Πλούσιο και ενδιαφέρον το πρόγραμμα του Φεστιβάλ Αθηνών για το καλοκαίρι του 2008. Θέατρο, μουσική, χορός, παγκόσμιες πρεμιέρες, διάσημες επικλήσεις ξένων καλλιτεχνών και ότι καλύτερο έχει να επιδείξει το ελληνικό πολιτισμικό τοπίο θα δώσουν ηχηρό «παρών» από τον Ιούνιο έως τον Σεπτέμβριο.
Σε μία σύντομη και περιεκτική
συνέντευξη τύπου, την Τρίτη 4 Μαρτίου στο Μουσείο Μπενάκη, ο διευθυντής του φεστιβάλ κύριος Λούκος, παρουσία του υπουργού πολιτισμού κ. Λιάπη, παρουσίασε το πρόγραμμα της φετινή χρονιάς.
Πιο συγκεκριμένα:
Θέατρο
Οι γέφυρες με την τέχνη των άλλων, η συνάντηση ξένων σκηνοθετών με έλληνες ηθοποιούς και οι αναθέσεις νέων παραγωγών σε έλληνες δημιουργούς αποτελούν τους τρεις βασικούς πόλους του θεατρικού προγραμματισμού.
Στους καλλιτέχνες που παρουσιάζουν για πρώτη φορά την τέχνη τους στην Ελλάδα προστίθεται ο Λη Μπρούερ, ένας από τους κορυφαίους εκπροσώπους της αμερικανικής πρωτοπορίας, με δύο θρυλικές παραστάσεις ?«The
Gospel at Colonus» και «Νόρα» του Ίψεν ? και ο πολωνός Κριστόφ Βαρλικόφσκι, ο οποίος φέτος πρόκειται να τιμηθεί με το Ευρωπαϊκό Βραβείο Θεάτρου, ανεβάζοντας το «Krum» του ισραηλινού συγγραφέα Χανόχ Λεβίν, ενώ ο Ζαν-Κριστόφ Σαΐς παρουσιάζει την «Ανδρομάχη» του Ευριπίδη με γάλλους και άραβες ηθοποιούς (συμπαραγωγή με Παρίσι και Δαμασκό).
Παράλληλα, θα παρακολουθήσουμε δύο θιάσους που πρωτογνωρίσαμε προ διετίας: Το νεοϋορκέζικο The Wooster Group παρουσιάζει τον διάσημο Άμλετ του, ενώ η βερολινέζικη Shaubόhne επανέρχεται με τους κορυφαίους ηθοποιούς της σε δύο σκηνοθεσίες του καλλιτεχνικού διευθυντή της Τόμας Όστερμαϊερ: Άμλετ, σε παγκόσμια πρεμιέρα (συμπαραγωγή με Αβινιόν και Βερολίνο) και Λυσσασμένη Γάτα του Τεννεσσί Ουίλιαμς.
Ενθαρρύνοντας τη συνεργασία ελλήνων ηθοποιών με αξιόλογους ξένους σκηνοθέτες, το Φεστιβάλ Αθηνών καλεί φέτος τον λιθουανό Τσεζάρις Γκραουζίνις και την αυστριακή Ρενάτε Τζετ να σκηνοθετήσουν δύο σύγχρονους κλασικούς ? Μπέκετ και Χάϊνερ Μύλλερ αντίστοιχα.
Καταξιωμένοι έλληνες σκηνοθέτες ο Γιάννης Χουβαρδάς, και ο Στάθης Λιβαθινός διαβάζουν κορυφαία ξένα έργα, ενώ ο
Νίκος Χατζόπουλος συνεργάζεται με δύο σημαντικές κυρίες της δραματουργίας και της υποκριτικής, τη
Λούλα Αναγνωστάκη και τη Ρένη Πιττακή. Ένα θεατρικό έργο του Βασίλη Αλεξάκη παρουσιάζει το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Ρόδου, σε πανελλήνια πρώτη.
Τους νεότερους σκηνοθέτες εκπροσωπεόύν φέτος ο Δημήτρης Κουρτάκης και ο Έκτορας Λυγίζος. Το Θέατρο Τέχνης με τους ιστορικούς Όρνιθες, ο Θ.Ο.Κ., το Θέατρο της Σιωπής και η Ασπασία Παπαθανασίου μεταφέρουν τη συζήτηση για το αρχαίο δράμα από την Επίδαυρο στην Αθήνα.
Αλλά και ο
Θωμάς Μοσχόπουλος με τους συνεργάτες του - στην πρώτη τους εμφάνιση μετά το τέλος του «Αμόρε» - πειραματίζονται πάνω στις Βάκχες. Εκπλήξεις, άλλωστε, μας περιμένουν στο «Θέατρο στο Τροχόσπιτο».
Φεστιβάλ Επιδαύρου
Έλληνες και ξένοι δημιουργοί δίνουν και φέτος το παρόν στην ορχήστρα της Επιδαύρου με σκηνοθεσίες αρχαίου δράματος: Δημήτρης Λιγνάδης και Ρούλα Πατεράκη (Εθνικό Θέατρο), Σπύρος Ευαγγελάτος (Αμφι-Θέατρο), Σλόμπονταν Ούνκοφσκι (συνεργασία με το Κ.Θ.Β.Ε.), Ανατόλι Βασίλιεφ (σύμπραξη με το ΔΗ.ΠΕ.ΘΕ. Πάτρας) και Άντζελα Μπρούσκου (Θέατρο Δωματίου).
Το πρόγραμμα εμπλουτίζεται με τη χορογραφημένη όπερα του Γκλουκ Ορφέας και Ευρυδίκη με την υπογραφή της μεγάλης ιέρειας του χοροθεάτρου Πίνα Μπάους και την
Όπερα του Παρισιού και με την επανάληψη της παράστασης Ευτυχισμένες Μέρες του Μπέκετ σε σκηνοθεσία της Ντέμπορα Γουόρνερ. Η περίφημη μπεκετική εκδοχή του τραγικού - πέρυσι λόγω των πυρκαγιών που έπληξαν την Πελοπόννησο ματαιώθηκε η δεύτερη παρουσίασή τους, η οποία θα έκλεινε τα Επιδαύρια - ανοίγει τις φετινές εκδηλώσεις.
Πολυαναμενόμενη είναι και η έναρξη της Μικρής Επιδαύρου: ο μεγάλος γερμανός σκηνοθέτης Ματτίας Λάνγκχοφ ανεβάζει τον Φιλοκτήτη του Χάϊνερ Μύλλερ με τρεις εξαίρετους έλληνες ηθοποιούς.
Χορός
Με την αύρα των σταρ, με σταθερές αξίες, αλλά και με πειραματικές δουλειές που κινητοποιούν το ενδιαφέρον και τις αισθήσεις ξεδιπλώνεται ο προγραμματισμός του Φεστιβάλ 2008 για το χορό.
Το αφιέρωμα στον Μωρίς Μπεζάρ (1927-2007) κατ’αρχάς, -με τα Μπαλέτα του Τόκυο και τη Συλβί Γκιλλέμ- καθώς μαζί του τελειώνει και μια ολόκληρη εποχή.
Στη συνέχεια, η αειθαλής δημιουργικότητα της Τρίσα Μπράουν. Στην Ελλάδα πρωτοπαρουσιάστηκε το 1997 από το Φεστιβάλ Χορού Καλαμάτας, ενώ φέτος είναι υψηλή προσκεκλημένη του Φεστιβάλ Αθηνών για πρώτη φορά στην ιστορία του θεσμού
Τις πιο πρόσφατες μεταμορφώσεις του πρωτεϊκού Μιχαήλ Μπαρίσνικοφ θα έχουμε τη δυνατότητα να απολαύσουμε μέσα από την παράσταση Τρία χορευτικά ντουέτα.
Η Πίνα Μπάους επανέρχεται φέτος μέσα από μια μοναδική σύμπραξη με το Μπαλέτο της
Όπερας του Παρισιού. Το μπαουσικό σύμπαν θα κατακλύσει την Επίδαυρο με τη χορογραφημένη της όπερα Ορφέας και Ευρυδίκη του Γκλουκ, έργο της πρώτης περιόδου της μεγάλης γερμανίδας χορογράφου για το Χοροθέατρο του Βούππερταλ.
Αλλά και ο Πωλ Τέυλορ, ο αμερικανός κλασικός του μοντέρνου χορού και παλαιός γνώριμος του χορόφιλου κοινού, έρχεται με την ομάδα του στο Ηρώδειο για να μεταγγίσει κάτι από την αμεσότητα, τη χαρά και την έξαρση των σωμάτων, αυτή την πρωτογενή αίσθηση της κίνησης που αναβλύζει από τις χορογραφίες του.
Μια διεθνής συμπαραγωγή του Φεστιβάλ Αθηνών, με το Sadler’s Wells και το Φεστιβάλ της Αβινιόν μεταξύ των εταίρων, που αναδεικνύει την εκτεταμένη γεωγραφία του χορού και τις γόνιμες καλλιτεχνικές ανταλλαγές, φιγουράρει στο Ηρώδειο. Ο διάσημος βελγο-μαροκινός χορευτής και χορογράφος Σίντι Λάρμπι Τσερκάουι, μαζί με μοναχούς Σαολίν και τον διάσημο βρετανό γλύπτη Άντονι Γκόρμλυ παρουσιάζουν για πρώτη φορά στην Ελλάδα το Sutra. Προσκεκλημένος του Φεστιβάλ Αθηνών για πρώτη φορά στην Ελλάδα είναι ο Ισραέλ Γκαλβάν.
Ο εικονοκλάστης του γαλλικού χορού Αλαίν Μπυφάρ παρουσιάζει επίσης για πρώτη φορά δουλειά του στην Ελλάδα με το αινιγματικό "(Not) a love song", με ερμηνευτές τους χορογράφους Βέρα Μαντέρο, Κλάουντια Τριότσι, Μιγκέλ Γκουτιέρες. Μάς επισκέπτεται ξανά και αναπόφευκτα η ανατρεπτική Μαγκύ Μαρέν με την ομάδα της. Το ραντεβού για την καινούργια πρόκληση φέρει το όνομα Turba. Ο Ζοζέφ Νατζ -πολιτογραφημένος γάλλος και επικεφαλής του Χορογραφικού Κέντρου της Ορλεάνης- μαζί με τον ισπανό εικαστικό καλλιτέχνη Μικέλ Μπαρσελό συνυπογράφουν και ερμηνεύουν την εικαστική περφόρμανς Paso Doble.
Οι αναζητήσεις που διατρέχουν την ελληνική χορευτική σκηνή αποτυπώνονται στον προγραμματισμό του Φεστιβάλ Αθηνών με τον πλούτο και τις αντιφάσεις τους. Πριν απ’ όλα με την Μήδεια του Δημήτρη Παπαϊωάννου, παράσταση ιστορική για το χοροθέατρο στην Ελλάδα. Έχει χαραχτεί ανεξίτηλα στη μνήμη όσων την είδαν δεκαπέντε χρόνια πριν, με τη δύναμη των εικόνων και την ιδιοφυή σύλληψή της. Επιστρέφει ανανεωμένη και με ένα ολοκαίνουργιο καστ.
Οι περιπέτειες της νεότερης γενιάς στεγάζονται κάτω από τον γενικό τίτλο, Μέσα από τον καθρέφτη, ντουέτα και σόλο της ελληνικής χορευτικής σκηνής. Η Ζωή Δημητρίου χορογραφεί το ντουέτο Θεότητες στην εξορία, η
Κατερίνα Παπαγεωργίου χορογραφεί και ερμηνεύει το σόλο αυτό που γδέρνει το τζάμι από τη μέσα πλευρά, ο Κώστας Τσιούκας χορογραφεί και ερμηνεύει το σόλο του με τίτλο Πινόκιο, ο Τάσος Καραχάλιος και η Γεωργία Βαρδαρού συνυπογράφουν το Serenity Square, ενώ η Μέντη Μέγα και ο Μανώλης Ανδριωτάκης ερμηνεύουν την περφόρμανς Σπουδή για δυο σώματα σε χορογραφία Μέντης Μέγα. Όλοι είναι απόφοιτοι της Κρατικής Σχολής Χορού με εξαίρεση τον Μ. Ανδριωτάκη που δεν είναι χορευτής.
Ακόμα, η Αναστασία Λύρα, με εμπειρία στα αυτοσχεδιαστικά σόλο χορογραφεί την χορευτική εγκατάσταση Tu amor revolucionario, με πρωταγωνιστές ένα γυναικείο σώμα και μια σημαία, εγκαινιάζοντας ένα νέο χώρο, το Μικροσκοπικό Θέατρο στην Πλάκα.
Μουσική
Και στον τομέα της μουσικής το Φεστιβάλ Αθηνών συνεχίζει την πολιτική που ξεκίνησε πριν από δυο χρόνια : φιλόξενο και ανοιχτό σε όλα τα είδη και όλες τις τάσεις, από την μπαρόκ ως τη σύγχρονη μουσική κι από την όπερα ως τους ήχους του κόσμου, το ελληνικό τραγούδι και τα ελληνικά παραδοσιακά ακούσματα.
Αναδεικνύει την πολυμορφία και προβάλλει σπουδαίους καλλιτέχνες, όπως ο Ρικάρντο Μούττι και ο Κρίστοφ Εσενμπαχ επικεφαλής σπουδαίων συγκροτημάτων, όπως η Ορχήστρα του Μουσικού Φλωρεντινού Μαΐου και του Παρισιού. Καλωσορίζει για πρώτη φορά στην Ελλάδα ερμηνευτές όπως η λαμπερή αμερικανίδα λυρική υψίφωνος Ρενέ Φλέμινγκ ή ο παθιασμένος με το μπαρόκ γάλλος τσεμπαλίστας και μαέστρος Κριστόφ Ρουσσέ, δημιουργός του πολυσυζητημένου συνόλου Les Talens Lyriques.
Διατηρεί την επικοινωνία με σημαντικά ξένα θέατρα, όπως το Μπολσόι που φτάνει με την καινούργια φαντασμαγορική παραγωγή του Μπορίς Γκοντουνόφ σκηνοθετημένη από το «μάγο της εικόνας» Αλεξάντρ Σοκούροφ, και την Οπερα της Λυόν που έρχεται με δύο έργα του Μπέντζαμιν Μπρίττεν τα οποία παίζονται για πρώτη φορά στην Ελλάδα: Το όνειρο καλοκαιρινής νύχτας και το ποτάμι με τις τουρλίδες, μια τολμηρή παραγωγή που έκανε πρεμιέρα στο Διεθνές Φεστιβάλ του Εδιμβούργου το 2005. Για ένα ακόμη αφιέρωμα, στον Ολιβιέ Μεσσιάν που συμπληρώνονται φέτος εκατό χρόνια από τη γέννησή του, καλεί το Φεστιβάλ το περίφημο Ensemble intercontemporain και τη χαρισματική μαέστρο του, Σουσάννα Μέλκι.
Παράλληλα συνεχίζει την υποστήριξή του στους έλληνες καλλιτέχνες με πολλαπλούς τρόπους: στηρίζει την πρωτότυπη δημιουργία και τις καινούριες παραγωγές. Φέτος ανεβαίνει στον εμβληματικό χώρο της Πειραιώς η όπερα Πληγή του νεαρού έλληνα συνθέτη Χαράλαμπου Γωγιού. Καλεί να παρουσιαστούν στη χώρα έλληνες καλλιτέχνες που διαπρέπουν στο εξωτερικό, όπως ο Κωνσταντίνος Καρύδης, ο
Γιώργος Λαζαρίδης και ο Βασίλης Χριστόπουλος, στηρίζει καθιερωμένους δημιουργούς όπως ο Θόδωρος Αντωνίου και ο Περικλης Κούκος ή η μελίρρυτη Σαβίνα Γιαννάτου και δημιουργεί το κατάλληλο πλαίσιο για να εμφανιστούν με μεγάλα ευρωπαϊκά σχήματα ερμηνευτές όπως ο βιολονίστας Σίμος Παπάνας, σολίστ με την Ορχήστρα Μπολσόι.
Ο
Σταμάτης Κραουνάκης, υποδέχεται στο Ηρώδειο τραγουδιστές και ηθοποιούς, σε ένα υπερθέαμα με τίτλο X SKHNHS. Aυτά που ’κάψαν το σανίδι: μια μουσική παράσταση με τραγούδια από το ελληνικό θέατρο που πέρασαν στη συλλογική μνήμη συνδυάζονται με αποσπάσματα ρόλων που «άφησαν εποχή». Ακολουθούν δύο βραδιές συντροφιά με τη μουσική του Νίκου Πορτοκάλογλου υπό τον τίτλο Τι έχει μείνει απ’ τη φωτιά. Ο γνωστός τραγουδοποιός, με μια ομάδα δημοφιλών τραγουδιστών της ελληνικής σκηνής, θα μας θυμίσει αγαπημένα τραγούδια που σημάδεψαν είκοσι πέντε χρόνια καριέρας και θα μας ξεναγήσει στην καινούργια δουλειά του. Με τους αξέχαστους ήχους του Μάνου Χατζιδάκι θα πλημμυρίσει το Ηρώδειο σε ένα αφιέρωμα στο μεγάλο συνθέτη που πραγματοποιείται από την Κρατική Ορχήστρα Ελληνικής Μουσικής υπό τη διεύθυνση του Σταύρου Ξαρχάκου.
Συνοδευόμενη από παλιούς και νέους φίλους-τραγουδιστές, η
Λένα Πλάτωνος θα παρουσιάσει τριάντα χρόνια μουσικής δημιουργίας, πάντα με το ιδιαίτερο ύφος, ήχο και στίχο που προσδίδουν μοναδικότητα στη δουλειά της. Τέλος, η Νάνα Μούσχουρη, μια καλλιτέχνις που δεν χρειάζεται συστάσεις, η καλύτερη πρέσβειρα του ελληνικού τραγουδιού εκτός συνόρων, επιστρέφει στο Ηρώδειο, μετά από πενήντα χρόνια απογειωτικής καριέρας στο εξωτερικό, για να σφραγίσει με λαμπρό τρόπο την τελευταία της περιοδεία.
Μακριά από τη λογική των στεγανοποιήσεων το Φεστιβάλ Αθηνών προσφέρει τους χώρους του για να ακουστεί και η άλλη διάσταση της μουσικής, να ‘ρθουν ως εδώ ενδιαφέρουσες φωνές από άλλες γειτονιές του πλανήτη.
Μοναδική εμπειρία που μεταφέρουν τόσο το έγχρωμο δρώμενο The
Gospel at Colonus του Λη Μπρούερ, βασικού εκπροσώπου της αμερικάνικης πρωτοπορίας, όσο και Το περίπτερο με τις παιωνίες, ένα «αριστούργημα εύθραυστης ομορφιάς» της κινέζικης όπερας Κούντσου του 16ου αιώνα. Κι ακόμη ο Πάολο Κόντε, διαχρονική αξία στην πλούσια σε τραγουδοποιούς ιταλική σκηνή, ο τούρκος πιανίστας Φαζίλ Σάι με το πολύπλευρο ταλέντο και στο χώρο του αυτοσχεδιασμού. Τέλος, κλείνοντας το μάτι στους νεότερους, το Φεστιβάλ φιλοξενεί τους drog_A_tek, το ελαστικό μουσικό σχήμα που αυτοπροσδιορίζεται σε κάθε του εμφάνιση, αλλά και το εναλλακτικό Synch.
Παράλληλα, για τρίτη χρονιά, οι «Ηχοι του Κόσμου» απλώνονται σε πέντε ημέρες και φέρνουν στην Αθήνα μουσικές από την Ουγγαρία (η σπουδαία Μάρτα Σεμπεστιέν), την Ισπανία (η Μπούικα, απίθανο μίγμα αφρικάνικης και ισπανικής κουλτούρας), την Τουρκία (το δεξιοτεχνικό Taksim Trio), το Ιράν (ο «Παβαρότι του Ιράν» Σαχράμ Ναζερί για πρώτη φορά στην Ελλάδα και ο μοναδικός στο ταμπούρ Αλι Ακμπαρ Μοραντί) αλλά και την Ελλάδα (τρία πολυπολιτισμικά γκρουπ λαμπρών μουσικών όπως οι Aχαλινωτόπουλος, Λάντσιας, Καλούδης, Trio Balkano, Στόικος, Imam Baildi).
