Hotel California: Ένα τραγούδι, μία ιστορία

Γράφει ο Γιώργος Μπιλικάς (Orfeus)
238 άρθρα στο MusicHeaven

Το "Hotel California" των Eagles είναι ένα από τα πιο πολυσυζητημένα και μυστηριώδη τραγούδια της Rock μουσικής, όχι μόνο για τη μουσική του αρτιότητα αλλά κυρίως για τους συμβολικούς, πολυσήμαντους και συχνά σκοτεινούς στίχους του. Υπάρχουν τουλάχιστον τρεις βασικές ερμηνευτικές γραμμές:

1. Αλληγορία για την ηδονιστική, αποξενωμένη California

Αυτή είναι η επίσημη ερμηνεία που έχουν δώσει επανειλημμένα τα μέλη των Eagles, και ειδικά ο Don Henley: το τραγούδι περιγράφει τη μετάβαση από την αθωότητα στην εμπειρία – ένα είδος πνευματικής παγίδευσης. Το Hotel California είναι μεταφορά για την "παγίδα της επιτυχίας", της φήμης και της παρακμιακής ζωής στο Los Angeles και στη μουσική βιομηχανία της δεκαετίας του '70. "We are all just prisoners here, of our own device." Μια φράση που υποδηλώνει πώς η ελευθερία γίνεται αυταπάτη και οι επιλογές μάς φυλακίζουν.

2. Τοξικομανία & Παραισθησιογόνα

Η ερμηνεία αυτή διαβάζει το τραγούδι σαν ένα κρυπτογραφημένο χρονικό μιας εμπειρίας με ψυχοτρόπες ουσίες. Το όνομα του ξενοδοχείου (Hotel California) διαβάζεται ως ακρωνύμιο του THC – της κύριας ψυχοδραστικής ουσίας της κάνναβης.

Η αρχή του τραγουδιού –"Warm smell of colitas rising up through the air"– συχνά ερμηνεύεται ως αναφορά στον καπνό της μαριχουάνας (παρότι η λέξη colitas στα ισπανικά σημαίνει κυριολεκτικά «μικρές ουρές», αλλά έχει και σεξουαλικές ή υπαινικτικές αποχρώσεις). Η διάθεση ονειρική, αποπροσανατολιστική, σχεδόν παραληρηματική, δίνει την αίσθηση ενός «ταξιδιού» που ξεκινάει δελεαστικά και τελειώνει σε παγίδευση. 

3. Σατανιστική Αλληγορία & Αποκρυφιστικές Αναφορές

Η πιο σκοτεινή και αμφιλεγόμενη θεωρία. Σύμφωνα με αυτή, το "Hotel California" είναι μεταφορά για τον σατανισμό και συγκεκριμένα για την Εκκλησία του Σατανά, που ιδρύθηκε το 1969 από τον Anton LaVey στο San Francisco. Οι στίχοι διαβάζονται ως κωδικοποιημένες αναφορές σε τελετουργίες, απομάκρυνση από τον χριστιανισμό, και πνευματική παγίδευση: "We haven’t had that spirit here since 1969"– φράση που ερμηνεύεται από ορισμένους ως αναφορά στο ότι η "πνευματική ουσία" (το Άγιο Πνεύμα) έχει φύγει από τότε που ιδρύθηκε η Εκκλησία του Σατανά. Η εικόνα του Anton LaVey στο ένθετο του δίσκου –μια φιγούρα στο μπαλκόνι με μαύρα ρούχα και ξυρισμένο κεφάλι– έχει τροφοδοτήσει τη φαντασία εκείνων που πιστεύουν ότι το album έχει «κρυφά μηνύματα». Οι Eagles έχουν αρνηθεί οποιαδήποτε σχέση με αποκρυφισμό, αλλά το τραγούδι, όπως κάθε έργο με μυθική φόρτιση, δεν ανήκει μόνο στους δημιουργούς του – ανήκει και στο κοινό που το ακούει και το ερμηνεύει.

Παραγωγή & Έμπνευση

Η μουσική, γραμμένη από τον Don Felder σε ένα σπίτι στο Malibu, ξεκίνησε ως "Mexican Reggae", όπως λέει ο Glenn Frey. Ο Felder κατέγραψε τη "μαγική αρμονική ακολουθία" αντιγράφοντας πιστά την ακολουθία των ακόρντων του "We Used to Know" των Jethro Tull (εκείνη την περίοδο οι Eagles περιόδευαν μαζί με τους Jethro Tull και σε κάθε συναυλία άκουγαν το "We Used to Know"), κι έπειτα οι Henley και Frey έγραψαν τους στίχους – ένα από τα ελάχιστα κομμάτια της Rock όπου η σύνθεση και η στιχουργία παντρεύονται τόσο τέλεια. Η κιθάρα του Joe Walsh στο φινάλε προσθέτει τη σχεδόν αποκαλυπτική κλιμάκωση που εδραιώνει την αίσθηση εγκλωβισμού.

Ημερομηνία Κυκλοφορίας

Κυκλοφόρησε ως single στις 22 Φεβρουαρίου 1977 από την Asylum Records.

Τραγουδοποιοί

Don Henley/ Glenn Frey

Θέση στα Charts

#1 – Billboard Hot 100 (Μάιος 1977, US)

#1 – UK Singles Chart

#3 – Γερμανία

Εμπορική Επιτυχία

Μέσα σε τρεις μήνες, το single έγινε χρυσό από την RIAA (1 εκατ. αντίτυπα).

Το 2009, πιστοποιήθηκε ως πλατινένιο για 1 εκατομμύριο ψηφιακά downloads.

Αναγνωρίσεις Κριτικών

1. Το 1998, το κιθαριστικό σόλο του Don Felder και Joe Walsh αναδείχθηκε:

2. #1 καλύτερο solo όλων των εποχών από το περιοδικό Guitarist.

3. #8 στα Top 100 Guitar Solos του Guitar Magazine.

4. Περιλαμβάνεται στα “500 Songs that Shaped Rock and Roll” του Rock and Roll Hall of Fame.

5. Στο Guitar World κατατάχθηκε στο #112 των κορυφαίων τραγουδιών με κιθάρα.

Διασκευές & Lives

Έχουν κυκλοφορήσει πολλές διασκευές και παρωδίες του τραγουδιού από διάφορους καλλιτέχνες παγκοσμίως, αλλά πέρα απ’ αυτό:

1. Εμφανίζεται στο live album, “Eagles Live” (1980).

2. Η ακουστική εκδοχή του περιλαμβάνεται στο “Hell Freezes Over” (1994) με οκτώ κιθάρες και φλαμένκο-εμπνευσμένο intro από τον Don Felder.

3. Στο Farewell 1 Tour – Live from Melbourne, το κομμάτι παίζεται πιο κοντά στο αυθεντικό του 1977, αλλά με τρομπέτα στην εισαγωγή.

Επίλογος

Παραβλέποντας το γεγονός ότι το "Hotel California" έχει "δανειστεί" (sic!) την ακολουθία των ακόρντων του "We Used to Know" των Jethro Tull (όπως έγραψα και πιο πάνω), είναι ένα τραγούδι που δεν τελειώνει. Όχι μόνο επειδή η τελευταία φράση είναι "You can check out anytime you like, but you can never leave", αλλά γιατί συνεχίζει να γεννά νέες αναγνώσεις, θεωρίες, φόβους, και θαυμασμό. Όπως κάθε μεγάλο έργο τέχνης, λειτουργεί και ως καθρέφτης. Αντανακλά τους φόβους, τις ελπίδες και τις εμμονές κάθε εποχής.

Γιώργος Μπιλικάς