Μπορούμε να παίξουμε Μότσαρτ με Δημοτικό κλαρίνο;

Γράφει ο Σκιαθίτης Στέφανος (stefanos604)
127 άρθρα στο MusicHeaven

Ας κάνουμε μια ανασκόπηση και ας ξεκινήσουμε από το Chalumeau, ετυμολογούμενο από την ελληνική λέξη «κάλαμος».

Το Chalumeau μοιάζει πολύ με τη φλογέρα στην οποία σταδιακά προστέθηκαν μια σειρά κλειδιών και επιστόμιο σαν του κλαρίνου.

Δηλαδή αντί να φυσάς απευθείας στην οπή του επιστόμιου της φλογέρας, ο παίκτης chalumeau φυσά μέσα από καλαμάκι του οποίου οι δονήσεις πρόσθεσαν καλύτερη ποιότητα ήχου.

Μερικοί χρησιμοποιούσαν στο chalumeau ένα μόνο καλαμάκι, ενώ άλλοι χρησιμοποιούσαν διπλό (Oboe, Ζουρνάς..).

Αλλά παρόλο που το chalumeau είχε υπέροχο ήχο, είχε μόνο μια οκτάβα και κάτι και δεν μπορούσε να παίξει χρωματική κλίμακα.

Σήμερα chalumeau ονομάζεται και η περιοχή του κλαρίνου, μόνο με τις οπές, χωρίς αυτές με τα κλειδιά.

Μετά το chalumeau εξελίχθηκε σε σύστημα Albert/German.

 Το σύστημα Albert εξακολουθεί να χρησιμοποιείται, κυρίως από κλαριντζήδες που ερμηνεύουν Λευκορωσική, Ρωσική, Ουκρανική, Ελληνική, Τουρκική, Βαλκανική… λαϊκή μουσική. Συχνά αυτοί οι μουσικοί προτιμούν το σύστημα Albert λόγω της ευκολίας χρωματισμού στις νότες από τις οπές χωρίς κλειδί.

Έκτοτε ξεκίνησε βελτίωση μέχρι που φθάσαμε στα σημερινά 2 συστήματα.

 Τα Oehler (German system) και Boehm (French system) είναι πλέον τα πιο κοινά συστήματα.

Οι Έλληνες τα Oehler τα λένε κλαρίνα (Δημοτικά ή Γερμανικά) και τον παίχτη «κλαριντζή» και τα Boehm τα λένε κλαρινέτα και τον παίχτη «κλαρινετίστα».

Ενώ κάποιοι υποστηρίζουν πως οι ήχοι, των 2 αυτών συστημάτων που επικράτησαν μέχρι σήμερα, είναι σχεδόν δυσδιάκριτοι, άλλοι επιμένουν ότι παράγουν διαφορετικούς ήχους και προτιμούν το ένα από το άλλο.

Φυσικά παίζεις κλασσική μουσική όχι όμως με κλαρίνο σαν το δικό μου, των 200 ευρώ (Κινέζικο από εβονίτη) αλλά με κλαρίνο ξύλινο (από ξύλο Grenadilla) που πληροί τις υψηλότερες απαιτήσεις των επαγγελματιών μουσικών, δηλαδή να έχει εξαιρετικές ακουστικές και τεχνικές ιδιότητες που να επιτρέπουν στον σολίστα να εκφράσει την ατομική του μουσική εμπειρία.

Βέβαια είναι πανάκριβα, όπως αυτά που εικονίζονται στη φωτογραφία του παρακάτω 1ου βίντεο. Δείτε τιμή και χαρακτηριστικά, πχ εδώ.

Τις διαφορές των 2 συστημάτων τις έχω περιγράψει λεπτομερώς στο άρθρο: https://www.musicheaven.gr/html/modules.php?name=News&file=article&id=4816

Το Oehler είναι κοινό στη Γερμανία, Αυστρία, Ελλάδα, Τουρκία…

Εξακολουθεί επίσης να χρησιμοποιείται από τη Φιλαρμονική Ορχήστρα του Βερολίνου και τη Φιλαρμονική Ορχήστρα της Βιέννης και για Balkan folk music. Αυτές οι ορχήστρες δίνουν μεγάλη αξία στον παραδοσιακό ήχο του Oehler.

Το σύστημα Boehm χρησιμοποιείται περισσότερο στα κλαρινέτα στη Βόρεια Αμερική και την υπόλοιπη Δυτική Ευρώπη.

Το ερώτημα που προκύπτει είναι:

Μπορώ να μεταβώ σε σύστημα Boehm από σύστημα Oehler ή το αντίστροφο;

Ναι μπορείτε, αλλά απαιτεί σημαντική εκπαίδευση και εξάσκηση, λόγω κάποιων διαφορετικών δακτυλοθεσιών.

Γι’ αυτό, πρέπει απ’ την αρχή της εκμάθησης να επιλέξετε το ένα ή το άλλο σύστημα.

Τα ανωτέρω δείτε τα στο βίντεο μου με την αντίστοιχη μουσική.

https://www.youtube.com/watch?v=6d-IGMTdY20

Για τα 2 συστήματα που επικρατούν σήμερα αναφέρθηκα αναλυτικά στο βίντεο: https://www.youtube.com/watch?v=kNnhPq2ArF4