(Ο γέρος και η θάλασσα-Έρνεστ Χέμινγουεϊ, εκδόσεις Σ. Ι. Ζαχαρόπουλος, Μετάφραση Αλεξίου Γεωργία, Επίλογος Earl Rovit.)

Ένα από τα πιο αγαπημένα μου βιβλία, που το ‘χω διαβάσει πολλές πολλές φορές και είμαι σίγουρη ότι θα το διαβάσω άλλες τόσες, είναι «Ο γέρος και η θάλασσα». Κλασικό βιβλίο του Χέμινγουεϊ, σύντομο, απαλλαγμένο από περιττά βάρη, με νόημα συμβολικό.

Η πλοκή του βιβλίου έχει ως εξής: ο γέρος Σαντιάγκο ψαρεύει 84 μέρες χωρίς να πιάσει ούτε ένα ψάρι. Τις πρώτες 40 έχει μαζί του ένα παιδί, τον Μανολίνο. Έπειτα συνεχίζει μόνος του και, την 85η μέρα, ανοίγεται περισσότερο από τα συνηθισμένα. Στο αγκίστρι του πιάνεται ένας τεράστιος ξιφίας. Το ψάρι παρασύρει το βαρκάκι του και ο ίδιος προσπαθεί να χρησιμοποιήσει όλη του την μαστοριά για να τα καταφέρει. Τελικά καμακώνει το ψάρι και ετοιμάζεται για το ταξίδι της επιστροφής. Η μυρωδιά όμως από το αίμα του ξιφία αρχίζει να τραβάει τους πρώτους καρχαρίες. Ο Σαντιάγκο δίνει απελπιστική μάχη εναντίον τους και μέχρι τα μεσάνυχτα απομένει μόνο ο τεράστιος σκελετός του ψαριού. Ο γέρος επιστρέφει στο λιμάνι και ανηφορίζει στο καλύβι του, όπου κουρασμένος κοιμάται και βλέπει στον ύπνο του λιοντάρια που παίζουν στην παραλία….

Σύμφωνα με την εφημερίδα «Τα Νέα» (Αρ. Φύλλου 16194, Τετάρτη
22 Ιουλίου 1998): Ο Γκρεγκόριο Φουέντες Μπετανκούρ,ο «Γέρος» ψαράς, που ενέπνευσε τον Χέμινγουεϊ ­ ζει στο Κότζιμαρ, μία συνοικία της Αβάνας, και θυμάται ακόμη έντονα, και με συγκίνηση, τον μεγάλο συγγραφέα, τον οποίο γνώρισε το 1928. Η ιδέα για το έργο, «Ο Γέρος και η θάλασσα», γεννήθηκε στον Χέμινγουεϊ από τον ίδιο τον «θαλασσινό» Γκρεγκόριο. Μία ημέρα και ενώ έκανε μία βόλτα στη θάλασσα, ο Χέμινγουεϊ είδε ένα γέρο πάνω σε μία μικρή βάρκα, ο οποίος ψάρευε παρέα με ένα μικρό αγόρι και αγωνιζόταν να πιάσει ένα μεγάλο ξιφία. Ο Χέμινγουεϊ και η παρέα του αντήλλαξαν κάποιες κουβέντες με τον γέρο. Έπειτα, ο Χέμινγουεϊ έγραψε κάποιες φράσεις στο σημειωματάριό του, που ποτέ δεν αποχωριζόταν: «Πάνω σ' αυτό το "επεισόδιο" θα γράψω ένα βιβλίο». Και γεννήθηκε έτσι το περίφημο μυθιστόρημα...

Ο Earl Rovit, στον επίλογο του βιβλίου, αναφέρει: «είναι η πιο πολύπλοκη εργασία του Χέμινγουεϊ, έντονη και διαυγής στην επιφάνεια, αλλά υπονοεί μυριάδες στρώματα από διάφορες έννοιες που δεν μπορεί κανείς να τις προσεγγίσει εκεί στα σκοτεινά βάθη. Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι σκόπευε σε έναν συμβολικό μύθο..».

Ο ίδιος ο συγγραφέας είπε κάποτε σε έναν δημοσιογράφο: «Προσπάθησα να δώσω έναν αληθινό γέρο, ένα αληθινό παιδί, μια αληθινή θάλασσα, ένα αληθινό ψάρι και αληθινούς καρχαρίες. Μα αν τα έδωσα αυτά καλά κι αληθινά, τότε θα μπορούσαν πολλά να σημαίνουν».

Αποσπάσματα από το βιβλίο:

-…Λυπότανε πολύ τα πουλιά, και μάλιστα τα μικρά και λεπτοκαμωμένα, σκουρόχρωμα θαλασσοπούλια, που ολοένα πετούσανε ψάχνοντας, και σχεδόν ποτέ δε βρίσκανε κάτι. Και σκεφτόταν: είναι πιο σκληρή η ζωή των πουλιών, από τη δική μας, εξόν βέβαια από τα αρπαχτικά και τα πολύ μεγάλα και δυνατά. Γιατί η φύση έκανε τόσο λεπτοκαμωμένα κι όμορφα πουλιά, όπως αυτά τα θαλασσοπούλια, όταν ο ωκεανός είναι τόσο σκληρός;

-…Μόνο που δεν έχω πια τύχη. Άλλα ποιος ξέρει; Μπορεί σήμερα να χω. Το κάθε σήμερα είναι μια καινούρια μέρα. Είναι καλύτερα να ‘σαι τυχερός. Μα προτιμώ να είμαι εντάξει στη δουλειά μου. Έτσι, σαν έρθει η τύχη, είσαι έτοιμος.

-Μα ο άνθρωπος δεν είναι φτιαγμένος για να νικιέται, είπε. Ο άνθρωπος καταστρέφεται, μα ποτέ δε νικιέται…

Καλές αναγνώσεις….