Με ποια κριτήρια διαλέγει κάποιος κλίμακα ;

Καλησπέρα,

Η απορία μου ειναι αυτό που λέει ο τίτλος, δηλαδή όταν καποιος θέλει να γράψει μια μελωδία με τι κριτήριο διαλέγει κλίμακα; Οχι μόνο ματζόρε η μινόρε αλλα πχ αν θα είναι  ΝΤΟ, ΜΙ κλπ..

Οι απαντήσεις σας θα μου φανούν χρήσιμες  

δεν υπαρχει κριτηριο να γραψεις μια μελωδια....

δε σε καταλαβαινω καθολου..

ακους μια μελωδια στο κεφαλι σου...καθεσαι και την βγαζεις στο οργανο σου....τωρα το αν θα ειναι ματζορε η μινορε αυτο απο την μελωδια εξαρταται...

και η τονικοτητα εξαρταται απο την μελωδια ομως αυτο μπορει να αλλαξει για διαφορους λογους που αφορουν κυριως την μετεπειτα εξελιξη της συνθεσης....σε αυτο δηλαδη μπορουν να παιξουν τον ρολο τους διαφορα πραγματα...

ξεκινας λαθος....δεν διαλεγεις κλιμακα και λες "ωραια...τωρα θα γραψω μια μελωδια"...thats not the way it goes

η μελωδια ερχεται απο μονη της και εκεινη αποφασιζει σε τι κλιμακα θα την αποτυπωσεις σε νοτες!!σε αυτο που εσυ αποφασιζεις ειναι η αναπτυξη της αρχικης μελωδιας...

η αρχικη μελωδια ομως δεν ερχεται με την σωστη η λανθασμενη επιλογη μιας κλιμακας....κατσε και παιξε η μελετα μια κλιμακα ολη μερα...αν ειναι να "ακουσεις μια μελωδια"δεν θα την ακουσεις επειδη εκανες καλη επιλογη...θα την ακουσεις επειδη "ετσι"...επειδη σου ηρθε στο μυαλο...ειναι θεμα στιγμιαιας εμπνευσης....εμενα οι καλυτερες μελωδιες μου ερχονται οπως οδηγαω....μεχρι να φτασω σπιτι και επειδη απαιτειται να εισαι συγκεντρωμενος οταν οδηγας τις εχω ξεχασει!

Κατανοητά ολα αυτά.. Συμφωνώ σ αυτό που λές περι έμπνευσης.. Το σκέφτηκα με την εξής έννοια οτι δηλαδή πρέπει να προσαρμώσεις τη μελωδία σε κάποια κλίμακα και να μην ξεφύγεις απο τους κανόνες(μαλλον όχι πάντα). Ευχαριστώ για το χρόνο σου.

Βασικά όπως είπε ο inkve, αν την έχεις στο κεφάλι σου τη μελωδία, δε σε νοιάζει η κλίμακα. Αφου την γράψεις τότε θα ψάξεις τη θεωρία για να την εντάξεις κάπου (αν θες).

Αν δεν έχεις μελωδία στο κεφάλι σου και θες μια, τότε πιάνεις μια κλίμακα με τα "χρωματα" που σε εκφράζουν εκείνη την ώρα και αυτοσχεδιάζεις σε αυτή.  Νομίζω με αυτό τον τρόπο μπορεί να δουλέψει το "ωραία τωρα θα γράψω μια μελωδία".  (Βέβαια αν έχεις ανάδρομο ερμή πιθανότατα να μην βγάλεις κάτι που σου αρέσει.)

Αυτά ισχύουν όταν ξεκινάς απο το μηδεν και δεν παίζεις κλασσική μουσική. Αν η μελωδία γράφεται για συγκεκριμένο κομμάτι τότε πρέπει να προσαρμοστείς στους κανόνες του κομματιού.  Εγώ τουλάχιστον έτσι κάνω (και συνήθως έχω το κομμάτι και μετά βάζω τη μελωδία πάνω του).

Τώρα ένας επαγγελματίας που πρέπει να βγάλει μελωδίες δεν ξέρω αν περιμένει να τον βρει έμπνευση ή αν τη βρίσκει αυτός. 

Πάντως οι κανόνες είναι για να περιγράψουν κάτι και όχι για να το γεννήσουν κατε με.

Το τονικό ύψος ενός κομματιού παίζει μεγάλο ρόλο στην ποιότητα του.

Όλοι μας γενικά μιλώντας  καταλαβαίνουμε, ότι ένα κομμάτι δεν λειτουργεί από όλους τους τόνους το ίδιο –ειδικά στις συμφωνίες , φούγκες κλπ.

Βέβαια το πως συμπεριφέρεται το αυτί  μας σε σχέση με τις συχνότητες, είναι θέμα επιστημόνων και δεν το γνωρίζω.

Βέβαια σ' αυτό ,(που η πλειοψηφία του κόσμου εννοεί όταν λέει "τραγούδι" ,σε όλα τα είδη μουσικής,) η τονικότητα  πάει πάντα απ’ τον τόνο που βολεύει τον τραγουδιστή.

Αυτό που στην ουσία ζητάς spooky είναι πως γράφει (και συνεπώς επιλέγει) μουσική κάποιος ...

Υπάρχουν πολύ παραπάνω από ένας τρόποι ... ορίστε κάποιοι :

Άλλοτε πρώτα σκαρώνεις μουσικές φράσεις ... και ανάλογα με τις νότες των φράσεων (και το ύφος τους) τις ανάγεις σε κλίμακες (ακόρντα κλπ)

Άλλοτε, δουλεύοντας ήδη σε μια κλίμακα (κάνοντας ελεύθερες ασκήσεις πχ) σου "κάθεται" μια φράση στ' αυτί ... έτσι ξέρεις σε ποιά κλίμακα είσαι ...

Άλλοτε προσπαθώντας να μελοποιήσεις κάτι, σου βγαίνει μια ακολουθία νοτών που επίσης πρέπει να την ανάγεις στη σωστή ή τις σωστές κλίμακες ...

Για όλες τις περιπτώσεις όμως, εκτιμώ οτι χρειάζεσαι σαφείς γνώσες Αρμονίας ...

/Πέτροc

Η επιλογή της κλίμακας γίνεται αρχικά από την έκταση της φωνής του τραγουδιστή - τραγουδίστριας εάν το κομμάτι δεν είναι μόνο ορχηστρικό. Σε αυτή την περίπτωση καλό θα είναι να αποφύγεις την κίνηση της μελωδίας στα όρια της φωνής, εκτός και αν χρειάζεται να κάνεις κάποιο εφέ, ας πούμε ένα ξέσπασμα σε ένα ρεφραίν. Άφηνε τον τραγουδιστή 1 - 1 1/12 νότα πάνω απο τη πιο χαμηλή του ή κάτω απο τη ψηλότερη (1 τόνο - 1 ημιτόνιο ή διάστημα 3ης μικρό). Αισθάνεται ασφαλής έτσι. Εάν χρησιμοποιήσεις στην ενορχήστρωση έγχορδα ή πνευστά, απέφυγε τον πολύ οπλισμό (μέχρι 3-4 διέσεις ή υφέσεις εάν είναι δυνατόν). Τα πνευστά "βολεύονται" ιδιαίτερα όταν παίζουν με υφέσεις. Επίσης καλό θα έιναι να ανεβάσεις ή να κατεβάσεις μισή νότα (1 ημιτόνιο ή διάστημα δευτέρας μικρό) το κομμάτι για να αποφύγεις "δύσκολες κλίμακες"  στα όργανα.

Εάν το κομμάτι είναι ορχηστρικό, συμβουλέψου ένα βιβλίο ενορχήχτρωσης που εκεί θα βρεις την έκταση του κάθε οργάνου. Και παλι προσπάθησε να αποφύγεις να τα χρησιμοποιήσεις στα όρια τους, ειδικά εαν οι εκτελεστές δεν είναι επαγγελματίες.

Έχεις 15 κλίμακες στη διάθεση σου να επιλέξεις (στην ουσία 12) . Όποια κλίμακα και αν διαλέξεις ή ίδια μελωδία θα ακουστεί. Διάλεξε αυτή που ταιριάζει στη φωνή και κάνει ευκολότερη τη ζωή των μουσικών