Ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης και ο «Υμνος» της Χούντας.

Επειδή σε δύο μέρες έχουμε την επετειο της εξέγερσης

του Πολυτεχνείου και θα αρχίσουν πάλι οι γλύτσιδες τα μεγάλα λόγια

ας θυμηθούμε (χωρίς να το παίξουμε δικαστές) τη σταση

μεγάλου μέρους του καλλιτεχνικού κόσμου της

τότε Ελλάδας.

Παραθέτω εδώ ενα χαρακτηριστικά αρθρο:

Οι επώνυμοι

Η πρώτη επέτειος του πραξικοπήματος γιορτάστηκε «δόξη και τιμή» με ειδική φιέστα στο Παναθηναϊκό Στάδιο. Ήταν εκεί όλοι οι προσκυνημένοι καλλιτέχνες πρώτης, δεύτερης και τρίτης γραμμής που (όσοι θυμούνται) προκαλούσαν θλίψη στην κοινή, αντιδικτατορική, γνώμη.

Δεν βλάπτει να θυμόμαστε (αντιθέτως, βλάπτει να ξεχνάμε) και να σημειώσουμε πως τίποτα δεν τους δικαιολογεί, ούτε αν φοβήθηκαν, ούτε αν εκβιάστηκαν, ούτε φυσικά αν τους άρεσε να γλείφουν τους ισχυρούς:

Παρουσιαστής του προγράμματος ο πολύς Γιώργος Οικονομίδης.

Διευθυντές της ορχήστρας του Εθνικού Ιδρύματος Ραδιοφωνίας οι κ.κ. Γιώργος Κατσαρός, Κώστας Κλάβας, Τάκης Αθηναίος, Τάκης Μωράκης και Ανδρέας Χατζηαποστόλου.

Τραγουδιστές και ηθοποιοί που έπαιξαν σε εθνικοχουντικά σκετς: Ρένα Βλαχοπούλου, Φώτης Δήμας, Μαρινέλλα, Γιάννης Βογιατζής, Κώστα Βουτσάς, Γιάννης Πουλόπουλος, Νινή Τζάνετ, Νίκος Σταυρίδης, Ντίνος Ηλιόπουλος, Σώτος Παναγόπουλος, Τρίο Γκρέκο, Νάντια Κωνσταντοπούλου, Ρένα Ντορ, Τζένη Βάνου, Σταμάτης Κόκοτας, Βίκυ Μοσχολιού, Τώνης Μαρούδας, Γιώργος Ζαμπέτας και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης με το γνωστό… Βατερλό του.

Για το τελευταίο, όσοι δεν γνωρίζουν, ας πληροφορηθούν: Σε επιστολή του Μίκη Θεοδωράκη προς τον Μπιθικώτση, η οποία δημοσιεύτηκε στο όργανο της χούντας «Ελεύθερος Κόσμος» του Σάββα Κωνσταντόπουλου στις 16 Νοεμβρίου 1967, ο συνθέτης γράφει:

«Γρηγόρη.

Διάβασα με κατάπληξη ότι πρόκειται να τραγουδήσεις στα “Δειλινά” τον “Υμνο της Επαναστάσεως”. Νομίζω ότι είσαι αρκετά μεγάλος για να καταλαβαίνεις τι πρόκειται να κάνεις. Πόσες ευθύνες επωμίζεσαι και σε τι σοβαρούς κινδύνους μπαίνεις. Κάθισε σπίτι σου με αξιοπρέπεια. Μην γκρεμίζεις με μια κλωτσιά αυτό που χτίσαμε μαζί τόσα χρόνια. Μην ακούς τους κερδοσκόπους και τους προσκυνημένους. Μη ρίχνεις στο βούρκο το όνομά σου και το όνομα των παιδιών σου, που σε λίγο θα ντρέπονται για σένα. Κάνε τον άρρωστο. Φύγε για το εξωτερικό. Εκεί μπορείς ν’ αρχίσεις μια καινούργια καριέρα. Η Μελίνα σε περιμένει. Γιατί αν εσύ ο Μπιθικώτσης, το πρωτοπαλίκαρο του Θεοδωράκη, γίνεις επίσημος τραγουδιστής της Δικτατορίας τραγουδώντας αυτό το άθλιο κατασκεύασμα θα πρέπει να ξέρεις ότι θα γίνεις ο πιο αχάριστος και τιποτένιος προδότης που γέννησε ο Λαός μας. Στο όνομα της φιλίας μας και για χάρη της γυναίκας σου, των παιδιών σου και όλων των αμέτρητων φίλων μας, σε ικετεύω να μ’ ακούσεις για τελευταία φορά. Μετά την Πέμπτη θα είναι αργά. Πάρα πολύ αργά.
(Υπογραφή: Μίκης Θεοδωράκης)

Αθήναι, Ιούλιος 1967».

Ο τραγουδιστής της «Ρωμιοσύνης» και του «Αξιον Εστί», εκτός από Ρίτσο και Ελύτη, αξιώθηκε τελικά να τραγουδήσει και… Ηλία Καραμανέα, κονφερασιέ και στιχουργό του «Υμνου» της δικτατορίας, σε μουσική του αρχιμουσικού Α. Ρεμούνδου.

Την Πέμπτη 13 Ιουλίου 1967 σε μια καλλιτεχνική βραδιά υπό την αιγίδα του Κεντρικού Ραδιοφωνικού Σταθμού Ενόπλων Δυνάμεων, στο κέντρο «Δειλινά» της Γλυφάδας, η Βίκυ Μοσχολιού και ο Γρηγόρης Μπιθικώτσης τραγούδησαν, σε πρώτη εκτέλεση, τον Υμνο της δικτατορίας:

«Μέσα στ’ Απρίλη τη γιορτή,
το μέλλον χτίζει η νιότη
αγκαλιασμένη, δυνατή,
μ’ εργάτη, αγρότη, φοιτητή
και πρώτο το στρατιώτη…».

Πηγή: http://afmarx.wordpress.com/

-----------------
Πως αφήσαμε τις ωρες μας και χαθηκαν πασχιζοντας ανοητα να εξασφαλισουμε μια θεση στην αντιληψη των αλλων. Γιάννης Ρίτσος https://www.youtube.com/user/japan88gr

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : jorge στις 15-11-2010 13:05 ]

πωπωπωπω δεν το ήξερα αυτό το γεγονός...Οχι ομως οτι η απόφαση όλων αυτών των μεγάλων καλλιτεχνών αλλάζει ή αμαυρώνει την καλλιτεχνικη τους ποτρεία ή καταρίπτει ότι είχαν πετύχει ως τότε....

Πάντως ο Μίκης καλά τα είπε....παλληκάρι απ την πρώτη στιγμή!!!!!

Μάνο πολύ σπουδαία άρθρο !!!

ούτε κι εγώ γνώριζα το γεγονός

σ ευχαριστώ για τις γνώσεις που μου προσθέτεις

-----------------
Η πραγματική Ευτυχία δεν κρύβεται στον προορισμό αλλά στον τρόπο που ταξιδεύεις. http://blogs.musicheaven.gr/alfawolf http://www.musicheaven.gr/live/101

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : AlfaWolf στις 15-11-2010 18:57 ]

Τον "ύμνο" της χούντας εε? Δεν το γνώριζα... 

Σπουδαίο και συγχρόνως στενάχωρο το άρθρο σου Μάνο...

Ακουμπάει ίνδαλμα και η αποκάλυψη του αχίλλειου (κατά παράφραση) ατοπήματος, θλίβει!!

Αγωνιώδης και απο ψυχής η επιστολή του Μίκη που δεν εισακούσθηκε...

Ποιοί να ήταν οι λόγοι?.. Φόβος?.. Παρουσία στα δρώμενα?.. Είσπραξη?... Κάτι άλλο?

-----------------
αυτός ο κόσμος μπορεί ν΄αλλάξει Κεμάλ..μέσα στις καρδιές, στις πλατείες, σε γραφεία οβάλ..θέλει σωστοί χιλιάδες να΄ναι στους τροχούς, να΄ναι η ψυχή η νύφη και γαμπρός ο νους...(ετεροχρονισμένη απάντηση του Ρασούλη στο αριστούργημα του Γκάτσου)

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : mary_omikron στις 16-11-2010 12:55 ]

Ναι, συνήθως η "τέχνη" πάει μαζί με την πρωτοπορία. Αλλά να μην πάμε μακριά. Ακόμα και σήμερα, καλλιτέχνες του ίδιου επιπέδου, μιλώντας ακόμα και για τον ίδιο το συνθέτη, συμβιβάστηκαν και "πούλησαν (για πολύ περισσότερο θα έλεγα) το ήθος τους!

Κάθε εποχή, απλώς, έχει τα δικά της σκαμπανευάσματα!

Japan88, το άρθρο ήταν πάρα πολύ καλό!!

και ο θεωδορακης δεν τα κανε θαλασσα τοτε με τη νεα δημοκρατια;

Τελικά, " τη ρωμιοσύνη μη την κλαις " τον βρίσκει παντα το τρόπο της.

Αυτοι ειμαστε οι έλληνες παιδιά, ο καλύτερα προσαρμοζόμενος λαός (sir μπιθικώτσσης)και ο πιό απροσάρμοστος  (ΚΥΡΙΟΣ θεοδωράκης)

Αν μπορέσει ποτέ κανεις να καταλάβει αυτή τη φυλή μάλλον θα είναι θεός......

Έκαναν επέτειο 3 μήνες μετά την ανοδό τους; Περίεργο κι αυτό... Η επέτειος προυποθέτει τουλάχιστον ένα έτος μετά...

Επίσης η "επέτειος" έγινε τελικά στο Παναθηναικό στάδιο; Διότι στην επιστολή του ο κ.Θεοδωράκης μιλάει για τα "Δειληνά", κέντρο της παραλιακής...

Επίσης μπράβο στον Θεοδωράκη που από τότε είχε διαισθανθεί ότι θα θεσπίζονταν κάποτε το μονοτονικό σύστημα γραφής κι έγραφε έτσι από τότε... (εντάξει το σχόλιο αυτό είναι κάπως ειρωνικό, μπορεί κάποιοι να το επεξεργάστηκαν αργότερα, δεν τους ήταν και δύσκολο, εδώ επεξεργάστηκαν τόσα γεγονότα...) άσε που ο τρόπος γραφής δεν μου κάνει για Θεοδωράκης...

Επίσης δημοσιεύτηκε στις 16 Νοέμβρη από χουντική εφημερίδα, δηλαδή μια μέρα μετά την έναρξη της δίκης του Θεοδωράκη που η χούντα ήταν πυρ και μανία εναντίον του... Μια επιστολή που γράφει τα χειρότερα για το καθεστώς... Αφού δεν εκτέλεσαν τον εκδότη πάλι καλά...

Πολλές ανακρίβειες σε ένα τόσο σύντομο άρθρο. Λυπάμαι αλλά δεν μπορεί να με πείσει... Ο Μπιθικώτσης υπήρξε μεγάλος αγωνιστής κι αυτά τα δημοσιεύματα με τόσα άκυρα στοιχεία μέσα μου φαίνονται τραβηγμένα.

Κι'εμένα μού έκαναν εντύπωση αυτές οι λεπτομέρειες.Πάντως η πηγή δέν νομίζω ότι είναι και τόσο αντικειμενική,αφού πρόκειται απλώς γιά ένα Blog-με εμφανή μάλιστα πολιτική τοποθέτηση τού συγγραφέα του. 

Το δειλινό μιας καριέρας

Στη διάρκεια της πρώτης μεγάλης δίκης της ισχυρότερης αντιστασιακής οργάνωσης της εποχής, του ΠΑΜ, είδε το φώς της δημοσιότητας ένα σημείωμα του Μίκη Θεοδωράκη, γραμμένο τον Ιούλιο του '67, προς τον Γρ. Μπιθικώτση. Κανείς δεν ξέρει πώς έπεσε στα χέρια των χαφιέδων του καθεστώτος. Οι ανακριτές του Μίκη στη Μπουμπουλίνας, μερικές βδομάδες αργότερα, του είπαν για ένα "δικό τους" γκαρσόνι του μαγαζιού που τραγουδούσε ο Μπιθικώτσης. Το θέμα του ήταν η στάση του δημοφιλούς τραγουδιστή έναντι των πραξικοπηματιών.

Από τον "Ελεύθερο Κόσμο" (16.11.1967), όπου και εντοπίσαμε την επιστολή, αντιγράφουμε: "Γρηγόρη. Διάβασα με κατάπληξη ότι πρόκειται να τραγουδήσεις στα "Δειλινά" τον "Υμνο της Επαναστάσεως". Νομίζω ότι είσαι αρκετά μεγάλος για να καταλαβαίνεις τί πρόκειται να κάνεις. Πόσες ευθύνες επωμίζεσαι και σε τι σοβαρούς κινδύνους μπαίνεις. Κάθησε σπίτι σου με αξιοπρέπεια. Μη γκρεμίζεις με μια κλωτσιά αυτό που χτίσαμε μαζί τόσα χρόνια. Μην ακούς τους κερδοσκόπους και τους προσκυνημένους. Μη ρίχνεις στο βούρκο το όνομά σου και το όνομα των παιδιών σου, που σε λίγο θα ντρέπωνται για σένα. Κάνε τον άρρωστο. Φύγε για το εξωτερικό. Εκεί μπορείς ν' αρχίσεις μια καινούργια καριέρα. Η Μελίνα σε περιμένει.
Γιατί αν εσύ ο Μπιθικώτσης, το πρωτοπαλλήκαρο του Θεοδωράκη, γίνεις επίσημος τραγουδιστής της Δικτατορίας τραγουδώντας αυτό το άθλιο κατασκεύασμα θα πρέπει να ξέρεις ότι θα γίνεις ο πιο αχάριστος και τιποτένιος προδότης που γέννησε ο Λαός μας. Στο όνομα της φιλίας μας και για χάρη της γυναίκας σου, των παιδιών σου και όλων των αμέτρητων φίλων μας, σε ικετεύω να μ' ακούσεις για τελευταία φορά. Μετά την Πέμπτη θα είναι αργά. Πάρα πολύ αργά. (Υπογραφή Μίκης Θεοδωράκης) Αθήναι, Ιούλιος 1967".

Η συνέχεια είναι γνωστή. Ο Μίκης πιάστηκε λίγο αργότερα (21 Αυγούστου 1967), κι ακολούθησε το "δρομολόγιο" Μπουμπουλίνας - ταράτσα κι απομόνωση - Νοσοκομείο - Αβέρωφ - Ζάτουνα - Ωρωπός κλπ, ο δε Μπιθικώτσης (που μάλλον δεν πείστηκε από το φλογερό μήνυμα του συνθέτη) έφτιαξε σόλο καριέρα. Ως "Σερ Μπιθί", πλέον, πέρασε από τα καλύτερα μαγαζιά της εποχής: "Καν-Καν", "Δειλινά" και βεβαίως από τις φιέστες της Εθνοσωτηρίου στην "πίστα" του Καλλιμάρμαρου ή στα στούντιο της ΥΕΝΕΔ...

(Ελευθεροτυπία, 20/4/1997)

πηγή: www.iospress.gr/ios1997/ios19970420a.htm

-----------------
Και συ λοιπόν στέκεσαι έτσι βουβός με τόσες παραιτήσεις, απο φωνή, απο τροφή, απο άλογο, απο σπίτι, στέκεις απαίσια βουβός σαν πεθαμένος: Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν.

Μιχάλης Κατσαρός

https://www.youtube.com/user/japan88gr

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : Japan88gr στις 16-11-2010 21:58 ]

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : Japan88gr στις 16-11-2010 21:59 ]

Ο Μπιθικώτσης τότε πρωτοέκανε εμφανίσεις σε μεγάλα κέντρα όπως αυτά που αναφέρει η Ελευθεροτυπία...; Νόμιζα ότι από παλιότερα είχε γίνει αυτό. 

Επίσης όσο αφορά το δειλινό της καριέρας του και η στροφή σε πίστες και μαγαζιά γλεντιού (που προσωπικά δεν έχω τίποτα μ' αυτά) να θυμίσουμε ότι η συνεργασία του με τον Θεοδωράκη συνεχίστηκε ακάθεκτη με σπουδαίους δίσκους "θαλασσινά φεγγάρια", "πολιτεία", "αρχιπέλαγος" κ.α.

Δεν ξέρω την αλήθεια, δεν παίρνω θέση. Αλλά επειδή λέγονται πολλά και αβίαστα, (ακόμα κι από έγκριτες εφημερίδες) κάνω κάποιες σκέψεις. Επίσης καλό θα ήταν να σκεφτεί κανείς την εποχή, την πίεση που δέχονταν όλοι κι όχι μόνο οι καλλιτέχνες.

(απορία: είναι δυνατό να είχε γράψει "το πρωτοπαλλήκαρο του Θεοδωράκη" ο ίδιος; Σαν σε τρίτο πρόσωπο...; Μερικές φράσεις παραείναι οφφ... Επίσης η φράση για τη Μελίνα τι σήμαινε; Ότι έχουμε τηνκαταλληλότερη μάνατζερ για μεγάλη καριέρα, πήγαινε βρέστην...; Ελπίζω να μην εννοούσε οτι την καινούρια μεγάλη καριέρα θα την έκανε τραγουδώντας στα γαλλικά...)

-----------------
με την πρώτη σταγόνα της βροχής, σκοτώθηκε το καλοκαίρι...

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : megaloserwtikos στις 16-11-2010 23:58 ]

Η πρώτη του εκτέλεση ''Υμνου''

έγινε στις 13 Ιουλίου 1967 στο κέντρο «Δειλινά»

απο τον Μπιθικώτση και τη Μοσχολιού.

και ακολούθησε η 21 Απριλίου του 1968, επέτειος ενος χρόνου απο το πραξικοπημα

στο Παναθηναικό στάδιο, την οποία αναφέρω στην αρχή της ανάρτηστης.

Ορίστε άλλη μια παραπομπή απο το ''Έθνος''

ΤΟ ΒΗΜΑ,Κυριακή 20 Απριλίου 1997

Το πολιτιστικό πρόσωπο της δικτατορίας

εγω μπερδευτηκα παντως.ειχα διαβασει καποτε οτι ο θεοδωρακης και ο σερ ειχαν γνωριστει στην εξορια.ποιοι τους ειχαν στειλει εξορια;

Το 1947 στη Μακρόνησο, λογω του εμφυλίου

-----------------
Και συ λοιπόν στέκεσαι έτσι βουβός με τόσες παραιτήσεις, απο φωνή, απο τροφή, απο άλογο, απο σπίτι, στέκεις απαίσια βουβός σαν πεθαμένος: Ελευθερία ανάπηρη πάλι σου τάζουν. Μιχάλης Κατσαρός https://www.youtube.com/user/japan88gr

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : Japan88gr στις 12-03-2012 23:41 ]

Η χούντα είχε ασκήσει πιέσεις σε πολλούς καλλιτέχνες, να συμμετάσχουν σε διάφορες φιέστες που διοργάνωνε. Μ' αυτό τον τρόπο ήλπιζε σε μια νομιμοποίηση του καθεστώτος από τον καλλιτεχνικό κόσμο. Δεν ξέρουμε τι απειλές δέχτηκε ο Μπιθικώτσης όχι μόνο για τον εαυτό του, αλλά και για την ίδια του την οικογένεια. Διότι έτσι λειτουργεί η χούντα, όταν κάποιος δεν παίρνει απο απειλές, χρησιμοποιεί τα αγαπημένα του πρόσωπα. Δεν έχουν όλοι τη λεβεντιά του Μίκη, που αψήφησε όλες αυτές τις απειλές κι υπέμεινε εξορίες και βασανισμούς. Τι θα έκαναν οι περισσότεροι απο εμάς σήμερα αν ένα ολοκληρωτικό καθεστώς χρησιμοποιώντας ως απειλή τα παιδιά μας, μας πίεζε να συμμετάσχουμε σε μια επετειακή εκδήλωση; Δεν δικαιολογώ τον Μπιθικώτση αλλά ούτε και μπορώ να τον στιγματίσω ως λακέ της χούντας.

-----------------
Η σωτηρία της ψυχής είναι πολύ μεγάλο πράγμα, σαν ταξιδάκι αναψυχής μ’ ένα κρυμμένο τραύμα.

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : yiannisyiannis στις 17-11-2010 15:29 ]

[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : yiannisyiannis στις 17-11-2010 15:31 ]

Και εγώ έχω πολλές απορίες , χωρίς να μου φαίνεται κάτι παράλογο αν όντως έγινε, γιατί δεν έχρισε κάποιος τον Μπιθικώτση κομμουνιστή, έστω αγωνιστή, η κάτι άλλο.

Όπως και τους άλλους καλλιτέχνες .αλλά  λογικά αυτό το γεγονός αν όντως έγινε θα μπορούσε να είχε υποκρυφθεί ; τουλάχιστον τα πρώτα χρόνια  μετά την πτώση της

Χούντας; χρόνια γίνεται προσπάθεια από κύκλους της τότε χούντας και σημερινών υποστηρικτών της να νομιμοποιήσουν την επταετία με διαφόρους τροπους.πρωσοπικα δεν πιστεύω τίποτα από αυτά  και χωρίς κάποιο ηχητικό ντοκουμέντο (που λογικά σίγουρα θα υπήρχε ,αποκλείεται η χούντα να μην

Ένα τέτοιο γεγονός το εκμεταλλευόταν σε ευρεία κλίμακα). Η επιστολή είναι σαφώς πλαστή και δεν αποτελεί στοιχειό για να αποδείξει το γεγονός.