ΡΟΤΖΕΡ ΓΟΥΟΤΕΡΣ
Μια βόλτα στο φεγγάρι
Του ΝΙΚΟΥ ΠΕΤΡΟΥΛΑΚΗ
Φαίνεται πως η επανασύνδεση των Πινκ Φλόιντ πέρυσι τον Ιούνιο στο Live 8 κάθε άλλο παρά σήμανε το τέλος της βεντέτας ανάμεσα στον Ντέιβιντ Γκίλμορ και τον Ρότζερ Γουότερς. Διότι πώς αλλιώς εξηγείται το γεγονός ότι αυτή την εποχή το συγκρότημα περιοδεύει ανά την υφήλιο... κατά δυάδες;
Από τη μια ο Γκίλμορ, διαφημιζόμενος ως «η φωνή και η
κιθάρα των Πινκ Φλόιντ» και επικουρούμενος από τον οργανίστα Ρικ Ράιτ, παρουσιάζει στις κατά τόπους ζωντανές εμφανίσεις του μια σειρά από δημοφιλή δείγματα του καταλόγου του συγκροτήματος πλαισιωμένα με τραγούδια από το ολοκαίνουριο πόνημά του «On an island». Και από την άλλη ο Γουότερς, υπερθεματίζοντας ως «η δημιουργική ιδιοφυΐα των Πινκ Φλόιντ» και εξασφαλίζοντας τη συνδρομή του ντραμίστα Νικ Μέισον, αποδίδει επί σκηνής ολόκληρο το περίφημο «The dark side of the Moon» διανθισμένο με αποσπάσματα από την προσωπική του καριέρα. Αυτό θα κάνει και στο Τέρα Βάιμπ της Μαλακάσας την Κυριακή 18 Ιουνίου, με το φεγγάρι να βρίσκεται -σημαδιακά;- στο τελευταίο του τέταρτο!
Αυτή η ροκ «Σονάτα του Σεληνόφωτος» όμως αποτελείται από κάποια «καλά κρυμμένα μυστικά και ντοκουμέντα». Δοθείσης της ευκαιρίας, ας τα... «ασβεστώσουμε με φεγγαρόφωτο» λοιπόν, όπως έγραφε και ο
Γιάννης Ρίτσος στο εν λόγω αριστούργημά του πριν από μισόν αιώνα.
Οι συνθήκες που προβίβασαν τους Πινκ Φλόιντ από μπροστάρηδες του λονδρέζικου αντεργκράουντ σε πρωτοκλασάτες φίρμες της παγκόσμιας ροκ ελίτ διαμορφώθηκαν σε περιβάλλον υπερσύγχρονης τεχνολογίας και υψηλής πιστότητας, για τα δεδομένα των αρχών της δεκαετίας του '70 φυσικά. Χειριστής της κονσόλας στο στούντιο της Αμπεϊ Ρόουντ ήταν ο πρωτόβγαλτος πλην εφευρετικός Αλαν Πάρσονς. Και τοποτηρητής της εύθραυστης ισορροπίας ανάμεσα στον Γουότερς (που είχε ήδη αυτοανακηρυχθεί πνευματικός καθοδηγητής της μπάντας) και στον Γκίλμορ (που όρθωνε το δεξιοτεχνικό του ανάστημα) ορίστηκε ο πολυμήχανος Κρις Τόμας, που είχε ήδη δει τα χειρότερα με τα Σκαθάρια κατά τη διάρκεια της ηχογράφησης του «Λευκού άλμπουμ». Με τη βοήθειά τους η υπόθεση «The dark side of the Moon» διευθετήθηκε μέσα σε μισό χρόνο και κάτι, από τον Ιούνιο του '72 μέχρι τον Ιανουάριο του '73.
Περισσότερο μια αλληλουχία θεμάτων που πραγματεύονταν τις αβάσταχτες πιέσεις της καθημερινότητας και την παράνοια που μπορούν να προκαλέσουν, παρά μια σειρά από συμβατικά τραγούδια, το άλμπουμ ήταν γεμάτο από αριστοτεχνικά δομημένα ηχητικά εφέ (το παραλήρημα της ταμειακής μηχανής στο «Money», ο οργασμός των ρολογιών στο «Time») και εντυπωσιακά φωνητικά ακροβατικά που διεκπεραίωσαν στο μεν «The great gig in the sky» η παντελώς άγνωστη λευκή Κλερ Τόρι έναντι ευτελούς ποσού, στα δε υπόλοιπα ένα κουαρτέτο με πρωθιέρεια την ιδιαίτερα δημοφιλή κάποτε στους μοντ κύκλους Αφροαμερικανίδα Ντόρις Τρόι.
Συνέβαλαν κι αυτές ώστε ο ήχος ν' ακούγεται σαν την ενσάρκωση του πιο τρελού ονείρου ενός χαϊφιντελίστα. Στο κατάμαυρο εξώφυλλο του άλμπουμ, πρωτοποριακή σύλληψη των κοφτερών μυαλών της γραφιστικής κολεκτίβας Hipgnosis, κυριαρχούσε η ανάλυση μιας ακτίνας φωτός -με το έβδομο χρώμα, το βαθύ μπλε, να λάμπει διά της απουσίας του. Στο εσωτερικό του διπλού φακέλου οι στίχοι, η πράσινη φωτεινή γραμμή μεταλλαγμένη σε καρδιογράφημα και μπόνους δύο αυτοκόλλητα σε μέγεθος καρτ ποστάλ και δύο, διπλωμένες στα τέσσερα, αφίσες- η μία με φωτογραφίες του συγκροτήματος εν δράσει και η άλλη με τις πυραμίδες της Αιγύπτου φωτογραφημένες με νυχτερινό φως και διάφορα φίλτρα.
Αν και το άλμπουμ των Πινκ Φλόιντ φάνηκε εντελώς πρωτότυπο και τολμηρό την εποχή εκείνη, στην πραγματικότητα μερικά κομμάτια του είχαν ξανακουστεί με τον έναν ή τον άλλον τρόπο. Μια διαφορετική εκδοχή του «Breathe» είχε εμφανιστεί αρχικά στο σάουντρακ του ντοκιμαντέρ «The body» (1970), που είχε ηχογραφήσει ο Γουότερς και τα τρία υπόλοιπα μέλη του συγκροτήματος, δίχως όμως να αναφέρονται, με τον πειραματικό συνθέτη Ρον Γκίζιν. Επίσης ένα ακόμα τραγούδι από το ίδιο σάουντρακ, το «Give birth to a smile», αποτέλεσε τον «οδηγό» για το «Eclipse». Για ένα άλλο σάουντρακ, της ταινίας «Zabriski Point» (1970) του Μικελάντζελο Αντονιόνι, ηχογραφήθηκε μια πρώιμη άποψη του «Us and them», αλλά δεν έφτασε τότε μέχρι το τελικό μοντάζ. Το κομμάτι «The great gig in the sky» αποτελεί την τελειοποιημένη μορφή του «The mortality sequence», γνωστού και ως «Religious theme». Επρόκειτο για ένα τρικ στις συναυλίες του συγκροτήματος, όπου ένα κατανυκτικό θέμα του Ράιτ στα πλήκτρα «έντυνε» προηχογραφημένες απαγγελίες αποσπασμάτων από τη Βίβλο.
Τα βασικά μέρη του «Brain damage» γράφτηκαν κατά τη διάρκεια των ηχογραφήσεων του άλμπουμ «Meddle» (1971). Εμπνευσμένο μάλιστα από τη διανοητική κατάσταση του Σιντ Μπάρετ (του πάλαι ποτέ ιδρυτή του συγκροτήματος, που από τις αρχές της δεκαετίας του '70 είχε ήδη «ξεφύγει»), είχε τους λίαν εύστοχους «τίτλους εργασίας» «The lunatic song» και... «The dark side of the Moon». Ετσι ακριβώς μάλιστα σκόπευε το συγκρότημα να βαφτίσει και το, όγδοο κατά σειρά, άλμπουμ του. Το 1971 όμως οι Μέντισιν Χεντ, ένα ιδιόρρυθμο βρετανικό φολκ-ροκ ντουέτο, είχε τη φαεινή ιδέα να κυκλοφορήσει το τρίτο του άλμπουμ με τον ίδιο τίτλο. Τότε οι Πινκ Φλόιντ υιοθέτησαν τον τίτλο «Eclipse», εμπνευσμένοι προφανώς από το ομώνυμο αριστούργημα που είχε παρουσιάσει ο Αντονιόνι το '62. Καθώς όμως το άλμπουμ των Μέντισιν Χεντ πέρασε απαρατήρητο, επέστρεψαν στην αρχική επιλογή τους.
Εδώ και κάμποσα χρόνια κυκλοφορεί ο μύθος ότι το άλμπουμ «The dark side of the Moon» λειτουργεί ως σάουντρακ στο κλασικό τεκνικολόρ παραμύθι του Βίκτορ Φλέμινγκ «Ο μάγος του Οζ» (1939).
Υποτίθεται, λοιπόν, ότι, αν ξεκινήσει κανείς το άλμπουμ τη στιγμή που το λιοντάρι της MGM βρυχάται για τρίτη φορά στην οθόνη, τότε υπάρχει απόλυτη ταύτιση της εικόνας του dvd με τον ήχο του cd. Σε σκηνές, όπως π.χ. όταν το Σκιάχτρο χορεύει, ακούγεται η φράση «Got to keep the loonies on the path» («πρέπει να κρατήσουμε τους μουρλούς υπό έλεγχο») από το τραγούδι «Brain damage». Οταν πάλι η Ντόροθι ακουμπά το αφτί της στο στήθος του Τενεκεδένιου, αντηχεί μια καρδιά που χτυπάει ρυθμικά. Πώς γίνεται όμως ένα άλμπουμ που μετά βίας ξεπερνάει τα 42 λεπτά να επενδύσει καρέ-καρέ μια ταινία που διαρκεί μία ώρα και 45 λεπτά είναι κάτι που μάλλον δεν εξηγείται και τόσο εύκολα!
Αντίθετα, μία δεδηλωμένη επιρροή είναι η εξής: ο στίχος «Hanging on in quiet desperation is the english way» στο «Time» είναι μία παραλλαγή της φράσης «The mass of men lead lives of quiet desperation» από τη νουβέλα «Walden» (1854) του αμερικανού ποιητή και γκουρού της μη βίας Χένρι Ντέιβιντ Θόρο. Στο βασίλειο των απόκρυφων επιστημών η φράση «η σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού», η πλευρά δηλαδή που δεν είναι ορατή από τη Γη, παραπέμπει στο υποσυνείδητο. Στις τελευταίες στροφές του δίσκου ακούγεται η φράση: «Δεν υπάρχει σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού· στην πραγματικότητα είναι ολόκληρο βυθισμένο στο σκοτάδι».
Το άλμπουμ κυκλοφόρησε πρώτα στις ΗΠΑ στις 10 Μαρτίου του 1973. Ανέβηκε στην κορυφή του
Billboard, αλλά άντεξε εκεί μία και μόνο εβδομάδα: το έριξε ο Ελβις Πρίσλεϊ στέλνοντας τα χαιρετίσματά του από την εξωτική Χαβάη! («Aloha from Hawaii»). Στη συνέχεια όμως παρέμεινε στους αμερικάνικους καταλόγους επιτυχιών επί... 741 εβδομάδες! Ενα ρεκόρ που δεν πρόκειται να καταρριφθεί ποτέ, καθώς οι κανονισμοί του εν λόγω τσαρτ δεν επιτρέπουν πλέον την παραμονή ενός άλμπουμ μετά το πέρας της δεκαετίας...
Στις 23 Μαρτίου του 1973 κυκλοφόρησε και στη Βρετανία. Οσο απίστευτο κι αν ακούγεται όμως, τόσο το «Billion dollar babies» του Αλις Κούπερ όσο και το «Houses of the Holy» των Λεντ Ζέπελιν του επέτρεψαν να φτάσει μόνο στο νούμερο δύο. Γεγονός όμως που δεν το εμπόδισε να πετύχει και εκεί ένα σερί... 301 εβδομάδων! Από τότε μέχρι σήμερα το άλμπουμ «The dark side of the Moon», που σημειωτέον επελέγη ως το πρώτο cd που θα τύπωνε η ΕΜΙ στη μετά το βινύλιο εποχή, έχει καταναλωθεί σε περισσότερα από 35 εκατ. αντιτύπων, εκ των οποίων οι διακόσιες πενήντα χιλιάδες περίπου εντός των ορίων της ελληνικής επικράτειας!
Το άλμπουμ αποδόθηκε ολόκληρο επί σκηνής, και από τους τέσσερις Πινκ Φλόιντ, περίπου 400 φορές - με τελευταία αυτήν στο φεστιβάλ του Νέμπγουορθ το '75. Τον Σεπτέμβριο του 1983 κυκλοφόρησε στη Βρετανία ένα σινγκλ και ένα άλμπουμ με τίτλο «The dark side of the Sun». Αμφότερα περιείχαν μουσική που είχε γράψει ο
Σταύρος Ξαρχάκος για λογαριασμό του BBC!
πηγη enet.gr
Μα Αγέρα και εδώ για αυτό έρχεται νομίζω.... 
δεν υπάρχει περίπτωση να μην είμαι εκείνη τη βραδιά στο Terra Vibe... και νεκρός θα πάω (που λέει ο λόγος)... χε, χε,... πάντως ενδέχεται να ανακοινωθούν κι άλλα όνοματα μέχρι το καλοκαίρι...
