Φιλολογικο-θρησκευτική ερώτηση-SOS!!!

"Βλέπε ουν ψυχή μου, μη τω ύπνω κατενεχθής, ίνα μη τω θανάτω παραδοθείς καιτης βασιλείας έξω κλεισθής."

Απο το "Ιδου ο νυμφιος ερχεται"      Μήπως ξέρετε από ποιο ρήμα βγαίνει το "Κατενεχθής";;;;;;

εχω σπασει το κεφαλι μου ... ειτε αποτελειται απο δυο προθεσεις (κατα+εν) ειτε οχι δεν ξερω...

ειναι πλεον προσωπικο το ζητημα...

Δεν είμαι φιλόλογος ούτε ήμουν καλός στα αρχαία ελληνικά και τη γραμματική. Πρακτικό γυμνάσιο τελείωσα, όχι κλασσικό. Σε μια εποχή όμως που τα αρχαία ελληνικά ήταν βασικό μάθημα.

Απλά μου αρέσει να ασχολούμαι με την ετυμολογία των λέξεων.

Νομίζω ότι η απάντηση στο ερώτημά σου είναι απλή.

Το ρήμα είναι το καταφέρω (κατα+φέρω).

Μη τω ύπνω κατενεχθείς= μην καταληφθείς από τον ύπνο (μη σε πάρει ο ύπνος).

Πληρέστερες και σωστότερες απαντήσεις, αρμόδιοι να σου δώσουν είναι οι ειδικοί (φιλόλογοι κλπ), που υπάρχουν και σ'αυτό το σάιτ.

Καλησπέρα. Για να σε βοηθήσω δες αυτή την ιστοσελίδα. http://apps.lexigram.gr/ellinognosiademo/ellinognosia3.php

Από ότι είδα, διάβασα και κατάλαβα στην αναφερόμενη σελίδα το "κατενεχθής" είναι σύνθετο ρήμα, που στον ενεστώτα ενεργητικής φωνής αναλύεται από τη πρόθεση κατά και το ρήμα φέρω. Το "κατενεχθής" είναι υποτακτική παθητικού αορίστου του ρήματος καταφέρομαι. Επειδή όμως δεν έχω εμπιστοσύνη στο διαδίκτυο το επιβεβαίωσα με το λεξικό ανωμάλων και ομαλών ρημάτων της Αρχαίας Ελληνικής, που έχω. Για περισσότερη δική σου κατοχύρωση, να συμβουλευτείς το δικό σου λεξικό ανωμάλων ρημάτων της αρχαίας ελληνικής ή εάν δεν έχεις να ρωτήσεις τη φιλόλογο σου για το κατάλληλο λεξικό ,που είναι κατάλληλο για την ηλικία σου. Ε.Σ.

Εγώ πάλι θα έλεγα οτι προέρχεται απο το ρήμα ενέχομαι και την πρόθεση κατά 

Έχει δίκιο η EVAGGELIASAKELLARIOU, με τη μόνη διαφορά ότι δεν είναι υποτακτική, αλλά μετοχή. Επισυνάπτω την ετυμολογία, όπως ακριβώς είναι στο δικό μου Λεξικό της αρχαίας Ελληνικής γλώσσας, του Ιωάν. Σταματάκου.

-----------------
Η σωτηρία της ψυχής είναι πολύ μεγάλο πράγμα, σαν ταξιδάκι αναψυχής μ’ ένα κρυμμένο τραύμα.

[ τροποποιήθηκε από τον/την yiannisyiannis, 08-05-2013 22:34 ]

Καλησπέρα Γιάννη και Χρόνια Πολλά με υγεία και ευτυχία. Ευχαριστώ για τη διόρθωση. Πάντα λέω και το πιστεύω ότι όσο γερνάω μαθαίνω. Στο γερνάω δίνω την έννοια της φυσιολογικής φθοράς του οργανισμού. Όσον αφορά τις ικανότητες του σκέπτεσθαι, θεωρώ ότι αυτές οξύνονται με τη πάροδο των χρόνων. Με εκτίμηση, Ε.Σ.

Γιάννη καλησπέρα και απο μένα.....Η Ευαγγελία εχει δικιο, διότι στον υμνο, το "κατενεχθής" ειναι με (η) και οχι με (ει)!

"Ἰδοὺ ὁ Νυμφίος ἔρχεται ἐν τῷ μέσῳ τῆς νυκτός,
καὶ μακάριος ὁ δοῦλος, ὃν εὑρήσει γρηγοροῦντα,
ἀνάξιος δὲ πάλιν, ὃν εὑρήσει ῥαθυμοῦντα.
Βλέπε οὖν ψυχή μου, μὴ τῶ ὕπνω κατενεχθής,
ἵνα μῄ τῶ θανάτω παραδοθής,
καὶ τῆς βασιλείας ἔξω κλεισθής,
ἀλλὰ ἀνάνηψον κράζουσα."

@giotapiano, Κατενεχθής, .....κατα+ενεχθής: Υποτακτική  παθητικού αορίστου, β ' πρόσωπο του "φερω"

ενεχθώ: Υποτακτική παθητικού αορίστου , α' πρόσωπο του "φερω", ηνέχθης: οριστική παθητικού αορίστου β' πρόσωπο

και φυσικά σημαινει, σε ακριβή μεταφραση  κατα+φερω!

Ως ερμηνεια μπορει να σημαινει καταστρέφομαι, βυθιζομαι .....

Θεολογική ερμηνεια : αναφερεται στον πνευματικο υπνο, στην ραθυμια, νωθροτητα και οχι στον πραγματικο υπνο φυσικα, οπως και θανατος αναφέρεται στον πνευματικό θανατο δηλαδη την αμαρτια!Ουσιαστικα ο υμνος προτρεπει τους ανθρωπους να βρισκονται σε πνευματικη εγρηγορση και ετοιμοτητα για να μην χασουν την ευκαιρια, για  την εισοδο στην Βασιλεια των ουρανων!

Ευχαριστώ...

Χριστός ανέστη! Χρόνια πολλά Αριστέα και Κωνσταντίνε. Όπως πάντα ρηξικέλευθη και σοφή. Ε.Σ.

Αριστέα Χριστός ανέστη! Σε αρκετές αποδόσεις του ύμνου "Ιδου ο Νυμφίος", το κατενεχθείς γράφεται με "ει" και με αυτή την γραφή το δέχεται και η Ορθόδοξη Ομάδα Δογματικής Έρευνας. Υπάρχουν όμως και αποδόσεις του ύμνου, στις οποίες το κατενεχθείς γράφεται με "η", οπότε ισχύει η ετυμολογία της αγαπητής Ευαγγελίας.

Αληθώς ο Κύριος αγαπητέ Γιάννη....

Δεν θα διαφωνήσω οτι υπάρχει με  "ει", στην συγκεκριμένη ιστοσελίδα, την οποία παρεμπιπτόντως τη θεωρώ αξιόλογη και αρκετά ενημερωμένη! Όμως επέτρεψε μου να σου παραθέσω τα εξής, τα οποία το αναφέρουν με "η"

α) στην ιδια σελίδα...."Το λειτουργικόν έτος" Τού Πρωτοπρ. Αντωνίου Γ. Αλεβιζόπουλου Δρ. Θεολογίας Δρ. Φιλοσοφίας (Ο κύκλος των εορτών του Πάσχα)

β) "Ὑμνολογία τῆς Μεγάλης Ἑβδομάδος" του Ανδρέα Θεοδώρου απὸ τὸ βιβλίο «Πρὸς τὸ ἑκούσιον πάθος»,
ἐκδ. Ἀποστολικῆς Διακονίας.

γ) "Η Μεγάλη Εβδομάς" κατά την έκδοση του Οικουμενικού Πατριαρχείου.

Στην επιστήμη της Θεολογίας και ειδικότερα στην Δογματική , η (παρα)αλλαγή ενός η περισσοτέρων γραμμάτων, σε λεξεις , που επιφέρουν  αλλάγες  και σε χρόνους, εγκλισεις κλπ, είναι δυνατόν να δημιουργησουν προβλημα στην ερμηνεία των κειμένων και σε πολλές περιπτώσεις στο ίδιο το Δόγμα!

Με εκτίμηση.....

Ναι.Το κατενεχθής είναι υποτακτική παθητικού αορίστου του ρήματος καταφέρω.καταφέρω--παθ.αόρ. κατηνέχθην- υποτ. κατενεχθώ, -ής κ.τ.λ. Σημαίνει αφήνομαι,"ψυχή μου μην αφεθείς στον ύπνο...".

Αυτά για το συγκεκριμένο ερώτημα.

-----------------
Προσπάθησε να μένεις παιδί.

[ τροποποιήθηκε από τον/την MariaKapetanou, 11-05-2013 00:22 ]

Εδώ θα ήθελα να απαντήσω ότι φιλολογικά, το κατενεχθής αποκλείεται να πηγαίνει με ει γιατί μετά το "μη" ακολουθεί υποτακτική, η οποία παίρνει -η, π.χ. κατενεχθής,κατενεχθή κ.τ.λ. Γιατί το μη εδώ εκφράζει προτροπή, να μην αφεθεί η ψυχή,οπότε το ακολουθεί υποτακτική.

Ούτως ή άλλως πώς θα μπορούσαν τα άλλα ρήματα να γράφονται με -η, παραδοθής,κλεισθής κ.τ.λ. και αυτό όχι;Μήπως πρέπει μα αλλάξουν και τα άλλα ή να θεωρηθούν και αυτά μετοχές;

-----------------
Προσπάθησε να μένεις παιδί.

[ τροποποιήθηκε από τον/την MariaKapetanou, 11-05-2013 00:28 ]

Η γιαγια μου και εγω σας ευχαριστουμε παρα πολυ ολους και ειδικοτερα την Agia!

Να'στε καλά κορίτσι μου .....και οι δύο!!