Μάθημα Φυσαρμόνικας: Χιτζάζ & Μινορε Αρμονικό με Χρωματική Φυσαρμόνικα

Γράφει ο Σκιαθίτης Στέφανος (stefanos604)
127 άρθρα στο MusicHeaven

Κανόνας Μουσικής: Η Χιτζάζ (Hijaz) κλίμακα σχηματίζεται από την 5η της ανίστοιχης Αρμονικής Μινόρε.

Συμπέρασμα: Γνωρίζοντας να παίζουμε μελωδίες με τη φυσαρμόνικα σε μια κλίμακα Χιτζάζ ταυτόχρονα ξέρουμε να παίζουμε και μελωδίες στην αντίστοιχη Μινόρε Αρμονική και το αντίστροφο.

Για τη φυσαρμόνικα υπάρχουν βασικά δύο δρόμοι μινόρε [Minor Modes]:

1. Το Φυσικό Μινορε (Natural Minor) [ βλέπε το video: https://www.youtube.com/watch?v=Ci-kXRoBIsM ] στο οποίο παίζεται η πλειονότητα των Blues, Rock, Country, Latin… τραγουδιών και οι αντίστοιχες διατονικές φυσαρμόνικες Ναt Minor είναι σχεδιασμένες να παίζουν σε Cross Harp Position(2nd Position).

Ελληνική μελωδία που να παίζεται σε Nat Minor δεν έχω βρεί μέχρι στιγμής. Αν κάποιος ξέρει ας το αναφέρει.

Αρα μην αγοράσετε Νat Minor διατονική φυσαρμόνικα αν παίζετε μόνο ελληνικές μελωδίες. Για περισσότερες πληροφορίες βλέπε τα αντίστοιχα videos:

2. Το Αρμονικό Μινόρε (Harmonic Minor) στο οποίο παίζονται η πλειονότητα των Ανατολικο-Ευρωπαϊκών τραγουδιών καθώς και τραγούδια μινόρε από Ελλάδα, Ιταλία, μερικών Ασιατικών χωρών και Μέσης Ανατολής καθώς και Ρωσικών.

Οι αντίστοιχες για αυτά φυσαρμόνικες Harmonic Minor είναι σχεδιασμένες να παίζουν σε Straight Harp Position(1st Position) βλέπε τα ίδια ανωτέρω videos:

Όμως με αυτές τις διατονικές φυσαρμόνικες Αρμονικού Μινόρε (Harmonic Minor) δεν μπορούμε να παίξουμε ΠΛΗΡΩΣ μια μεγάλη γκάμα ελληνικών και μερικών ξένων τραγουδιών.

Όταν λέω ΠΛΗΡΩΣ εννοώ το εξής: Ας το δούμε όμως με ένα παράδειγμα:

Ας πάρουμε ένα τραγούδι σε Am αρμονικό.{Για αυτούς που παίζουν κιθάρα τα πλέον χρησιμοποιούμενα ακομπανιαμέντα είναι τα : Am – Dm – E7 – F και G }.

Σε δεκάδες όμως τραγούδια κυρίως του Μάνου Χατζιδάκι αλλά και άλλων Ελλήνων συνθετών (π.χ Οι Μοιραίοι, Μην τον ρωτάς τον ουρανό, Τ’ αστέρι του βοριά, Θα πιώ απόψε το φεγγάρι, Ηρθα κι απόψε στα σκαλοπάτια σου – Εσένα που σε ξέρω τόσο λίγο – ίσως φταίνε τα φεγγάρια) όταν αυτά τα παίζουμε με διατονική Αρμονική Am φυσαρμόνικα συνοδευόμενη με κιθάρα θα διαπιστώσουμε ότι στα σημεία που το ακομπανιαμέντο κιθάρας αντιστοιχεί στο ακόρντο G η φυσαρμόνικα δεν ανταποκρίνεται. Δηλαδή εκεί η φυσαρμόνικα πρέπει να κάνει παύση (αλλιώς θα ακούγεται παραφωνία) και να ξανα-ξεκινάμε σε άλλη αλλαγή ακομπανιαμέντου.

Ο δρόμος επομένως για να έχουμε στη γκάμα μας και τραγούδια όπως τα παραπάνω είναι η αγορά Χρωματικής Φυσαρμόνικας [βλέπε video: https://www.youtube.com/watch?v=NKoYpz34pq4 ] Σε ποιο όμως κλειδί;

Οι εταιρείες παράγουν Χρωματικές σε όλα τα κλειδιά.

Γιατί όμως αφού μπορούμε να παίξουμε σ’ όλους τους γνωστούς δρόμους ανατολικούς και δυτικούς { Ματζόρε, Μινόρε αρμονικό, μινόρε φυσικό, χιτζαζ, Χιττζιασκάρ, Νιαβέντ, Χουζάμ, , ουσάκ, Σαμπάχ, Ράστ, Ionian, Dorian, Phrygian …….} και μάλιστα σε οποιοδήποτε κλειδί με μια και μόνο χρωματική, παράγονται χρωματικές όλων των κλειδιών;

Απλά διότι με μόνο μια χρωματική χρειάζεται τρομερός αγώνας για εκμάθηση και προκεχωριμένες τεχνικές για να μάθουμε τις κλίμακες. Ελάχιστοι είναι αυτοί που παίζουν τα πάντα με μια και μόνο χρωματική.

Επομένως, και επειδή είναι πανάκριβες (άνω των 150 Ευρώ για αυτές με βαλβίδες) πρέπει να διαλέξουμε τουλάχιστον δύο:

Κατά τη γνώμη μου {βλέποντας προσεκτικά το ανωτέρω σχεδιάγραμμα Αρμονικών – Χιτζάζ και τους παρακάτω τίτλους ρεμπέτικων : Η γάτα, Η παλτουδιά, Η νυχτερίδα, Ο πασατέμπος, Το χρήμα δεν το λογαριάζω, Μικρός αρραβωνιάστηκα, Δημητρούλα μου, Ανοιξε –άνοιξε, Βάλτε μου δυό καναβουριές, Στρώσε μου να κοιμηθώ, Παραπονιάρικο, Της βροχής οι στάλες, Νύχτωσε χωρίς φεγγάρι, Ζαϊρα, Μισιρλού, Στη μαγεμένη Αραπιά, Η άταχτη, Για την απονιά σου, Ξημερώνει και βραδιάζει και δεκάδες άλλα που στο σύνολό τους αρχίζουν από C ή D για ανδρικές και G ή Α για γυναικείες φωνές} θα πρότεινα:

1. Μία σε κλειδί του C ώστε να παίζουμε τα Χιτζάζ σε κλειδί του C αλλά και σε Fm Αρμονικό τα ανωτέρω αναφερθέντα τραγούδια των ελλήνων συνθετών που δεν μπορούν να παιχτούν ΠΛΗΡΩΣ από διατονική αρμονική φυσαρμόνικα

2. Μία σε κλειδί του Α ώστε να παίζουμε τα Χιτζάζ σε κλειδί του Α αλλά και σε Dm Αρμονικό τα ανωτέρω αναφερθέντα τραγούδια των ελλήνων συνθετών που δεν μπορούν να παιχτούν ΠΛΗΡΩΣ από διατονική αρμονική φυσαρμόνικα.

3. Εγώ προς το παρόν, για εκπαίδευση, έχω αγοράσει την χωρίς βαλβίδες χρωματική SEYDEL-10 C και έχω παραγγείλει, αφού δεν υπάρχουν στην Ελλάδα, μια valved HERING-12 A

Στο άμεσο μέλλον θα ανεβάσω στο https://www.youtube.com/user/STEFANOS604?feature=mhum μάθημα μετάβασης από χιτζάζ σε μινόρε αρμονικό και αντίστροφα.

Στέφανος