…Τόσο ύπουλο και κακό της φάνηκε το βλέμμα της, που έσφιξε η καρδιά της βασιλοπούλας, και συλλογίστηκε με λύπη πως ίσως δεν είναι όλοι οι άνθρωποι καλοί, ακόμα και όταν η Μοίρα δεν τους έχει πάει την καρδιά, όπως είχε πάρει τη δική της.

Κι έξαφνα, αισθάνθηκε όλη την κούραση του δρόμου, και κάθησε σε μια πέτρα να ξεκουραστεί.

Είχε βραδιάσει, και ο ήλιος βασίλευε πίσω από τα σύννεφα που μαζεύουνταν πάλι στον ορίζοντα. Έβγαλε το κουρουπάκι της και το ψωμί, για να φάγει, μα δεν είχε όρεξη. Τ’ ακούμπησε στην πέτρα κοντά της και έπεσε σε συλλογή.

Μπροστά της έβλεπε τη θάλασσα, όπου άπειρα καραβάκια αρμένιζαν, και θυμήθηκε το στόλο του βασιλιά και το παλάτι και τον πατέρα της και τη μητέρα της, και το βασιλόπουλο που είχε ριχθεί στη λίμνη απελπισμένο από την κακία της.

Κι έξαφνα της ήλθε φοβερή λαχτάρα να τους ξαναδεί όλους, να τους ζητήσει συγχώρεση, να τους πει πόσο λυπούνταν για την περασμένη της ζωή, και πόσο θα ήθελε να ξαγοράσει τις περασμένες της αμαρτίες, τώρα που αισθάνουνταν και αυτή τι της έλεγε η νεόβρετη καρδιά της!

Κοιτάζοντας τα καραβάκια, που ολοένα πλησίαζαν, της φάνηκε πως δεν τ’ αναγνώριζε. Δεν ήταν ο στόλος του βασιλιά με τα γνωστά της σκάφη και τα πορφυρένια φλάμπουρα, και όμως ήταν τόσα πολλά, που δεν μπορούσαν να είναι ξένα εμπορικά, όπως συνήθιζαν να έρχονται ένα ή δυό τη φορά στο λιμένα του νησιού τους.

Εκεί που συλλογίζουνταν τι να είναι τα καράβια αυτά, έξαφνα άκουσε κοντά της χτυπήματα, σαν να έσκαφταν το χώμα. Σηκώθηκε με περιέργεια και, πίσω από το βράχο, είδε ένα γέρο γονατιστό, που βιαστικά άνοιγε ένα λάκκο. Κοντά του είχε ακουμπήσει δυο μεγάλους σάκους κι ένα πανέρι γεμάτο από διάφορα χρυσαφικά και ασημικά.

Καθώς άκουσε βήματα, ο γέρος σταμάτησε τρομαγμένος και άπλωσε το χέρι απάνω στο πανέρι, για να προστατεύσει τα χρυσαφικά του.

-Μη φοβάσαι, η βασιλοπούλα’ δε θα σε πειράξω. Μα γιατί σκάβεις λάκκους εδώ;

Όταν ο γέρος είδε πως ήταν γυναίκα, και πως ήταν μόνη, ξανάρχισε τη δουλειά του βιαστικότερα από πριν.

-Θέλω να κρύψω εδώ τα λίγα πράγματα που έχω, της είπε’ αύριο δεν ξέρομε τι γίνεται.

-Γιατί; Ποιος θα σου πάρει τα χρυσαφικά σου, αν τα κρατήσεις σπίτι σου;

Γύρισε ο γέρος και την κοίταξε με απορία.

-Δεν ξέρεις τα νέα; τη ρώτησε. Δε βλέπεις τα καράβια που έζωσαν το νησί; Αύριο, αν αποβιβαστούν οι στρατιώτες, ποιος θα σώσει τα λεφτά μας, που με τόσον κόπο, πεντάρα-πεντάρα, τα οικονομήσαμε;

Αηδιασμένη κοίταξε η βασιλοπούλα το γερο-φιλάργυρο, που με λαίμαργα μάτια έτρωγε τους σάκους του. Έτοιμος πια να κατεβεί στον τάφο, το χρυσάφι του γύρευε να θάψει.

-Δεν καταλαβαίνω, είπε. Για ποιους στρατιώτες μιλάς;

-Μα από πού έρχεσαι και δεν ξέρεις τίποτε; φώναξε νευριασμένος ο γέρος. Να ένα βασιλόπουλο τρανό ζήτησε την κόρη του βασιλιά, και ήλθε και έγιναν οι αρραβώνες’ άλλ’ αυτή, σαν άκαρδη που είναι, τον έριξε στη λίμνη, και μόλις πρόφθασαν να τον βγάλουν ζωντανό. Μα αρρώστησε βαριά, και όλοι οι γιατροί στο βασίλειο δεν μπορούν να τον γιάνουν. Και  θύμωσε ο κύρης τους κι έστειλε στόλο και στρατό, και λένε πως είναι και ο ίδιος μέσα σ’ ένα από τα καράβια, και πως αν δεν του παραδώσουν αμέσως τη βασιλοπούλα, θα κατέβει με στρατό στη χώρα να πάρει το γιό του, και ύστερα θα κάψει το βασίλειο, θα τα ρημάξει όλα, θα πάρει σκλάβους το βασιλιά και τη βασίλισσα, και θα κόψει το κεφάλι της βασιλοπούλας.

-Και τι απάντησε ο βασιλιάς μας; ρώτησε η βασιλοπούλα.

-Ο βασιλιάς αποκρίθηκε πως την κόρη του δεν την παραδίνει. Μα και να ήθελε να την παραδώσει, πού να τη βρει! Σαν είδε αυτή τα στενά, έφυγε και χάθηκε, και τόσον καιρό τη γυρεύουν, μα πού να τη βρουν! Αλίμονό μας, τους δυστυχισμένους! Με τόσους κόπους μαζέψαμε μερικά λεφτά, και τώρα θα έλθουν ξένοι να μας τα πάρουν και τα χαρούν!

Και ξανάρχισε να σκάβει με βία.

Η βασιλοπούλα έμεινε άφωνη. Τόσες καταστροφές δεν είχε φανταστεί ποτέ πως μπορούσαν να φέρουν στον τόπο και στους γονείς της μερικά άκαρδα λόγια που ξεστόμισε σαν ασυλλόγιστη. Κοίταξε το γέρο που εξακολουθούσε να σκάβει, και τον περιφρόνησε με όλη της την καρδιά, που συλλογίζουνταν τα φλουριά του και τ’ ασημικά του, την ώρα που τέτοια μεγάλη καταστροφή ξέσπασε στον τόπο.

-Και όμως, συλλογίστηκε, το ίδιο δεν έκανα άραγε κι εγώ, που γύρευα δόξα δική μου, προσωπική, μάταιη και μικρή δόξα, όταν είπα εκείνα τα λόγια στο βασιλόπουλο, λόγια που έφεραν τέτοια συμφορά στην πατρίδα μου!

Η πατρίδα της… Κοίταξε γύρω της τα γυμνά βουνά, τους κάμπους, τ’ αριά δάση’ όλα αυτά, όσο φτωχά και αν ήταν, ήταν όμως πατρίδα της, δική της γη…

Και μέσα της ξύπνησε, ξαφνικά, ακράτητη η αγάπη για το χώμα αυτό, που ως τότε το έβλεπε με αδιαφορία’ της φάνηκε τόσο όμορφο το φτωχό νησί, με τις πέτρες και τους βράχους του, με τα χωράφια που πρασίνιζαν εδώ κι εκεί, με τις σταχτιές ελιές του, και την απέραντη θάλασσα τριγύρω…

Θυμήθηκε με πόνο σουβλερό, πως αυτή στέκονταν καταστροφή του τόπου της και αναστατώθηκε η ψυχή της όλη.

-Μην κρύβεις το χρυσάφι σου, γέρο του είπε’ δε θα έλθει η συμφορά που φοβάσαι, γιατί θα παραδοθεί η βασιλοπούλα και θα σβήσει ο θυμός του ξένου βασιλιά.

Και αφήνοντας το φιλάργυρο σαστισμένο, με το φτυάρι στο χέρι, πήρε πάλι τον κατήφορο τρέχοντας με όλη της τη δύναμη, για να προφθάσει να παραδοθεί στον ξένο βασιλιά, πριν ακόμα κατέβει με το στρατό του.

Η νύχτα απλώνουνταν παντού, και τα μαύρα σύννεφα ολοένα κατέβαιναν χαμηλότερα, φοβερίζοντας τη φύση με την αγριάδα τους.

Βιάζουνταν η βασιλοπούλα να φθάσει στη ρίζα του βουνού πριν ξεσπάσει η κακοκαιρία, όχι από φόβο μη βραχεί, αλλά για να μην αργοπορήσει και προφθάσουν να βγουν έξω τα στρατεύματα.

Έξαφνα άκουσε κλάματα και σταμάτησε. Παραμέρισε κάτι χαμόκλαδα, και είδε ένα αγόρι ως δέκα χρονών καθισμένο καταγής, που έκλαιγε…

(… συνεχίζεται…)