Είχαμε βαρεθεί να είμαστε οι Μπιτλς. Είχαμε κουραστεί να είμαστε τέσσερα αγόρια με μοχέρ κοστούμια και περίεργο κούρεμα. Δεν ήμασταν πια έφηβοι, είχαμε ωριμάσει.
Δεν μας ενδιέφεραν τα κορίτσια που ούρλιαζαν, ή τα τρίλεπτα ποπ τραγούδια. Θέλαμε να αλλάξουμε, να είμαστε πρώτα απ' όλα μουσικοί και μετά ποπ είδωλα. Ετσι σε μια πτήση, μου ήρθε η ιδέα να μεταφιεστούμε σε κάτι άλλο. Να χάσουμε την δική μας ταυτότητα και να γίνουμε μια πλαστή μπάντα. Και μέσα από αυτό το παιχνίδι να συγκεντρώσουμε τους ήρωές μας και όσα μας συγκινούν και να συνθέσουμε μια διαφορετική μουσική».
Ετσι εξηγούσε ο Πολ Μακ Κάρτνεϊ την ιδέα που γέννησε σε μια πτήση από την Κένυα στο Λος Αντζελες το Sgt Pepper's Lonely Hearts Club Band, για πολλούς το σημαντικότερο δίσκο του ροκ. Ακριβώς 40 χρόνια μετά την κυκλοφορία του, τα μυστικά του ξαναγίνονται επίκαιρα, περιοδικά του κάνουν αφιερώματα και σύγχρονα συγκροτήματα διασκευάζουν τα τραγούδια του.
Το 1967 οι Μπιτλς είχαν κατακτήσει όλο τον κόσμο. Είχαν ταξιδέψει στην Ινδία, είχαν γοητευθεί από τον Ραβί Σανκάρ και φλερτάρει με τον Γκουρού Μαχαρίσι. Στην ροκ σκηνή είχε εισβάλει η ψυχεδέλεια, ο Χέντριξ με την κιθάρα του κατακρεουργούσε τον αμερικανικό εθνικό ύμνο. Οι Ντορς κραύγαζαν «θέλουμε τον κόσμο και τον θέλουμε τώρα». Ο βασιλιάς Ελβις ήταν πια μια υπέρβαρη καρικατούρα του εαυτού του. Το ροκ γινόταν η μουσική επένδυση στις διαμαρτυρίες κατά του Πολέμου στο Βιετνάμ, αλλά οι Μπιτλς είχαν σταματήσει τις συναυλίες, καθώς είχαν κουραστεί να ακούν κορίτσια να ουρλιάζουν.
Από τον Μαρξ στην Ντίτριχ
Το όγδοο άλμπουμ τους παρουσιάστηκε την 1η Ιουνίου του 1967. Φωτεινό και πολύχρωμο, εγκαινίασε με τον καλύτερο τρόπο το «καλοκαίρι της αγάπης». Το εξώφυλλο ήταν ένα πολύχρωμο κολάζ των προσώπων που είχαν σημαδέψει την ποπ κουλτούρα φτιαγμένο από τον βρετανό εικαστικό Πίτερ Μπλέικ. Μπροστά έστεκε η μπάντα του Λοχία Πέπερ, οι Μπιτλς με μουστάκια και μακριά μαλλιά ντυμένοι με βικτοριανά σακάκια. Δίπλα τους στέκονταν οι παλιοί τους εαυτοί με τα μαύρα κοστούμια και γύρω οι Μάρλεν Ντίτριχ, Μπομπ Ντίλαν, Σίγκμουντ Φρόιντ, Ορσον Ουέλς, Εντγκαρ Αλαν Πόε, Καρλ Μαρξ, Αρθούρος Ρεμπό, Τζόνι Βαϊσμίλερ, Φρεντ Αστέρ, Μάρλον Μπράντο, Λόρενς της Αραβίας, Οσκαρ Ουάιλντ κι άλλοι πολλοί.
Ομως υπήρχαν και ορισμένα μυστικά σημεία που αναζωπύρωσαν την παραφιλολογία γύρω από τον υποτιθέμενο χαμό του Μακ Κάρτνεϊ: ένα σύμβολο θανάτου πάνω απ' το κεφάλι του, η κουβέντα που πολλοί άκουγαν να λέει ο Λένον όταν έπαιζαν ανάποδα το «Im so tired» («Paul is dead, man») κι άλλα πολλά. Τόσα, που ο Μακ Κάρτνεϊ επανεμφανίστηκε για να δηλώσει: «Εδώ που τα λέμε, αν είχα πεθάνει, θα ήμουν ο τελευταίος που θα το μάθαινε».
Αλλά βέβαια, το μεγαλύτερο ενδιαφέρον αυτού του άλμπουμ αρχίζει μετά το εξώφυλλο: Επηρεασμένοι από το περίφημο «Pet sounds» των Μπιτς Μπόις, οι Μπιτλς το ξεπερνούν με τον πιο απρόβλεπτο τρόπο. Καταστρατηγούν όλους τους κανόνες της ποπ. Επιστρατεύουν άρπες, ακορντεόν, σιτάρ, κλασικές ορχήστρες εγχόρδων και δημιουργούν ένα σουρεαλιστικό ηχητικό σύμπαν. «Είχαμε πια την απόλυτη ελευθερία να πειραματιστούμε», είχε πει ο Λένον. Ενώ ο Ρίνγκο Σταρ πρόσθετε: «Είχαμε τελειώσει μια πετυχημένη περιοδεία, την Μάτζικαλ Μίστερι Τουρ, και ύστερα απομονωθήκαμε στο στούντιο. Εκεί κάναμε μουσική όλες τις φαντασιώσεις που γεννούσε ο καθένας από μας».
Μόνον ο παραγωγός και μέντοράς τους Τζορτζ Μάρτιν και οι δύο βοηθοί του είχαν πρόσβαση στο άβατο της Αμπεϊ Ρόουντ. «Ηταν το άλμπουμ που τους έλειπε, μια δυνατότητα να αφοσιωθούν στον πειραματισμό ως ώριμοι πια μουσικοί», λέει ο πρώτος. «Ηξερα ότι όλα θα ήταν διαφορετικά, αλλά αυτή τη φορά η μουσική έμοιαζε να ανοίγει την πόρτα σε ένα νέο ονειρικό τοπίο. Ο Πολ είχε συγκεκριμένες ιδέες για τα τραγούδια του, ενώ ο Τζον ήταν μπερδεμένος. Η δική μου δουλειά ήταν να μπω στον εγκέφαλο του Τζον, να συνειδητοποιήσω τις επιθυμίες του και να τις πραγματοποιήσω». Χρειάστηκαν εκατόν είκοσι εννιά μέρες για να ολοκληρωθεί το άλμπουμ.
Ενορχήστρωση με πριονίδι...
Η ψυχεδέλεια που τότε κυριαρχούσε, ο ήχος της ηλεκτρικής κιθάρας και η μουσική της Ανατολής πλέκονταν με τις καινοτομίες των Μπιτλς και του Μάρτιν. Οπως λέει ο Ρίνγκο Σταρ, σε αυτό το άλμπουμ λειτούργησαν δημοκρατικά. Ετσι, το «With a little help from my friends» ήταν μια ιδέα του Πολ που την ολοκλήρωσε με τον Τζον. Το «Lucy in the sky with diamonds», που ξεκίνησε τη φήμη για τη χρήση LSD στην διάρκεια της ηχογράφησης, ήταν εμπνευσμένο από μια ζωγραφιά του γιου του Λένον, Τζούλιαν. Το «Getting better» ήταν η αισιόδοξη άποψη του Λένον για τον έρωτα με «λίγο σαρδόνιο χιούμορ στο τέλος» όπως το περιγράφει ο Μακ Κάρτνεϊ. Το «πιο παράδοξο τραγούδι» των Μπιτλς, το «Α day in life» που ξεκινά με ένα πιανιστικό πρελούδιο για να καταλήξει σε ένα ορχηστρικό κρεσέντο, μιλάει για το αναπόφευκτο του θανάτου. Ενώ ο Χάρισον προσθέτει μέσα από τις νότες του σιτάρ στο «Within you without you» τη ματαιότητα της δόξας και του χρήματος. Οι στίχοι του «For the benefit of mr. Kite» βασίζονται σε μια αφίσα τσίρκου. «Θέλω η ενορχήστρωση να μυρίζει πριονίδι», είπε ο Λένον στον Μάρτιν. Και όντως μυρίζει...
Η πρώτη γεύση από την αλλαγή της μουσικής των Μπιτλς δόθηκε τον Φεβρουάριο του '67, όταν κυκλοφόρησε σε σινγκλ το «Strawberry Fields Forever». Ηταν η μελωδική ανάμνηση του Λένον από την παιδική του ηλικία στο Λίβερπουλ, καθώς δίπλα στο σπίτι του ήταν ένα ορφανοτροφείο με το όνομα «Στράουμπερι Φιλντς». Λίγο πριν κυκλοφορήσει το άλμπουμ, τις τελευταίες μέρες του Μαΐου, οι τέσσερις Μπιτλς επισκέφτηκαν την τραγουδίστρια των Μάμας εντ Πάπας, Μάμα Κας Ελιοτ, στο διαμέρισμά της στο Τσέλσι. Κάποιος έβαλε το βινύλιο στο πικ απ και η μουσική άρχισε να διαχέεται στη γειτονιά. Και όπως διηγείται ένας φίλος της μπάντας, ο Νιλ Ασπιναλ, «όλα τα παράθυρα άνοιξαν και οι άνθρωποι έσκυβαν έξω. Ολοι χαμογελούσαν και έγνεφαν...».
Σύντομα όλοι χαιρέτησαν το δίσκο. Το «Νιου Μιούζικαλ Εξπρές» έγραφε ότι οι Μπιτλς κατάφεραν να συνδυάζουν την ηχητική απόλαυση με το ξύπνημα συνειδήσεων. Ενώ η «Νιου Γιορκ Ριβιού» μιλούσε για μια νέα χρυσή εποχή στην ποπ και σύγκρινε τους στίχους των Σκαθαριών με την ποίηση του Ελιοτ. Τέλος, οι συντηρητικοί «Τάιμς» το αποκάλεσαν μια ξεχωριστή στιγμή στην ιστορία του δυτικού πολιτισμού.
Το άλμπουμ ανέβηκε στο νούμερο ένα των καταλόγων επιτυχίας στη Βρετανία και στις ΗΠΑ. Βραβεύτηκε με τέσσερα Γκράμι το '67, ανάμεσά τους για το άλμπουμ της χρονιάς και το πιο σύγχρονο άλμπουμ. Ψηφίστηκε σε δεκάδες λίστες ως το σημαντικότερο του ροκ. Τα τραγούδια του διασκευάστηκαν από δεκάδες μπάντες και μουσικούς -από τον Τζέρι Λι Λιούις ώς τους Εκο εντ δε Μπάνιμεν και επηρέασαν από τον Πρινς μέχρι τους Οασις. Και φέτος μεταβραβεύτηκε από το Ροκ εν ρολ Χολ Οφ Φέιμ ως το απόλυτο ροκ εν ρολ άλμπουμ.
Το υστερόγραφο το είχαν βάλει οι ίδιοι οι τέσσερις ευφυείς μουσικοί στον δίσκο: «Να θυμάστε πάντα ότι είμαστε οι Μπιτλς που αυτήν την φορά έδωσαν μια εξαιρετική παράσταση».
κυριακάτικη ελευθεροτυπία
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : beatlus στις 01-06-2007 09:27 ]
