Δεκτή η ένσταση. Άλλωστε η παρατήρηση είναι υποκειμενική και γίνεται με υποκειμενικά κριτήρια. Πρόκειται για την κοινωνία των μετρίων όπως την αποδέχεται μία -ούτως ή άλλως- μέτρια συνείδηση. Η δική μου.
Η αναφορά στη μετριότητα είχα την εντύπωση ότι συμβαδίζει με το υφέρπον μήνυμα της δεύτερης παραγράφου του εναρκτηρίου ποστ σου. Δηλαδή, με το πώς το μέτριο αναγνωρίζεται ως πρότυπο, ενώ το καλό ακολουθεί πάντοτε το δρόμο της αφάνειας και της υποκουλτούρας.
Με δεδομένο πως το μέτριο σήμερα αναγνωρίζεται ως πρότυπο, είμαστε υποχρεωμένοι να δεχθούμε ότι οι συνειδήσεις που το αναγνωρίζουν ως τοιαύτο δεν ξεπερνούν τη μετριότητα. Από την άλλη μπορούμε να δεχθούμε αυτάρεσκα ότι αυτό που αποδεχόμαστε σήμερα ως τέχνη ανταποκρίνεται στις υψηλές απαιτήσεις μας, οπότε και να ξορκίσουμε έντεχνα από πάνω μας το βάρος της φέρουσας μετριότητας μετονομάζοντάς την σε "κοινό αίσθημα υψηλής σύγχρονης τέχνης". Σε κάθε περίπτωση, η τέχνη φέρει το στίγμα των ανθρώπων, εκείνου που παράγει (αναπαράγει εξωτερικό στίγμα) κι εκείνου που αποδέχεται (αναπαράγει εσωτερικό είδωλο). Δίχως έναν από τους δύο, δεν μπορεί να υφίσταται τέχνη.
Πραγματοποίησα αυτήν την περιφορά γύρω από την ανθρωποκεντρική θεώρηση της τέχνης για να καταλήξω εκεί από όπου ξεκίνησα. Η ποιότητα στην τέχνη είναι από μηχανιστικής άποψης θέμα "πομποδέκτη". Σε κάθε περίπτωση που ο πομπός ή ο δέκτης είναι χαμηλής ποιότητας, το μεταφερόμενο "σήμα" είναι υποχρεωμένο να υποβιβαστεί στις απαιτήσεις των εν λόγω μέσων. Σε περίπτωση που το σήμα είναι χαμηλής ποιότητας, κι εφ' όσον ο πομποδέκτης εχει δυνατότητες, μπορεί να το ενισχύσει εμπλουτίζοντάς το.
Η κοινωνική αναγνώριση είναι μερικώς άσχετη με την ποιότητα. Η αναγνώριση μετριέται πλέον με ποσοτικά κριτήρια (ψήφοι, τηλεμηνύματα, αγοραπωλησίες κλπ.). Κι εκεί γίνεται το μπέρδεμα. Όταν ξεφύγουμε από την νοοτροπία της απολυτότητας των ποσοτήτων, θα απελευθερώσουμε τις δυνάμεις της ποιότητας. Τρεις με τέσσερις αιώνες ενωρίτερα ζούσαμε τον παραλογισμό της μειονότητας. Η αριστοκρατία θεωρούσε ότι η ποιότητα είναι αντιστρόφως ανάλογο μέγεθος της ποσότητας (ο λαός δεν ξέρει, οι λίγοι ξέρουν - υποκειμενισμός της διάνοιας). Σήμερα, περάσαμε στο άλλο άκρο, εκείνο του παραλογισμού της πλειονότητας, που η ποιότητα είναι ανάλογο μέγεθος της ποσότητας (ο λαός είναι ο μόνος που ξέρει, αντικειμενισμός της μάζας). Η άποψή μου είναι ότι η ποσότητα είναι φυσικό μέγεθος και η ποιότητα προσωπική στάση ζωής. Δύο διαφορετικές διαστάσεις, που τέμνονται κατά κοινωνική σύμπτωση και δεν πρέπει να σχετίζονται. Κι εμείς μάθαμε να βλέπουμε τη μία διάσταση, είτε από την καλή της είτε από την ανάποδη, όπως περιέγραψα παραπάνω με την αριστοκρατία και τη λαοκρατία στην τέχνη.
Ο μόνος τρόπος να ξαναανασάνει η τέχνη είναι να ξαναανασάνει ο άνθρωπος. Έχει κανείς δοκιμάσει να λύσει απλή άσκηση μαθηματικών με 145 παλμούς (μετά από εντατική άσκηση); Πώς περιμένουμε να αισθανθεί ανώτερα νοήματα και βιώματα, όταν οι φυσικοί παλμοί του έχουν ανέβει κατά το ένα έκτο στη σύγχρονη ζωή; Κι εδώ αξίζει να ξανααναφέρω το απίθανο κομμάτι του Roger Hodgson "In jeopardy" ("σε πανικό"):
Who's in your mind? Who's in your conscience?
Part of the crime, part of the nonsense...
Do what we can: sing for tomorrow
Living our lives: watching, waiting,
working, playing, singing,
dancing, running as fast as we can.
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : StavmanR στις 13-07-2009 00:53 ]
