Ο μύθος του Μπομπ Ντίλαν επανέρχεται στο προσκήνιο
Ο 65χρονος καλλιτέχνης πυροδοτεί νέα μανία στις ΗΠΑ με ταινία, μιούζικαλ, ραδιοφωνική εκπομπή και άλμπουμ.
Και ο Μπομπ Ντίλαν συνεχίζει απτόητος. Ενα μήνα μετά τα 65α γενέθλιά του, που τα γιόρτασε στις 24 Μαΐου, και ενώ έκανε ήδη το ντεμπούτο του ως ραδιοφωνικός παραγωγός στο ΧΜ Satelite Radio, ανακοίνωσε ότι σύντομα θα κυκλοφορήσει το καινούργιο του άλμπουμ. Είναι το 44ο στη σειρά και το πρώτο μετά πέντε χρόνια. Ο τίτλος του είναι Modern Times – «Μοντέρνοι καιροί», όπως η ταινία του Τσάπλιν του 1936. Προβλέπεται να κυκλοφορήσει στις 29 Αυγούστου και περιέχει 10 νέα τραγούδια, ανάμεσά τους τα «When the Deal Goes Down», «Thunder on the Mountain», «Spirit on the Water», «Workingman’s Blues».
«Οπου και να γυρίσεις βλέπεις τ’ όνομά του», έγραψε ένας κριτικός. «Φαίνεται σαν να έχουμε γυρίσει πίσω 40 χρόνια, όταν ο νεαρός τροβαδούρος από τη Μινεσότα έγινε αναπάντεχα ο προφήτης μιας ολόκληρης γενιάς». Εκείνη η γενιά, που σήμερα κατέχει ηγετικές θέσεις παντού, από το Χόλιγουντ ώς το Μπρόντγουεϊ και από τις εκδόσεις ώς τον διαφημιστικό χώρο, αποφάσισε, όπως φαίνεται, να ξαναφέρει στο προσκήνιο τον μύθο της, που αποτελεί πλέον μια κλασική, σχεδόν παραδοσιακή αξία του αμερικανικού «μέινστριμ».
Γι’ αυτό και κανένας δεν εκπλήσσεται που το είδωλο της αντικουλτούρας των σίξτις έχει γίνει σήμερα θέμα εγκυκλοπαιδικών βιβλίων, όπως τα «
Bob Dylan: The Essential Interviews» και «The
Bob Dylan Encyclopedia», πολυτελείς εκδόσεις που η τιμή τους και μόνο δείχνει ότι απευθύνονται σε ένα εύπορο, αστικό κοινό. Και ούτε φαίνεται παράξενο που, μετά το ντοκιμαντέρ του Μάρτιν Σκορσέζε «No Direction Home», το Χόλιγουντ έδωσε το «πράσινο φως» σ’ ένα σκηνοθέτη όπως ο Τοντ Χάινς (Velvet Goldmine, «Ο παράδεισος είναι μακριά») να γυρίσει μια ταινία για τη ζωή του Μπομπ Ντίλαν, τον οποίο θα ερμηνεύσουν όχι ένας ούτε δύο, αλλά επτά ηθοποιοί. Ανάμεσά τους, ο Ρίτσαρντ Γκιρ, ο Χιθ Λέτζερ, αλλά και η Κέιτ Μπλάνσετ!
Και διαφήμιση
Η συμμετοχή του σε διαφημιστικά σποτ για τη φίρμα γυναικείων εσωρούχων Victoria’s Secret και η συμφωνία του να «πουλήσει» μουσική του στη γιγαντιαία αλυσίδα καφέ Starbucks, ξεσήκωσε πανδαιμόνιο επικρίσεων από εκείνους που μένουν προσκολλημένοι στην παλιά, ανατρεπτική εικόνα του. Ο Ντίλαν, πάντως, δεν λαμβάνει υπόψη τις κριτικές και εξακολουθεί να κάνει τα δικά του. Σνομπάρισε την αφιερωμένη σ’ αυτόν έκθεση που περιοδεύει σε διάφορες πόλεις της Αμερικής, διοργανωμένη από το Rock and Roll Hall of Fame, και προτίμησε να εγκαινιάσει μια νέα καριέρα ραδιοφωνικού ντιτζέι, παρουσιάζοντας μια εβδομαδιαία εκπομπή με τραγούδια της επιλογής του.
Χωρίς να διακόψει την παγκόσμια τουρνέ του (η εκπομπή είναι μαγνητοφωνημένη), επιλέγει κάθε εβδομάδα ένα σύνολο τραγουδιών που ταιριάζουν με ένα θέμα που έχει διαλέξει, όπως η Ημέρα της Μητέρας, το ουίσκι, τα αυτοκίνητα, ο χορός ή το κλίμα. Σε αυτή την τελευταία, ακούστηκαν τραγούδια όπως το «The Wind Cries Mary» από τον Τζίμι Χέντριξ, «Come Rain or Come Shine» (Τζούντι Γκάρλαντ), «Summer Wind» (Φρανκ Σινάτρα), «Α Place in the Sun» (Στίβι Γουόντερ), «Stormy Weather» (Spaniels). Ανάμεσα στα τραγούδια ακούγεται, αναγνωρίσιμη, η φωνή του σε μερικά σύντομα σχόλια. «Φαίνεται σαν να το έκανε αυτό από χρόνια», είπε ο Γκρέιλ Μάρκους, κριτικός της ροκ και ειδικός στον Ντίλαν. «Ισως αυτό να γινόταν πράγματι, μέσα στο μυαλό του».
Το τσίρκο
Το αμερικανικό θέατρο δεν έχει μείνει έξω από το κλίμα της «ντιλαν–μανίας». Το φθινόπωρο, το έργο «The Times They Are–A– Changing» θα κάνει την πρεμιέρα του στο Μπρόντγουεϊ, αφού παρουσιάστηκε με επιτυχία στο Old Globe Theatre του Σαν Ντιέγκο τον περασμένο Φεβρουάριο. Γραμμένο και σκηνοθετημένο από τη μεγάλη κυρία του αμερικανικού θεάτρου, την Τουίλα Θαρπ, είναι ένα μιούζικαλ 90 λεπτών, όπου παίρνουν μέρος τρεις ηθοποιοί–τραγουδιστές και επτά χορευτές–ακροβάτες. Διατρέχει ολόκληρη τη μουσική καριέρα του Ντίλαν με άξονα 30 από τα πιο θρυλικά τραγούδια του, που παρουσιάζονται στην ορίτζιναλ εκδοχή τους, προτού δηλαδή ο Ντίλαν κάνει την αμφιλεγόμενη «ηλεκτρική» στροφή του.
Εχοντας τιμηθεί με βραβείο Τόνι για το έργο «Movin’ Out», εμπνευσμένο από τη μουσική καριέρα του Μπίλι Τζόελ, η Τουίλα Θαρπ έχει τοποθετήσει την ιστορία του νέου μιούζικαλ σε ένα παρηκμασμένο τσίρκο, που έχει στηθεί δίπλα σε μια λεωφόρο – μεταφορά για τη διαδρομή της ζωής. Το διευθύνει ο Κάπτεν Αραμπ (πρόσωπο από το «115th Dream» του Ντίλαν), ένας σαδιστής μέθυσος με ξύλινο πόδι, όπως ο καπετάνιος Αχαμπ του «Μόμπι Ντικ». Μέσα σ’ ένα σκηνικό από πολύχρωμα τεντωμένα σχοινιά, ακροβατικές αιώρες, τραμπολίνα και φωσφορίζουσες στήλες νέον, εκτυλίσσεται μια δραματική σύγκρουση γενεών, ανάμεσα στον τυραννικό Αραμπ, που τον ερμηνεύει ο Τομ Σέσμα, και τον καταπιεσμένο γιο του, Κογιότ (Μάικλ Αρντεν). Ο Κογιότ θα ήθελε να φύγει και να εγκαταλείψει το τσίρκο, αλλά μένει γιατί είναι ερωτευμένος με τη θηριοδαμάστρια Κλίο (Τζεν Κολέλα). Τα πράγματα περιπλέκονται ακόμα περισσότερο, καθώς ο Κάπτεν Αραμπ θέλει την Κλίο για τον εαυτό του.
Στο μιούζικαλ, που εξασφάλισε την επίσημη έγκριση του Ντίλαν, η Τουίλα Θαρπ διασκευάζει το κλασικό κομμάτι «Masters of War», αναδεικνύοντάς το σε αυτό που ένας κριτικός χαρακτήρισε «η πιο σπαραχτική έκκληση ενάντια στον πόλεμο». Η μόνη αρνητική φωνή –μέσα στη χορωδία των επαίνων– ήρθε από τους «Λος Αντζελες Τάιμς». Η εφημερίδα χαρακτήρισε την παράσταση «ένα σούπερ εμπορικό σόου, στημένο για να αναγκάσει τους babyboomers (τη γενιά των σημερινών πενηντάρηδων και εξηντάρηδων) να ξοδέψουν ένα σωρό λεφτά για να έχουν την ψευδαίσθηση ότι ξαναζούν τις ένδοξες μέρες της νιότης τους, που πέρασαν ανεπιστρεπτί».
ΠΗΓΗ: Καθημερινή, 25/6/06