727 online · 210.832 μέλη
Πώς μπορούμε να διδάξουμε σε παιδιά των 4 χρόνων την Τέχνη του τραγουδιού; Δεν είναι πολύ μικρά;
Ποια ηλικία είναι κατάλληλη για να διδάξουμε στα παιδιά την τέχνη του χορωδιακού τραγουδιού; Πότε μπορούμε να ξεκινήσουμε να χτίζουμε τις βάσεις για να μπορέσουν να γίνουν μετέπειτα καλοί ακροατές μουσικής; Μπορούν αυτές οι διαδικασίες να ξεκινήσουν από την προσχολική ηλικία; Ποιος ο ρόλος του στίχου και της μουσικής στα παιδικά τραγούδια;
Τα παιδιά είναι άνθρωποι με διανοητικές δυνατότητες που συνεχώς εξελίσσονται. Ειδικά σε αυτή την ηλικία του νηπιαγωγείου-δημοτικού απορροφούν το καθετί σα σφουγγάρια και η ευθύνη των ανθρώπων που τα διδάσκουν και τα διαπαιδαγωγούν είναι μεγάλη. Οι μικροί αυτοί άνθρωποι από την τρυφερή αυτή ηλικία πρέπει να αποκτούν τις σωστές βάσεις για να γίνουν στην πορεία της ζωής τους καλοί ακροατές μουσικής.
Πολύ συχνά η κοινωνία μας αντιμετωπίζει τα παιδιά σαν να μην είναι ακόμα άνθρωποι με ιδιαίτερη διανοητική ανάπτυξη αλλά που κάποια στιγμή στο μέλλον μπορεί και να γίνουν. Ή καλύτερα τα αντιμετωπίζει σαν να πρόκειται για ανθρώπους με χαμηλό διανοητικό επίπεδο. Στην πραγματικότητα, όπως άλλωστε είναι ήδη γνωστό σε όλους, τα παιδιά το μόνο λιγότερο που έχουν από τους ενήλικες, είναι οι εμπειρίες.
Ένα παιδί 4 και 5 χρονών είναι αρκετά πιθανό ότι δε μπορεί να τραγουδήσει σωστά. Οι λόγοι είναι πολλοί: δεν ξέρει ακόμα καλά τη μελωδία του τραγουδιού, δεν είχε μέχρι στιγμής στη ζωή του μουσικά πρότυπα, δεν άκουγε καν μουσική στο σπίτι του. Τα μικρά παιδάκια από την δική τους πλευρά όταν εισπράττουν το χειροκρότημα όλων, γονιών και δασκάλων, θεωρούν ότι αυτό που κάνουν είναι σωστό και πρέπει να συνεχίσουν να το κάνουν έτσι. Οι διδάσκοντες, καθώς περνάει ο καιρός, συνεχίζουν τον ίδιο τρόπο διδασκαλίας και τα αποτελέσματα συνεχίζουν φυσικά να είναι τα ίδια.
Κι εδώ μπορεί να τεθεί το ερώτημα: Μα πώς μπορούμε να διδάξουμε σε παιδιά των 4 χρόνων την Τέχνη του τραγουδιού; Δεν είναι πολύ μικρά; Μία απάντηση ίσως είναι ότι αφού τα παιδιά ξέρουν να μιμούνται δεν είναι καθόλου δύσκολο για αυτά να μάθουν να τραγουδάνε σωστά. Αν ο νηπιαγωγός τραγουδάει σωστά τότε αυτό το μεταδίδει αυτόματα και στους μαθητές του χωρίς να χρειάζεται να λέει και πολλά λόγια. Ούτε να εξηγεί πού πρέπει να είναι η φωνή μας και πώς πρέπει να αναπνέουμε, γενικά χωρίς πολλές λεπτομέρειες που δε μπορούν να είναι αντιληπτές από τα παιδιά. Αυτό που χρειάζεται είναι να χρησιμοποιούν ως πρότυπο αυτό που κάνει ο διδάσκων. Τα παιδιά πρέπει να μαθαίνουν τα επιτεύγματα της Ανθρωπότητας. Η τεχνική του τραγουδιού είναι ένα από αυτά τα επιτεύγματα.
Εκτός από τον τρόπο διδασκαλίας των τραγουδιών είναι σημαντικό να αναφερθούμε και στο ρόλο της μουσικής και του στίχου. Να κάνουμε μία προσέγγιση στο είδος του ρεπερτορίου που είναι κατάλληλο για αυτές τις ηλικίες. Μελωδίες έξυπνα δομημένες, που πιθανόν θυμίζουν άλλες γνωστές μελωδίες ή έργα σοβαρής μουσικής είναι μια καλή επιλογή. Επίσης, μελωδίες που μας διδάσκουν πράγματα για την ίδια τη μουσική. Μέσα από ένα τραγούδι τα παιδιά μπορούν να μάθουν βιωματικά για το κοφτά και το συνεχόμενα (στακάτο και λεγκάτο), για τις παύσεις κλπ. Άλλα τραγούδια διδάσκουν το κοφτά και το συνεχόμενα. Και το ιδανικό είναι κάποια τραγούδια που περιλαμβάνουν ταυτόχρονα όλες αυτές τις γνώσεις, όπως για παράδειγμα «Η Βροχούλα» του συνθέτη και μαέστρου χορωδιών Στάθη Ουλκέρογλου. Τα παιδιά μέσα από το τραγούδι αυτό τραγουδάνε ταυτόχρονα πιάνο και στακάτο, πιάνο και λεγκάτο και φόρτε και λεγκάτο συνδυάζοντας έτσι όλες τις έννοιες που έχουν μάθει.
Ας δούμε τώρα και το ρόλο του στίχου. Στίχοι που απλώς περιγράφουν πράγματα που είναι αυτονόητα για τα παιδιά δεν εξάπτουν τη φαντασία τους. Πρέπει ο στίχος να ενεργοποιεί τη φαντασία των παιδιών. Στίχοι που περιγράφουν εικόνες που δεν είναι ρεαλιστικές και που βάζουν τα παιδιά στη διαδικασία να φτιάξουν δικές τους φανταστικές εικόνες, τα ξυπνάνε, τα δραστηριοποιούν και τα βάζουν στη διαδικασία να σκέφτονται πράγματα πέρα από τα συνηθισμένα τα καθιερωμένα. Για να αναπτυχθεί η νοημοσύνη των παιδιών μέσα από τα παιδικά τραγούδια, το περιεχόμενο των στίχων πρέπει να δυσκολεύει το παιδί στη δημιουργία νοημάτων και να το αναγκάζουν να εξασκήσει το μυαλό του.
Αλλά ακόμα και σε αυτά τα τραγούδια που έχουν πιο έξυπνο στίχο και ίσως και μια ενδιαφέρουσα μουσική, εξακολουθεί να υπάρχει το πρόβλημα του τρόπου διδασκαλίας από τους ανθρώπους αυτού που σαφώς μπορεί να είναι και πολύ αξιόλογοι αλλά δεν τους έχουν μάθει ποτέ μουσική.
Μία λύση σε αυτή την περίπτωση θα ήταν βέβαια να διδάσκει κάποιος ειδικός μουσικός το μάθημα αυτό στα παιδιά του νηπιαγωγείου. Αλλά καλό είναι να προσβλέπουμε σε μία αναδιάρθρωση και εξυγίανση του μουσικού εκπαιδευτικού συστήματος και τότε όλα θα λυθούν ως δια μαγείας.
Εισήγηση Ευτυχίας Τσεσμελή, από το 3ο Πανελλήνιο Συνέδριο (2009) για το Παδικό Τραγούδι που διοργάνωσε ο ΠΑ.Σ.ΔΙΕ.ΧΟΣ (Πανελλήνιος Σύλλογος Διευθυντών Χορωδιακών και Οργανικών Συνόλων)
Αν σου αρέσει να γράφεις για μουσικά θέματα, σε περιμένουμε στην ομάδα συντακτών του ιστορικού, ανεξάρτητου, πολυφωνικού, υγιούς και δημοφιλούς ηλεκτρονικού περιοδικού μας.
Στείλε το άρθρο σου
σχολιάστε το άρθρο
| #23406 / 15.09.2011, 18:53 / Αναφορά Ειλικρινά ένα πολυ ενδιαφέρον άρθρο ! Για μια όντως πολύ τρυφερή ηλικία που εγω θα διαφωνήσω μαζί σας γιατί απλα τα παιδάκια δεν τα αντιμετωπίζουν με χαμηλό διανοητικό επιπεδο απλα τα αντιμετωπίζουν σαν παιδάκια μην ξεροντας τις φοβερές δυνατότητες που έχουν τα παιδια να δημιουργησουν δική τους μουσική με την φαντασία τους και μόνο. Η αλήθεια ειναι ότι αν ημουν παιδαγωγός και έψαχνα να βρω τρόπους εκμαθησης τραγουδιων σε παιδάκια το άρθρο σας δεν ειναι και πολυ κατατοπιστικό. Δηλαδή δεν μου λεει κάτι αν εγω εχω την δυνατότητα να τραγουδω σωστά τοτε αυτό σημαινει αυτοματα ότι το παιδι θα μαθει να τραγουδάει σωστα γιατι απλα μιμείται. Συμφωνω στο ότι η μελωδία και ο στιχος παιζουν μεγάλο ρόλο στην εκμάθηση. Η εκμάθηση των τραγουδιων δεν θα πρέπει ποτε να ειναι τυχαία αλλα πολυ ψαγμένη. Θα πρέπει να σχετίζεται με το υπόλοιπο το μάθημα, να δημιουργει θεατρικό παιχνίδι ισως, να βγαζει παντομίμα, να μπορεί να μοιραζεται την μελωδία του με κρουστά όργανα, να ζωγραφίζεις την εικόνες που δημιουργουν οι στίχοι. Στην ηλικία των 4 ετων η μελωδία δεν μπορεί να ειναι συνθετη αλλα να έχει δυνδιασμό 3-4 το πολυ διαστήματα ξεκινώντας με τα διαστήματα της 3ης μικρης (μι-σολ πχ)και προσθέτεις το λα μετα το ρε και τελος το ντο. Πολλα τραγουδάκια με ομορφες μελωδίες μπορουν να διδαχθούν στην ηλικία αυτή. Το μυστικό πάντα ειναι το παιχνίδι με στόχο την εκμάθηση του τραγουδιού. Πολυ σημαντικό ειναι επίσης να μην καταφευγουμε σε τραγουδια ξενόφερτα αλλα δε τραγουδια του τόπου μας γιατί απο την κοιλια ακόμη της μητέρας τα ακουσματα του παιδιου ειναι του τόπου του κυριως! Θα ηθελα πραγματικα να με δικαιολογησετε για το θάρρος της συμπληρωσης του άρθρου σας γιατί πραγματικά ειμαι πολυ ευαίσθητη σε θέματα εκμαθησης μουσικης της προσχολικης ηλικίας παιδιών καθως ειδικευθηκα σε αυτό και εργαστηκα πολλα χρόνια με πολυ καλα αποτελεσματα. Χαίρομαι πολυ όμως όταν άνθρωποι σας εσάς αφιερωνουν ώρες γραφοντας τέτοια άρθρα με στοχο την πληροφόρηση μας. Να στε καλα! |
| #23407 / 15.09.2011, 22:10 Χαίρομαι που συμφωνούμε σε κάποια θέματα που αναφέρονται στο παρόν άρθρο. Πιστεύω ότι χρειάζεται να εξηγήσω λίγο καλύτερα το "χαμηλό διανοητικό επίπεδο" γιατί νομίζω ότι δεν έγινα κατανοητή. Δεν εννοώ ότι όλοι αντιμετωπίζουν τα παιδιά σα να είναι χαμηλότερης νοημοσύνης άνθρωποι, αλλά ότι ΔΥΣΤΥΧΩΣ υπάρχουν κάποιοι και αυτό το καταθέτω από προσωπική μου εμπειρία. Επίσης, η δημιουργία μουσικής από τα ίδια τα παιδιά είναι κάτι εντελώς διαφορετικό από την εκμάθηση της τεχνικής του τραγουδιού. Το συγκεκριμένο άρθρο δημοσιεύτηκε με στόχο να μοιραστώ κάποιες σκέψεις με τους αναγνώστες του Musicheaven αλλά όχι για να γράψω τρόπους εκμάθησης τραγουδιών. Τονίζεται περισσότερο η μίμηση του μουσικοπαιδαγωγού από τα παιδιά χωρίς αυτό να σημαίνει ότι αναιρούνται οι γνώσεις και οι τεχνικές του ειδικού. Είναι αλήθεια ότι οι περισσότεροι σημαντικοί μουσικοπαιδαγωγοί ασχολήθηκαν με τα διαστήματα που είναι πιο εύκολα για τα παιδιά. Σύμφωνα με τον Kodaly τα παιδιά πρέπει να τραγουδούν πρώτα το διάστημα 3ης και μάλιστα κατιόν (!) και στη συνέχεια τα υπόλοιπα διαστήματα. Αυτό το "προσθέτουμε μετά το λα, μετά το ρε και τέλος το ντο" μου κάνει περισσότερο σα συνταγή μαγειρικής. Και φυσικά δεν κάνω προσωπική επίθεση- αλλά αντιτίθεμαι στη θεωρία αυτή την οποία εσύ κι εγώ δε σκεφτήκαμε μόνες μας αλλά διαβάσαμε κάπου και τη μεταφέρουμε! Αυτό που θέλω να τονίσω είναι ότι τα παιδιά δεν ξέρουν αν στο τραγούδι που τους μαθαίνουμε έχει διαστήματα 3ης, 4ης, 7ης μικρά ή μεγάλα. Το μόνο που ξέρουν είναι να μιμούνται. Οπότε αν τους πούμε κάποιο τραγούδι που αρχίζει π.χ. με μια 4η καθαρή θα το τραγουδήσουν. Και από προσωπική μου εμπειρία (διδάσκω 8 χρόνια σε προνήπιο, νήπιο και δημοτικό) αναφέρω ότι τα παιδιά τραγουδούν όλα τα διαστήματα. Απλώς αν ένα τραγούδι έχει πιο "δύσκολα διαστήματα" θέλει περισσότερη δουλειά και πιο πολύ χρόνο για να το μάθουν. Με τη συχνή επανάληψη όλα επιτυγχάνονται. Συμφωνώ μαζί σου στο ότι υπάρχουν πολλά τραγουδάκια με όμορφες μελωδίες, αλλά τελικά ποιος ορίζει το "όμορφες"; Τι σημαίνει "όμορφα τραγούδια"; Νομίζω ότι οι απαντήσεις είναι υποκειμενικές. Τα "ξενόφερτα" τραγούδια είναι επίσης ένα "δίκοπο μαχαίρι". Εννοείς τα εμπορικά ξένα τραγούδια που παίζουν τα ραδιόφωνα ή κάποιον κανόνα π.χ. στα ιταλικά ή στα γαλλικά; Ή κάποιο τζαζ κομμάτι το οποίο δεν έχει λόγια αλλά κάποιες συλλαβές (scat singing); Γιατί έχω διδάξει όλα τα παραπάνω στα προνήπια και μάλιστα με μεγάλη επιτυχία. Είναι γνωστό το ότι η εκμάθηση μιας ξένης γλώσσας γίνεται ευκολότερη μέσα από τραγούδια στην αντίστοιχη γλώσσα. Σχετικά με τα ακούσματα του παιδιού από την κοιλιά της μητέρας του έχουν γίνει πολλές και ενδιαφέρουσες έρευνες οι οποίες καταλήγουν στο συμπέρασμα ότι παίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στην μετέπειτα μουσική εξέλιξη του παιδιού. Τα "τραγούδια του τόπου μας" είναι οι ρίζες μας, η λαϊκή μας παράδοση που έχει ανεκτίμητη αξία. Ποια κυοφορούσα μητέρα, όμως, στις μέρες μας ακούει "μήλο μου κόκκινο" ή "Γιάννη μου το μαντήλι σου"; Σαφώς και υπάρχουν και μακάρι να υπάρχουν αυτές οι μητέρες αλλά κατά τη γνώμη μου και τις συζητήσεις που έχω κάνει κατά καιρούς οι μητέρες ακούνε τις εμπορικές επιτυχίες. Πιστεύω πως η θεωρία "πρέπει τα παιδιά να ξεκινούν το τραγούδι με τη μητρική τους γλώσσα" είναι κάπως "μπολιασμένη" πια, γιατί δε ζούμε στην κοινωνία του Kodaly, σε μια κλειστή κοινωνία που ο λαός ήταν παραγωγός τραγουδιών αλλά και ακροατής. Τα παιδιά πριν από τη γέννησή τους ακόμα, ακούνε διάφορα είδη μουσικής και όταν πια μεγαλώσουν βλέπουν στην τηλεόραση "τα ζουζούνια" που είναι και πολύ χαριτωμένα αλλά δεν επιτελούν μουσικοπαιδαγωγικούς σκοπούς, αντιθέτως στοχεύουν στη διασκέδαση, τα τραγούδια της "Πάτυ" και πολλά άλλα. Λέω, λοιπόν, ότι εμείς οι μουσικοί καλό είναι να διδασκουμε στα παιδιά και δημοτικά τραγούδια αλλά και άλλα παιδικά τραγούδια. Πέρα όμως από το ποια τραγούδια θα διδάξουμε είναι σημαντικό να εστιάσουμε στο ΠΩΣ θα τα διδάξουμε. Η τοποθέτηση της φωνής μας, η δική μας χορωδιακή κατάρτιση και η συνεχής ενημέρωση για τέτοια θέματα είναι σίγουρα σημαντικά βήματα. Δεν πιστεύω ότι υπάρχουν "μαγικές συνταγές" που όλοι πρέπει να ακολουθούμε πάντα, αλλά ο καθένας μέσα από τις γνώσεις του και την εμπειρία του μπορεί να προβληματιστεί πάνω σε αυτό το θέμα. Χαίρομαι πολύ που μου δώσατε την ευκαιρία να κάνουμε διάλογο και που αφιερώσατε το χρόνο σας για να διαβάσετε το άρθρο και να απαντήσετε σε αυτό. Ελπίζω να καταλάβετε το "πνεύμα" της απάντησής μου και να μην με παρεξηγήσετε. Άλλωστε μέσα από τέτοιες ευκαιρίες ανταλλάσσουμε απόψεις. Δεν σημαίνει ότι κάποια άποψη είναι σωστή και κάποια άλλη λάθος. Εποικοδομητικός διάλογος να γίνεται. Να είστε καλά και καλή συνέχεια στο δημιουργικό σας έργο! |
| #23408 / 15.09.2011, 22:11 Kristalo, θα διαφωνήσω μαζί σου. Το άρθρο αποτελεί μάλλον προβληματισμό παρά πρόταση. Το τι ακριβώς θα διδάξει ο κάθε δάσκαλος μουσικής και πώς θα το διδάξει είναι καθαρά προσωπική επιλογή και ευθύνη και δεν ακολουθεί κανόνες και συνταγές, γιατί διαφέρει ανάλογα με το δυναμικό των παιδιών. Προτάσεις διδασκαλίας υπάρχουν σε πολλά βιβλία και σε δικτυακούς τόπους και πολλές από αυτές είναι ιδιαίτερα αξιόλογες (γιατί σίγουρα υπάρχουν πολλοί υπεύθυνοι άνθρωποι που αγαπάνε αυτό που κάνουν). Ο τρόπος διδασκαλίας των τραγουδιών που περιγράφεις με τη σειρά συγκεκριμένων διαστημάτων υπάρχει πράγματι σε πολλές μουσικοπαιδαγωγικές μεθόδους. Το έχουμε διαβάσει σε άπειρα βιβλία και το έχουμε διδαχτεί αλλά όταν τελικά μπήκαμε σε τάξη και πειραματιστήκαμε με όλα αυτά είδαμε ότι στην πράξη είναι εντελώς διαφορετικά. Τα παιδιά δεν είναι απαραίτητο να μαθαίνουν συγκεκριμένα διαστήματα. Σίγουρα όπως τα λες είναι πιο εύκολο γιατί τραγουδάνε κομμάτια σε πολύ μικρή μουσική έκταση. Έτσι όμως αποκλείουμε τις πραγματικές δυνατότητες των παιδιών οι οποίες είναι πολύ περισσότερες. Τα παιδιά μπορούν να τραγουδήσουν «δύσκολα» διαστήματα (που στο πανεπιστήμιο μας έλεγαν να τα αποφεύγουμε στη διδασκαλία) με μεγάλη ευκολία όταν ο εκπαιδευτικός της μουσικής τραγουδάει σωστά γιατί πολύ απλά όπως λέει και η Ευτυχία, τα παιδιά μιμούνται τον τρόπο που θα τραγουδήσει ο δάσκαλός τους. Ο προβληματισμός αυτός άλλωστε έχει εκφραστεί και στα Συνέδρια για το Παιδικό τραγούδι και οι παρευρισκόμενοι μουσικοί καταρρίπτουν το μύθο αυτό περί διαστημάτων και υποστηρίζουν τη διδασκαλία οποιωνδήποτε τραγουδιών αρκεί το περιεχόμενό τους να είναι κατάλληλο για την ηλικία των παιδιών. Μην αποκλείουμε λοιπόν ένα ευρύ φάσμα υπέροχων τραγουδιών που απλά ξεφεύγουν από τους κανόνες αυτούς! |
| #23409 / 15.09.2011, 22:57 / Αναφορά Οπότε καταληγουμε ότι το άρθρο απλά ειναι ενημερωτικό και όχι προταση διδασκαλίας..δεκτό! Η αληθεια ειναι διαβαζοντας τον τίτλο "πως να διδαξουμε σε παιδια των 4 χρόνων την τέχνη του τραγουδιου'' με παραπλανησε ο τίτλος ψαχνοντας στο άρθρο την μεθοδο. Θα διαφωνησω μαζί σου Κωνσταντίνα (αν δεν κάνω λαθος για το όνομα) μπορει ένα παιδι να μπορει να τραγουδησει ότι του δωσεις, όμως για να του μαθεις καποια στιγμη να τραγουδάει συνειδητά σωστα θα έχεις χάσει τον μισό δρόμο όταν στην τρυφερη ηλικια των τεσσαρων έχεις την ευκαιρια να το επικεντρωσεις σε καποια ακουσματα και να μαθει να παταει σωστα σε αυτα. Ισως την κάνω πιο ειδικη την εκμαθηση και στο σχολειο να ειναι πιο απελευθερωμενος ο τρόπος εκμαθησης. Για να φτασεις στο χορωδιακό τραγουδι (χορωδιακος ειναι συγκεκριμενος όρος) νομίζω θελει άλλου ειδους δουλεια και δεν έχει σχέση με την ηλικία των 4. Στα χρόνια που δουλεψα ειχα δυο τάξεις μουσικης προπαιδειας. Η πρωτη μαθαινανε την πεντατονικη κλιμακα τα παιδια με συστημα που η καθε μερα ηταν αφιερωμενη σε ιδιοτητες της μουσικης και σε εκμαθηση τραγουδιου σε μεταλλοφωνο. Η δευτερη ολοκληρωνε μεσα στην χρονιά της όλες τις νοτες τις οκταβας καθως και το Φα# και το Σιb. Μπορει όπως λετε κυρια Τσεσμελη να ήταν λιγο σαν συνταγουλα αλλα οι δυο ταξεις στο τέλος έφτιαχναν μια ωραιότατη παρασταση όπου η πρωτη τάξη τραγουδουσε ολόσωστα τις νοτες που επαιζε η ορχηστρα της δευτερης. Ηταν μαγικό..δεν υπήρχε βοήθεια απο πιανο μια μουσικη παρασταση φτιαγμένη απο τα ιδια τα παιδια. Τυχαινε πολλες φορες τραγουδια άλλα που μαθαιναμε έξω απο το μάθημα να μου τα παιζουν απ΄ευθειας στο μεταλλοφωνο απλα γιατι ειχαν μαθει να τραγουδουν σωστα τα διαστήματα! Επίσης δεν έχω εδω και χρόνια για κάποιες άλλες μεθοδους διδασκαλίας. Ειμαι αρκετα παραδοσιακη ίσως όμως καθε τι νεο παντα έχει βαση στο πατροπαράδοτο.. Εν παση περιπτωση το άρθρο πια έγινε πολυ ειδικο και από ότι καταλαβα ήταν απλα ενημερωτικό. Η αλήθεια ειναι πως δυστυχώς λίγοι παιδαγωγοι ξερουν να προσεγγισουν ειτε έτσι έιτε αλλιως την παιδικη αυτη ηλικία και όπως να το κανουμε και εσεις και εγω κατι θα καταφέρουμε. Για τους περισσότερους δεν ξέρω και αυτό αποδεικνυεται γιατι η μουσική στα σχολεια αποτελει το μάθημα της καζουρας, του σταυρόλεξου και του ανεκδοτου. |
| #23410 / 16.09.2011, 09:00 Ο τίτλος του άρθρου δεν είναι "πώς να διδάξουμε σε παιδιά των 4 χρόνων την τέχνη του τραγουδιού" όπως γράφετε Kristalo, αλλά "η διδασκαλία του τραγουδιού .......κλπ κλπ." Ξαναδιαβάστε αν θέλετε τον τίτλο. 'Αλλο το ένα και άλλο το άλλο. Το "Πώς" σημαίνει ότι θα περιμέτε να γράψω μεθόδους. Αλλά τα έγραψα αυτά στην προηγούμενη απάντησή μου. Δεν αμφιβάλλει κανείς ότι μπορεί να πετύχει ένας μουσικός να κάνει ωραίες γιορτούλες με τους μαθητές του. Ο καθένας έχει άλλους τρόπους διδασκαλίας, γνώσεις και χτίζει εμπειρίες. Τι σημαίνει "απελευθερωμένος" τρόπος μάθησης; Χορωδιακός είναι συγκεκριμένος όρος και το ξέρω πολύ καλά γιατί έχω κάνει 5ετείς σπουδές στη χορωδία, αλλά ποιος είπε ότι αυτό το είδος δεν έχει σχέση με την ηλικία των 4;;;!!! Από αυτή την ηλικία ξεκινάμε να χτίζουμε τις βάσεις!! Και το είπατε κι εσείς αυτό και μάλιστα μιλήσατε και για εκμάθηση διαστημάτων, ακόμα πιο ειδικευμένα πράγματα δηλαδή. Πολλές χορωδίες στην Ελλάδα ακόμα υπάρχουν που είναι πολύ αξιόλογες. ΑΠ' ό,τι κατάλαβα δεν έχετε υπόψη σας καλούς μουσικοπαιδαγωγούς και θεωρείτε ότι είναι "λίγοι οι καλοί". Διαφωνώ με αυτό γιατί ξέρω πολλούς τέτοιους και σε χορωδιακά φεστιβάλ μικρών ηλικιών έχω ακούσει αξιόλογες δουλειές που δεν πίστευα στα αυτιά μου! Το άρθρο νομίζω πως έγινε πιο ειδικό από τη στιγμή που στην πρώτη σας απάντηση συμπεριλάβατε αυτή τη "συνταγή" που είπαμε. Οπότε απαντώντας σε εσάς έπρεπε να συμπεριλάβω αυτή την άποψη. "Για τους περισσότερους δεν ξέρω και αυτό αποδεικνυεται γιατι η μουσική στα σχολεια αποτελει το μάθημα της καζουρας, του σταυρόλεξου και του ανεκδοτου". Αυτό θεωρώ ότι είναι προσβολή για τους ανθρώπους που κάνουν πραγματική δουλειά στα σχολεία και που κοπιάζουν να κάνουν μια καλή διδασκαλία παρόλες τις δυσκολίες. Για τους υπόλοιπους είναι δυστυχώς μια πραγματικότητα. Αναφορικά με τα σταυρόλεξα πρέπει να πω ότι είναι ένας από τους πιο έξυπνους τρόπους εμπέδωσης και επανάληψης κάποιων γνώσεων. Οξύνουν το νου, ενισχύουν τη μνήμη, κάνουν το μυαλό να δουλεύει και είναι ευχάριστα από τους περισσότερους ανθρώπους και από όλα τα παιδιά. Και στα δύο μου βιβλία υπάρχουν πολλά σταυρόλεξα καθώς και ανέκδοτα-νομίζω το ξέρετε... Δεν υποστηρίζω ότι το μάθημα της Μουσικής όμως είναι μόνο αυτά τα δύο. Αυτό πια δε χρειάζεται εξήγηση! Είναι πιο αυτονόητο κι απ' το αυτονόητο!! Παιδαγωγοί λοιπόν υπάρχουν πολλοί, όχι λίγοι όπως λέτε (βέβαια δε ξέρω τι εννοείτε "λίγοι"), αλλά μπορούμε να τους γνωρίσουμε όταν ξεφύγουμε λίγο από το "ιδανικό ΕΓΩ" μας και ακούμε και διαβάζουμε απόψεις άλλων μουσικών χωρίς να τους θεωρούμε "λιγότερους" από εμάς και χωρίς να τους κρίνουμε. Αν ανοίξουμε τις "κεραίες" μας και "πιάσουμε κι άλλα σήματα" δε μπορεί, κάτι θα μας φανεί χρήσιμο. Αυτό που θέλω να ξαναγράψω είναι ότι δε χρειάζεται να καταλήξουμε σε κάποια "σωστή άποψη" και να καταδικάσουμε κάποια άλλη. Απλώς καταθέτει ο καθένας τις δικές του. Αυτό πρέπει να είναι σεβαστό από όλους και να μένει στα όρια του κάθε θέματος άρθρου κάθε φορά. Και ας λέμε και κανένα ανέκδοτο πού και πού γιατί όσο περνάει ο καιρός όλο και λιγότερο γελάμε! |
| #23415 / 16.09.2011, 17:45 Κυρια Τσεσμελη μαλλον την κολοκυθια θα παιξουμε...Ο τίτλος ειναι δικός σας αν θέλετε ξαναδιαβαστε τον εσεις να δειτε τι ακριβως φαινεται την κεντρικη σελιδα του Χεβεν. Εν παση περίπτωση μάλλον δεν σας αρεσουν ουτε οι μερικώς αρνητικες κριτικες του άρθρου σας γι΄αυτο δεν θα επανέλθω στο άρθρο σας ξανα αφου ενοχληθήκατε. Δεν ξερω πραγματικα γιατί νομίσατε ότι τελικα έχω διαβάσει τα βιβλία σας και είπατε ότι:> Σας πληροφορω πως δεν έτυχε να διαβάσω κανένα βιβλίο αν και μου κινησε το ενδιαφερον το >για το οποίο γραψατε εδω πριν λίγο καιρό. Προφανως όμως δεν διαβάσατε άλλα άρθρα εδω για την μουσική στα σχολεια τα οποία γραφτηκαν και απο τους ίδιους τους μαθητες για να δειτε σχολια και των ίδιων των παιδιων για να μην νομίζετε πως μόνο εγω πιστευω πως η κατασταση στα σχολεια ειναι δραματική! Προς Θεού δεν ήθελα να θιξω συναδέλφους μόνο την πικρη αλήθεια πως πολλοι απο εμας δεν ειναι έτοιμοι να διδάξουν μικρες ηλικίες παιδιων καθως για να το κάνεις αυτό χρειάζεσαι ειδικη καταρτιση! Τα σταυρόλεξα φυσικα και αποτελουν ειδος εξασκησης του μυαλιου και του πνευματος αλλα όχι αποκλειστικα σε ένα μαθημα μουσικής και δεν το ειπα για να θιξω εσας...περιεγραψα μια κατασταση μαθηματων στα σχολεια απλα! Δεν θα συνεχίσω..νιωθω να απολογουμαι και πραγματικα δεν έχω αναγκη να το κάνω. Και παλι με συγχωρείτε που διεθεσα το χρόνο μου να σας κρινω μερικως αρνητικα! |
| #23411 / 16.09.2011, 13:04 / Αναφορά καλησπέρα σε όλους. Θα ήθελα να προσθέσω καποιές πρακτικές προσεγγίσεις που βοηθούν τα παιδιά στο τραγούδι. Συνήθως , όταν θέλουμε να μάθουμε ένα τραγούδι στα παιδιά. επικεντρωνόμαστε περισσότερο στη μελωδία και τα διαστήματα. Σ'ένα προσχολικό περιβάλλον όμως, θα ήταν καλό ν'αποφεύγουμε τις πολύ ωδειακές προσεγγίσεις.. Τα διαστήματα είναι σολφέζ και αρα κεντραρισμένο αποκλειστικά στις νότες και όχι στο ΠΩΣ τραγουδούν τα παιδιά. Αν ζητήσουμε απο ένα παιδι να πει ένα "ααααααα" σε μια οποιαδήποτε νότα, θα παρατηρήσουμε πως, αναλογα με το χαρακτήρα του μπορεί να το πει γελαστα, δειλα, μαγκωμένα, με σωστό ή λάθος ύψος κλπ. Επικεντρωθείτε στον χαρακτήρα του κάθε παιδιού και στο πως νιώθει όταν τραγουδά. Πολλά παιδιά δεν τραγουδούν καλά γιατί είναι ντροπαλά ή γιατί έχουν μάθει να μην ακούν για διαφορους λόγους που δεν γνωρίζουμε πάντα. α)Ξεκινώντας με προκαταρκτικές ασκήσεις. Μπορείτε να ξεκινήσετε βάζοντας τα παιδιά να τραγουδήσουν απλες μελωδικές ή λέξεις γραμμές υποδεικνύοντας συγκεκριμένα συναισθήματα. Πχ. λέμε στα παιδιά "Πείτε αυτή τη μελωδία γελαστα, λυπημένα χαρούμενα, δειλα". Τα παιδιά μεσω αυτης της μεθόδου κατανοούν τη διαφορετικότητα στον ήχο, οπότε όταν μιλήσουμε για το τί σημαίνει χορωδία , μπορούμε να ψάξουμε μαζί τους έναν πιο ομοιογενή ήχο. Το ίδιο μπορούμε να κάνουμε και ατομικά με κάθε παιδι, όταν ζητώντας τους να προφέρουν ένα αααα που τραγουδούν παράφωνα, να τους προτείνουμε να "κολλήσουν " τη φωνή τους πάνω στη δική μας. Αυτό σχεδόν πάντα πιάνει , γιατί τα παιδιά γίνονται ενεργητικοί ακροατές και μπορούν ν'αντιληφθούν τη διαφορά. Ένας τρίτος τρόπος είναι να δουλέψουμε δύο παραμέτρους του ήχου, δηλαδή το ύψος και την ένταση, παιζοντας το παιχνίδι του "αεροπλάνου":Χρησιμοποιώντας το δάχτυλο μας και κουνόντας το ψηλά ή χαμηλά, ζητούμε απο τα παιδιά να το ακολουθήσουν με τη φωνή τους. Χρησιμοποιήστε απλά φωνήεντα ή και σύμφωνα (ζ,σ,ρ,μ,ν).Τα παιδιά λατρεύουν αυτό το παιχνίδι. Προσέξτε όμως:Τα παιδιά εχουν την τάση να γέρνουν όταν το δάχτυλο πάει χαμηλά και να τεντώνονται όταν το δάχτυλο πάει ψηλα. Ζητήστε τους να μην ανεβοκατεβάζουν το ΄σωμα τους παρα μόνο τη φωνή τους. β)Βασικές ασκήσεις τραγουδιού. 1.Πριν μάθετε στα παιδιά ένα κομμάτι, μιλήστε ή κάντε μια μικρή συζήτηση για το τί περιγράφει το κομμάτι. Τα παιδιά μαθαίνουν κατευθείαν την ιστορία του τραγουδιού χωρίς πολύ κόπο. Μιλήστε για το εάν είναι χαρούμενο κομμάτι και πως θα τραγουδούσαμε ένα χαρούμενο κομμάτι. Και πάντα, διδάσκοντας ένα τραγούδι, βάλτε όσο ενθουσιασμό μπορείτε, έστω και αν δεν είναι τα παιδικά τραγουδάκια παντα τόσο χαριτωμένα. Τα παιδιά αντιλαμβάνονται εάν αισθάνεστε βαρετα ή όχι. 2. Μετά πάρτε κάθε στίχο και απαγγείλετε τον στο ρυθμό του τραγουδιού χωρίς όμως τη μελωδία, σαν έμμετρο λόγο. Χρησιμοποιήστε και ένα όργανο για να κατανοήσουν την άρση (αλλά μην μιλήσετε γι'αυτήν!!) Και ζητήστε απο τα παιδιά να μην "τρώνε" τις τελευταίες λέξεις τους στίχου (μια άλλη τάση που συνηθίζουν να έχουν). Χρησιμοποιείτε πάντα τα χέρια σας, οταν θέλετε να δείξετε που τελειώνει η μουσική σας φράση. Ο ρυθμός σας είναι καλό να έχει groove, δηλαδή την απαραίτητη απο εσάς συγκέντρωση και καθαρότητα στον τρόπο εκφοράς τους. γ)Τραγουδήστε!! Τώρα είμαστε έτοιμοι να τραγουδήσουμε το τραγούδι στίχο προς στίχο. Τραγουδήστε και ζητήστε απο τα παιδιά να επαναλάβουν μαζί σας τον κάθε στίχο. Προσοχή ζητήστε τους ΠΡΩΤΑ ν'ακούν και μετά να επαναλάβουν. Έτσι δουλεύετε την ενεργητική ακρόαση. Κάντε μια βόλτα ανάμεσα απο τα παιδιά , για να βεβαιωθείτε ότι όλα τραγουδούν και δεν ανοιγοκλείνουν το στόμα τους και βοηθήστε τους πιο ντροπαλούς ή λίγο παράφωνους τραγουδώντας κοντά στ'αυτιά τους (μην φωνάζετε όμως και πάντα κινούμενοι μαλακά, τα παδιά δεν πρέπει να νιώσουν απειλή). Το χαμόγελο και η διάθεση είναι πάντα ο σύμμαχος σας και τα παιδιά θ'ανταποκριθούν σε αυτό. Εάν τα παιδιά κουραστούν, μην ολοκληρώσετε το τραγούδι. Περάστε σε κάτι άλλο και στο επόμενο μάθημα, όταν η μελωδία θα μεστώσει μέσα τους θα είναι πολύ πιο εύκολο να τραγουδήσετε ολόκληρο το κομμάτι. |
| #23413 / 16.09.2011, 17:27 Να στε καλα Cristi9281!!!!!!!!!!!!! Ειλικρινά υπεροχη προσέγγιση! Σας ευχαριστουμε πολυ!!! Κατατοπιστικότατη και από ότι καταλαβαίνω με ιδιαιτερη ευασθησία! Αυτός ειναι ο τρόπος πραγματικα για μένα που προσεγγιζει το παιδί για να του μάθουμε να τραγουδα σωστα! Να στε και πάλι καλα! |
| #23414 / 16.09.2011, 17:34 Καλησπέρα Cristi. Συμφωνώ μαζί σου στο ότι στο σχολείο πρέπει να αποφεύγουμε τις ωδειακές προσεγγίσεις, πόσο μάλλον στα προνήπια. Ο σκοπός είναι να αγαπήσουν το τραγούδι αρχικά! Προσωπικά το μόνο που τους λέω στο προνήπιο και νήπιο είναι 1) να τραγουδούν με το στόμα ανοιχτό (μιμούμενα εμένα) και 2) να τραγουδούν σιγά (θέλω να τους πω όχι δυνατά-τσιριχτά και τους δείχνω κιόλας με τη φωνή μου). Μόνο αυτούς τους δύο "κανόνες" θεωρώ σημαντικούς για αρχή. Και πιστεύω ότι είναι και αντιληπτοί από αυτής της ηλικίας τα παιδιά. Όταν αυτά τα παιδιά φτάσουν στην Α' δημοτικού είναι ήδη σε ένα πολύ καλό επίπεδο χορωδιακά και τα βάζω στην κανονική χορωδία του σχολείου. Και η εξέλιξή τους είναι ανοδικά σταθερή. Με τις προκαταρκτικές ασκήσεις που προτείνεις βάζεις σε σημαντική θέση τα διάφορα ηχοχρώματα που μπορούν να κάνουν με τη φωνή τους και αυτό είναι πολύ καλό γιατί σιγά-σιγά ανακαλύπτουν τις δυνατότητες που έχει η ανθρώπινη φωνή. Η αντίληψη του τονικού ύψους που επιτυγχάνεται με το "κλείδωμα" της φωνής είναι επίσης κατανοητό από τα παιδιά και έχει σχεδόν πάντα αποτελέσματα. Όλα τα παιδιά που έχουν την αίσθηση της ακοής μπορούν να μάθουν να τραγουδούν σωστά. Κάποια άλλα πιο γρήγορα κάποια πιο αργά. Κάποιος εισηγητής στο Γ'Πανελλήνιο Συνέδριο για το Παιδικό Τραγούδι είχε πει στην ομιλία του ότι "υπάρχει μόνο 1% περίπου του πληθυσμού που πάσχει από τη λεγόμενη ΤΟΝΙΚΗ ΚΩΦΩΣΗ". Άρα όλοι οι άλλοι είναι εν δυνάμει τραγουδιστές ή χορωδοί... Με αυτή σου την προσέγγιση επιβεβαιώνεται αυτό που έγραψα σε ένα προηγούμενο μήνυμα, ότι δηλαδή ΥΠΑΡΧΟΥΝ πολλοί πολύ καλοί μουσικοπαιδαγωγοί που έχουν γνώσεις, όρεξη και αγάπη για τη δουλειά τους. |
| #24016 / 11.01.2012, 21:07 / Αναφορά σωστα τα λεει ολα μπραβο ειναι τελειο! |
| #30057 / 01.09.2021, 20:14 / Αναφορά Δεν έγινε πουθενά αναφορά σε ειδικά διαμορφωμένες ασκήσεις λογοπεδικής που βοηθούν τα παιδιά στο να μάθουν να τραγουδούν σωστά. Δηλαδή ειδικές ασκήσεις που να φουσκώνουν τα μάγουλάς τους πχ η να φυσούν τον αέρα ελεγχόμενα,σε τρόπους άρθρωσης των φωνηέντων με διάφορα παιχνίδια κτλ Έγινε μια συζήτηση γύρω από γενικότητες ως προς την εξάσκηση της ακουστικής των παιδιών. Όποιος μαθαίνει να ακούει σωστά δεν είναι και απαραίτητο ότι θα τραγουδήσει σωστά όμως... |
Οι Ελληνίδες!
Πέτρος Βαγιόπουλος: Της ζωής μου το παιχνίδι!
Τα Άλυτα Μυστήρια στην Ιστορία της Μουσικής
Πόση ισχύς ενισχυτή απαιτείται ανάλογα με το συγκρότημα μας; 
Συνέντευξη του Θεόδωρου Παπαδόπουλου. Από την Οπισθοδρομική Κομπανία στο σήμερα.
Αποκαλύπτοντας τον Ρυθμό των Χρωμάτων: Μια Επαναστατική Προσέγγιση στα Κρουστά και τη Μουσική Εκπαίδευση
Τρεις τελείες
Στέλιος Καζαντζίδης, Τραύμα και συμβολική θεραπεία στο λαϊκό τραγούδι»
Ο Άλκης Αλκαίος του Μίλτου Πασχαλίδη
«Τραγούδια στα μακάμια» - Νέο βιβλίο
