Αν και τα premium δεν κάνουν (λέμε τώρα...) copy-paste, δεν άντεξα στον πειρασμό....

Όπως έχω διαπιστώσει εδώ και καιρό, ο καθένας μας εδώ μέσα προβάλλει την ανωμαλάρα του και τα βίτσια του. Πράγμα θεμιτόν, γιατί όσο να’ ναι γλιτώνουμε και σε ένα βαθμό από τους ψυχιάτρους και δίνουμε τροφή στα πεινασμένα, περίεργα και κουτσομπολίστικα μάτια (επ, σας βλέπω!). Θα σας έχει τύχει βέβαια πολλές φορές, ακόμα κι όταν γράφετε εδώ όπου υπάρχει μια σχετική ανωνυμία (βέβαια αν έχετε πει για το μπλογκ σ’ όλο σας το σόι, στη μισή γειτονιά και στους κολλητούς, η ανωνυμία είναι ολίγον μασκαραλίκι) να αυτολογοκρίνεστε, να θέλετε να πείτε κάποια πράγματα αλλά για κάποιους λόγους να μην το κάνετε, ή να τα πνίγετε εντελώς ή να στρογγυλεύετε τις γωνίες. Πολλώ δε μάλλον όταν γράφετε κάτι ενυπόγραφα, με πλήρες όνομα και ιδιότητα.

Πάνε λοιπόν τρία-τέσσερα χρόνια αφότου είχα γνωρίσει τον αρχισυντάκτη ενός περιοδικού εκλαϊκευμένης επιστήμης και μου είχε προτείνει συνεργασία για αρθρογραφία (ακούς Mpriza;). Ο ματαιόδοξος νέος είχα πάρει στα σοβαρά το όλο θέμα και ο αρχισυντάκτης μου παρήγγειλε κατόπιν των προτάσεών μου να του γράψω κάτι πιασάρικο. Συνολικά του είχα γράψει δύο άρθρα, το πιο πιασάρικο των οποίων είχε ως θέμα του την αλχημεία. Μάλιστα τον αρχισυντάκτη τον είχε ενθουσιάσει τόσο το πιασάρικο του πράγματος ώστε να το βγάλει εξώφυλλο (τι τιμή, κ. πρέσβη μας κακομαθαίνετε!). Όσο δε για την αμοιβή μου, ανήλθε στο υπέρογκο ποσόν των 120 ολόκληρων ευρώ, για ένα άρθρο δέκα σελίδων του περιοδικού, με τις φωτογραφίες μέσα, τις λεζάντες και τις υποσημειώσεις. Περιττό να σας πω, ότι αγόρασα και διάβασα πέντε-έξι βιβλία, εκτός των διαφόρων άλλων πηγών άρα ήρθε μία η άλλη, εκτός της συγγραφής που μου πήρε πάνω από μια βδομάδα. Διαβάζοντας λοιπόν αυτά τα πράγματα, άρχισα να γοητεύομαι όχι τόσο από τα πρακτικά και τα επιστημολογικά στοιχεία αλλά κυρίως από τα πρόσωπα που βρίσκονταν πίσω από αυτά. Πρόσωπα που πολλά κινούνταν μεταξύ μύθου και πραγματικότητας, που τα κάλυπτε μια αχλύ μυστηρίου και οι βιογραφίες τους είχαν θρυλικά και εξωπραγματικά στοιχεία. Μπήκα πολύ σοβαρά στον πειρασμό να γράψω γι’ αυτά. Αν το έκανα, ο αρχισυντάκτης όχι μόνο δεν θα μου έλεγε όχι αλλά θα ήταν πανευτυχής διότι το «πιασάρικο» θα ήταν ακόμη πιο δυνατό. Όμως, εγώ ο ίδιος έθεσα όρια «σοβαρότητας» στον εαυτό μου, διότι «έχουμε και ένα όνομα στην πιάτσα», «μην ξεφτιλιστούμε κιόλας», αυτολογοκρίθηκα.  Τελικά έγραψα το άρθρο κάτω από αυστηρό επιστημονικό πρίσμα, με την ιστορία της αλχημείας τεκμηριωμένη, με πληροφορίες και υλικό και κάνοντας μόνο απλές αναφορές σε ονόματα. Πήρα τα εύσημα και τα συχαρίκια από το συνάφι (και όχι μόνο) για το καλογραμμένο άρθρο, όμως … μου έμεινε κάτι το ανικανοποίητο. Γι’ αυτό λοιπόν, θα βγάλω και ‘γω το άχτι μου εδώ.

Η προσωπικότητα που μου έκανε τη μεγαλύτερη εντύπωση είναι ο λεγόμενος κόμης του Σεν Ζερμέν (comte de  Saint Germain). Επειδή μου αρέσει η ιστορία, και ιδιαίτερα οι βιογραφίες, έχω διαβάσει αρκετές και εντελώς διαφορετικών προσωπικοτήτων. Καμία δεν με εντυπωσίασε και δεν με προβλημάτισε όπως αυτή.

Διαβάστε λοιπόν αν έχετε και σεις την περιέργεια στο επόμενο post.

Η ιστορικά καταγεγραμμένη δράση του κόμη, αρχίζει περίπου στα 1740 στη δυτική Ευρώπη. Δεν υπάρχει καμιά ένδειξη για την καταγωγή ή την προέλευσή του ή την ημερομηνία γέννησής του. Κάποιοι έχουν πει ότι ήταν νόθος γιος κάποιου Ισπανού πρίγκιπα, ή ένας από τους γιους του πρίγκιπα της Τρανσυλβανίας Ρακόζι του 2ου.   Εμφανίζεται ξαφνικά στις αυλές των ευρωπαϊκών παλατιών καταπλήσσοντας και γοητεύοντας τους πάντες με τους λεπτούς του τρόπους και την ευγένειά του αλλά κυρίως με την ευκολία του να συζητά επί παντός επιστητού και να συνεπαίρνει τον κάθε συνομιλητή. Ως εμφάνιση, ήταν ένας άνθρωπος μετρίου αναστήματος, με συνηθισμένα αλλά ευγενικά χαρακτηριστικά, ήρεμος, με ηλικία γύρω στα 40 με 45, εμφάνιση που αποδεδειγμένα από πολλές μαρτυρίες έμεινε αναλλοίωτη για τουλάχιστον (προσέξτε αυτό το «τουλάχιστον») άλλα σαράντα χρόνια. Ο θαυμασμός που ένοιωθε κάποιος για τις αστείρευτες γνώσεις του ήταν κάτι το αδιαμφισβήτητο ακόμα και από τους λιγοστούς του εχθρούς. Οι αφηγήσεις του για ιστορικά θέματα του πολύ μακρινού παρελθόντος συνοδεύονταν από τόση ζωντάνια και βομβαρδίζονταν με τέτοια λεπτομέρεια που έκαναν πολλούς να υπαινιχθούν ότι είχε ηλικία κάποιων εκατοντάδων ετών. Όταν τον ρωτούσαν πού γνώριζε τόσες πολλές λεπτομέρειες για τα γεγονότα που περιέγραφε, απαντούσε πως ήταν πολύ γέρος και πως είχε προσωπική γνώση των γεγονότων. Περιέγραφε την ομορφιά της βασίλισσας του Σαβά, λεπτομέρειες από την καθημερινή ζωή στο Βυζάντιο, λεπτομέρειες για τον γάμο στην Κανά, για τον Πόντιο Πιλάτο, για τον Ιούλιο Καίσαρα και τον Οκταβιανό Αύγουστο σαν να είχε προσωπική σχέση μαζί τους. Ήταν ένας εξαιρετικά πολυτάλαντος άνθρωπος. Μιλούσε άπταιστα όλες τις ευρωπαϊκές γλώσσες (αγγλικά, γαλλικά, γερμανικά, ιταλικά, ισπανικά, πορτογαλικά, ρωσικά)  και εξέπλησσε τους συνομιλητές του με την ευκολία του να χρησιμοποιεί λατινικά, αρχαία ελληνικά, αραβικά, κινέζικα και σανσκριτικά, γλώσσες που φυσικά τότε δεν διδάσκονταν σε κανένα ευρωπαϊκό κολλέγιο. Ως αμφίχειρας μπορούσε να γράφει δύο γράμματα ταυτόχρονα με τα δύο του χέρια. Ήταν πολύ καλός ζωγράφος και ακόμα καλύτερος μουσικός. Άφθαστος βιρτουόζος του βιολιού, πολλοί που είχαν ακούσει και τους δύο τον συνέκριναν με τον Παγκανίνι. Φημολογείται ότι κάποιες συνθέσεις του περιήλθαν στην κατοχή του Τσαϊκόφσκι. Δύο συνθέσεις του με ημερομηνίες 1745 και 1760 βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο.  Γνώριζε όλα τα μυστικά της ύλης και της Αλχημείας. Παρήγαγε και δώριζε μπογιές που μπορούσαν να βάφουν ανεξίτηλα το οτιδήποτε. Φημολογείτο ότι ήταν ο κάτοχος της Φιλοσοφικής Λίθου. Είχε λατρεία στους πολύτιμους λίθους και υπήρχε η φήμη ότι μπορούσε να κατασκευάσει διαμάντια ή να συντήξει μικρότερα δημιουργώντας ένα μεγαλύτερο. Ξόδευε το χρυσάφι αφειδώς και κανείς δεν ήξερε τις πηγές του πλούτου του. Δεν τον είχε δει ποτέ κανείς να τρώει, αν και ήταν συχνός συνδαιτημόνας των βασιλέων και της υψηλής κοινωνίας της Γαλλίας, της Αυστρίας και της Γερμανίας. Η φήμη του απογειώνεται μετά το 1760, όπου εγκαθίσταται στο Παρίσι και γίνεται ευνοούμενος και έμπιστος του βασιλιά Λουδοβίκου του 15ου και της περιβόητης μαρκησίας Madame de Pompadour, τους οποίους καθιστά θαυμαστές του (την δε μαρκησία ίσως και ερωμένη του). Ο βασιλιάς Λουδοβίκος του παραχωρεί τον πύργο Chambord λίγο έξω από το Παρίσι, όπου τον μετατρέπει σε αλχημιστικό εργαστήριο και παρασκευάζει τις βαφές και ποιος ξέρει τι άλλο. Ένα περιστατικό εκτοξεύει μια φήμη περί αθανασίας του στα ύψη και τον κάνει θρύλο στην Αυλή του Παρισιού: Η κόμισσα Von Georgy μαθαίνει πως κάποιος με το όνομα Κόμης Saint-Germain, είναι καλεσμένος σε μια σουαρέ στο σπίτι της μαρκησίας Madame de Pompadour. Η ηλικιωμένη κόμισσα πηγαίνει στη σουαρέ με την πρόθεση να συναντήσει τον εν λόγω κόμη, αφού είχε κάνει τη γνωριμία κάποιου Kόμη Saint-Germain πριν από πολλά πολλά χρόνια, στη Βενετία του 1710. Βλέποντας τον κόμη και πάλι, μένει έκπληκτη με τον άνθρωπο που έχει μπροστά της. Τον ρωτά αν εκείνος που η ίδια είχε γνωρίσει στη Βενετία πριν από τόσα χρόνια ήταν ο πατέρας του. Ο κόμης θα απαντήσει πως φυσικά και όχι αφού ήταν ο ίδιος και όχι ο πατέρας του εκείνος που είχε γνωρίσει στη Βενετία: «Εγώ ο ίδιος ζούσα στη Βενετία στα τέλη του περασμένου αιώνα και στις αρχές του τωρινού, είχα μάλιστα την τιμή να σας φλερτάρω!». «Αυτό είναι αδύνατο», θα απαντήσει χωρίς να κρύβει τη σύγχυσή της η γηραιά κόμισσα, «ο κόμης Saint-Germain που γνώρισα εκείνη την εποχή ήταν τουλάχιστον σαρανταπέντε ετών. Και εσείς, εξωτερικά, έχετε τώρα αυτήν την ηλικία». «Κυρία μου, είμαι πολύ γέρος», θα απαντήσει ο κόμης με ένα χαμόγελο γεμάτο σοφία. «Μα θα ΄πρεπε να είστε κοντά στα 100!». «Μπορεί και να είμαι» θα απαντήσει πάλι ο κόμης, και στη συνέχεια θα προσπαθήσει να την πείσει για την ταυτότητά του, παραθέτοντας λεπτομερείς αναφορές από την πρώτη τους συνάντηση αλλά και από τη ζωή της Βενετίας 50 χρόνια πριν.

 Η πολιτική του ανάμειξη είναι επίσης δεδομένη, υπό την έννοια του διπλωμάτη ή καλύτερα του κατασκόπου και του υποκινητή πολιτικών ανατροπών στις μισές σχεδόν χώρες της Ευρώπης: Υπήρξε ο έμπιστος διπλωμάτης του βασιλιά Λουδοβίκου του 15ου, εκτελώντας μυστικές αποστολές στην Αγγλία και επεμβαίνοντας μυστικά για τη λήξη του πολέμου Αγγλίας-Γαλλίας. Το 1760 εκτελεί μυστικές αποστολές στη Χάγη της Ολλανδίας, όπου θα κάνει και τη γνωριμία του διάσημου καρδιοκατακτητή Giacomo Girolamo Casanova. O Casanova αν και προφανώς τον ζήλευε, θα γράψει αργότερα για τον κόμη ότι ήταν ο πλέον συναρπαστικός ομιλητής και ο πιο εντυπωσιακός άνθρωπος που είχε γνωρίσει ποτέ του. Το 1762 πηγαίνει στη Ρωσία όπου, λέγεται, συμμετέχει σε μια συνομωσία η οποία φέρνει τη Μεγάλη Αικατερίνη στο θρόνο. Λίγους μήνες αργότερα, ως στρατηγός με το όνομα Soltikov, θα δώσει στο διοικητή του ρωσικού αυτοκρατορικού στρατού τα σχέδιά του σχετικά με το πώς πρέπει να επιτεθούν στον τούρκικο στρατό, μάχη στην οποία τελικά οι Ρώσοι θα καταφέρουν μεγάλη νίκη. Το 1774 επιστρέφει στη Γαλλία όπου στο θρόνο βρίσκονται πλέον ο βασιλιάς Λουδοβίκος ο 16ος και η αυστριακή γυναίκα του Μαρία Αντουανέτα. Θα τους προειδοποιήσει, λέγεται, για την επερχόμενη εντός 15 ετών αιματηρή για εκείνους αλλά και για πολλούς άλλους αυλικούς και αριστοκράτες επανάσταση: «Θα υπάρξει μια αιμοδιψής δημοκρατία, της οποίας το σκήπτρο θα είναι το ίδιο το μαχαίρι του δήμιου», λέγεται πως τους είπε. Το 1779 ο Saint-Germain πηγαίνει στο Αμβούργο της Γερμανίας όπου και θα δεθεί με μεγάλη φιλία με τον πρίγκιπα Charles Hesse-Cassel. Για τα επόμενα πέντε χρόνια θα ζήσει ως φιλοξενούμενος του πρίγκιπα στο κάστρο στο Eckernforde και σύμφωνα με τα τοπικά αρχεία θα πεθάνει εκεί στις 27 Φεβρουαρίου του 1784. Τάφος δεν υπάρχει. Η ιστορία θα τελείωνε εδώ, αν δε μιλάγαμε φυσικά για τον Saint-Germain. Πάντως ακόμα και να πέθαινε σε ηλικία περίπου 85 ετών με εμφάνιση 45άρη θα ήταν κάτι το μυθιστορηματικό. Από κάποιες μαρτυρίες φαίνεται ότι ο κόμης εθεάθη κατά τη διάρκεια του 19ου αλλά και του 20ου αιώνα. Τα επίσημα αρχεία των Ελευθεροτεκτόνων, των οποίων φυσικά υπήρξε σημαντικό μέλος όπως και άλλων μυστικιστικών οργανώσεων, αναφέρουν ότι επέλεξαν τον Saint-Germain ως αντιπρόσωπό τους σε μια συνέλευση το 1785. Μετά το 1789, έτος της Γαλλικής Επανάστασης και της πτώσης της Βαστίλλης, η κόμισσα τού Adhemar θα δηλώσει πως συνομίλησε με τον κόμη, ο οποίος και της προέβλεψε το άμεσο μέλλον της Γαλλίας. Το 1821 η κόμισσα θα γράψει: «Έβλεπα επανειλημμένως τον Saint-Germain. Τον είδα όταν η βασίλισσα Αντουανέτα δολοφονήθηκε, τον είδα την επομένη του θανάτου του Δούκα του Enghien τον Ιανουάριο του 1815, και την παραμονή της δολοφονίας του Δούκα του Berry.» Η τελευταία φορά που τον είδε ήταν, όπως δήλωσε, το 1820 και πάντα δεν έδειχνε πάνω από 40 χρονών. Η Mademoiselle de Genlis μας διαβεβαιώνει πως συνάντησε τον Κόμη το 1821 κατά τη διάρκεια των διαπραγματεύσεων για τη Συνθήκη της Βιέννης. Ο κόμης Chalons, πρέσβης της Γαλλίας στη Βενετία, ισχυρίζεται πως μίλησε μαζί του λίγο αργότερα στην Πλατεία του Αγίου Μάρκου. Ο Grosley θα πει ότι τον είδε το 1798 σε μια φυλακή των επαναστατών, ενώ κάποια άλλη στιγμή ήταν μέσα το πλήθος γύρω από την εξέδρα όπου εμφανίστηκε η πριγκίπισσα Lamballe πριν την εκτέλεσή της. Μετά το 1821, υπάρχει και πάλι ένδειξη πως ο Saint-Germain εξακολουθεί να είναι ζωντανός. Απ’ ότι φαίνεται έχει πάρει κάποια άλλη ταυτότητα. Ένας Άγγλος, ο Albert Vandam, στα απομνημονεύματά του («Ένας Άγγλος στο Παρίσι») μιλά για κάποιον άνθρωπο που γνώρισε και του οποίου ο τρόπος ζωής παρουσιάζει καταπληκτική ομοιότητα με εκείνον του κόμη Saint-Germain. Ο άνθρωπος αυτός φέρει το όνομα Major Fraser.

Υπάρχει επίσης η φήμη ότι ο Saint-Germain ήταν ο Άγγλος λόγιος και αλχημιστής του 16ου αι. Francis Bacon, ο οποίος σκηνοθέτησε την κηδεία του, την οποία παρακολούθησε ο ίδιος μεταμφιεσμένος και κατόπιν διέφυγε στην Ολλανδία. Στον τάφο του βρήκαν μια μολύβδινη κούκλα.  Για τον Saint-Germain, έχουν διατυπωθεί πολλές εικασίες και φαντασίες. Η μορφή του έχει εμπνεύσει πολλούς συγγραφείς να πλάσουν ήρωες, όπως τον αθάνατο Χαϊλάντερ, ο οποίος αν θυμάστε στην ταινία η γυναίκα του από μπουμπούκι γίνεται πατσόγρια και αυτός είναι ακόμα 25άρικο τεκνό.

Παραμύθια; Φαντασιοπληξίες; Ίσως. Σίγουρα και κάποιες υπερβολές που διογκώνουν τις φήμες που ξεκινούν από κάποια πραγματικά στοιχεία. Πάντως, το σίγουρο είναι ότι ο Βολταίρος που τον είχε γνωρίσει είχε πει «Ένας άνθρωπος που ξέρει τα πάντα και δεν πεθαίνει ποτέ». Και δεν μιλάμε τώρα για κανένα παπατζή απατεωνίσκο τσικιρικιτζή, αλλά για τον Βολταίρο, πρώτο-τραπέζι-πίστα του ευρωπαϊκού διαφωτισμού και του ορθού λόγου…

…μάθε γέρο γράμματα, ή επί τω πιο τρέντυ, δια βίου μάθηση.

Με στείλανε, αγαπητοί εν ΜΗ αδελφοί, από την υπηρεσία μου σε σεμινάρια κατάρτισης όλη την τρέχουσα εβδομάδα. Αντικείμενο: στατιστική ανάλυση δεδομένων με τη χρήση του πακέτου Excel. Φάγαμε πακέτο δηλαδή κανονικότατο. Έξι ώρες μπροστά στον υπολογιστή με τα τετραγωνάκια του Excel να βρίσκονται απλωμένα απειλητικά μπροστά στα τσακίρικα και απελπισμένα καστανά μου μάτια, και να επιστρατεύω όλη τη φαιά ουσία που μου έχει απομείνει για να ανασύρω από τα κατάβαθα της μνήμης μου συναρτήσεις, παραγώγους, τυπικές αποκλίσεις, διάμεσες τιμές, γραμμικές παλινδρομήσεις, κλίσεις, τεταγμένες και αβεβαιότητες. Όλα, λοιπόν είναι αβέβαια, και αυτό που μετράμε κάθε φορά είναι το ποσοστό της αβεβαιότητας. Το μόνο βέβαιο είναι ο θάνατος (-Θρασύβουλας). Πως μου’ ρθε αυτό πάλι;  Πάει τα χω χάσει, το κεφάλι μου έχει γίνει κοτόσουπα.

Άσε που την ευλογημένη ώρα του σχολάσματος, λόγω του ότι η σχολή βρίσκεται δίπλα από τη Σιβιτανίδειο στην Καλλιθέα, βρίσκομαι ξαφνικά σε μια θάλασσα από λυκειόπαιδα emo, trendy, gothic, metal και διαφόρων άλλων φυλών και ειδών του ζωικού και φυτικού βασιλείου (όχι Κωστέτσου, όξω από δω, φτου). Πράγμα άκρως καταθλιπτικό, διότι συνειδητοποιείς πλέον την ηλικιακή άβυσσο που σε χωρίζει από την ηλικία που ακόμα δεν έχεις συνειδητοποιήσει ότι την έχεις αποχωριστεί εδώ και πολλάαα-πολλάα χρόοονια…

Και σαν να μην έφτανε αυτό, την τελευταία μέρα έχουμε και τεστ αξιολόγησης να δούνε λέει τι μάθαμε…πάω να διαβάσω λίγο μη γίνω και ρόμπα λουλουδάτη…