Θωράκιση Ηλεκτρικής Κιθάρας (Guitar Shielding)

Γράφει ο Σκιαθίτης Στέφανος (stefanos604)
127 άρθρα στο MusicHeaven

Πολλές κιθάρες του εμπορίου έχουν shielding (Θωράκιση) που γίνεται με αγώγιμη μπογιά στο cavity.

Θα βρείτε εκατοντάδες posts για το αν η θωράκιση (shielding) κάνει καλό ή όχι σε μια ηλεκτρική κιθάρα. Αφού όμως πολλοί κατασκευαστές δεν την υιοθετούν, μπορείτε να πείτε ότι είναι μύθος.

Με δύο λόγια και κατά τη δική μου άποψη, η καλή θωράκιση περιορίζει τον θόρυβο από εξωτερικές παρεμβολές και όταν δεν ακουμπάς τις χορδές.

Ελέγξτε μόνοι σας

Για να είστε σίγουροι ότι υπάρχει αγωγιμότητα σ’ ολόκληρο το cavity, ζητείστε αν δεν έχετε, από έναν ηλεκτρονικό/ηλεκτρολόγο να τη μετρήσει με ένα ομόμετρο (απλό πολύμετρο), ακουμπώντας τους ακροδέκτες του σε διαφορετικά σημεία και να τη βρείτε να είναι σ' όλα τα σημεία 0 Ohm.

Όμως η θωράκιση αυτή δεν μπορεί να εξαλείψει τον βόμβο των 50Hz της γραμμής που μπορεί να εισέλθει μέσω απλού μαγνήτη.

Δεν παίζω ηλεκτρική κιθάρα και το κείμενο που ακολουθεί είναι ένα είδος σημειώσεων αλλά και εμπειρίας που απέκτησα από φίλο μου κιθαρίστα ηλεκτρικής.

Έτσι:

Αν η ηλεκτρική σου κιθάρα δεν έχει shielding και έχεις θορύβους, τότε μπορείς να την πραγματοποιήσεις μόνος σου ως εξής:

Όσον αφορά το υλικό για τη θωράκιση, το καλύτερο είναι το φύλλο χαλκού, (επειδή μπορεί να κολληθεί και αφού σχεδιαστεί, κόπτεται όπως εδώ), αλλά και η ταινία αλουμινίου (αν έχεις όρεξη, κάλυψε για καλύτερα αποτελέσματα όλο τον εσωτερικό χώρο του σκάφους της κιθάρας, με τέτοια πάμφθηνη ταινία) που φυσικά δεν δέχεται κόλληση και θα πρέπει να συνδεθεί ή να σφιχτεί με κάποια βίδα, ή με ροδέλα σε υφιστάμενη βίδα του μεταλλικού μέρους της κιθάρας.

Η ταινία αλουμινίου μπορεί να έχει αγώγιμο ή μη αγώγιμο αυτοκόλλητο, οπότε στα κοψίματα απαιτείται ένωση με καλή επαφή.

Προσοχή όμως να μη κάνετε βρόγχους γειώσεως (ground loops) γιατί τότε θα επιδεινώσετε το πρόβλημα-δείτε παρακάτω την περιγραφή για τους βρόγχους γειώσεως.

Η ταινία φτιάχνει έναν κλωβό Faraday, ο οποίος  έχει πλέον περιλάβει όλα τα εσωτερικά ηλεκτρονικά της κιθάρας.

Φυσικά, όπως είναι λογικό η θωράκιση δεν θα εξαλείψει το θόρυβο από ένα κακό φτηνιάρικο μαγνήτη, αλλά τον θόρυβο παρεμβολών.

Θόρυβος παρεμβολών

Ο θόρυβος παρεμβολών δημιουργείται από εξωτερικά φορτία και δεν συμβαίνει μόνο στην ηλεκτρική κιθάρα, αλλά σε πολλές ηλεκτρονικές συσκευές.

Συσκευές όπως λάμπες φθορίου, ηλεκτρικοί κινητήρες (πχ ψυγεία, κοντά σε μετασχηματιστές ΔΕΗ) παράγουν σήματα παρεμβολών που ο μαγνήτης μπορεί να τα συλλάβει και να τα ενισχύσει.

Περιβάλλοντας όμως το μαγνήτη με το χάλκινο ή αλουμινένιο περίβλημα και γειώνοντας το, τα σήματα που παρεμβάλουν οδηγούνται στη γείωση, σταματώντας την ενίσχυση τους μέσω του μαγνήτη.

Κατ’ αρχήν σιγουρευτείτε ότι το καλώδιο διασύνδεσης με τον ενισχυτή, ή ο ίδιος ο ενισχυτής είναι ΟΚ, ή μήπως ο θόρυβος οφείλεται επειδή κατοικείς  κοντά σε αεροδρόμιο, ή σε κάποιο ραδιοτηλεοπτικό σταθμό που παρεμβάλει.

Ακουμπώντας τα χέρια μας στις χορδές γινόμαστε εμείς γείωση και γειώνουμε το σύστημα από αυτά τα φορτία, γι αυτό εξαλείφεται ο θόρυβος.

Για τη λύση στο πρόβλημα, θα προσπαθήσω να δώσω μερικές οδηγίες κι αν ‘’πιάνουν τα χέρια σας ‘’ κάντε το, αλλιώς μην το επιχειρήσετε και δώστε την κιθάρα για επισκευή σε κάποιον ειδικό.

Το καλωδιάκι του καβαλάρη ''δεν είναι σπουδαίο'', με την έννοια ότι η κιθάρα θα εξακολουθεί να δουλεύει και χωρίς αυτό. Απλά τοποθετείται για να εξαλείψει τα ανωτέρω φορτία ή βόμβο απ’ την ίδια τη κιθάρα (πχ από τους μαγνήτες).

Ο καβαλάρης επομένως θα πρέπει να γειώνεται – αν όχι (έχει πχ κοπεί ή αποσυνδεθεί το καλώδιο που τον γειώνει) θα διαπιστώσεις ότι όταν ακουμπάς τις χορδές ο βόμβος εξαφανίζεται.

Αν ο μαγνήτης του καβαλάρη ‘’βάζει’’ βόμβο, ελέγξτε τα 2 συρματάκια του μαγνήτη.

Το ένα γειώνεται ακριβώς κάτω από τον καβαλάρη και τον μέσω επιλογέα διακόπτη, το άλλο ‘πάει’ στο ποτενσιόμετρο volume.

Σύνδεσε την κιθάρα στον ενισχυτή σου (με ένα ηλεγμένο καλώδιο - γιατί για το θόρυβο μπορεί η αιτία να είναι αυτό το καλώδιο) και με το volume του  ενισχυτή στο φούλ άκουσε το θόρυβο χωρίς να παίζεις χορδές και κατόπιν ακούμπησε τις χορδές. Ο θόρυβος τότε θα πρέπει να μειωθεί σημαντικά.

Η γείωση αυτή σε προστατεύει και από πιθανό ηλεκτρικό σόκ.

Αν ο μαγνήτης σου είναι απλός η γείωση αυτή απαιτείται οπωσδήποτε αν όμως είναι hum-bucking τότε έχει το χαρακτηριστικό Noise cancelling και η γείωση αυτή μπορεί και να λείπει.

Μερικοί μαγνήτες (το περίβλημα τους) δεν έχουν καλή ηλεκτρική επαφή και εκεί πρέπει να δοθεί προσοχή για καλό σφίξιμο (όπως δείχνει και το video).

Τώρα όσον αφορά τον κλωβό Faraday – για εξουδετέρωση εξωτερικών φορτίων και παρεμβολών -  μπορεί να θελήσεις να θωρακίσεις τα πάντα (θα μου πεις μα γιατί δεν τον φτιάχνουν οι εταιρείες, τόσο πολύ κοστίζει πχ μια χάλκινη θήκη για τους μαγνήτες? – είναι μεγάλη συζήτηση όχι μόνο για τις ηλεκτρικές κιθάρες αλλά και για όλα τα ηλεκτρονικά... κυρίως μείωση κόστους).

Επειδή όμως όσα λόγια και να πω πιθανόν να μη γίνουν κατανοητά έψαξα και βρήκα μερικές φωτογραφίες και videos που πιστεύω θα βοηθήσουν.

Ένα πολύ καλό video με κιθάρα Fender Telecaster παρακάτω:(χρησιμοποιεί χάλκινη ταινία αντί αλουμινίου και άρα μπορείς να κάνεις κολλήσεις με κολλητήρι – πιο σίγουρο και πιο λειτουργικό).

Στο διαδίκτυο θα βρείτε εύκολα το διάγραμμα καλωδίωσης της όποιας ηλεκτρικής κιθάρας σας. Εδώ δείχνω την Καλωδίωση κιθάρας Stratocaster.

Βρόχος Γειώσεως

Τα Ground loops είναι σπουδαία, ειδικά στα θωρακισμένα καλώδια (μπλενταρισμένα), που για να αποφευχθούν γειώνουμε ΜΟΝΟ το ένα άκρο τους.

Βασικά στο κύκλωμα της ηλεκτρικής κιθάρας, όλα τα καλώδια γειώσεως καταλήγουν μαζί στο μεταλλικό περίβλημα του ποτενσιομέτρου.

Εκεί θα πρέπει να καταλήξουν και το καλώδιο/καλώδια από τη/τις χάλκινη/ες, ή αλουμινένια ταινία.

Όλες λοιπόν οι γειώσεις και όλες οι θωρακίσεις πρέπει να καταλήγουν στο ίδιο σημείο.

Στη φωτογραφία δείχνω πως είναι συνδεδεμένα τα μηχανήματα (πχ μιας τηλεφωνικής εταιρείας και την καλωδίωση μιας ηλεκτρικής κιθάρας) και πότε έχουμε βρόγχο γειώσεως.