Πάνος Κατσιμίχας-Μάνος Ξυδούς: Μέχρι να πάρεις παγωτό, σε βρίσκει ο χειμώνας

Μέχρι να πάρεις παγωτό

"Αυτά τα τραγούδια γεννήθηκαν αβίαστα, αθόρυβα και φυσικά, χωρίς να υπάρχει τίποτα προσχεδιασμένο. Τα γράψαμε σαν ένα ντουέτο ερασιτεχνών που έκανε το κέφι του..."

Στα τέλη του Νοέμβρη κυκλοφόρησε –χωρίς να το πάρω είδηση- ένας καινούριος δίσκος απ’ τον Πάνο Κατσιμίχα και τον Μάνο Ξυδούς. Όταν έκπληκτος είδα το διαφημιστικό σποτάκι στην τηλεόραση έτρεξα να τον αγοράσω. To album είχε ένα λιτό εξώφυλλο με τα πρόσωπα των καλλιτεχνών σε μπλε φόντο κι ένα τίτλο ασυνήθιστο: «Μέχρι να πάρεις παγωτό, σε βρίσκει ο χειμώνας», ενώ με μικρά γράμματα σημειωνόταν και η συμμετοχή του Χάρη Κατσιμίχα. Απ’ την πρώτη κιόλας ακρόαση κατάλαβα πως ήταν κάτι πολύ ξεχωριστό. Τραγούδια ουσίας, με έμφαση στο στίχο και μελωδίες που σε ταξιδεύουν. Ένας απ’ τους λόγους που πάντα λάτρευα τα τραγούδια του Χάρη και του Πάνου ήταν ότι ασχολούνταν συχνά με ζητήματα πέρα απ’ τα τετριμμένα. Σίγουρα χρειαζόμαστε και το ερωτικό τραγούδι, το τραγούδι για την αγάπη, αλλά ο καλλιτέχνης χρειάζεται να εκφράζει και τα κοινωνικά προβλήματα, τους σύγχρονους προβληματισμούς του κόσμου. Η εσωστρέφεια του ερωτικού τραγουδιού μπορεί να γίνει επικίνδυνη και πολλές φορές μπορεί ο δημιουργός να κλειστεί μέσα σε αυτήν την παγίδα. Χρειάζεται λοιπόν πολλές φορές αιχμηρός στίχος, στίχος που να προβληματίζει, να ευαισθητοποιεί και να εκφράζει τον ακροατή. Ένα τέτοιο τραγούδι ήταν ο «Φάνης» που κυκλοφόρησε το 1985 με τον δίσκο Ζεστά Ποτά ταράζοντας για τα καλά τα νερά της ελληνικής δισκογραφίας.

Η αναφορά στον Φάνη δεν είναι τυχαία, μιας και το τραγούδι αυτό ήταν αφιερωμένο στον Μάνο Ξυδούς. Στο ένθετο του δίσκου ο Πάνος εξηγεί το γιατί:
Με τον Μάνο γνωριζόμαστε από το 1980. Τότε που χτυπούσαμε των …κουφών τις πόρτες, προσπαθώντας να τους πείσουμε να ακούσουν τα τραγούδια μας. Τότε ακριβώς, ένα πρωί στη Ριζούπολη, στα γραφεία της EMI συναντήθηκαν ο Χάρης με το Μάνο σε ένα διάδρομο: «Φίλε», του είπε ο Μάνος, «μην κουράζεσαι άδικα. Δεν καταλαβαίνει κανένας εδώ μέσα περί τίνος πρόκειται. Αν όμως ήταν στο χέρι μου, εγώ αυτά τα τραγούδια θα τα έκανα δίσκο αύριο.» Όταν το 1985 βγήκαν τα Ζεστά Ποτά, με τη βοήθεια ενός άλλου Μανώλη, του Ρασούλη, ο Χάρης θυμήθηκε αυτήν την περίεργη συνάντηση και μου είπε «Θέλω να αφιερώσουμε την Μπαλάντα του Φάνη σ’ αυτόν τον τύπο που σου έχω πει, ένα πρωί στην EMI, πέντε χρόνια πριν, σε εκείνο τον φρικαλέο διάδρομο…»

Αν και τα περισσότερα τραγούδια είναι του Πάνου, η συμμετοχή του Μάνου Ξυδούς είναι καθοριστική. Δίνει ηχοχρώματα και μουσικές γεύσεις που εμπλουτίζουν τα τραγούδια με το προσωπικό του στοιχείο ενώ μας μεταφέρει και κάτι απ’ το μουσικό ύφος των Πυξ Λαξ. Η συνεργασία είναι αρτιότατη: οι δύο δημιουργοί αλληλοσυμπληρώνονται και τελικά το αποτέλεσμα είναι ενιαίο και πλούσιο τόσο μελωδικά όσο και στιχουργικά. Ας δούμε όμως τα τραγούδια πιο αναλυτικά.