Μισός αιώνας Eurovision

Το πρώτο χτύπημα το δεχθήκαμε το 1956, όπου στο Lugano της Ελβετίας συγκεντρώθηκαν επτά πρωτοπόρες κεντροευρωπαϊκές χώρες και διοργάνωσαν μια μουσική γιορτή που φιλοδοξούσε να αντιταχθεί στο ιταλικό φεστιβαλ τραγουδιού του San Remo. Το κοινό ενθουσιάστηκε και γι' αυτό τα επόμενα χρόνια δεχθήκαμε και άλλα χτυπήματα σε διάφορες πόλεις, κυρίως της κεντρικής και της βόρειας Ευρώπης.

Κατά τα παιδικά και εφηβικά χρόνια της, η Eurovision είχε στοιχεία καθαρά μουσικού διαγωνισμού: ζωντανή ορχήστρα και κριτική επιτροπή έγκριτων μουσικών, που αποφάσιζε για το νικητήριο τραγούδι.Οι συμμετέχουσες χώρες αρχικά ήταν 7,σταδιακά αυξήθηκαν και το 1976 έγιναν 18.

Κατά τα νεανικά χρόνια της, άρχισαν μικροπροβλήματα και διαμαρτυρίες, σχετικά με την τελική μουσική απόδοση των κομματιών απ' την ορχήστρα. Επίσης άλλαξε ο τρόπος επιλογής του νικητήριου κομματιού και έτσι, αντί να επιλέγεται αποκλειστικά απ' την κριτική επιτροπή, άρχισε να επιλέγεται, σε ορισμένες χώρες, κατά 50 % από την επιτροπή και κατά 50% από την τηλεψηφοφορία του κοινού (televoting).Οι διαγωνιζόμενοι το 1990 ήταν 22 και επετράπη ο στίχος να είναι γραμμένος σε διαφορετική γλώσσα απ'την ομιλούμενη σε κάθε χώρα .

Κατά τα χρόνια της ωριμότητας,της παλιμπαιδίζουσας ωριμότητας για την ακρίβεια, που διαρκεί έως σήμερα, η ορχήστρα παύει να ηχεί και ο νικητής αναδεικνύεται από το κοινό 100% (full televoting).Καθιερώνεται η αγγλικη γλώσσα στις περισσότερες συμμετοχές και το 2004 συμμετείχαν σχεδόν ολες οι χωρες τις Ευρώπης, ενώ υπήρχαν και πανυγηρικές αποχωρήσεις όπως του Λουξεμβούργου(1993) και της Ιταλίας (1997). Ο διαγωνισμός από μουσικός μετατρέπεται σε μουσικό- χορευτικό, ανταποκρινόμενος στις αλλαγές της ευρωπαϊκής και παγκόσμιας μουσικής σκηνής και στις ανάγκες του φιλοθεάμονος κοινού.

Αυτά τα 49 χρόνια, έχουν περάσει κάθε λογής (και διαλογής) τραγούδια, μπαλάντες, έθνικ, ροκ, ποπ, κάντρι, ραπ, Latin,χορευτικά και λίγο απ' όλα. Τραγούδια που έχουν σημαδευτεί απ' τον ερμηνευτή τους και έχουν καθιερώσει νέου τύπου γιουροβιζιονικά άσματα. Λέμε, για παράδειγμα, αυτό είναι Dania (ντανιά, από τη γνωστή transexual Dana International, νικήτρια για το 1998) , αυτό είναι Sertabοειδές (σερταμποειδές, από τη γειτόνισσα μας Sertab Erener 2003),αυτό είναι Ruslane (ρουσλανέ, απο την περσινή νικήτρια Ruslana ) κ.τ.λ.

Έχουν περάσει τραγουδιστές με φωνή, τραγουδιστές με σώμα, χαρούμενοι, παραχαρούμενοι, transexual, ντίβες, πρώην πορνοστάρ και οι ''παραγωγοί''τους...,άνθρωποι που αργότερα έγιναν πολιτικοί και υπουργοί παρακαλώ,άτομα με ειδικές ανάγκες, αστέρια, αστεράκια, αστερίες......

Για την πολυπόθητη νίκη έχουν επιστρατευτεί αντρουά ''κυρίες'', ντυμένες με φλογοκόκκινα ταγιέρ αεροδρομίου (Σλοβενία 2002), ρόμποκοπ- κακοφωνίξ συγκροτήματα (Ελλάδα 2002), τούμπες (και όχι σαν του Saki) από νεανίζοντες καλοθρεμένους μεσόκοπους (Βέλγιο 2002), άτονες και παράφωνες δεσποινίδες του στυλ "ν' ανοίξει η γη να με καταπιεί" (Δανία 2002-Ην.Βασίλειο 2003), τουαλέτες "η ¶ρτα με τα Γιάννενα" (Πολωνία 2003), κακόγουστοι κλόουν (Ελλάδα 1988), τριχωτοί μπαμπουΐνοι με μια αφάνα να, με το συμπάθειο (Ελλάδα 1980), κανίβαλοι (Ουκρανία 2004),ξεβιδωμένοι (Βοσνία-Ερζεγοβίνη 2004),συκωταριές (Ελλάδα 1997), φτερωτές και άχαρες χαρχάλες (Ισραήλ 1998),κακόγουστοι μπουκλομαλλιάδες με τρελοκοτσιδούδες στα φωνητικά (Λιθουανία 2002),ο ζωολογικός κήπος της Βιέννης (Αυστρία 2003).Εχουν περάσει ομως και "σημαντικές" προσωπικότητες όπως το κακέκτυπο του G.Bond (Π.Γ.Δ.Μ. 1998), η Barbie βλαχαδερό με αραχνοΰφαντο μαλλί (Λευκορωσία 2004),η Sidy πυγολαμπίδα (Μονακό 2004),ο Λουδοβίκος ΙΔ και η Μαρία Αντουανέττα παρέα με ξυλοπόδαρους (Γαλλία 2004).

Έχουμε δει και μαλλιά όλων των αποχρώσεων, με αλλοπρόσαλλες, εκκεντρικές και απροσδιόριστες κομμώσεις. Ειδικά η δεκαετία του '80 ήταν ο εφιάλτης του κομμωτή και η χαρά της αποτυχημένης permanent, ανεξαιρέτως σε όλες τις συμμετοχές.

Σπουδαίο κεφάλαιο στην ιστορία του διαγωνισμού,αποτελούν οι τίτλοι των τραγουδιών.Ομολογουμένως διακρίνονται για την ευρηματικότητα του στιχουργού και την μεταξύ τους διαφορετικότητα.Ετσι έχουμε την διατύπωση ερωτημάτων όπως: "Why me?" (Ιρλανδία 1992),"Where are you?" (Ην.Βασίλειο 1998),"Why I always get it wrong?" (Ην.Βασίλειο 1989), "Are you sure?" (Ην.Βασίλειο 1961), "Tell me why?" (Ρουμανία 2002), "Tell me who you are?" (Δανία 2002). Αξιοπερίεργη είναι η χρησιμοποίηση της ίδιας λέξης δύο φορές στον τίτλο. Για παράδειγμα "Hallo-Hallo" (Δανία 1990), "Voi-Voi" (Νορβηγία 1960), "Boom-Boom" (Δανία 1978), "April-April" (Σουηδία 1961), "Telefon-Telefon" (Γερμανία 1957), "Video-Video" (Δανία 1982),"Piano-Piano" (Σουηδία 1985).

Φυσικά δεν παραλείπονται ιστορικά πρόσωπα όπως: "Maria Magdalena" (Αυστρία 1994-Κροατία 1999), "Sokrates" (Ισλανδία 1988), "Σωκράτη έσυ, Super Star" (Ελλάδα 1979), "Mata Hari" (Νορβηγία 1976), "Romeo" (Νορβηγία 1986), "Charli Chaplin" (Ελλάδα 1978), "Casanova" (Νορβηγία 1977). Πρωτότυποι,πρωτάκουστοι και πρωτόγνωροι είναι τίτλοι όπως: "Esmer Yarim" =Μελαχρινό μου πεπρωμένο (Τουρκία 1993), "Εμεις περνάμε τον χειμώνα ανοιξιάτικα" (Ελλάδα 1996), "Leylaklar soldu kalbinde" =τα λιλά έχουν ξεθωριάσει την ψυχή σου (Τουρκία 2002), "Na jastuku za dvoje" =στο μαξιλάρι για δυό (Βοσνία-Ερζεγοβίνη 2002).
Μην ξεχνάμε βέβαια οτι κάθε γιουροβιζιονικό τραγούδι που σέβεται τον εαυτό του, οπωσδήποτε περιέχει λέξεις όπως love, heart, heaven, Disco, music, happy, baby....

¶λλο ένα θέμα έιναι ότι με τις συμμετέχουσες χώρες θα ξεχάσουμε τη γεωγραφία που ξέραμε. Από το όνομα του διαγωνισμού και μόνο καταλαβαίνεις ότι πρέπει να είναι ευρωπαϊκές (euro- vision). Και άντε να μασήσω ότι η Τουρκία είναι ευρωπαϊκή χώρα. Να μασήσω όμως ότι το Ισραήλ και το Μαρόκκο ( που συμμετείχε μόνο το 1980) είναι επίσης στην Ευρώπη; Εφέτος θα συμμετάσχει και ο Λίβανος! Ε..πόσο να μασάω πια, θα σκάσω!

Παρόλο όμως τις ανεπανόρθωτες βλάβες στο ακουστικό και οπτικό σύστημα, τις στομαχικές διαταραχές, τις νευρώσεις, τα ρίγη, τους σπασμούς και πέρ' απ' την κακία μου, έχουν περάσει αξιολογότατοι τραγουδιστές, σπουδαία συγκροτήματα και διαχρονικά τραγούδια. Ποιός μπορεί να ξεχάσει τους ABBA ("Waterloo", Σουηδία 1974), την Celin Dion ("Ne partez pas sans moi ", Γαλλία 1988), τον Johny Logan ("Hold me now", Ιρλανδία 1987), τους Secret Garden, με το υπέροχο "Nocturne" (Νορβηγία 1995), τους Urban Trad και το "Sanomi", με την επινοημένη γλώσσα και τις κέλτικες μουσικές ρίζες (Βέλγιο 2003). Το "Lane Moje", με τον θλιμμένο βαλκάνιο ήχο (Σερβία - Μαυροβούνιο 2004) αλλά και τόσες άλλες αξιόλογες συμμετοχές, όπως της Eimear Quinn, με το "The Voice" (Ιρλανδία 1996), της Chiara, με το "The one that I love" (Μάλτα 1998),της Danijela Martinovic με το "Neka mine svane"(Kροατία 1998), της Jesica Garlic, με το "Come back" (Ην.Βασίλειο 2002), της Lisa Andreas, με το "Stronger every minute" (Κύπρος 2004) και πάρα πολλές άλλες συμμετοχές....Αξιομνημόνευτες είναι συμμετοχές καλλιτέχνων όπως της Νάνας Μούσχουρη (Λουξε/ργο 1963),της Βίκυς Λέανδρος (Λουξε/ργο 1967 και 1972),της Μαρινέλλας (Ελλάδα 1974),της Ala Pugacheva (Ρωσσία 1997),της ¶ννας Βίσση (Ελλάδα 1980-Κύπρος 1982),του Μιχάλη Χατζηγιάννη (Κύπρος 1998),της Μαντώς (Ελλάδα 2003)...

Τελειώνοντας, πρέπει να σας πω ότι είμαι φανατικά (καρά - φανατικά) υπέρ του διαγωνισμού. Η Eurovision, αν και "σημείον αμφιλεγόμενον", δεν παύει να είναι μια μουσικοχορευτική γιορτή σύγχρονου τραγουδιού, παγκόσμιας εμβέλειας, που απευθύνεται στον άνθρωπο που μπορεί να ακούσει όλα τα είδη μούσικης και δεν εχει ιδιαίτερη φαγούρα για την ''ποιοτική'' ή μη ''ποιοτική'' κατηγοριοποίηση της. Απλά, θέλει να ακούσει κάτι που θα του γαργαλίσει τ' αφτί και θα τον κάνει να περάσει ευχάριστα τρεις ώρες ενός μαγιάτικου Σαββατόβραδου. Ούτε επηρεάζεται τόσο η μουσική σκηνή των χωρών, ούτε κάποιος, επειδή ακούει ένα συγκεκριμένο είδος μουσικής, θα "παρασυρθεί", λόγω της Eurovision.Εξάλλου το ευήχο είναι αντικειμενικό και πάντα ξεχωρίζει και επιβραβεύεται απ'τον ακροατή,ακόμα κι αν αύτο προέρχεται απ'το "πανυγηράκι" της Eurovision,όπως υποτιμητικά θέλουν να λένε αρκετοί.

Να τη χαιρόμαστε,να συνεχίσει να μας διασκεδάζει και να τα 1000άσει (και επιτέλους να τη διοργανώσουμε κι εμείς κάποτε!)

Σχετικό site: Eurovision 2005