Θέλω να τα πω
χωρίς να με ρωτήσεις
20 Απριλίου 2008, 15:30
Ο Τελευταίος Πειρασμός


Οδεύουμε πλέον προς τη Μεγάλη Εβδομάδα,την Εβδομάδα των Παθών του Χριστού.Μια Βδομάδα που ξεκινάει με την απόλυτη οδύνη του Θεανθρώπου και τελειώνει με την Ανάστασή του,τη κυριαρχία του πάνω στην αμφιβολία και το θάνατο,στην Ανάληψή του.

Εγώ όμως,γράφω αυτό το κείμενο,με το κίνητρο της προβολής της άποψής μου για ένα ''άλλο'' πρόσωπο του Χριστού,ένα πρόσωπο που περιγράφηκε από τον Νίκο Καζαντζάκη στον ''Τελευταίο Πειρασμό'' υπό μορφή βιβλίου,και στη συνέχεια απεικονίστηκε σε κινηματογραφική μορφή από το Μάρτιν Σκορσέζε στην ομότιτλη ταινία.Όπως είναι γνωστό,τόσο ο συγγραφέας Καζαντζάκης,όσο και ο κινηματογραφικός δημιουργός Σκορσέζε,υπέστησαν έντονες αμφισβητήσεις,επικρίσεις,αρνητικές αντιδράσεις και διαμαρτυρίες,με τα αποτελέσματα του αφορισμού του πρώτου από την Ορθόδοξη Εκκλησία,και όσον αφορά τον δεύτερο,την απαγόρευση της ταινίας του στην Ελλάδα,το 1988 και τις διαδηλώσεις διαμαρτυρίας από πλευράς των πιστών.Αυτό συνέβη επειδή και οι δύο παρουσίασαν μια διαφορετική εκδοχή της προσωπικότητας του Χριστού.Παρουσίασαν ένα Χριστό ευάλωτο στο πειρασμό της ανθρώπινης ψυχής και σάρκας,έναν άνθρωπο-το τονίζω αυτό-που διακατέχεται από τα πάθη,τις αμφιβολίες,τις τύψεις και τις οδύνες.Ο Χριστός,παρουσιάζεται ως άνθρωπος(και όχι Θεάνθρωπος)να αντιμετωπίζει την εσωτερική αμφισβήτηση,να αντιμετωπίζει την αγάπη και τον έρωτα(με μια πόρνη).Παρουσιάζει δηλαδή καθαρά ανθρώπινα χαρακτηριστικά,πλήρως αντίθετα με αυτά που προσδίδονται από τις Γραφές.Ο Χριστός του Καζαντζάκη βρίσκεται σε μια ανηλεή ψυχική πάλη με τις αμφιβολίες της θεάρεστης αποστολής του,σε ένα εσωτερικό μετάιχμιο ανάμεσα στο σκοπό της θυσίας του για τις αμαρτίες του κόσμου,και στην εκπλήρωση των δικών του,ανθρωπίνων ονείρων,που πηγάζουν από την ερωτική αγάπη και την ανάγκη για οικογένεια.Το σκοπό δηλαδή ενός απλού,κοινού ανθρώπου που μαθαίνει να ζει με τα πάθη του και τις εσωτερικές του ορμές.Παρουσιάζει ένα Χριστό επιρρεπή στην ανθρώπινη αμαρτία και στο συνεχή προβληματισμό.

Αυτές τις παραμέτρους απεικόνισης της προσωπικότητας του Χριστού,καταδίκασαν πολλοί,άνθρωποι της Εκκλησίας και απλοί πιστοί.Κατηγόρησαν τους δύο δημιουργούς για αθε'ί'α,διαστρέβλωση της αληθινής εικόνας του Θεανθρώπου,μίλησαν ακόμα για αναρχισμό και αντικομφορμισμό.

Εγώ αυτό που θέλω να πω,είναι πως τόσο ο Καζαντζάκης,όσο και ο Σκορσέζε,αποτελούν για μένα πρόσωπα απόλυτης αποδοχής και ατέρμονου θαυμασμού,γιατί το έργο τους είναι ανυπέρβλητης αξίας,ο καθένας στο δικό του χώρο.Δεν καταδικάζω την οπτική τους για το Χριστό,επειδή και οι δύο προέβαλλαν τη δική του άποψη.Σε καμία περίπτωση δεν πιστεύω πως αποτελεί αιρετική πράξη ή και ακόμα αθε'ί'α,αν λάβουμε υπόψιν πως ο Σκορσέζε δηλώνει ορκισμένος Καθολικός,ενώ ο Καζαντζάκης αναζητούσε σε όλη του τη ζωή απαντήσεις σε ερωτήματα πίστης,χωρίς να αποτρέπει τον εαυτό του να δεχτεί το Θεό.Είναι μια διαφορετική προσέγγιση της προσωπικότητας του Χριστού που είναι απόλυτα αποδεχτή.Δεν προσβάλλει ούτε υβρίζει την εικόνα Του,απλά αναζητά απαντήσεις σε αιώνια υπαρξιακά ερωτήματα.Άλλωστε,γιατί να μην είναι πραγματικότητα μερικές πλευρές αυτής της απεικόνισης?Ο Χριστός είχε και μια ανθρώπινη πλευρά,είχε επομένως και προβληματισμούς,ερωτήματα,ακόμα και σωματικές ορμές-ενδεχομένως-να προβάλλει.Αυτό δεν μειώνει την θεάρεστη αποστολή Του να θυσιαστεί για τις αμαρτίες του κόσμου.Η μεγαλύτερη δικαίωση της θε'ι'κής πλευράς του Χριστού,είναι το γεγονός ότι πέρασε όλους αυτούς τους πειρασμούς και όλες τις ψυχικές δοκιμασίες για να καταφέρει στο τέλος να νικήσει και να λυτρωθεί.Το γεγονός ότι κατάφερε να δοκιμάσει τους πειρασμούς της αμαρτίας έτσι ώστε να τις νικήσει και να τις συντρίψει.

4 σχόλια - Στείλε Σχόλιο

c_tse (20.04.2008)
Το πιο τρελό ξέρεις ποιο είναι; Πως το να ονειρεύεσαι μια γυναίκα θεωρείται 'πειρασμός'. Πως το να μείνει κάποιος παρθένος σε όλη του τη ζωή θα τον πάει στον παράδεισο. Πως τον Χριστό τον κάνανε θεό και αρχηγό θρησκείας εκείνοι που τον σταυρώσανε Και το πιο τρελό απ' όλα είναι πως οι ίδιοι ηλίθιοι και κομπλεξικοί που κάποτε θέλησαν να αφορήσουν τον Καζαντζάκη, τώρα λένε ότι ο Καζαντζάκης είναι από τους σημαντικότερους νεοέλληνες λογοτέχνες (ανάθεμα κι αν τον έχουνε διαβάσει ποτέ τους).

Φιλικά, Χρήστος.
pafa (21.04.2008)
Για τον Δκορτσέζε δεν ξέρω, για τον
Καζαντζάκη όμως ξέρω ότι πολεμήθηκε
από εκκλησία και κράτος, με φανατισμό,
μέχρι και σήμερα και δεν είναι καθόλου
τυχαίο το γεγονός ότι δεν διδάσκεται
στα σχολεία μας.
Αξίζει να μεταφέρουμε εδώ τό
«κατηγορητήριο» της Ιεράς Συνόδου:
«1. Διά του μυθιστορήματος "Καπετάν Μιχάλης" διασύρεται η Εκκλησία, διαπομπεύονται οι ιεροί αυτής θεσμοί και καθυβρίζεται το τριαδικόν του Θεού.

2. Το μυθιστόρημα "Ο Χριστός ξανασταυρώνεται", εκτός του παραδόξου και ασεβούς τίτλου του, περιέχει διάθεση ασεβούς χρησιμοποιήσεως ιστορικών αληθειών του Ευαγγελίου. Εξ άλλου, διά του βιβλίου τούτου γίνεται διδασκαλία σοσιαλιστικών και κομμουνιστικών θεωριών και περιυβρίζονται οι ποιμένες της Εκκλησίας.

3. Ο εκδοθείς εις Γερμανίαν "Τελευταίος πειρασμός" θεωρείται βιβλίον σκανδαλώδες και επικίνδυνον διά κάθε Χριστιανόν και, ως εκ τούτου, επιβάλλεται όπως -πάση θυσία- αποφευχθεί η εις την Ελληνικήν μετάφρασίς του. Ειδικώτερον, αναφέρεται, ότι διά του "Τελευταίου πειρασμού" υβρίζεται το Θεανδρικό πρόσωπο του Χριστού, ότι επιδιώκεται να καταρριφθεί η θεότης Αυτού, ως και η χριστιανική ηθική. Τονίζεται, εξ άλλου, ότι με μεγάλην φαντασιοκοπίαν και αχαλίνωτον αυθαιρεσίαν, παραποιείται εις αυτό, η διδαχή του Ευαγγελίου, και ό,τι είναι γραμμένο βάσει των θεωριών του Φρόυντ και του ιστορικού υλισμού.

4. Ολα τα εκδοθέντα έργα του Καζαντζάκη είναι του αυτού ασεβέστατου και αντεθνικού περιεχομένου με τα ανωτέρω βιβλία».
Τελικά η Εκκλησία της Ελλάδος δεν τόλμησε να προχωρήσει στον αφορισμό του Νίκου Καζαντζάκη, καθώς ήταν αντίθετος σε κάτι τέτοιο ο οικουμενικός πατριάρχης Αθηναγόρας. Ο Τελευταίος Πειρασμός καταγράφτηκε και στον Κατάλογο των Απαγορευμένων Βιβλίων της Ρωμαιοκαθολικής Εκκλησίας, το καταργηθέν πλέον Index Librorum Prohibitorum. Ο Καζαντζάκης απέστειλε τότε τηλεγράφημα στην Επιτροπή του Index με τη φράση του χριστιανού απολογητή Τερτυλλιανού «Ad tuum, Domine, tribunal apello», δηλαδή «στο Δικαστήριό σου, Κύριε, κάνω έφεση».

Vanna (21.04.2008)
Πάντως εγώ δεν έχω διαβάσει πιο ευλαβικά και γεμάτα θρησκευτικότητα κείμενα από αυτά του Καζαντζάκη! Ο Καζαντζάκης μπορούσε να γράφει για τον Άνθρωπο! Ήξερε καλά τον Άνθρωπο και τα Πάθη του. Σε όσους πιστεύουν ότι ο Καζαντζάκης περιέγραφε "αμαρτήματα" εγώ απαντώ με την σιωπή μου. Ξέρω ότι δεν πρόκειται να ξαναβρώ συγγραφέα να με συγκινήσει και να με επηρεάσει τόσο έντονα και τόσο βαθιά.
movflower (21.04.2008)
Ποιός είπε ότι δεν διδάσκεται στα σχολεία;
Αποσπάσματα Καζαντζάκη υπήρχαν ακόμα και στο ανθολόγιο της 5ης(ή 6ης;) δημοτικού!

Στο γυμνάσιο και στο λύκειο, διδαχθήκαμε Καζαντζάκη, με ανάγνωση 3 βιβλίων του, αναλύσεις και φυσικά εξέταση πάνω σε αυτά, στο τέλος της χρονιάς!

Πιστεύω ότι παραμένει ο καλύτερος Έλληνας συγγραφέας του 20ου αιώνα, αν και μη Νομπελίστας. (Τί πιο φυσικό μετά από τον πόλεμο που του άρχισε η Καθολική Εκκλησία;)

Για να στείλετε σχόλιο πρέπει να έχετε συνδεθεί ως μέλος. Πατήστε εδώ για να συνδεθείτε ή εδώ για να εγγραφείτε.

Επιστροφή στο blog
Συγγραφέας
mariachi
Στέλιος
Στιχουργός
από ΚΟΡΥΔΑΛΛΟΣ του Πειραιά


Περί Blog
blogs.musicheaven.gr/mariachi



Επίσημοι αναγνώστες (4)
Τα παρακάτω μέλη ενημερώνονται κάθε φορά που ανανεώνεται το blogΓίνε επίσημος αναγνώστης!

Πρόσφατα...
Δημοφιλέστερα...
Αρχείο...


Φιλικά Blogs

Links