* Συλλεκτικό cd στο «
Δίφωνο» με τη Φλέρυ Νταντωνάκη
Νεανική και απρόβλεπτη
«Πριν από τέσσερα χρόνια, δύο μέρες μετά τη δημοσίευση ενός άρθρου στην "Ε" για την ταινία μου "Φλέρυ-η τρελή του φεγγαριού", έλαβα ένα φάκελο που περιείχε σε κασέτα δύο τραγούδια ερμηνευμένα από τη Φλέρυ Νταντωνάκη. Τη "Μαντουβάλα" του Καζαντζίδη και το "Γιατί γλυκιά μου κλαις" του Καλδάρα! Στη θέση του αποστολέα υπήρχε η αναγραφή "Κώστας ο Ναυτικός" με ταχυδρομική σφραγίδα από τα Χανιά της Κρήτης». Τίποτα άλλο.
Ο παραλήπτης αυτού του μυστηριώδους φακέλου δεν είναι άλλος από τον Αντώνη Μποσκοΐτη, που πριν από λίγα χρόνια κέρδισε το 1ο βραβείο στο Φεστιβάλ Ταινιών Μικρού μήκους Δράμας (2002) και το Κρατικό Βραβείο Ποιότητας του υπουργείου Πολιτισμού με το ντοκιμαντέρ που έκανε για τη μεγάλη ερμηνεύτρια.
Αυτά τα δύο τραγούδια, τέσσερα από εκείνα που περιέχονται στον περίφημο δίσκο της Νταντωνάκη «Fleury, The Isles of Greece» -που κυκλοφόρησε επισήμως μόνο στην Αμερική το 1965- αλλά και τέσσερα ανέκδοτα περιέχονται σε ένα μοναδικό ηχητικό ντοκουμέντο στο «
Δίφωνο» που κυκλοφορεί.
Τιμώντας τη μνήμη της, καθώς συμπληρώθηκαν ήδη 8 χρόνια από το θάνατό της, το «
Δίφωνο» συγκέντρωσε σε ένα συλλεκτικό cd δέκα τραγούδια, με τον τίτλο «Φλέρυ Νταντωνάκη, Μια φωνή, ένας μύθος», το οποίο συμπληρώνεται από ένα πλούσιο ένθετο με την ιστορία της ηχογράφησης κάθε τραγουδιού καθώς και ένα τρίλεπτο τρέιλερ από την ταινία του Μποσκοΐτη, ο οποίος επιμελήθηκε συνολικά την έκδοση. Ο Σπύρος Σακκάς, η Δήμητρα Γαλάνη, ο Σωτήρης Μουσούρης, η Νένα Βενετσάνου καταθέτουν τις δικές τους μαρτυρίες για το καλλιτεχνικό μεγαλείο της, ως αναμνήσεις άλλοτε αποστασιοποιημένες και άλλοτε φορτισμένες με συναίσθημα, ενώ η Εύα Κοταμανίδου διαβάζει κείμενα της ερμηνεύτριας.
Σ' αυτές τις ηχογραφήσεις η Νταντωνάκη «βουτάει» σε τραγούδια των: Διονύση Σαββόπουλου, Luis Bonfa, Στέλιου Καζαντζίδη, Απόστολου Καλδάρα, Πάνου Γαβαλά, Γιώργου Χατζηνάσιου, Τάκη Μωράκη και Στράτου Ατταλίδη. Ερμηνείες νεανικές, παιχνιδιάρικες, άλλοτε τρεμάμενες και άλλοτε επιβλητικές, εξωστρεφείς και ακατέργαστες στις οποίες συχνά η φωνή της δεν είναι αναγνωρίσιμη. Πρόκειται άλλωστε για ερμηνείες που δεν έχουν στοιχειωθεί από την παρουσία του Μάνου Χατζιδάκι. Λίγο μετά η Φλέρυ Νταντωνάκη έγινε η Ιέρεια του Μεγάλου Ερωτικού.
«Δύο χρόνια ετοιμαζόταν η έκδοση ενός cd premium-αφιερώματος, αλλά πάντα σκάλωνε στα δικαιώματα και στις άδειες. Επρεπε να ξεπεραστεί ο σκόπελος της γραφειοκρατίας», εξηγεί ο Μποσκοΐτης. Η σχέση του ίδιου με τη «μοναχική αηδόνα», όπως συχνά τη χαρακτήριζαν, είναι μια σχέση θαυμασμού που αγγίζει τα όρια του μύθου.
«Οταν άκουσα τον κύκλο CNS πρώτη φορά και τη Φλέρυ να τραγουδάει, συγκλονίστηκα και ένιωσα ότι αυτή η φωνή με στιγμάτισε», εξομολογείται. Από τότε επιδόθηκε σ' ένα κυνήγι άρθρων, συνεντεύξεων και οτιδήποτε είχε σχέση με αυτή, δημιουργώντας σιγά σιγά ένα τεράστιο αρχείο.
Η ίδια ζούσε ακόμα, αλλά δεν τραγουδούσε, ήταν περιθωριοποιημένη και πάλευε με τους δαίμονες, τα «φαντάσματα» και τον εαυτό της. «Κατά καιρούς πέφτουνε στα χέρια μου διάφορες ηχογραφήσεις. Ολα αυτά τα χρόνια δεν έχω σταματήσει να λαμβάνω υλικό».
Ενα σπάνιο ηχητικό ντοκουμέντο μιας φωνής που, όπως είπε χαρακτηριστικά ο Αντώνης Μποσκοΐτης, «κολυμπούσε πάνω στις νότες». Η παράδοση, τα λαϊκά, το ροκ, το φολκ, οι ανατολίτικες μελωδίες όλα χώρεσαν στις ερμηνείες της, κάνοντας αυτά τα τραγούδια μικρά διαμάντια.
ΧΡΥΣΟΥΛΑ ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ
ενετ- 01/08/2006
)