Αρχίζοντας το περιπλανητικό τούτο τετράδιο σκέφτηκα να κάνω μια μικρή «στάση» στην Ιστορία. Να κάνω δηλαδή, μαζί με τον αναγνώστη, μια σύντομη γνωριμία με το λαό και με τον τόπο. Ο λαός δεν είναι πάντα ο τόπος. Στην περίπτωση όμως του Βιετνάμ, λαός και τόπος είναι πάντα ζυμωμένα. Εκεί κάτω -ρύζια, σπίτια, άνθρωποι- είναι σαν να βλάστησαν μαζί. Γιατί ο άνθρωπος δεν απομονώθηκε ποτέ απ’ τη φύση, δεν την έκλεισε ποτέ έξω απ’ την πόρτα του. Κοιμάται και ξυπνά μαζί της. Τα «νιά-λά», (τα καλαμόσπιτά τους) έχουν δυό τοίχους ανοιχτούς, απ’ όπου περνούν οι αχτίνες, οι αύρες, τα πουλιά.

Αυτού του λαού, αυτού του τόπου το παραμύθι θέλω να σας πω έτσι όπως το περπάτησα και το ανάσανα….

…

Ο τόπος αυτός πραγματικά έχει ανάγκη από πολλή ευτυχία, γιατί δυστύχησε πολύ μες στους αιώνες. Έχει ανάγκη από πολύ ψωμί, γιατί πολύ πείνασε. Από πολλή ανεξαρτησία, γιατί πολύ τη στερήθηκε. Κάτω απ’ τον τίτλο του καθεστωτικού πολιτεύματος («Λαοκρατική Δημοκρατία του Βιετνάμ») γράφουν: «Ανεξαρτησία-Ελευθερία-Ευτυχία».

…

Τρεις είναι οι πόλοι της ζωής ενός Βιετναμέζου, που είναι μαζί και οι ακρογωνιαίοι λίθοι της ζωής του, τα πάθη, κι οι θρησκείες του: η φιλοπατρία, το ρύζι και το ποδήλατο. Βγάλτον απ’ αυτά τα τρία να μαραζώσει. Θα χάσει τον εθνικό του χαρακτήρα. Ο Βιετναμέζος είναι μικρόσωμος, λιγνός, θαμπόχρωμος, ήμερος, φιλότιμος, εργατικός. Τον κοιτάζει ο αποικιστής και τούρχεται η όρεξη να τον «απελευθερώσει». Τον βρίσκει πολύ του χεριού του, ένα κι ένα για ανθρώπινο εργαλείο. Μα ας τολμήσει! Κείνο το μικρόσωμο πλάσμα, που περπατά με τα καουτσουκένια του πέδιλα, γίνεται ένα φοβερό πολεμικό θηρίο. Ο Βιετναμέζος το κεφάλι του μπορεί να το κόψει και να στο δώσει, την ανεξαρτησία του όχι, ποτέ. Μπορεί να σου δώσει και την τελευταία κούπα του ρυζιού του, να βγάλει το κωνικό καπέλο του και να στο χαρίσει και να καθίσει κάτω απ’ το λιοπύρι να πάθει ηλίαση. Μπορεί να σου δώσει το καλαμόσπιτό του και να κάτσει κάτω απ’ τον καταρράχτη των μεγάλων βράχων και να γίνει παπί. Μπορεί να βάλει το λαιμό του πλάι στο βουβάλι και να σύρει μαζί του τ’ αλέτρι. Μην του πεις όμως να σου δώσει μια κλωστίτσα απ’ την ανεξαρτησία του. Θα γίνει αναμμένο σίδερο, λιοντάρι που πήγαν να του ξεριζώσουν τα νύχια. Είναι αποκοτιάρης, ατίθασος, ανίκητος.

…

Μπάτ Τάι

Τι σημαίνει; Τι θα πει; Μήπως είναι η πρωτεύουσα κάποιας μακρινής επαρχίας ή μην είναι το όνομα κανενός απ’ τους χίλιους και δύο ποταμούς που βρέχουν αυτή τη χώρα; Το είπαμε. Αλλά ας το πούμε άλλη μια φορά. Το Μπάτ-Τάι είναι το απόσταγμα της λαϊκής ψυχής του Βιετναμέζου. Κάτι σαν το σημείο του σταυρού του χριστιανού, μα ακόμη πιο βαθύ. Είναι το σύμβολο μιας θρησκείας που την καταλαβαίνουν και τα παιδιά. Κάτι απλό, ταπεινό και ανθρώπινο. Θα πει: «Δος μου  να σου σφίξω το χέρι σου». Γιατί; Γιατί έτσι. Να… γιατί θέλω να σου δείξω την αγάπη μου και δεν ξέρω πώς. Γιατί θέλω να σου πω πάρα πολλά… μα δεν ξέρω τίποτα απ’ τη γλώσσα σου… Γι’ αυτό… δος μου να σου σφίξω το χέρι. Μπάτ-τάι. Έλα καημένε Χι-λάπ (σ.σ Έλληνα). Μην είσαι μίζερος. Το χέρι θέλει να σου σφίξει ο άνθρωπος. Δεν θα σε φάει. Μπάτ-Τάι.

…

ΜΕΝΕΛΑΟΣ ΛΟΥΝΤΕΜΗΣ, Μπάτ-Τάι (Δος μου να σου σφίξω το χέρι)-Οδοιπορικό στο Βιτνάμ, εκδόσεις Δωρικός.

…

Στην παρούσα ανάρτηση ακολουθήθηκε η ορθογραφία του βιβλίου.