Quote:
|
Το μέλος jorge στις 14-04-2005 στις 13:03 έγραψε:
Η απόσταση ανάμεσα στις δύο ράγιες των σιδηροδρομικών γραμμών στις ΗΠΑ είναι
4 πόδια και 8,5 ίντσες (143,5 cm). Μάλλον παράξενος αριθμός. Γιατί άραγε
έχει επιλεγεί το συγκεκριμένο διάκενο;
Διότι ο σιδηρόδρομος στις ΗΠΑ κατασκευάστηκε με τον τρόπο που είχε
κατασκευαστεί ο σιδηρόδρομος στην Αγγλία, από Άγγλους μηχανικούς που
μετανάστευσαν, και οι οποίοι θεώρησαν ότι θα ήταν καλή σκέψη, επειδή θα
επέτρεπε να χρησιμοποιηθούν υπάρχουσες ατμομηχανές από την Αγγλία.
Και τότε, γιατί οι Άγγλοι κατασκεύασαν τις ατμομηχανές τους έτσι; Διότι οι
πρώτες σιδηροδρομικές γραμμές κατασκευάστηκαν από τους ίδιους μηχανικούς που
κατασκεύαζαν τραμ, στο οποίο χρησιμοποιούσαν ήδη το συγκεκριμένο διάκενο.
Και γιατί αυτό το διάκενο; Διότι οι κατασκευαστές του τραμ ήταν και
κατασκευαστές αμαξών, που χρησιμοποιούσαν τα ίδια εργαλεία και τις ίδιες
μεθόδους.
Γιατί οι άμαξες έχουν αυτό το διάκενο; Διότι, παντού στην Ευρώπη, και στην
Αγγλία, οι δρόμοι είχαν λούκια για τους τροχούς των αμαξών και ένα
διαφορετικό διάκενο θα προκαλούσε διαρκώς βλάβες στους άξονες.
Και γιατί τα λούκια απέχουν τόσο μεταξύ τους; Οι πρώτες μεγάλες οδοί στην
Ευρώπη είχαν κατασκευαστεί από τους Ρωμαίους, με σκοπό να μετακινούνται
εύκολα οι λεγεώνες τους. Οι πρώτες άμαξες ήταν οι πολεμικές άμαξες των
Ρωμαίων. Οι άμαξες αυτές ήταν ιππήλατες: τις τραβούσαν δύο άλογα, τα οποία
κάλπαζαν δίπλα-δίπλα και έπρεπε να απέχουν μεταξύ τους, ούτως ώστε το ένα
άλογο να μην ενοχλεί το άλλο κατά τον καλπασμό. Προκειμένου να εξασφαλίζεται
η σταθερότητα της άμαξας, οι τροχοί δεν έπρεπε να είναι ευθυγραμμισμένοι με
τα ίχνη των αλόγων, ενώ δεν έπρεπε να είναι και πολύ απομακρυσμένοι, έτσι
ώστε να αποτρέπονται τα ατυχήματα κατά την διασταύρωση δύο αμαξών στην ίδια
οδό.
Ιδού λοιπόν η απάντηση στο αρχικό μας ερώτημα! Το διάκενο στις ράγιες των
Αμερικανικών σιδηροδρόμων εξηγείται, αφού 2.000 χρόνια νωρίτερα, σε μιαν
άλλη ήπειρο, οι ρωμαϊκές άμαξες κατασκευάζονταν ανάλογα με το φάρδος που
έχουν τα καπούλια δύο αλόγων.
Και τώρα, το κερασάκι στην τούρτα: Υπάρχει και μια προέκταση αυτής της
ιστορίας με το διάκενο στις ράγιες και τα καπούλια των αλόγων. Αν δει κανείς
το Αμερικανικό διαστημικό λεωφορείο στην εξέδρα εκτόξευσής του, μπορεί να
παρατηρήσει δύο πλευρικές δεξαμενές καυσίμων που είναι στηριγμένες
εκατέρωθεν της κεντρικής δεξαμενής.
Η εταιρεία Thiokol κατασκευάζει αυτές τις δεξαμενές στο εργοστάσιό της στην
Γιούτα. Θα ήθελαν να τις κάνουν μεγαλύτερες, αλλά οι δεξαμενές αποστέλλονται
σιδηροδρομικώς στο σημείο εκτόξευσης. Η σιδηροδρομική γραμμή μεταξύ του
εργοστασίου και του Ακρωτηρίου Κανάβεραλ περνά από μια σήραγγα, κάτω από τα
Βραχώδη Όρη. Αυτή η σήραγγα περιορίζει το μέγεθος των δεξαμενών στο πλάτος
που έχουν τα καπούλια δύο αλόγων.
Έτσι, το πλέον εξελιγμένο μεταφορικό μέσον του κόσμου, το διαστημικό
λεωφορείο, εξαρτάται από το φάρδος του ...πισινού ενός αλόγου. Οι τεχνικές
προδιαγραφές και η γραφειοκρατία είναι αθάνατες! Επομένως, την επόμενη φορά που θα βρεθείτε να κρατάτε στα χέρια σας παράξενες προδιαγραφές και θα αναρωτιέστε ποιος ...πισινός τις επινόησε, θα έχετε θέσει το σωστό ερώτημα.
ΥΓ: Είναι κρίμα που η πληροφορική δεν χρησιμοποιεί τόσο σταθερές
προδιαγραφές...
|
|
Πολύ ενδιαφέροντα όλα αυτά,ωστόσο οι προδιαγραφές αυτές δέν είναι τόσο "απόλυτες".
Εν Ελλάδι,π.χ.,το σιδηροδρομικό δίκτυο τής Πελοποννήσου έχει "εύρος γραμμής" (όπως λέγεται στην ορολογία,καί αγγλιστί track gauge) 1 μέτρο ακριβώς.Γι'αυτό και αποκαλείται "μετρική γραμμή",πρός διάκρισιν από το υπόλοιπο δίκτυο εύρους γραμμής 1,435m (που αποκαλείται "standard gauge" γιατί ισχύει σε όλο το ευρωπαϊκό σιδηροδρομικό δίκτυο-μέ ελάχιστες εξαιρέσεις).
Κι'αυτό έγινε επειδή η Πελοπόννησος είναι ορεινή περιοχή και,με τά μέσα που διετίθεντο την εποχή που κατασκευάστηκε το Ελληνικό σιδηροδρομικό δίκτυο (δηλαδή επί Χαριλάου Τρικούπη) ήταν πιό εύκολο το έργο τών μηχανικών με το να φτιάξουν μιά πιό στενή γραμμή.
Οι εξαιρέσεις που ανέφερα παραπάνω αφορούν το σιδηροδρομικό δίκτυο τής Ισπανίας καί τής Ρωσίας,που έχουν εύρος γραμμής περίπου 1,60m καθώς καί μικρές τοπικές διαδρομές (όπως ο παρ'ημίν οδοντωτός σιδηρόδρομος στά Καλάβρυτα) που έχουν εύρος μικρότερο τού ενός μέτρου.
Οσο γιά τίς δεξαμενές (που δέν είναι απλώς δεξαμενές αλλά προωθητές-Solid Rocket Boosters ή SRB) τού Space Shuttle,προφανώς επελέγη η διά σιδηροδρόμου αποστολή τους όχι μόνο λόγω μικρότερου κόστους αλλά καί λόγω τού μήκους τους,που καθιστά άδύνατη την μεταφορά τους μέ αεροπλάνο (υπάρχουν ειδικά μοντέλα,με πολύ διευρυμένη άτρακτο,κατάλληλα γιά πολύ ογκώδη φορτία όπως είναι τμήματα τής ατράκτου άλλων αεροπλάνων).
Συνεπώς,ακόμα και άν οι SRB αυτοί είχαν μεγαλύτερη διατομή,πάλι θα έπρεπε να μεταφερθούν σιδηροδρομικώς-αλλά τότε ίσως οι Αμερικανοί θά κατασκεύαζαν μιά ειδική σιδηροδρομική γραμμή ανάμεσα στο εργοστάσιο τής Thiokol καί στο Cape Kennedy,μεγαλύτερου πλάτους.
Κάτι ανάλογο-άν και από την ανάποδη,έγινε στην Ιαπωνία,όπου το εύρος γραμμής είναι 1,60m (καί το σιδηροδρομικό της δίκτυο κατασκευάστηκε από μηχανικούς που εκπαιδεύτηκαν στην Ευρώπη).Εν τούτοις,γιά το υπερταχύ τραίνο "Shinkansen" χρειάστηκε να κατασκευαστή ένα δεύτερο σιδηροδρομικό δίκτυο στά 1435mm..
Αυτά τά ολίγα καί άν χρειαστή,θά επανέλθω
