Ξεχασμένες Μπάντες: Procol Harum

Γράφει ο Γιώργος Μπιλικάς (Orfeus)
223 άρθρα στο MusicHeaven

*** Εισαγωγή/Δισκογραφία (Λίστα):

Ιδρύθηκαν με το όνομα Paramounts στα 1962 από τους Gary Brooker & Robin Trower. Έπαιζαν Βρετανικό R'n'B και ανάμεσα στους θαυμαστές που είχαν αποκτήσει ήταν και οι …Rolling Stones!!! Οι αλλεπάλληλες όμως αλλαγές στη σύνθεση των Paramounts, ανάγκασαν τον Brooker να φτιάξει νέα μπάντα και να την ονομάσει Procol Harum χωρίς τη συμμετοχή του Trower, ο οποίος επανήλθε στα 1967. Ελάχιστοι βέβαια γνωρίζουν σήμερα για τους Procol Harum. Κάποιοι τους απορρίπτουν με το πρώτο άκουσμα, κάποιοι τους βρίσκουν πομπώδεις, κάποιοι τους θεωρούν πολύπλοκους και κάποιοι άλλοι λένε ότι δεν έχουν ένα συγκεκριμένο στυλ. Η αλήθεια είναι ότι όντως οι Procol δεν έχουν ένα ευρύ φάσμα για να απλώσουν τα πλήκτρα και τη φωνή του Brooker, την κιθάρα του Trower και τους ευρηματικούς στίχους του Reid που είναι ο επίσημος στιχουργός της μπάντας και είναι ένας από τους πιο σπουδαίους στιχουργούς/ποιητές  της Rock μουσική σκηνής.

Οι Procol Harum είχαν δύο δυνατά σημεία. Τα ένα ήταν η μουσική τους που θεωρείται από τις πιο ευφυείς παρουσίες στην περίοδο 1967-1972 και το άλλο είναι η παρουσία του στιχουργού Reid στη σύνθεσή τους. Οι Brooker & Reid ήταν Λονδρέζοι αλλά μεγάλωσαν με διαφορετικές συνθήκες. Ο Reid ήταν γόνος μιας πολύ φτωχικής οικογένειας, ενώ ο  Brooker μεγάλωσε σε μεσοαστικό περιβάλλον και ο πατέρας του που ήταν μουσικός, τον προέτρεψε να σπουδάσει πιάνο και κλασική σύνθεση. Ο Brooker έφτιαξε τους Paramounts μαζί με τον Trower όταν ήταν περίπου 17 ετών και το δοκιμαστικό που έκαναν για την Parlophone τους έδωσε ένα πενταετές συμβόλαιο, αλλά οι ελάχιστες πωλήσεις των πέντε πρώτων singles δυσαρέστησαν τα δύο ιδρυτικά μέλη των Paramounts. Ο Brooker είχε ταλέντο στη μουσική, αλλά ήταν ατάλαντος στο να γράφει στίχους. Όταν λοιπόν συνάντησε τον Reid ακολούθησε ο εξής διάλογος: "Με λένε Keith Reid και γράφω στίχους". "Με λένε Gary Brooker και δεν γράφω στίχους". Ο Reid του έδωσε τότε ένα πακέτο με στιχάκια λέγοντάς του "Δες τι μπορείς να κάνεις με αυτά και βλέπουμε για τη συνέχεια". Η Island Records απέρριψε όλα τα μελοποιημένα από τον Brooker στιχάκια του Reid, τα οποία όμως τράβηξαν το ενδιαφέρον του παραγωγού Denny Cordell που προθυμοποιήθηκε να τους κάνει την παραγωγή και αυτό με τη σειρά του, είχε επακόλουθο τη δημιουργία μιας νέας μπάντας της οποίας τα μέλη προέκυψαν από αγγελία των Brooker & Reid στο περιοδικό Melody Maker. Ο Brooker ονόμασε τη μπάντα Procol Harum επειδή αυτό ήταν το όνομα του γάτου που είχε ο Keith Reid. Το πρώτο τους single ήταν το 'A Whiter Shade Of Pale' που γνώρισε τεράστια επιτυχία. Πούλησαν τέσσερα εκατομμύρια αντίτυπα μέσα σε μία εβδομάδα και οι προτάσεις για συναυλίες έπεφταν βροχή. Η μπάντα όμως δεν πήγαινε καλά. Τα προβλήματα ήταν κυρίως εσωτερικά και τα "φύγε ‘συ", "έλα ‘συ" έκαναν παρέλαση.

Εάν λοιπόν δεν γνωρίζετε τίποτα για τους Procol Harum, ή εάν αυτό το "τίποτα" σημαίνει μόνο 'A Whiter Shade Of Pale', αξίζει να ασχοληθείτε μαζί τους. Χρειαζόσαστε απλά λίγο χρόνο και σας εγγυώμαι ότι η μουσική τους θα σας "γραπώσει" πάρα πολύ γρήγορα. Στο μεταξύ αφού δούμε ποιοι είναι, ας κάνουμε μαζί έναν περίπατο στα δισκάκια τους.

*** Line up:

Gary Brooker (29 Μαΐου 1945, Πιάνο & Φωνή)

Matthew Fisher (7 Μαρτίου 1946, Πλήκτρα)

Dave Knights (28 Ιουνίου 1945, Μπάσο)

Bobby Harrison (28 Ιουνίου 1943, Τύμπανα)

Ray Royer (8 Οκτωβρίου 1945, Κιθάρα)

Keith Reid (Keith Stuart Brian Reid, 19 Οκτωβρίου 1946, Στίχοι)

*** Αντικαταστάσεις:

1967: - Harrison, - Royer + B. J. Wilson (18 Μαρτίου 1947-1989 Τύμπανα), + Robin Trower (9 Μαρτίου 1945, Κιθάρα)

1970: - Fisher, - Knights + Chris Copping (29 Αυγούστου 1945, Πλήκτρα, Μπάσο)

1971: - Trower + Dave Ball (30 Μαρτίου 1950, Κιθάρα)

1972: - Ball + Mick Grabham (Κιθάρα), + Alan Cartwright (10 Οκτωβρίου 1945, Πλήκτρα)

1977: - Cartwright + Pete Solley (Πλήκτρα)

Οι Brooker & Reid ήταν τα μόνα "συνεχή" μέλη της μπάντας με τους  Trower & Wilson να έρχονται δεύτεροι. Δυστυχώς όμως ο Wilson πέθανε στα 1989.

*** Δισκογραφία (Λίστα):

• 1967: A Whiter Shade Of Pale
• 1968: Shine On Brightly
• 1969: A Salty Dog
• 1970: Home
• 1971: Broken Barricades
• 1972: With The Edmonton Symphony Orchestra
• 1973: Grand Hotel
• 1974: BBC Live In Concert
• 1974: Exotic Birds And Fruit
• 1975: Procol's Ninth
• 1977: Something Magic
• 1991: The Prodigal Stranger
• 1995: The Long Goodbye
• 1999: Pandora's Box
  
• 1973: Twice Removed From Yesterday (Trower)
• 1974: Bridge Of Sighs (Trower)
• 1975: For Earth Below (Trower)
• 1976: Live (Trower)
• 1976: Long Misty Days (Trower)
• 1977: In City Dreams (Trower)
• 1977: In Concert (Trower)
• 1979: No More Fear Of Flying (Brooker)
• 1979: Caravan To Midnight (Trower)
• 1980: Victims Of The Fury (Trower)
• 1982: Lead Me To The Water (Brooker)
• 1983: Whiter Shades Of R'n'B (Paramounts)
• 1985: Echoes In The Night (Brooker)
• 1996: Within Our House (Brooker)
• 2003: The Well's On Fire (Brooker, Reid & Fisher)

Ενότητα: Albums (Procol Harum)

** A Whiter Shade Of Pale (Το Επαναστατικό & το Καλύτερο, 1967)

* Tracks: 1) A Whiter Shade Of Pale, 2) Conquistador, 3) She Wandered Through The Garden Fence, 4) Something Following Me, 5) Mabel, 6) Cerdes (Outside The Gates Of), 7) A Christmas Camel, 8) Kaleidoscope, 9) Salad Days (Are Here Again), 10) Good Captain Clack, 11) Repent Walpurgis, Bonus Tracks: 12) Lime Street Blues, 13) Homburg, 14) Monseigneur Armand, 15) Seem To Have The Blues All The Time.

Μην κάνετε το λάθος να θεωρήσετε ότι το 'A Whiter Shade Of Pale' είναι το μοναδικό καλό τραγούδι του δίσκου. Το τραγούδι αυτό είναι βεβαίως εξαιρετικό, μοναδικό και ανεπανάληπτο. Ο συνδυασμός των πλήκτρων από τους Brooker & Fisher που έντυσαν τα μυστικιστικά στιχάκια του Reid με μία μελωδική γραμμή που έρχεται κατ’ ευθείαν από το "Suite No.3 in D Major" του Bach είναι εκπληκτικός και αποτελεί χαρακτηριστικό δείγμα του ήχου των Procol Harum. Δεν είναι όμως το μοναδικό διαμάντι που λάμπει εδώ μέσα. Το 'Conquistador' είναι το δεύτερο καλύτερο κομμάτι εδώ με ένα καταπληκτικό ρεφρέν και τα 'Outside The Gates Of Cerdes' & 'Something Following Me' ακολουθούν κατά πόδας. Τα δύο αυτά κομμάτια χαρακτηρίζονται από τα εξαιρετικά a la Hendrix σολαρίσματα του Trower και από το επίσης εξαιρετικό όργανο του Fisher. Τα 'She Wandered Through The Garden Fence' & 'Salad Days (Are Here Again)', είναι εξαιρετικές μπαλάντες και τα 'Kaleidoscope' & 'Good Captain Clack' έρχονται σε δεύτερη μοίρα, χωρίς όμως αυτό να σημαίνει ότι είναι άσχημα. Το 'Christmas Camel' είναι διασκευή από Ray Charles και το 'Repent Walpurgis' ηχεί πολύ κοντά στο 'Shade Of Pale', αλλά είναι διαφορετικό. Στα bonus tracks θα βρούμε εξαιρετικά R'n'B κομμάτια όπως το 'Lime Street Blues' που παραπέμπει στο παρελθόν των Paramounts, θα βρούμε το κλασικό 'Homburg' που πλησιάζει στο 'Shade Of Pale', το 'Monseigneur Armand' που δεν είναι και τόσο καλό και το 'Seem To Have The Blues All Of The Time' που είναι κορυφαίο.

* Σχόλιο: Το πρώτο album του art Rock που πρέπει να πάρουμε στα σοβαρά, με τα καλύτερα πλήκτρα που έχουν παιχτεί ποτέ στην ιστορία. Είναι must!

** Shine On Brightly (1968)

* Tracks: 1) Quite Rightly So, 2) Shine On Brightly, 3) Skip Softly (My Moonbeams), 4) Wish Me Well, 5) Rambling On, 6) Magdalene (My Regal Zonophone), 7) In Held Twas In I, Bonus Tracks: 8) In The Wee Small Hours Of Sixpence, 9) Il Tuo Diamante, 10) Homburg (stereo version).

Αν και "ελαφρά" κατώτερο από το Shade Of Pale, είναι μοναδικό. Τα a la Dylan στιχάκια του Reid βρίσκονται στο κέντρο του ενδιαφέροντος με τον Trower να είναι πανταχού παρών αλλά να ….απουσιάζει καθώς αλλάζει πολύ συχνά τον ήχο της κιθάρας του κάνοντάς τον μη αναγνωρίσιμο. Το album είναι δομημένο γύρω από την 17λεπτη σουίτα 'In Held Twas In I' που εστιάζει στο prog Rock που ακόμα ….δεν έχει γεννηθεί. Το 'In Held Twas In I' γράφτηκε και ηχογραφήθηκε ένα χρόνο πριν από το Abbey Road των Beatles που αποτελείται και αυτό από συρραφή/μοντάζ διαφόρων κομματιών και περιέχει το prog κομμάτι 'I Want You' του Lennon. Το 'In Held Twas In I' ανοίγει με το Βουδιστικό 'Glimpses Of Nirvana', συνεχίζει με το 'In The Autumn Of My Madness', έχει για κεντρικό θέμα το 'Look To Your Soul' και κλείνει με το 'Grand Finale' που μοιάζει να είναι καρμπόν του 'Repent Walpurgis'. Ολόκληρη όμως η σουίτα είναι εξαιρετική και ίσως να είναι η πρώτη μακράς διαρκείας μουσική εξερεύνηση που έγινε ποτέ.  Το 'Quite Rightly So' που ανοίγει το album είναι το highlight του δίσκου, ενώ το 'Shine on Brightly' είναι μεν καλό κομμάτι, αλλά ανακυκλώνει τη μελωδία του 'Christmas Camel'. Το 'Wish Me Well' είναι φοβιστικό και σκοτεινό και προσπαθεί να μιμηθεί το 'Outside The Gates Of Cerdes', το 'Rambling On' έχει πολύ έξυπνα στιχάκια και το 'Something Following Me' μπητάρει χωρίς ….έλεος!!! Στο 'Magdalene (My Regal Zonophone)' ξεκουραζόμαστε. Ε ναι… μετά από τόσο beat θέλουμε να πάρουμε και τις ανάσες μας!!! Το 'Skip Softly (My Moonbeams)' είναι το μόνο που δεν είναι καλό εδώ μέσα. Και δεν φτάνει που δεν είναι καλό, αλλά κάνει φινάλε με τα πλήκτρα να παίζουν μία πολύ γνωστή κλασική μελωδία που δεν θυμάμαι τώρα ποια είναι. Στα bonus tracks συναντάμε το ποιητικό 'In The Wee Small Hours Of Sixpence', τη στερεοφωνική version του 'Homburg' και το 'Il Tuo Diamante' που δεν είναι τίποτα άλλο παρά η Ιταλική εκδοχή του 'Shine On Brightly'. Γιατί ρε παιδιά; Είχατε τόσο μεγάλη ανάγκη να πουλήσετε στην Ιταλία; Νομίζω ότι δεν χρειαζόταν αυτό.

* Σχόλιο: Συνεχίζει στο μονοπάτι που χάραξε το Shade Of Pale, αλλά ταυτόχρονα "στρώνει" τον δρόμο για το επόμενο.

** A Salty Dog (Το Πεμπτουσιακό, 1969)

* Tracks: 1) A Salty Dog, 2) The Milk Of Human Kindness, 3) Too Much Between Us, 4) The Devil Came From Kansas, 5) Boredom, 6) Juicy John Pink, 7) Wreck Of The Hesperus, 8) All This And More, 9) Crucifixion Lane, 10) Pilgrim's Progress.

Στην περίοδο 1969-1971 οι Procol Harum ήταν η καλύτερη art Rock μπάντα που είχαμε και το Salty Dog είναι το δεύτερο πολύ καλό και αριστουργηματικό album που έκαναν. Το album αυτό, τους βρήκε όλους σε εξαιρετική φόρμα με επίκεντρο τους Brooker & Fisher στα πλήκτρα και τον Trower στην κιθάρα. Εγκαταλείπουν εδώ το πομπώδες στυλ του 'In Held Twas In I' και επικεντρώνονται σε σφιχτοδεμένα κομμάτια με τα στιχάκια του Reid να είναι όπως πάντα αριστουργηματικά. Το ομότιτλο μπορεί να είναι ηχητικά κοντά στο 'A Whiter Shade Of Pale', αλλά είναι σίγουρα κάτι διαφορετικό και είναι σίγουρα κλασικό. Το 'Milk Of Human Kindness' είναι highlight με φανταστικό διάλογο μεταξύ των Brooker & Trower, το 'Too Much Between Us' είναι μία πολύ όμορφη μπαλάντα βασισμένη πάνω σε ακουστική κιθάρα, αλλά ο Trower λάμπει και παίρνει τη ρεβάνς με τα καταπληκτικά 'Devil Came From Kansas' &  'All This And More'. Στο album αυτό λειτουργούν περισσότερο δημοκρατικά. Ενώ τα προηγούμενα albums ήταν βασισμένα στο συνθετικό ντουέτο Brooker & Reid, εδώ συνεργάζονται και τραγουδούν και οι Trower & Fisher και τα καταφέρνουν θαυμάσια. Γιατί όχι άλλωστε; Το 'Crucifiction Lane' του Trower είναι πανέμορφο αλλά και ο Fisher με τα 'Boredom' & 'Wreck Of The Hesperus' δεν πάει πίσω. Ο Fisher έχει επίσης την τιμή να κλείσει το album με το πολύ ευχάριστο 'Pilgrim's Progress'. Το μοναδικό κομμάτι που δεν κολλάει εδώ, είναι το 'Juicy John Pink' του Trower. Όχι ότι είναι άσχημο, αλλά δεν κολλάει με το υπόλοιπο υλικό και μοιάζει ξεκάρφωτο.

* Σχόλιο: Η επιλογή των κομματιών είναι πανέξυπνη, αλλά για να το νοιώσετε πρέπει να χαλαρώσετε και να "μπείτε μέσα τους". Μπορεί να μην χτυπήσετε το πόδι σας στο ρυθμό των κομματιών, αλλά θυμηθείτε ότι πρόκειται για συμφωνικό Rock και βάλτε καλά στο μυαλό σας ότι τα πράγματα εδώ, είναι σοβαρά!!! Αν προτιμάτε ανώδυνα ακούσματα, καλύτερα να πάτε ντουγρού για τον Phil Collins!

** Home (1970)

* Tracks: 1) Whisky Train, 2) The Dead Man's Dream, 3) Still There'll Be More, 4) Nothing That I Didn't Know, 5) About To Die, 6) Barnyard Story, 7) Piggy Pig Pig, 8) Whaling Stories, 9) Your Own Choice.

Ε λοιπόν οι Procol Harum μπορούν να κάνουν ΚΑΙ Rock. Ο Trower άλλωστε, δηλώνει ότι ο "μπαμπάς" του είναι ο Hendrix. Εκτός όμως από αυτό, σημειώνουμε εδώ την αποχώρηση του Matthew Fisher από τη μπάντα, κάτι που έχει σαν συνέπεια να βγει ο Trower μπροστά. Ο Chris Copping που αντικατέστησε τον Fisher στα πλήκτρα και τον Knights στο μπάσο, δεν είναι ο Ray Manzarek και δεν μπορεί να τα κάνει και τα δύο. Έτσι, είναι φυσιολογικό να ανατείλει το κιθαριστικό ταλέντο του Trower και να δώσει στους Procol μία Rock ώθηση. Από το πρώτο κι’ όλας κομμάτι που είναι το 'Whisky Train', η αλλαγή είναι εμφανέστατη και μόνο η φωνή του Brooker παραπέμπει στους Procol και σε κάνει να τους αναγνωρίσεις. Ακόμα και τα στιχάκια του Reid πήραν εδώ μία στροφή θα λέγαμε πεσιμιστική αφού η λέξη "death" αναφέρεται σε όλα σχεδόν τα κομμάτια και μάλλον θα έπρεπε να ονομάσουν το album 'Death'. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι τα στιχάκια είναι άσχημα. Ο Reid δεν επιτρέπει στον εαυτό του να γράψει άσχημο στίχο και αυτό είναι κάτι που το εκτιμάμε. Το 'Whisky Train' που είναι σούπερ, ασχολείται με κάποιον που αποφασίζει να κόψει το αλκοόλ και το 'Dead Man's Dream' πάει προς το goth.  Το 'Nothing That I Didn't Know' αναφέρεται σε νεκρά κορίτσια, αλλά ευτυχώς μας καλμάρουν με το όμορφο 'Piggy Pig Pig'. Το 7λεπτο 'Whaling Stories' θεωρείται από πολλούς σαν το καλύτερο κομμάτι του δίσκου. Στο μεγαλύτερο μέρος του είναι αργό και ονειρικό και μοιάζει σαν αναβίωση του 'Salty Dog'. Προσωπικά, προτιμώ το 'Your Own Choice' που κλείνει το album, αλλά σαν καλύτερο από όλα, θεωρώ το 'Whisky Train'.

* Σχόλιο: Επιθετικό και πεσιμιστικό ταυτόχρονα. Σημαδεύει μία αλλαγή στον ήχο της μπάντας και είναι καλοδεχούμενο.

** Broken Barricades (1971)

* Tracks: 1) Simple Sister, 2) Broken Barricades, 3) Memorial Drive, 4) Luskus Delph, 5) Power Failure, 6) Song For A Dreamer, 7) Playmate Of The Mouth, 8) Poor Mohammed.

Άλλο ένα υπέροχο δισκάκι από τους Procol Harum. Δεν περιέχει κανένα κομμάτι σαν το 'A Whiter Shade Of Pale' ή σαν το 'Salty Dog', αλλά παρ’ όλα αυτά είναι υπέροχο. Το κεντρικό θέμα εδώ –και που δεν το περιμέναμε- είναι ο Trower που κυριαρχεί με την κιθάρα του. Τα περισσότερα τραγούδια βασίζονται στα δυνατά του riffs και έχει και τρία δικά του τραγούδια. Θα άξιζε τον κόπο να αναρωτηθούμε: Προς τα πού θα οδηγούσε ο Trower τη μπάντα εάν δεν αποχωρούσε αμέσως μετά την κυκλοφορία του Broken Barricades? Η αποχώρησή του, ανήκει στις πιο απρόσμενες της Rock ιστορίας και συγκρίνεται μόνο με την αποχώρηση του Gabriel από τους Genesis. Υποθέτω ότι στα παρασκήνια έγιναν καυγάδες και όλοι οι άλλοι με αρχηγό τον Brooker του την έπεσαν. "Τι είναι αυτά που κάνεις; Εμείς κάνουμε συμφωνικό Rock και όχι hard" και διάφορα τέτοια που τον ανάγκασαν να τους εγκαταλείψει. Το album είναι σύντομο. Περιέχει μόνο 8 τραγούδια με τα κομμάτια του Trower να παρεμβάλλονται και να σπάνε το πιανιστικό κλασικό στυλ του Brooker. Η αλήθεια είναι ότι ο Brooker είναι σπουδαίος στα πλήκτρα, όπως είναι και ο Trower στην κιθάρα αλλά και ο Reid στα στιχάκια. Πρέπει όμως να παραδεχτούμε ότι τα κομμάτια του Trower που ροκάρουν και μάλιστα hard, είναι τα καλύτερα εδώ και αυτό ίσως να απογοητεύσει τον κλασικό και τυπικό fan της μπάντας. Το 'Simple Sister' του Brooker που είναι το πιο γνωστό κομμάτι του δίσκου, "κλέβει" το riff του Townshend από το 'We're Not Gonna Take It', και το 'Poor Mohammed' του Trower που ροκάρει, είναι πολύ καλύτερο. Το ομότιτλο είναι δομημένο πάνω σε σύνθια και δεν είναι καλό. Όπως και να το κάνουμε, οι Procol Harum δεν ήταν ποτέ σαν τους ELP ή σαν τους Yes. Το 'Luskus Delph' είναι καλό αν και δεν έχει κάτι το σπέσιαλ και το 'Song For A Dreamer' μοιάζει σα να έρχεται κατ’ ευθείαν από το Dark Side Of The Moon. Θα μου πείτε… Μα το Dark Side Of The Moon κυκλοφόρησε στα 1973 και εμείς βρισκόμαστε στα 1971. Ε εντάξει ρε παιδιά… Λέω… Μοιάζει σα να έρχεται από εκεί. Ακόμα και το στιχάκι του Reid "I’ll meet you on the Dark Side of the Moon" εκεί σε πάει. Εντάξει Mr. Waters? Το 'Playmate Of The Mouth' μπορεί να μην έχει κάτι το εξαιρετικό, αλλά δεν το βαριέσαι. Πάντως τα κατάφεραν. Κατάφεραν να βρίσκονται στο πέμπτο album χωρίς να βαριέσαι να τους ακούς. Στη συνέχεια, τη θέση του Trower που όπως είπαμε έφυγε αμέσως μετά από την κυκλοφορία του Broken Barricades, κατέλαβε ο κιθαρίστας Dave Ball.

* Σχόλιο: Οι Procol Harum μεταμορφώνονται σε Hard Rock μπάντα. Έστω για λίγο, αλλά κι’ αυτό το λίγο αξίζει.

** With The Edmonton Symphony Orchestra (Το Καλύτερο Live, 1972)

* Tracks: 1) Conquistador, 2) Whaling Stories, 3) A Salty Dog, 4) All This And More, 5) In Held Twas In I.

Η παραγωγή αυτή έγινε βιαστικά με τον Brooker να γράφει τις παρτιτούρες για την ορχήστρα ευρισκόμενος εν πτήσει προς τον Καναδά. Αν πάντως υπάρχει μία μπάντα που ταιριάζει να παίζει με κλασική ορχήστρα, αυτή είναι η μπάντα των Procol Harum. Και μη μου πείτε τώρα για τους Deep Purple. Ναι εντάξει και αυτοί τα κατάφεραν σ’ αυτό, αλλά μόνο στη φάση που ο Lord είχε τις prog ανησυχίες του. Θέλω να πω δηλαδή ότι η "ταυτότητα" των Purple δεν ήταν "Συμφωνική Ορχήστρα", αλλά "Hard Rock". Αντιθέτως, οι Procol Harum –όσο κι αν προσπάθησε ο Trower- δεν ήταν ποτέ "Hard Rock", αλλά ήταν μπάντα "Συμφωνικής Ορχήστρας". Τα ορχηστρικά μέρη λοιπόν είναι πανέξυπνα και αν μη τι άλλο, αποδεικνύουν ότι ο Brooker είναι όντως το χαμένο παιδί που έψαχνε να βρει ο J. S. Bach ("δεν μπορεί… κάπου έχω έναν γιο εγώ…") και που έμελλε να γεννηθεί 200 περίπου χρόνια μετά το θάνατό του στο Λονδίνο. Το 'Conquistador' είναι σούπερ, όπως είναι σούπερ και το 'Whaling Stories' και είναι κρίμα που από την παραγωγή απουσιάζει το 'A Whiter Shade Of Pale'. Γιατί ρε παιδιά; Με ποιο κριτήριο έγινε η επιλογή των κομματιών; Το 'Salty Dog' παρ’ όλο που και στην original studio version, είναι ηχογραφημένο με ορχήστρα, εδώ στο live δεν βγαίνει και τόσο καλό. Μήπως ο Gary βαρέθηκε να γράψει τις παρτιτούρες μέσα στο αεροπλάνο; Μήπως το αεροπλάνο προσγειώθηκε και δεν πρόλαβε; Το 'All This And More' είναι καλό κομμάτι αλλά δεν κολλάει με την ορχήστρα. Να που μου λείπει πάλι το 'A Whiter Shade Of Pale'. Αλλά μπορούσαν να βάλουν έστω το 'Wreck Of The Hesperus' ή το 'Whiskey Train'. Το 'In Held Twas In I' κλείνει το album, αλλά αντί γι’ αυτό που διαρκεί 17 ολόκληρα λεπτά, θα μπορούσαν να παίξουν 3 άλλα κομμάτια. Μπα δεν μπορεί… οι παρτιτούρες φταίνε. Δεν πρόλαβε να τις γράψει ο Gary… δεν πρόλαβε το παιδί. Τι να πω…

* Σχόλιο: Καλό album. Η μοναδική ένσταση αφορά στην επιλογή των κομματιών.  

** Grand Hotel (1973)

* Tracks: 1) Grand Hotel, 2) Toujours L'Amour, 3) A Rum Tale, 4) TV Caesar, 5) A Souvenir Of London, 6) Bringing Home The Bacon, 7) For Liquorice John, 8) Fires (Which Burn Brightly), 9) Roberts Box.

Ε λοιπόν, μπορεί ο Gary Brooker να γεννήθηκε 200 χρόνια μετά από το θάνατο του "πατέρα" του, αλλά χρόνο με το χρόνο και δίσκο με το δίσκο, αποδεικνύει ότι είναι πολύ καλός τραγουδοποιός. Η αποχώρηση του  Trower τον έκανε κεντρικό μοχλό και μοναδικό άξονα του οχήματος των Procol Harum. Κάνει εδώ μαζί τους το έκτο album στη σειρά και αφήνει ξανά άριστες εντυπώσεις. Στο Grand Hotel φιγουράρει ο καινούργιος κιθαρίστας Mick Grabham που παίρνει τη θέση του Ball ενώ ο Alan Cartwright παίρνει τα πλήκτρα από τον Chris Copping και τον αφήνει να ασχολείται πλέον μόνο με το μπάσο του. Τα παιδιά είναι ταλαντούχα αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι ο Copping θα το παίζει σώνει και καλά Ray Manzarek. O Brooker, έχει μοναδικό ταλέντο στο να δένει τα κομμάτια            με την κλασική μουσική και αν μέχρι τώρα δεν σας έχει πείσει γι’ αυτό, το Grand Hotel είναι το πιο τρανταχτό παράδειγμα. Το 'Fires (Which Burn Brightly)' ας πούμε, είναι καταπληκτικό ανεξάρτητα από το ότι δεν μπορείς με τίποτα να το αποκαλέσεις Rock. Δεν ξέρω αν θα έπρεπε κι’ όλας να του δώσουμε ταυτότητα. Θα έπρεπε σώνει και καλά να το εντάξουμε κάπου; Μπορεί να εκφράζομαι πολλές φορές λέγοντας ότι το τάδε κομμάτι ροκάρει ή το τάδε δεν ροκάρει, αλλά αυτό το χρησιμοποιώ σαν κώδικα για να αντιλαμβανόμαστε το ηχόχρωμα και την ατμόσφαιρα. Αν λοιπόν θα έπρεπε να εντάσσουμε τα οποιαδήποτε κομμάτια σε κάποιες κατηγορίες, το καλύτερο που θα είχαμε να κάνουμε θα ήταν να δημιουργήσουμε την κατηγορία της ψυχής του καλλιτέχνη και να τα εντάσσουμε πρωτίστως εκεί. Μετά, ας έρθουν οι έμποροι που βάζουν τις ταμπέλες με μοναδικό σκοπό το κέρδος και ας κάνουν ότι νομίζουν. Αυτοί, θα κάνουν έτσι κι αλλιώς ότι νομίζουν. Εμείς όμως ξέρουμε. Συμφωνείτε; Τα υπόλοιπα κομμάτια είναι εντελώς διαφορετικά από το 'Fires (Which Burn Brightly)'. Είναι όμως όλα καλογραμμένα και πανέμορφα. Το μόνο που δεν είναι καλό και ξεφεύγει από αυτή την ομορφιά είναι το 'TV Caesar'. Τα 'Toujours L'Amour' & 'Bringing Home The Bacon' ροκάρουν συμφωνικά και το 'Souvenir Of London', κόπηκε από το ραδιόφωνο επειδή περιείχε το στιχάκι 'Got a souvenir in London, gotta hide it from my mom'. Να είδατε; Αυτό το παλιόπαιδο ο Keith με τα παλιοστιχάκια που γράφει… Τς, τς, τς, τς…..

* Σχόλιο: Συμφωνικό Rock σε όλη του τη μεγαλοπρέπεια.

** BBC Live In Concert 1974 (1999)

* Tracks: 1) Conquistador, 2) Bringing Home The Bacon, 3) Whaling Stories, 4) New Lamps For Old, 5) Beyond The Pale, 6) As Strong As Samson, 7) Simple Sister, 8) The Idol, 9) Grand Hotel, 10) Butterfly Boys, 11) Nothing But The Truth.

Οι Procol Harum δεν ήταν κακή μπάντα στα lives, αλλά αυτό το album δεν είναι ότι καλύτερο για να δείξουν τις ικανότητές τους. Όχι ότι είναι άσχημο, αλλά είναι σα να παίζουν από βιβλίο. Το live αυτό ΔΕΝ έγινε στα στούντιο του BBC, αλλά έγινε στο Ιπποδρόμιο του Λονδίνου στις 22 Μαρτίου του 1974 και το album κυκλοφόρησε 25 χρόνια αργότερα. Αφού λοιπόν μιλάμε για το 1974, οι Procol έχουν μόλις τελειώσει τις ηχογραφήσεις του Exotic Birds And Fruit που δεν έχει κυκλοφορήσει ακόμα και στο live αυτό, είναι λογικό να παρουσιάσουν αρκετά τραγούδια από το Exotic Birds And Fruit. Τα κομμάτια τα έχουν φρέσκα στο μυαλό τους και τους είναι εύκολο να παραμείνουν "κολλημένοι" στις versions του στούντιο. Τελικά αυτό κάνουν και θα έλεγε κανείς ότι δεν ξέφυγαν ούτε νότα. Τα κομμάτια του καινούργιου album παρουσιάζονται με άψογο τρόπο. Όσο για τα υπόλοιπα, το 'Conquistador' παρουσιάζεται με εκτεταμένη χρονική διάρκεια, πολύ κοντά στη version του Edmonton, μόνο που εδώ είναι χωρίς ορχήστρα. Το 'Whaling Stories' είναι κι’ αυτό μεγάλο και ο Grabham βάζει τα δυνατά του στο 'Simple Sister' και το κάνει αγνώριστο. Το Grand Hotel είναι κι αυτό πολύ καλό. Κεντάει στα πλήκτρα ο Gary. Τα καινούργια κομμάτια του Exotic Birds And Fruit θα τα δούμε αμέσως πιο κάτω.

* Σχόλιο: Κάλλιο αργά, παρά ποτέ. Ε;

** Exotic Birds And Fruit (1974)

* Tracks: 1) Nothing But The Truth, 2) Beyond The Pale, 3) As Strong As Samson, 4) The Idol, 5) The Thin End Of The Wedge, 6) Monsieur R. Monde, 7) Fresh Fruit, 8) Butterfly Boys, 9) New Lamps For Old, Bonus Tracks: 10) Drunk Again.

Το Exotic Birds And Fruit συγκρινόμενο με όλα τα προηγούμενα albums των Procol Harum, είναι ήσυχο και απλό, με μία ροπή προς Pop μεριά. Ο Mick Grabham είναι με την κιθάρα του πανταχού παρών και είναι εξαιρετικός. Όσοι απογοητεύτηκαν στο live του Ιπποδρομίου με τα καινούργια τραγούδια, θα είναι πιθανώς οι "εθισμένοι" με τα πλήκτρα και τη φωνή του Brooker και μάλλον δεν θα αγόρασαν το Exotic Birds And Fruit. Το album όμως, είναι εξαιρετικό. Οι ενορχηστρώσεις του είναι εξαιρετικές και η παραγωγή είναι φροντισμένη. Κανένα κομμάτι δεν βρίσκεται στο ύψος των τραγουδιών του 'Grand Hotel' ή του 'Salty Dog', αλλά παρ’ όλα αυτά, καταφέρνει να σε "γραπώσει" και να σε κρατήσει από την αρχή μέχρι το τέλος. Το 'Idol' που ασχολείται με τα συμφέροντα των παρα-εκκλησιαστικών οργανώσεων, έχει ένα καταπληκτικό ρεφρέν και ο Grabham το απογειώνει. Ακόμα καλύτερο, είναι το 'As Strong As Samson' που διεκδικεί τα πρωτεία του καλύτερου τραγουδιού εδώ. Το 'New Lamps For Old' είναι λίγο πιο "αδύνατο" αλλά δεν είναι άσχημο. Ακούγοντας το 'Beyond The Pale' πάω στοίχημα ότι δεν θα μπορείτε να κρατήσετε τα πόδια σας ήσυχα και να μην τα χτυπάτε με τον ρυθμό. Η μελωδία του, έγινε αργότερα βάση για πολλά ανόητα χορευτικά κομμάτια αλλά οι Procol δεν έχουν καμία σχέση με αυτό. Το κομμάτι εδώ είναι υπέροχο όπως είναι υπέροχο και το 'Fresh Fruit'. Γενικά, όλα τα κομμάτια έχουν υπέροχες μελωδίες και ακούγονται ευχάριστα. Ακόμα και τα 'Nothing But The Truth' & 'Butterfly Boys' που είναι –ας πούμε- "βήτα", ακούγονται μια χαρά χωρίς να τα βαριέσαι. Το μόνο που δεν στέκεται και τόσο καλά, είναι το 'Thin End Of The Wedge', που ηχεί σαν παρωδία του 'Come Together' των Beatles.

Το 'Drunk Again' που κλείνει σαν bonus, μας παρουσιάζει έναν Brooker εντελώς διαφορετικό. Μας παρουσιάζει έναν Brooker επηρεασμένο όχι από τον Bach όπως ξέραμε μέχρι τώρα, αλλά από τον Jerry Lee Lewis. Το κομμάτι είναι καταπληκτικό και νομίζω ότι ο Brooker με τους Procol, θα έπρεπε να ροκάρουν πιο συχνά.

* Σχόλιο: Πάρα πολύ καλό album. Αποκτήστε το ακόμα και αν δεν είστε fan των Procol Harum. Είναι Μαγικό!!!

** Procol's Ninth (1975)

* Tracks: 1) Pandora's Box, 2) Fool's Gold, 3) Taking The Time, 4) The Unquiet Zone, 5) The Final Thrust, 6) I Keep Forgetting, 7) Without A Doubt, 8) The Piper's Tune, 9) Typewriter Torment, 10) Eight Days A Week.

Χμμμ…. Τα πράγματα αρχίζουν να δυσκολεύουν. Με εξαίρεση το "A Whiter Shade of Pale", οι Procol δεν ήταν αφ’ ενός ποτέ η μπάντα με τις "τρελές" πωλήσεις και αφ’ ετέρου, σαν prog ήταν ….απλοί!!! Αλλά δεν είναι μόνο αυτό. Στα 1975 ο κόσμος είχε αρχίσει να κουράζεται με τα συμφωνικά "θηρία" της Rock μουσικής και έψαχνε κάτι άλλο. Ας μην ξεχνάμε ότι το Punk δεν θα αργήσει να εμφανιστεί. Έτσι, οι Procol Harum συλλαμβάνουν την ιδέα να στραφούν προς την Pop. Ο δε Brooker, για να καταφέρει να απαλλαγεί από τις επιρροές του "μπαμπά" Bach, προσλαμβάνει για παραγωγούς τους Leiber & Stoller και αποφασίζει να κάνει ότι του λένε. Οι πανέξυπνοι παραγωγοί, προωθούν στο album αυτό ένα δικό τους τραγούδι το 'I Keep Forgetting' που είχαν γράψει στις αρχές της δεκαετίας του 60 και εκτός αυτού, βάζουν τους Procol να κάνουν διασκευή το 'Eight Days A Week' των Beatles. Μα καλά… είμαστε σοβαροί; Εντάξει… τα τραγούδια δεν τα λένε άσχημα, αλλά πώς να πω… είναι σα να ακούς Bach και ξαφνικά να πετάγονται μέσ’ στη μέση μπαλέτα από την ….Κίνα!!! Τέλος πάντων, τα παιδιά κάνουν ότι μπορούν και σε όποια σημεία ξεφεύγουν και δεν ακολουθούν τις οδηγίες των παραγωγών, θυμίζουν κάτι από τον παλιό καλό τους εαυτό αλλά για λίγο. Η έμπνευση όμως είναι απούσα. Το 'Unquiet Zone' θυμίζει 'Bringing Home The Bacon' και το 'Typewriter Torment' γέρνει προς το 'Roberts Box'. Το 'Pandora's Box' μπορεί να θυμίζει έστω ατμοσφαιρικά το 'Conquistador', αλλά τελικά είναι το τελευταίο σπουδαίο τραγούδι που έγραψαν. Κάνει τα πάντα μέσα σε τρία λεπτά. Συνδυάζει τη φαντασία του Salty Dog με την ενέργεια του Broken Barricades. Το 'Piper's Tune' και το ληθαργικό 'Taking The Time' ακούγονται ευχάριστα αλλά μπορεί να τα βαριέσαι κι’ όλας. Είναι ένα κάπως μπερδεμένο πράγμα. Το μεγάλο πρόβλημα με αυτό το album είναι ότι μάλλον δεν το έκαναν μέσα από την καρδιά τους. Δεν το ένοιωσαν και αυτό φαίνεται. Το 'Final Thrust' είναι το χειρότερο κομμάτι του δίσκου. Εκτός από το 'Pandora's Box', κανένα άλλο τραγούδι δεν είναι αντάξιο της φήμης και του ταλέντου τους. Πάνε τα συμφωνικά, πάνε οι περίφημες ενορχηστρώσεις, πάνε όλα. Ξαφνικά μας είχαν εμφανίσει και επιρροές από Jerry Lee Lewis αλλά πάει κι’ αυτός…. Ε βέβαια… Μας καλομάθατε με τον Bach και ξαφνικά μας σερβίρετε Κινέζικα μπαλέτα… Δεν σας πιστεύω…

* Σχόλιο: Μπα….Δεν είναι οι Procol Harum αυτοί. Μάλλον είναι οι Procol Harum Tribute Band εκτός βέβαια από το 'Eight Days A Week' που πρόκειται για τους Beatles Tribute Band.

** Something Magic (Το Υποτιμημένο, 1977)

* Tracks: 1) Something Magic, 2) Skating On Thin Ice, 3) Wizard Man, 4) The Mark Of The Claw, 5) Strangers In Space, 6) The Worm And The Tree (part 1), 7) The Worm And The Tree (part 2), 8) The Worm And The Tree (part 3).

Το 1977 ήταν δύσκολος καιρός για το art Rock και τους….πρίγκιπές του. Αυτή τη χρονιά λοιπόν, κυκλοφορούν τρία πολύ όμορφα albums από το χώρο του art Rock. Οι Yes και οι ELP βγαίνουν με τα Going For The One & Works αντίστοιχα και οι Procol βγαίνουν με το Something Magic το οποίο –όπως και τα υπόλοιπα δύο- θα ήταν πολύ καλό αν δεν κυκλοφορούσε στα 1977, αλλά όσον αφορά στους Procol και στο Something Magic στη συγκεκριμένη χρονιά, θα ήταν ακόμα καλύτερο αν δεν περιείχε την 18λεπτη σουίτα 'The Worm And The Tree' που καλύπτει ολόκληρη τη δεύτερη πλευρά. Από την πρώτη πλευρά πετάς με πολύ άνεση το 'Wizard Man' που είναι ότι πρέπει για τους ABBA, αλλά περιέχει τρία διαμάντια. Είναι τα 'Mark Of The Claw', 'Skating On Thin Ice' & 'Strangers In Space' με τα δύο τελευταία να είναι σκοτεινά και απαισιόδοξα. Το 'Worm And The Tree' περιέχει όμορφα πιανιστικά μέρη, όμορφα κιθαριστικά σολαρίσματα και ναι, ο Gary Brooker είναι πολύ καλός συνθέτης, αλλά πώς διάολο μπερδεύει τα κλασικά του θέματα με χορευτική μουσική; Θα μου πείτε…. Αυτά είναι γνώμες ή στο κάτω-κάτω πρόκειται για την αντίληψη και την έμπνευση του συνθέτη, οπότε τι να πούμε εμείς; Πέρα από όλα αυτά, πρόκειται για το κύκνειο άσμα των Procol Harum. Μετά από αυτό το album, τα μέλη της μπάντας πήραν μοναχικές πορείες με τον Brooker να έχει την πιο επιτυχημένη, αλλά με τον Trower να απολαμβάνει ήδη μια ακόμα πιο επιτυχημένη σόλο καριέρα. Στα 1989, συνέβη το τραγικό γεγονός της απώλειας του B. J. Wilson και στα 1991 η νοσταλγία τους έφερε στο στούντιο για ένα reunion album που εδώ που τα λέμε, δεν ήταν καθόλου απαραίτητο.

* Σχόλιο: 'The Worm And The Tree': Μια φορά κι έναν καιρό, ήταν ένα σκουλήκι που του έκαναν έξωση από εκεί που έμενε και έψαχνε να βρει καινούργιο σπίτι. Βρήκε λοιπόν ένα δέντρο, μετέφερε σιγά-σιγά όλα του τα έπιπλα και την οικοσκευή, εγκαταστάθηκε και ήταν μια χαρά. Τα χρόνια περνούσαν, το σκουλήκι είχε άφθονο φαγητό από τους χυμούς και τα φύλλα του δέντρου, μέχρι που κάποια στιγμή ήρθε ένας άνθρωπος που ήταν αποφασισμένος να το παίξει "Εξολοθρευτής" και να καθαρίσει το τοπίο. Έκοψε λοιπόν το συγκεκριμένο δέντρο, του έβαλε φωτιά και το έκαψε. Όπως ήταν επόμενο, μαζί με το δέντρο κάηκε και το σκουλήκι. Το δέντρο όμως σε λίγο καιρό φύτρωσε ξανά. Να υποθέσουμε τώρα ότι το δέντρο ήταν οι Procol Harum, ο "Εξολοθρευτής" ήταν το Punk και το σκουλήκι ήταν οι Sex Pistols?

** The Prodigal Stranger (Το Χειρότερο, 1991)

* Tracks: 1) The Truth Won't Fade Away, 2) Holding On, 3) Man With A Mission, 4) (You Can't) Turn Back The Page, 5) One More Time, 6) A Dream In Every Home, 7) The Band That Rocks The Cradle, 8) The King Of Hearts, 9) All Our Dreams Are Sold, 10) Perpetual Motion, 11) Learn To Fly, 12) The Pursuit Of Happiness.

Μετά από 15 χρόνια σόλο καριέρας, οι Brooker, Fisher, Trower & Reid, αποφασίζουν να επαναφέρουν τις δοξασμένες στιγμές του παρελθόντος και μπαίνουν ξανά στο στούντιο. Είδατε; Να το δέντρο που φύτρωσε ξανά. Η απώλεια όμως του B. J. Wilson είναι ορατή. Δεν υπάρχει μόνιμος αντικαταστάτης στη μπάντα, παρά μόνο session drummers που απέχουν από το κλασικό στυλ των Procol Harum. Πέραν αυτού, τα κομμάτια είναι βασισμένα στη synth-Pop με τον Brooker στο πιάνο, τον Fisher στο όργανο και τον Trower στην κιθάρα και στο μαντολίνο. Ο Reid αγγίζει νοσταλγικά με τα στιχάκια του τα παλιά ένδοξα μονοπάτια, αλλά δεν είναι αρκετό. Πρέπει και οι υπόλοιποι να …περπατήσουν πάνω σ’ αυτό. Ο Trower ηχεί σαν  κιθαρίστας του Heavy Metal που την ώρα που σολάρει βαριέται. Εμ δεν γίνεται δουλειά έτσι. Η ενέργεια είναι στο μηδέν. Ο Brooker δεν αγγίζει ούτε με τη φωνή του τα κλασικά standards της μπάντας ή έστω τα δικά του και σε κάνει να αναρωτιέσαι από πού στο διάολο ξεφύτρωσαν αυτά τα κομμάτια. Μπορείς να πεις ότι υπάρχουν κάνα-δυο κομμάτια καλά, πάντα όμως συγκρινόμενα με το υπόλοιπο υλικό του δίσκου και πάντα με την έννοια ότι "πρέπει" να ξεχωρίσεις κάποια, αν και αυτό δεν είναι απαραίτητο. Το 'Truth Won't Fade Away' μοιάζει με Elton John παρά με Procol, το 'Perpetual Motion' νομίζεις ότι κόπηκε από το Exotic Birds και το 'Pursuit Of Happiness' θα μπορούσε να παραπέμπει στην παλιά καλή εποχή γιατί νοιώθεις να σε τραβάει προς τα εκεί, αλλά θα έπρεπε να το είχαν προσέξει περισσότερο. Τα γυναικεία φωνητικά και τα ηλεκτρονικά (άκουσον…άκουσον) τύμπανα το καταστρέφουν.

* Σχόλιο: Ειπώθηκε πως το έκαναν για να τιμήσουν τη μνήμη του B. J. Wilson αλλά ακόμα και αν αυτό αληθεύει, ήταν ένας λόγος για να το προσέξουν περισσότερο. Μην το πάρετε ακόμα και εάν το βρείτε στην τιμή του ενός ευρώ.

** The Long Goodbye (Συμφωνικό, 1995)

* Tracks: 1) Conquistador, 2) Homburg, 3) Grand Hotel, 4) Simple Sister, 5) A Salty Dog, 6) Pandora's Box, 7) A Whiter Shade Of Pale, 8) Repent Walpurgis, 9) (You Can't) Turn Back The Page, 10) Strangers In Space, 11) Butterfly Boys, 12) The Long Goodbye.

Προσοχή σ’ αυτό το album. Δεν πρόκειται για τους Procol Harum, αλλά για την London Philharmonic Orchestra που παίζει κομμάτια των  Procol Harum. Ο Gary τραγουδάει στα περισσότερα από αυτά και σε κάνα-δυο άλλα, εμφανίζονται οι Robin Trower & Matthew Fisher. Τίποτα περισσότερο.

* Σχόλιο: Αδύνατες συμφωνικές ενορχηστρώσεις σε σπουδαία κομμάτια των Procol. Δεν νομίζω ότι αυτό το album σας χρειάζεται, αλλά πάλι…δεν μπορώ να ξέρω. Εσείς αποφασίζετε…

** Pandora's Box (Συλλογή, 1999)

* Tracks: 1) Conquistador, 2) Something Following Me, 3) Cerdes (Outside The Gates Of), 4) Kaleidoscope, 5) Repent Walpurgis, 6) Pandora's Box, 7) In The Wee Small Hours Of Sixpence, 8) Wish Me Well (Aka The Gospel According To Matthew), 9) Repent Walpurgis (long version), 10) A Whiter Shade Of Pale.

Εδώ έχουμε δύο εκπλήξεις. Η μία είναι μία "πρώιμη" version του  'Pandora's Box' και η άλλη είναι οι δύο versions του 'Repent Walpurgis'. Στα υπόλοιπα κομμάτια παρ’ όλο που φέρουν την ταμπέλα rarities, πολύ δύσκολα διακρίνει κανείς διαφορές από τα originals.

* Σχόλιο: Album μόνο για τους φανατικούς.

Ενότητα: Albums (Solo)

** Twice Removed From Yesterday (R. Trower, 1973)

* Tracks: 1) I Can't Wait Much Longer, 2) Daydream, 3) Hannah, 4) Man Of The World, 5) I Can't Stand It, 6) Rock Me Baby, 7) Twice Removed From Yesterday, 8) Sinner's Song, 9) Ballerina.

* Σχόλιο: Ντεμπούτο για τον Trower με πολύ καλά κιθαρίσματα.

** Bridge Of Sighs (R. Trower, 1974)

* Tracks: 1) Day Of The Eagle, 2) Bridge Of Sighs, 3) In This Place, 4) The Fool And Me, 5) Too Rolling Stoned, 6) About To Begin, 7) Lady Love, 8) Little Bit Of Sympathy.

* Σχόλιο: Ο πιο γνωστός δίσκος του Trower. Αφήνει και στίγμα!

** For Earth Below (R. Trower, 1975)

* Tracks: 1) Shame The Devil, 2) It's Only Money, 3) Confessin' Midnight, 4) Fine Day, 5) Alethea, 6) A Tale Untold, 7) Gonna Be More Suspicious, 8) For Earth Below.

* Σχόλιο: Καλά κιθαρίσματα, αλλά τα τραγούδια κάπως …χάνουν!!!

** Live (R. Trower, 1976)

* Tracks: 1) Too Rolling Stoned, 2) Daydream, 3) Rock Me Baby, 4) Lady Love, 5) I Can't Wait Much Longer, 6) Alethea, 7) A Little Bit Of Sympathy.

* Σχόλιο: Ο Jimi Hendrix θα ήταν υπερήφανος για το "παιδί" του!!!

** Long Misty Days (R. Trower, 1976)

* Tracks: 1) Same Rain Falls, 2) Long Misty Days, 3) Hold Me, 4) Caledonia, 5) Pride, 6) Sailing, 7) S.M.O., 8) I Can't Live Without You, 9) Messin' The Blues.

* Σχόλιο: Πολύ καλό δισκάκι ΚΑΙ αυτό.

** In City Dreams (R. Trower, 1977)

* Tracks: 1) Somebody Calling, 2) Sweet Wine Of Love, 3) Bluebird, 4) Falling Star, 5) Farther On Up The Road, 6) Smile, 7) Little Girl, 8) Love's Gonna Bring You Round, 9) In City Dreams.

* Σχόλιο: Πειραματικό και Μελωδικό.

** No More Fear Of Flying (G. Brooker, 1979)

* Tracks: 1) (No More) Fear Of Flying, 2) Say It Ain't So Joe, 3) Pilot, 4) Savannah, 5) Angelina, 6) Give Me Something To Remember You By, 7) Let Me In, 8) Old Manhattan Melodies, 9) Get Up And Dance, 10) Fat Cats, 11) S. S. (Self-Sufficient) Blues, 12) Switchboard Susan.

* Σχόλιο: Δίσκος μοναδικός με τον Brooker σε μεγάλα κέφια.

** Caravan To Midnight (R. Trower, 1979)

* Tracks: 1) My Love (Burning Love), 2) Caravan To Midnight, 3) I'm Out To Get You, 4) Lost In Love, 5) Fool, 6) It's For You, 7) Birthday Boy, 8) King Of The Dance, 9) Sail On.

* Σχόλιο: Όχι και τόσο καλό αυτό. Οι πειραματισμοί στους ήχους της κιθάρας δεν σημαίνει ότι είναι το παν.

** Victims Of The Fury (R. Trower, 1980)

* Tracks: 1) The Ring, 2) Roads To Freedom, 3) Jack And Jill, 4) None But The Brave, 5) Victims Of The Fury, 6) Only Time, 7) Fly Low, 8) One In A Million, 9) Mad House, 10) Into The Flame.

* Σχόλιο: Άψογο…

** Lead Me To The Water (G. Brooker, 1982)

* Tracks: 1) Mineral Man, 2) Another Way, 3) Hang On Rose, 4) Home Loving, 5) The Cycle, 6) Lead Me To The Water, 7) The Angler, 8) Low Flying Birds, 9) Sympathy For The Hard Of Hearing.

* Σχόλιο: Rhythm and Blues εξαιρετικής ποιότητας.

** Whiter Shades Of R'n'b (Paramounts, 1983)

* Tracks: 1) Poison Ivy, 2) I Feel Good All Over, 3) Little Bitty Pretty One, 4) A Certain Girl, 5) I'm The One Who Loves You, 6) It Won't Be Long, 7) Bad Blood, 8) Do I, 9) Blue Ribbons, 10) Cuttin' In, 11) You Never Had It So Good, 12) Doncha Like My Love, 13) Draw Me Closer, 14) Turn On Your Lovelight, 15) You've Got What I Want, 16) Freedom.

* Σχόλιο: Δεν είναι κακός, αλλά δεν δίνει στίγμα.

** Echoes In The Night (G. Brooker, 1985)

* Tracks: 1) Count Me Out, 2) Two Fools In Love, 3) Echoes In The Night, 4) Ghost Train, 5) Mr Blue Day, 6) Saw The Fire, 7) The Long Goodbye, 8) Hear What You're Saying, 9) Missing Person, 10) Trick Of The Night.

* Σχόλιο: Αυτό το δισκάκι δεν είναι καθόλου καλό. Χμμμμ… Πάω στοίχημα ότι μέσα στο στούντιο ήταν ο Phil Collins.

** In Concert (R. Trower, 1995)

* Tracks: 1) Lady Love, 2) Somebody Calling, 3) Falling Star, 4) Too Rolling Stoned, 5) Smile, 6) Daydream, 7) Fool And Me, 8) Bridge Of Sighs, 9) Day Of The Eagle, 10) Little Bit Of Sympathy, 11) Messin' The Blues, 12) Further On Up The Road.

* Σχόλιο: Το καλύτερο live album του Trower.

** Within Our House (G. Brooker, 1996)

* Tracks: 1) Intro, 2) Pastime With Good Company, 3) Mattachins, 4) Linden Lea, 5) Holding On, 6) A Salty Dog, 7) Hide And Seek, 8) Within Our House, 9) Steal Away, 10) Gospel Train, 11) Peace In The Valley, 12) Nothing But The Truth, 13) The Long Goodbye, 14) Jesus On The Mainline, 15) Psalm For St Mary, 16) A Whiter Shade Of Pale.

* Σχόλιο: Aναβίωση των Procol Harum? Ακούγεται πάντως!

** The Well's On Fire (G. Brooker, K. Reid  & M. Fisher, 2003)

* Tracks: 1) An Old English Dream, 2) Shadow Boxed, 3) A Robe Of Silk, 4) The Blink Of An Eye, 5) The VIP Room, 6) The Question, 7) This World Is Rich (For Stephen Maboe), 8) Fellow Travellers, 9) The Wall Street Blues, 10) The Emperor's New Clothes, 11) So Far Behind, 12) Every Dog Will Have His Day, 13) Weisselklenzenacht (The Signature).

* Σχόλιο: Συνεργασία των τριών, αλλά βγήκε με τη φίρμα των Procol. Καλό album. Οι Brooker, Fisher & Reid θυμούνται πώς θα έπρεπε να ηχούν οι Procol Harum. Thnx guys…

Ενότητα: Πρόταση/Βιβλιογραφία/Next

*** Πρόταση:

• 1967: A Whiter Shade Of Pale
• 1968: Shine On Brightly
• 1969: A Salty Dog
• 1974: Exotic Birds And Fruit

*** Βιβλιογραφία:

1: Encyclopedia of Rock & Roll (Rolling Stone)

2: Illustrated Encyclopedia of Rock (Salamander)

3: Classic Rock And Pop Album Rev and Updat (G. Starostin)

4: Encyclopedia of Pop, Rock and Soul (Irwin Stambler)

*** Σας ευχαριστώ για την ανάγνωση…