Μπαλάντες – Οι Δευτερεύουσες συγχορδίες και η χρήση τους

Σε πολλά στυλ μουσικής μπορεί οι δευτερεύουσες συγχορδίες να μην χρησιμοποιούνται πολύ. Ειδικά στη ροκ μουσική. Όμως στις μπαλάντες η χρήση των δευτερευόντων συγχορδιών είναι πολύ συνηθισμένη.

Εάν στόχος μας είναι να αυτοσχεδιάζουμε στο πιάνο, ή να συνοδεύουμε χωρίς την απόλυτη χρήση της παρτιτούρας είναι σημαντικό να γνωρίζουμε με ποιο τρόπο συνδέονται οι δευτερεύουσες συγχορδίες με τις κύριες.

Κύριο λόγο στη σύνδεση συγχορδιών έχουν οι κοινοί φθόγγοι.

Ι ΒΑΘΜΙΔΑ, ΚΟΙΝΟΙ ΦΘΟΓΓΟΙ

Έτσι, η Ι βαθμίδα έχει κοινές νότες με την ΙΙΙ, IV, V & VI βαθμίδα.

Με την ΙΙΙ και την VI όμως, έχει 2 κοινούς φθόγγους.

Στον ελάσσονα τρόπο θέλει λίγη προσοχή, γιατί η ΙΙΙ βαθμίδα είναι αυξημένη και δεν χρησιμοποιείται συχνά.

IV ΒΑΘΜΙΔΑ ΚΟΙΝΟΙ ΦΘΟΓΓΟΙ

Η IV βαθμίδα έχει κοινούς φθόγγους με τη I, ΙΙ, VI & VII

V ΒΑΘΜΙΔΑ ΚΟΙΝΟΙ ΦΘΟΓΓΟΙ

Η V βαθμίδα έχει κοινούς φθόγγους με τη Ι, II, VII βαθμίδα

Όμως, σπάνια η ΙΙ ακολουθεί την V, ενώ το αντίστροφο είναι συνηθισμένη σύνδεση που μας οδηγεί στην κατάληξη του τραγουδιού (πτώση)

Στόχος του μαθήματος αυτού δεν είναι να μάθουμε αρμονία της μουσικής, αλλά να «παιδευτούμε» πρακτικά επάνω στις συνδέσεις συγχορδιών ώστε να μπορούμε να συνοδεύσουμε μπαλάντες κάνοντας επιλογές συγχορδιών που να ταιριάζουν με τη μελωδική γραμμή αλλά και που να έχουν το «ακουστικό αποτέλεσμα» της μπαλάντας.

Παρακάτω θα δούμε μια συνηθισμένη σύνδεση συγχορδιών που μπορεί να επιλέξει κάποιος για να γράψει μια μπαλάντα, σε απλή γραφή και μετά με τη χρήση 7ης, 9ης, 6ης και sus4.

Απλή συνοδεία:

Σύνθετη συνοδεία:

Μπαλάντες σε μείζονα τρόπο:

Απλή συνοδεία:

Σύνθετη συνοδεία:

Η VII βαθμίδα είναι ελαττωμένη και χρησιμοποιείται όπως και η V βαθμίδα πολύ συχνά για να μεταπηδήσουμε από μια κλίμακα σε μια άλλη. Για αυτό το λόγο θα γίνει εκτενέστερη αναφορά σε επόμενο μάθημα.

Η υπερβολική χρήση δευτερευόντων συγχορδιών δημιουργεί σύγχυση σε ότι αφορά την κλίμακα στην οποία είναι γραμμένο το κομμάτι. Το ανθρώπινο αυτί έχει την ανάγκη να «επιστρέφει» σε βασικές συγχορδίες. Έτσι μόνο κατανοεί αυτό που ακούει.

Εάν λοιπόν θέλουμε να γράψουμε μια μπαλάντα ή να συνοδεύσουμε μια γνωστή μπαλάντα χωρίς παρτιτούρα, χρειάζεται να έχουμε πάντοτε στο νου μας, ότι οι δευτερεύουσες βαθμίδες προσθέτουν μεν ηχόχρωμα στα τραγούδια, αλλά πάντοτε πρέπει να επιστρέφουν σε κάποια κύρια βαθμίδα, ειδικότερα στην Ι βαθμίδα ώστε να μπορεί να παρακολουθήσει ο ακροατής αυτό που παίζουμε.

Σαν εξάσκηση προτείνω τη μελέτη πάνω στις συγκεκριμένες διαδοχές συγχορδιών σε διαφορετικές κλίμακες.

Τραγούδια που μπορείτε να μελετήσετε για να δείτε τη χρήση των δευτερευόντων συγχορδιών στο πιάνο, αλλά και την επιλογή που γίνεται σύμφωνα με τη μελωδική γραμμή:

Αύρα (Δημήτρης Παναγόπουλος)

Εγώ αγάπη μου (Άσπα Τσίνα)

Εδώ να ζεις και μαζί σου (Έλενα Παπαρίζου)