ΧΡΗΣΤΟΣ ΓΙΑΝΝΑΡΑΣ
Ο κορωνοϊός ξετινάζει τα κηρύγματα
ΠΟΛΙΤΙΚΗ 29.03.2020 : 20:59
Πρέπει να είναι ψυχοφθόρος μαζοχισμός να είσαι αρχιτέκτονας με συνείδηση εργολάβου οικοδομών, γιατρός με συνείδηση κομψού χρηματολάγνου, δάσκαλος αργυρώνητος με καλοστημένα «ιδιαίτερα», πολιτικός υποταγμένος στον υπόκοσμο του άνομου πλούτου και του δημοσιογραφικού αμοραλισμού. Και η δυστυχέστερη από όλες τις άλλες περίπτωση: να είσαι επίσκοπος με συνείδηση κορυφαίου στην υπαλληλία εξυπηρέτησης των «θρησκευτικών αναγκών του λαού».
Να το ξαναπούμε, κι ας είναι χιλιοειπωμένο ή σκόπιμα στρεβλωμένο: Η Εκκλησία βρίσκεται στους αντίποδες της θρησκείας, πρόκειται για αλληλοαναιρούμενες έννοιες. Η θρησκεία είναι ατομοκεντρικό γεγονός, θωρακίζει το εγώ με μεταφυσικές πεποιθήσεις, ναρκισσιστική πειθαρχία σε νομικές διατάξεις, παρέχει ψυχολογική ευεξία προσδοκίας ότι το εγώ θα επιβιώσει σε ατέρμονα γραμμικό χρόνο. Η Εκκλησία είναι αυτό που δηλώνει καταγωγικά η ελληνική της ονομασία: Μια κλήση-σε-σχέση (εκ-καλώ) αγαπητικής ελευθερίας. Οχι να υπάρχεις και επιπλέον να αγαπάς, αλλά να υπάρχεις επειδή αγαπάς, ελεύθερος από τις αναγκαιότητες της ιδιοτέλειας.
Να υπάρχεις με τον τρόπο της Τριαδικής Αιτιώδους Αρχής τού υπάρχειν, η οποία «αγάπη εστί». Τα ονόματα «Πατήρ», «Υιός», «Παράκλητος» δηλώνουν την ύπαρξη ως σχέση, ως ελευθερία αγάπης.
Για την «εκκλησία των πολιτών» στην Αρχαία Ελλάδα «κριτήριον αληθείας», δηλαδή αθανασίας της ύπαρξης, ήταν ο «τρόπος της του παντός διοικήσεως» (Ηράκλειτος): η λογική αρμονία των σχέσεων, η συμπαντική ευταξία και κοσμιότητα. Για τους Χριστιανούς είναι η ελευθερία της αγάπης, το άθλημα αυθυπέρβασης και αυτοπροσφοράς.
Η αναζήτηση να πραγματωθεί ο «κατ’ αλήθειαν» τρόπος ύπαρξης και συνύπαρξης γέννησε τον πολιτισμό της Αρχαίας Ελλάδας: την πόλιν και τους θεσμούς της, το θάμβος της αρχιτεκτονικής, την τραγωδία, το «άγαλμα» στη γλυπτική. Η ίδια αναζήτηση αλήθειας των χριστιανών Ελλήνων γέννησε τον πολιτισμό της κοινότητας - ενορίας, την αρχιτεκτονική των «κεκλιμένων ουρανών» (θόλων-ημιθολίων-τόξων), τη συνέχιση της τραγωδίας στην ευχαριστιακή δραματουργία και του αρχαιοελληνικού άσματος στο «βυζαντινό» μέλος.
Για λόγους ιστορικά ευκρινείς και με καταλύτη την κοσμογονική αλλαγή στην πληθυσμική σύνθεση των ευρωπαϊκών περιοχών της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, από τον 4ο έως και τον 6ο μ.Χ. αιώνα, ανακόπηκε και εξαρθρώθηκε η συναρμογή του ελληνικού και του χριστιανικού «παραδείγματος». Οι βαρβαρικοί εισβολείς «εκχριστιανίστηκαν», δηλαδή προσάρμοσαν το εκκλησιαστικό γεγονός στις δικές τους απαιτήσεις για «θρησκεία». Ο θρησκειοποιημένος Χριστιανισμός στη Δύση έδωσε, στον μεσαίωνα, θαυμαστά δείγματα Τέχνης - τεχνικής με θρησκευτική έμπνευση και μαστορική επιδεξιότητα, αλλά η καισαρική διαφορά της Εκκλησίας από τη θρησκεία είχε πια χαθεί.
Ο Ελληνισμός, όταν, ύστερα από τέσσερις αιώνες τουρκοκρατίας, κατόρθωσε να ελευθερώσει ένα ελάχιστο τμήμα από τις κοιτίδες του πολιτισμού του, επιβίωσε για δώδεκα μόλις χρόνια με μια ανεξαρτησία δραματικά εμφυλιοπολεμική. Η αποτυχία λειτούργησε ταχύτατα ως πρόσχημα, για να καταστεί το κρατίδιο με τον Οθωνα, τοπικό προτεκτοράτο των δυτικοευρωπαϊκών Δυνάμεων, με τους θεσμούς και τις λειτουργίες του παθητικές απομιμήσεις του ευρωπαϊκού πρωτοτύπου. Κατεπειγόντως η Εκκλησία αυτοανακηρύχθηκε «αυτοκέφαλη» σε ρόλο κρατικής θρησκείας, μετασχηματίστηκε σε χρηστικό κρατικό θεσμό, με απόλυτη προτεραιότητα την ηθικιστική ωφελιμοθηρία, το νοησιαρχικό προπαγανδιστικό κήρυγμα.
Ετσι διολισθήσαμε στη θρησκειοποίηση του εκκλησιαστικού γεγονότος, στη ριζική αλλοτρίωσή του. Χάθηκε η συνείδηση μετοχής σε σώμα: ενορίας - κοινότητας. Η πίστη έπαψε να σημαίνει εμπιστοσύνη, σημαίνει ατομικές «πεποιθήσεις» ή (το ευκολότερο) υποταγή στις ντιρεχτίβες μιας «αυθεντίας». Η αρετή είναι ατομικό κατόρθωμα (οπωσδήποτε χρηστικό) και η αλήθεια μια εξουσιαστικά εγγυημένη γνώση. Σήμερα πια, στο ελλαδικό κρατίδιο, η Εκκλησία, μαζί με το ΚΚΕ, είναι οι δυο πανομοιότυποι θεσμοί με την ίδια εμπιστοσύνη στην ιδεολογική πειθαρχία και απόλυτη προτεραιότητα της διάνοιας και της χρηστικής ωφελιμότητας των δογμάτων.
Στην Ελλάδα σήμερα οι επίσκοποι στο σύνολό τους (οι εξαιρέσεις σπάνιες) δείχνουν να καταλαβαίνουν το λειτούργημά τους ως αξίωμα πρωτοκλασάτου προπαγανδιστή – συγγενεύουν περισσότερο με τη λογική των opinion makers και των υπερασπιστών ενός ιδεολογικού «αλαθήτου». Αντιλαμβάνονται την «πατρότητα» που ευαγγελίζεται η Εκκλησία, σαν στοργικό «ύφος», στην κηρυγματική τους φλυαρία, την αφ’ υψηλού παροχή συμβουλών συμπεριφοράς.
Ο μανιώδης πληθωρισμός του κηρύγματος είναι η εξόφθαλμη βεβαίωση του εκπροτεσταντισμού της Εκκλησίας στην Ελλάδα. Κήρυγμα-κήρυγμα-κήρυγμα, καταιγισμός ωφελιμολογίας – όλα αρχίζουν και τελειώνουν στην κατα-νόηση και στο συναίσθημα, ακριβώς όπως και στο ΚΚΕ. Δεν αρκεί η προφορική κενολογία, υπάρχει και η έντυπη (εκατοντάδες χιλιάδες κηρυγματικά φυλλάδια η «Φωνή Κυρίου», κάθε Κυριακή), μαζί και το περιοδικό που απαραίτητα κάθε Μητρόπολη εκδίδει – εκεί τα ιδεολογικά «ψυχωφέλιμα» μοιράζονται τις σελίδες με αναρίθμητες επιδεικτικές φωτογραφικές απαθανατίσεις του τοπικού επισκόπου.
Δυστυχισμένοι άνθρωποι, χωρίς έστω και τη μικροαστική σοβαρότητα. Ποιος κορωνοϊός θα μπορέσει ποτέ να συγκλονίσει την «ηγετική» τους υπεροψία και να τους υποψιάσει για το χάρισμα της πατρότητας;
- Στείλε ΣχόλιοΤον πρωτογνώρισα πριν από μερικές δεκαετίες στη Στοκχόλμη. Είχε έρθει καλεσμένος του Ελληνοσουηδικού Συλλόγου για να μας μιλήσει για ένα θέμα του οποίου τον τίτλο δεν θυμάμαι αυτή τη στιγμή. Δεν έχει, όμως, καμία σημασία, όχι μόνον τώρα, αλλά ούτε και τότε όπως όλοι μας διαπιστώσαμε. Ο λόγος του φλογερός και άμεσος, ήταν σαν να σε πυρπολεί. Είχες την αίσθηση πως βρίσκονταν μπροστά σου, πως σε κοιτά στα μάτια με εκείνο το γαλάζιο, σαν τον Κυκλαδίτικο ουρανό, βλέμμα του και σε κάνει να θέλεις να πετάξεις, να γεμίσεις τα πνευμόνια σου με οξυγόνο ελευθερίας…
Αυτό που θυμάμαι ακόμα και μέχρι σήμερα και που θα θυμάμαι για όλη μου τη ζωή, έχοντας συνάμα την εικόνα του ολοζώντανη μπροστά μου, είναι τα τελευταία λόγια με τα οποία έκλεισε την ομιλία του τότε, αναφερόμενος στους διωγμούς και στις εκτελέσεις των αγωνιστών της Αντίστασης: «Τι ζητούσαμε, μωρέ; Να μπορούμε να τρώμε το ψωμί που βγάζαμε ελεύθερα, να αναπνέουμε και να μιλάμε ελεύθερα, να ερωτευόμαστε, σαν νέοι άνθρωποι που ήμασταν τότε, ελεύθερα».
Τα μάτια του είχαν βουρκώσει. Μαζί και τα δικά μας…
ΥΓ. Πριν από λίγο, άνοιξα την τηλεόραση για να ακούσω την ενημέρωση από τον καθηγητή Σωτήρη Τσιόδρα για τις εξελίξεις στο μέτωπο του κορωνοϊού. Ολοκληρώνοντας την ενημέρωση αυτός ο λαμπρός επιστήμονας και σπάνιος άνθρωπος, αναφέρθηκε λιτά και τρυφερά στο θάνατο του αγωνιστή Μανώλη Γλέζου («Τελειώνοντας θέλω να απευθύνω και εγώ σήμερα με όλους τους Έλληνες τον χαιρετισμό στον άνθρωπο, που ήταν ο πρώτος ήρωας της Εθνικής Αντίστασης». Στη συνέχεια συμπλήρωσε πως ο Μανώλης Γλέζος, με το κατέβασμα της σβάστιγκας από την Ακρόπολη, έδωσε το μήνυμα του αγώνα για την ελευθερία σε όλη την σκλαβωμένη Ευρώπη.), προσθέτοντας πως τον συνάντησε τυχαία πριν από κάποια χρόνια και πως του δόθηκε η ευκαιρία να συζητήσει μαζί του. Η συνομιλία αυτή, είπε, του ήταν ευεργετική…(«Δεν θα ξεχάσω την ειλικρινή συζήτηση που είχα μαζί του πριν από μερικά χρόνια, σε μια εντελώς τυχαία αλλά ευεργετική για εμένα συνάντηση»).
Αυτό ακριβώς ένιωσα κι εγώ, πολλά χρόνια πριν, μετά από εκείνη την ομιλία του στη Στοκχόλμη και τη συνάντηση, το ίδιο βράδυ, μιας παρέας συντρόφων μαζί του σε ένα φιλικό σπίτι…
ΑΘΑΝΑΤΟΣ!!!
- Στείλε ΣχόλιοΜε πόνεσαν τα πικρά σου λόγια, παλικάρι μου.
Κοντεύει να ξημερώσει.
Ξεκίνησα να σου στείλω ένα γραφτό.
Γιατί να σε στενοχωρήσω, σκέφτηκα,
γιατί να σε γεμίσω τύψεις
γιατί να σου χαλάσω τη μέρα που ξημερώνει;
Όταν οι λέξεις που πονούν αρχίζουν να μη χωρούν μέσα μου,
τις σφίγγω με τόση δύναμη που αρχίζουν να στάζουν.
Δεν πειράζει, σκέφτομαι τότε,
ούτως ή άλλως βρεγμένος από τα νύχια ως την κορφή είμαι…
Κοντεύει να ξημερώσει.
Μια καινούργια μέρα ξεκινά ή συνεχίζεται η προηγούμενη;
Σε λατρεύω…
(Αφιερωμένο στον freddieKrueger που είναι τόσο ευαίσθητος όσο δεν θέλει να δείχνει...)
1 σχόλια - Στείλε Σχόλιο