των φτερών τους. Βλ. και «ροίβδος» στην κατηγορία «διάφοροι… θόρυβοι» και «ήχοι της φύσης» και «ροίβδησις» στους «ήχους των ανθρώπων» (καλλιτεχνική έκφραση).


Ροίζος: Όταν αναφέρεται η λέξη σε ζώα, τότε είτε ταυτίζεται με τον ροίβδο και περιγράφει τον ήχο της ορμητικής κίνησης των φτερών του πουλιού είτε σημαίνει τον ήχο του συρσίματος του φιδιού. Βλ. και «Διάφοροι… θόρυβοι».


Σάλαγος (ή Σαλαγή ή Σαλάγισμα) : όσον αφορά στα ζώα, σημαίνει τον θόρυβο αγέλη ζώων που κινείται. Ταυτίζεται επίσης με την οδηγητική κραυγή προς τα βοσκήματα ή τα γαϊδουράκια. Βλ. και «Ήχοι του …πλήθους».


Ορυμαγδός: πέραν των άλλων σημασιών της (βλ. «ήχοι του πλήθους»), η λέξη χρησιμοποιείται και για ισχυρό θόρυβο και τη βοή ζώων και κυρίως αλόγων και σκυλιών. Την ίδια λέξη επίσης χρησιμοποιούμε και για τον ήχο που προκαλεί η δέσμη ξύλων όταν πέφτει απότομα στο πάτωμα αλλά και τα νερά όταν κυλούν με ορμή από τον βουνό, ως χείμαρροι.