Πελατειακές Σχέσεις

Διάβαζα τις προάλλες ένα άρθρο στην εφημερίδα που μιλούσε για τη σχέση της τέχνης με το εμπόριο και μου προκάλεσε διάφορους συνειρμούς. Έγραφε λοιπόν μια καθηγήτρια φιλολογίας της Βοστώνης που είχε ερευνήσει διεξοδικά το θέμα:

"Η σχέση αυτή ήταν πάντα δύσκολη. Η εσωτερική ανάγκη του καλλιτέχνη να δημιουργήσει ένα γνήσιο και ατόφιο έργο πάλευε ακατάπαυστα με την επιθυμία του για φήμη και για χρήμα. Δεν είμαι της γνώμης πως ένας καλλιτέχνης πρέπει να πεθαίνει της πείνας για να μένει πιστός στο ρομαντικό ιδεώδες.Ούτε βέβαια πως είναι ανάγκη οι καλλιτέχνες να πεθαίνουν απαρατήρητοι στη ψάθα.Απλά όταν αρχίζω να τους βλέπω πρώτα σαν επιχειρηματίες και ύστερα σαν καλλιτέχνες τότε είναι που νιώθω κάτι εντελώς διαφορετικό και δυσάρεστο , όπως ας πούμε όταν βρίσκω μια τρίχα μέσα στη μακαρονάδα που μου έχει σερβίρει το αγαπημένο μου εστιατόριο..".

Στο άρθρο υπήρχαν πάμπολλα παραδείγματα επιχειρηματιών - καλλιτεχνών που παρέπεμπαν σε μια άκρατη εμπορευματοποίηση των πάντων. Το άρθρο κατέληγε στη διαπίστωση πως κάποτε υπήρχαν "ο καλλιτέχνης" και "ο άνθρωπος" χωριστά. Ο Βαν Γκογκ πχ ζωγράφιζε αριστουργήματα , αλλά ο αδελφός του ο Τεό ήταν εκείνος που τα πουλούσε. Τώρα ο καλλιτέχνης και ο άνθρωπος(έμπορος) έχουν γίνει ένα και το αυτό. Συμφώνησα απόλυτα..

Εγώ πάλι δεν ανήκω ούτε στον καλλιτεχικό χώρο ούτε είμαι κανένας έμπορος. Είμαι ένας απλός άνθρωπος-δέκτης με μικρές και μεγάλες ιδιοτροπίες όπως και η μεγάλη πλειοψηφία του κόσμου. Αυτό που έχω βιώσει σ'ένα άλλο επίπεδο είναι πως υπάρχουν άνθρωποι του καλλιτεχνικού χώρου που έχουν έναν ιδιότυπο τρόπο συμπεριφοράς και επικοινωνίας. Δεν έχει σημασία αν είναι διάσημοι ή άσημοι, αν  έχουν βγάλει πολλά ή λίγα. Αυτό που κυριαρχεί στο μυαλό τους είναι να βλέπουν όλους τους άλλους πρώτα σαν πελάτες και μετά σαν απλούς ανθρώπους. Από ένα δηλαδή άλλο επίπεδο, ένα σκαλί πιο πάνω..

Νομίζουν πως το χάρισμα που μπορεί να έχουν δικαιολογεί τα πάντα  στη συμπεριφορά τους. Δε ξέρω αν το κάνουν άθελά τους ή από σκοπού. Ίσως να μη το καταλαβαίνουν παρασυρμένοι από το καλλιτεχνικό  τους πάθος που τους ωθεί σε υπερβολές και αντιφάσεις. Προσωπικά δε θα μπορούσα ποτέ έναν ελάχιστα φίλο μου να τον δω σαν το καλύτερο πελάτη μου. Ούτε θα μπορούσα να θυμάμαι τους άλλους μόνο και μόνο όταν πρόκειται να  προωθήσω ή να πουλήσω κάτι. Μου χτυπάει τόσο άσχημα κάτι τέτοιο όσο και η τρίχα μέσα στη μακαρονάδα της καθηγήτριας!!!

Δε ξέρω πως τα κατάφερα και ξεκινώντας από τη τέχνη κατέληξα στις ανθρώπινες σχέσεις. Ίσως επειδή και στα δύο η άκρως πελατειακή συμπεριφορά πληγώνει.. Βέβαια στη τέχνη, ο θαυμαστής ή ο ακροατής ή τέλος πάντων ο αποδέκτης μπορεί να κάνει τα στραβά μάτια και να πληρώσει αποδεχόμενος το "ψώνισμα" του δημιουργού. Στις ανθρώπινες σχέσεις (σε όποιο επίπεδο κι αν είναι αυτές) όμως μπορεί;  Σιγουρα όχι ...