Πάνος Κατσιμίχας-Μάνος Ξυδούς: Μέχρι να πάρεις παγωτό, σε βρίσκει ο χειμώνας

Τα τραγούδια του δίσκου

1.Δε μας ανήκει τίποτα
Μουσική: Πάνος Κατσιμίχας
Στίχοι: Beroit Brecht, Frederico Garcia Lorca και κείμενο του Τόλη Φασόη
Τραγούδι: Πάνος Κατσιμίχας, Χάρης Κατσιμίχας

2.Λαβύρινθος
Μουσική: Μάνος Ξυδούς – Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας
Τραγούδι: Μάνος Ξυδούς, Πάνος Κατσιμίχας

3.Κάπου σε ξέρω
Μουσική – Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας
Τραγούδι: Πάνος Κατσιμίχας

4.Μέχρι να πάρεις παγωτό
Μουσική: Πάνος Κατσιμίχας, Μάνος Ξυδούς
Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας, Πάμπος Φιλίππου
Τραγούδι: Πάνος Κατσιμίχας

5.Λευκό Πουλί
Μουσική: Πάνος Κατσιμίχας
Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας, Χαράλαμπος Χατζηνάκης
Τραγούδι: Πάνος Κατσιμίχας

6.Ό,τι κι αν πω, θα λείπει κάτι
Μουσική – Στίχοι: Μάνος Ξυδούς
Τραγούδι: Μάνος Ξυδούς

7.Άσ’ το να σε χαλάσει
Μουσική: Μάνος Ξυδούς, Πάνος Κατσιμίχας – Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας
Τραγούδι: Μάνος Ξυδούς, Πάνος Κατσιμίχας

8.Ποτέ δεν τραγούδησα για τον πατέρα μου
Μουσική: Μάνος Ξυδούς – Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας
Τραγούδι: Πάνος Κατσιμίχας

9.Σύνδρομο της Στοκχόλμης (Εκλογές)
Μουσική – Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας
Τραγούδι: Πάνος Κατσιμίχας

10.Μια τρελή ζαριά
Μουσική – Στίχοι: Πάνος Κατσιμίχας
Τραγούδι: Πάνος Κατσιμίχας, Μάνος Ξυδούς

11.Παγίδα
Μουσική: Πάνος Κατσιμίχας – Ποίηση: Άλκης Αλκαίος
Τραγούδι: Χάρης Κατσιμίχας, Πάνος Κατσιμίχας

Αξιοσημείωτο είναι ότι το πρώτο τραγούδι είναι ένα τραγούδι για το περιβάλλον και το μέλλον του πλανήτη. Με τις πρόσφατες καταστροφές στην χώρα μας αλλά και αλλού, ακούγεται πιο επίκαιρο από ποτέ. Επαναλαμβάνεται η φράση «Δεν μας ανήκει τίποτα, είναι όλα δανεικά απ’ τα παιδιά μας» και παρεμβάλλονται σε άλλες γλώσσες στίχοι με παρόμοια οικολογικά μηνύματα. Απ’ τα κοινωνικοπολιτικά τραγούδια του δίσκου ξεχωρίζει το «Ποτέ δεν τραγούδησα για τον πατέρα μου», ένα τραγούδι που βλέπει τον πατέρα ως σύμβολο των κοινωνικών «πρέπει», της εξουσίας, της συντηρητικής παράδοσης που μεταβιβάζεται από γενικά σε γενιά και φυλακίζει τους ανθρώπους σε καλούπια. Αυτή τη φυλακή καταγγέλλει εδώ ο Πάνος απευθυνόμενος στον πατέρα του, δίνοντας ταυτόχρονα μια υπόσχεση ότι δεν θα συμβιβαστεί ποτέ:
«Το ίδιο κτήνος, η ίδια μηχανή
που σ’ είχε μέσα της και σ’ έλιωνε κι εσένα
τώρα ζητάει τη δική μου τη ζωή
Πατέρα σ’ άφησε, μα τώρα έχει εμένα»
«…τον όρκο γράφω στην καρδιά μου με καρφί
Τη φυλακή μου δε θα συνηθίσω
δε θα ξεχάσω ό,τι είχα ορκιστεί»

Καθαρά πολιτικό είναι το τραγούδι «Σύνδρομο της Στοκχόλμης (Εκλογές)». Σύμφωνα με την υποσημείωση, ως Σύνδρομο της Στοκχόλμης εννοείται η ταύτιση του θύματος με το θύτη. Το θύμα τείνει δηλαδή να συμφιλιωθεί με τον θύτη ώστε να φαντάζει πια ακίνδυνος. Στην συγκεκριμένη περίπτωση το θύμα είναι ο πολίτης και θύτης η εξουσία. Το τραγούδι έχει έναν χιουμοριστικό, ειρωνικό χαρακτήρα που φαίνεται απ’ την αρχή κιόλας του τραγουδιού:
«Τώρα που φεύγουνε οι κακοί και θα ‘ρθουν οι εντάξει
Τώρα που θα μας έχουνε μη βρέξει και μη στάξει
Τώρα που το γαϊδούρι θα πετάξει…»
Aλλά δε λείπουν τα σκληρά νοήματα:
«Γιατί ψηφίζουν οι φτωχοί αυτούς που τους πηδάνε
κι ύστερα βγαίνουν με πανό και λένε πως πεινάνε;
Βγαίνουν ζητάνε χίλια δυο και παίρνουν ό,τι κάτσει
η εξουσία χασκογελάει και τους κλωτσάνε οι μπάτσοι»

Σε παρόμοιο τόνο είναι και το τραγούδι «Άσ’ το να σε χαλάσει»:
«Δε χάνεις τίποτα, άμα δε βλέπεις τίποτα
καλύτερα θολά κι απροσδιόριστα»
«Όλα θα ήταν για σένα ιδανικά
αν δεν υπήρχαν οι στιγμές εκείνες τελικά
που πρέπει να τις δεις, ο κόσμος να χαλάσει
κι αν σε χαλάσει αυτό, άσ’ το να σε χαλάσει»

Τα καθαρά ερωτικά τραγούδια του δίσκου είναι το «Κάπου σε ξέρω» του Πάνου Κατσιμίχα -ένα υπέροχο λυρικό τραγούδι με εξαιρετικό στίχο- και το ξεχωριστό «Ό,τι κι αν πω θα λείπει κάτι» του Μάνου Ξυδούς που περιγράφει έναν χωρισμό με τον πιο γλυκό τρόπο.
«Είναι παράξενη η αγάπη
ό,τι κι αν πω θα λείπει κάτι
η αγάπη μ’ έφερε κοντά σου
μια άλλη με τραβάει μακριά σου»

Το τραγούδι Λευκό Πουλί είναι αφιερωμένο στον Νίκο Καββαδία και τον Θάνο Μικρούτσικο για την δημιουργία του «Σταυρού του Νότου» πριν σχεδόν 30 χρόνια. Η τύχη κυβερνά τη ζωή μας στο «Μια τρελή ζαριά» ενώ στον «Λαβύρινθο» αφήνουμε πίσω τις παλιές αγάπες για να ελευθερωθεί η καρδιά και τα όνειρά μας. Ο τίτλος του δίσκου είναι παρμένος απ’ το τραγούδι «Μέχρι να πάρεις παγωτό», μια ροκ μπαλάντα για τους ανθρώπους εκείνους που όσο κι αν τρέξουν ποτέ δεν καταφέρνουν να αγγίξουν τα όνειρά τους…
«Έτσι κι αλλιώς είναι σικέ ετούτος ο αγώνας
μέχρι να πάρεις παγωτό σε βρίσκει ο χειμώνας»

Το καλύτερο το άφησα για το τέλος. Σε έναν τέτοιο δίσκο είναι βέβαια πολύ δύσκολο να ξεχωρίσεις κάποιο τραγούδι. Είναι όλα εξαιρετικά τραγούδια που θα μιλήσουν στην καρδιά του κάθε ακροατή. Η «Παγίδα» όμως είναι ένα πραγματικό αριστούργημα. Ένα ελληνικό …blues σε ποίηση Άλκη Αλκαίου που σε ταξιδεύει στα «χρώματα, στα αρώματα του Μάη» ανάμεσα σε εικόνες, συναισθήματα και μελωδίες…


Τελειώνοντας αυτήν την παρουσίαση, νομίζω αξίζει να γίνει μια αναφορά στις ερμηνείες των δύο καλλιτεχνών. Εκτός από ώριμοι μουσικοί, ο Πάνος Κατσιμίχας και ο Μάνος Ξυδούς όπως θα διαπιστώσετε είναι εξαιρετικοί ερμηνευτές. Ο Πάνος είναι πιο ώριμος από ποτέ και αυτός είναι σίγουρα ο καλύτερος ερμηνευτικά δίσκος που έχει βγάλει μέχρι σήμερα. Ο Μάνος Ξυδούς ως ερμηνευτής ήταν για μένα μια πάρα πολύ ευχάριστη έκπληξη: πολύ ευαίσθητη φωνή, τρυφερή και δυναμική εκεί που πρέπει. Ξεχωριστή αναφορά χρειάζεται και για τον Χάρη Κατσιμίχα που δίνει μια βαθιά και συγκινητική ερμηνεία στο τραγούδι «Παγίδα» όπου «συναντιέται» και πάλι με τον αδελφό του.

Ίσως τελικά το πιο εντυπωσιακό για τον δίσκο αυτό να είναι αυτό που γράφει ο Πάνος ο Κατσιμίχας:
«Αυτά τα τραγούδια γεννήθηκαν αβίαστα, αθόρυβα και φυσικά, χωρίς να υπάρχει τίποτα προσχεδιασμένο. Τα γράψαμε σαν ένα ντουέτο ερασιτεχνών που έκανε το κέφι του.» Αυτό μου θυμίζει τις περιγραφές του Χάρη και του Πάνου για το πώς γραφτήκανε οι πρώτοι τους δίσκοι. Τελικά ίσως η αυθόρμητη, η πηγαία έμπνευση να είναι αυτή που φέρνει τα αριστουργήματα. Ο τελευταίος δίσκος του Πάνου «Οι μπαλάντες των πολυκατοικιών» ήταν ένα concept album αρκετά καλό για τα ελληνικά δεδομένα, ήταν όμως αρκετά εσωστρεφές, ίσως και λόγω θεματολογίας. Νομίζω ότι ο δίσκος «Μέχρι να πάρεις παγωτό, σε βρίσκει ο χειμώνας» καταφέρνει διατηρώντας το υψηλό του επίπεδο να είναι ταυτόχρονα εξωστρεφής. Είναι τραγούδια που μπορείς να τα ακούσεις, να τα τραγουδήσεις, να σε πάρουν μαζί τους να ταξιδέψεις. Και –ευτυχώς- είναι τραγούδια που εκτός απ’ το να τα ακούσουμε χρειάζεται και να τα διαβάσουμε.

Καλή Ακρόαση!