ελληνική μουσική
    866 online   ·  210.851 μέλη

    Οι επιδράσεις της μουσικής στον άνθρωπο

    melody-music
    21.03.2007, 10:19
    Βρήκα αυτό το ενδιαφέρον αρθρο για τη μουσική και τις επιδράσεις της στον ανθρωπινο εγκέφαλο και θέλησα να το μοιραστώ μαζί σας γιατί όλους μας εδώ λίγο ή πολύ μας ‘‘πιάνει’’ σας το παραθέτω ολόκληρο να το διαβάσετε και εσείς και αν έχετε κάτι αντίστοιχο πείτε μας που να το βρούμε... επίσης περιμένω σχόλια....

    Από τη Βασιλική Τζουράκη

    Ο σοφός Πλάτων είχε πει ότι η μουσική είναι η ψυχή του σύμπαντος και δίνει φτερά στο νου. Πολλούς αιώνες αργότερα το δεύτερο έμελλε να επιβεβαιωθεί με πολλούς τρόπους, καθώς η επιστήμη έχει ερευνήσει την επίδραση της μουσικής όχι μόνο στην ανθρώπινη διάθεση, αλλά και στη διεύρυνση των νοητικών δυνατοτήτων. Πρόσφατα μια έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήμιο ΜακΜάστερ του Καναδά παρακολούθησε επί ένα χρόνο την ανάπτυξη του εγκεφάλου σε παιδάκια 4-6 ετών, με τη χρήση μαγνητοεγκεφαλογραφημάτων. Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της έρευνας, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό νευρολογίας «Brain» του Πανεπιστημίου της Οξφόρδης, τα παιδιά που έπαιρναν μαθήματα μουσικής σε αυτό το διάστημα έστω και μαθαίνοντας να παίζουν απλά κομματάκια εμφάνισαν σημαντικότερη εξέλιξη στα νοητικά συστήματα της προσοχής τους. Αυτό συνεπάγεται τη δυνατότητα να συγκεντρώνονται καλύτερα σε οτιδήποτε έχει σχέση με μάθηση αλλά και στις καθημερινές δραστηριότητές τους.



    Σούπερ παιδιά
    Η βελτίωση της αυτοσυγκέντρωσης είχε επιβεβαιωθεί μαζί με πολλά άλλα σε μια παλιότερη μελέτη που έγινε σε περισσότερους από 2.000 μαθητές σχολείων στη Νέα Υόρκη, το Κονέκτικατ, τη Βιρτζίνια και τη Νότια Καρολίνα των ΗΠΑ. Εκεί βρέθηκε ότι η ενασχόληση με τη μουσική επηρεάζει θετικά τα παιδιά ηλικίας 9-12 ετών στην ευκολία έκφρασης σκέψεων, ιδεών και συναισθημάτων, την προθυμία να δοκιμάσουν καινούρια πράγματα, τη συνεργασία, το συσχετισμό ιδεών και γεγονότων, την αυτοπεποίθηση, τη δυνατότητα επίλυσης προβλημάτων με πρωτότυπες και πολλαπλές λύσεις, την αυτοπεποίθηση αλλά και την απόδοση στα μαθήματα. Δηλαδή σε όλα όσα θα επιθυμούσε ένας γονιός για το παιδί του.



    Πιάνο ή τραγούδι;
    Παρόμοια αποτελέσματα είχαν οι μελέτες σε 144 εξάχρονα παιδάκια στο Τορόντο. Οι επιστήμονες έφτιαξαν τέσσερις ομάδες, από τις οποίες επί ένα χρόνο η μία παρακολουθούσε μαθήματα πιάνου, η άλλη τραγουδιού, η τρίτη θεατρικού παιχνιδιού και η τέταρτη τίποτα απολύτως. Στις δυο πρώτες τα παιδάκια είχαν πραγματική βελτίωση στα τεστ νοημοσύνης. Αντίστοιχα αποτελέσματα έχουν παρατηρηθεί και σε μεγαλύτερα παιδιά, με τους σπουδαστές κολεγίων που είχαν διδαχτεί μουσική από μικροί να έχουν υψηλότερες επιδόσεις στα μαθήματα, και της θεωρητικής και της πρακτικής κατεύθυνσης. Γιατί το εκπληκτικό είναι ότι η ενασχόληση με τη μουσική βελτιώνει τόσο τη λεκτική έκφραση όσο και τη μαθηματική σκέψη! Αποδείχτηκε λοιπόν περίτρανα ότι τα πλήκτρα του πιάνου χαρίζουν στα πιτσιρίκια περισσότερο μυαλό από το πληκτρολόγιο του κομπιούτερ.



    Φιλόμουσοι και έξυπνοι
    Έτσι λοιπόν δεν υπάρχει καμιά αμφιβολία ότι η μουσική ωφελεί την ανάπτυξη των νοητικών λειτουργιών. Μιλάμε όμως πάντα για μια ενεργητική σχέση μαζί της, δηλαδή να τη μαθαίνει κανείς, να παίζει ένα όργανο, ενδεχομένως και να συνθέτει. Όχι όμως για την «παθητική» απλή ακρόαση. Η εκμάθηση της μουσικής πράγματι απαιτεί την κατάκτηση διαφόρων δεξιοτήτων που βελτιώνουν τη νοημοσύνη, όπως το να έχει την προσοχή του κανείς συγκεντρωμένη για μεγάλα χρονικά διαστήματα, να διαβάζει νότες, να απομνημονεύει κομμάτια και να εξασκεί τη δεξιοτεχνία των χεριών του. Όταν όμως απλώς ακούμε μουσική, τι γίνεται; Πριν από μερικά χρόνια είχε κυκλοφορήσει και είχε κάνει πάταγο το περίφημο βιβλίο The Mozart Effect του Ντον Κάμπελ, στο οποίο συνοψίζονταν στοιχεία ερευνών από όλο τον κόσμο πάνω στα ευεργετικά αποτελέσματα της ακρόασης ορισμένων ειδών μουσικής, με πρώτες τις συνθέσεις του Μότσαρτ εξ ου και ο τίτλος του βιβλίου. Σύμφωνα με αυτά, η μουσική:

    *Βελτιώνει την επίδοση σε διάφορα τεστ.
    *Ελαττώνει τον απαιτούμενο χρόνο εκμάθησης.
    *Ενοποιεί τα δυο ημισφαίρια του εγκεφάλου για αποτελεσματικότερη μάθηση.
    *Ηρεμεί τα υπερκινητικά παιδιά.
    *Μειώνει τα λάθη κατά τη διάρκεια της εργασίας ή της μελέτης.
    *Βελτιώνει τη δημιουργικότητα και τη διαύγεια.
    *Επιταχύνει την ανάρρωση από ασθένειες ή ατυχήματα.
    *Αυξάνει το δείκτη νοημοσύνης κατά 9 μονάδες (σύμφωνα με έρευνα που έγινε στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια).



    Αυτό το τελευταίο ήταν που προκάλεσε αρκετές αντεγκλήσεις στους επιστημονικούς κύκλους, καθώς οι προσπάθειες να αποδειχτεί μια τόσο δελεαστική προοπτική κατέληγαν σε αντιφατικά συμπεράσματα. Κατά πολλούς ειδικούς, η ακρόαση της μουσικής πράγματι αυξάνει την απόδοση στις νοητικές εργασίες (ακόμα και στις καλλιτεχνικές). Αυτό είναι η καλή πλευρά. Η κακή είναι ότι, όπως διατείνονται ορισμένοι, πρόκειται για μια προσωρινή βελτίωση. Όταν πάψει να ακούγεται η μουσική, επανερχόμαστε στο παλιό, γνωστό IQ μας. Πώς γίνεται αυτό;



    Αποθέωση συναισθημάτων
    Η εξήγηση που δίνουν είναι ότι, ως γνωστόν, οι περισσότεροι άνθρωποι επηρεάζονται συναισθηματικά από τη μουσική. Τα πειράματα έχουν δείξει ότι όταν κάποιος ακούει μια μουσική που του αρέσει, ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με την απόλαυση της τροφής και του σεξ. Όταν ένα άτομο αισθάνεται ευφορία, οι τομογραφίες εκπομπής ποζιτρονίων, που δείχνουν ποιες περιοχές του εγκεφάλου δραστηριοποιούνται, απεικονίζουν δραστηριότητα στην περιοχή του εγκεφάλου που συνδέεται με τα συναισθήματα. Φαίνεται ότι η μουσική είναι ικανή να πυροδοτεί τμήματα του εγκεφάλου που προκαλούν συναισθήματα όπως η ευτυχία. Αυτό το έχουν βιώσει όλοι όσοι έχουν συγκινηθεί ή έχουν νιώσει να τους παρηγορεί και να τους ανακουφίζει ένα μουσικό κομμάτι. Ίσως εδώ να βρίσκεται η απάντηση για το «ανέβασμα» στη νοημοσύνη που προκαλεί η μουσική ιδίως η κλασική. Είναι γνωστό πως το στρες επιδρά αρνητικά στη μάθηση και γενικά στις νοητικές λειτουργίες, οπότε η μουσική, κατευνάζοντάς το, έχει θετική επίδραση στον εγκέφαλο.



    Εργασία μετά μουσικής
    Όποια κι αν είναι η αιτία, πάντως, γιγαντιαίες επιχειρήσεις αλλά και εκατοντάδες εκπαιδευτικά ιδρύματα όλων των βαθμίδων έχουν φροντίσει να αξιοποιήσουν αυτή την επιρροή, η οποία συνοψίζεται σε καλύτερη επικοινωνία, μεγαλύτερη ευκολία στη μάθηση και τη συγκράτηση της γνώσης, λιγότερο στρες και περισσότερη δημιουργικότητα και ενεργητικότητα. Η μουσική υπόκρουση στους χώρους τους, κυρίως σε μπαρόκ μουσική και συνθέσεις του Μότσαρτ, έχει όλα αυτά τα θαυμαστά αποτελέσματα. Στον εργασιακό χώρο, όπως αναφέρει ο ίδιος ο Κάμπελ, η μουσική «ανεβάζει τα επίπεδα της απόδοσης και της παραγωγικότητας, μειώνοντας το στρες και την ένταση, καμουφλάροντας τους ενοχλητικούς θορύβους και δίνοντας μια αίσθηση απομόνωσης». Σαράντα τρεις από τις μεγαλύτερες εταιρείες του κόσμου, όπως η Shell, η Dupont και η IBM, βάζουν μουσική στους εργαζομένους τους.



    Ο ρυθμός των 60 χτύπων
    Φαίνεται πως ιδίως αυτές οι μουσικές μπαρόκ και οι συνθέσεις του Μότσαρτ αλλά και τα κλασικά κομμάτια γενικώς, όπως οι συνθέσεις των Βιβάλντι, Πασελμπέλ, Χέντελ και Μπαχ, έχουν την ιδιότητα να ενεργοποιούν ταυτόχρονα ολόκληρο τον εγκέφαλο. Ειδικά ο ρυθμός των 60 χτύπων ανά λεπτό ελαττώνει τους παλμούς της καρδιάς, που τείνουν να ανεβαίνουν σε έντονη νοητική προσπάθεια, δημιουργώντας την απαραίτητη για τη μάθηση χαλαρή εγρήγορση. Αυτός ακριβώς ο ρυθμός έχει θεωρηθεί ότι ωφελεί ιδιαίτερα τα έμβρυα και τα νεογέννητα μωρά και πολλοί συνιστούν να ακούνε (και μέσα στη μήτρα) τέτοιου είδους μουσική. Ακόμα κι αν δεν ισχύει ότι το μωρό θα γίνει μεγαλοφυϊα ακούγοντας Μότσαρτ, το βέβαιο είναι ότι η ψυχική ευεξία της μαμάς του και του ίδιου θα βοηθήσει να αναπτυχθεί όσο το δυνατόν καλύτερα. Όσο για μας, πάντα μπορούμε να δοκιμάσουμε πόσο καλύτερα δουλεύουμε ή διαβάζουμε με μια σωστά επιλεγμένη μουσική υπόκρουση.



    Μπαρόκ μουσική & ξένες γλώσσες
    Ο διάσημος Βούλγαρος ψυχολόγος Γκεόργκι Λοζάνοφ ανέπτυξε μια μέθοδο για εκμάθηση ξένων γλωσσών βασισμένη στην υπόκρουση μπαρόκ μουσικής με ρυθμό 60 χτύπων το λεπτό. Οι σπουδαστές μάθαιναν σε πολύ λιγότερο από το συνηθισμένο χρόνο και επιπλέον συγκρατούσαν πάνω από το 90% των καινούριων λέξεων. Ο δρ Λοζάνοφ έφτασε να υποστηρίζει ότι με τη χρήση συγκεκριμένων κομματιών μουσικής μπαρόκ μπορεί κάποιος αρχάριος να αποκτήσει σε ένα μήνα επίπεδο γνώσης της ξένης γλώσσας το οποίο θα επιτύγχανε σε δύο χρόνια.



    Μελωδίες και έρευνες
    Σύμφωνα με μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό «Nature», παιδιά ηλικίας 5-7 ετών εμφάνισαν με τη χρήση μουσικής βελτίωση στην απόδοσή τους στην ανάγνωση και τα μαθηματικά καθώς και μεγαλύτερη προθυμία να ασχολούνται με πιο δύσκολα πράγματα. Ένα άτομο με βλάβη από εγκεφαλικό επεισόδιο που δεν μπορεί να μιλήσει ίσως είναι σε θέση να τραγουδήσει, εφόσον η περιοχή που ελέγχει τη μουσική δεν έχει πάθει βλάβη. Ένας θεραπευτής τότε μπορεί να βάλει το άτομο να τραγουδά μια φράση, μετά να την αλλάζει σε ομιλία με έντονο ρυθμό και σταδιακά να τη μετατρέπει σε κανονική ομιλία.

    mousikofilh
    21.03.2007, 10:39
    Εγώ προσωπικά χωρίς μουσική δεν
    Μπορώ να λειτουργήσω.Με επηρεάζει σε
    όλους τους τομείς της ζωής μου.
    Πιστεύω ότι μου κάνει καλό,ακομα και όταν
    αυτό που θα ακούσω με ρίξει ψυχολογικά!
    Το άρθρο είναι άψογο!

    anka1
    21.03.2007, 10:50
    Δεν μπορώ να φανταστώ τη ζωή μου χωρίς μουσική,κάθε μου συναίσθημα εκφράζεται μέσα από αυτή,καταστάσεις στη ζωή μου είναι συνδεδεμένες με αυτή,άνθρωποι επίσης.....τα πάντα.....και καμμιά φορά πράγματα που δεν τολμάς να πεις και να εκφράσεις στον άλλον, μέσα από τα τραγούδια έμμεσα τα λες.....
    Tziamourani
    21.03.2007, 13:01
    Πολύ ωραίο αρθρο melody-music.......

    manos_p
    21.03.2007, 18:52
    Η ΘΕΡΑΠΕΥΤΙΚΗ δράση της μουσικής έχει τις ρίζες της στην αρχαία ελληνική παράδοση αλλά και σε παραδόσεις άλλων μεγάλων λαών της ευρύτερης Ανατολής. Πρώτοι οι Πυθαγόρειοι εξέτασαν τη σχέση μουσικών ήχων και αριθμών και διαπίστωσαν ότι οι αριθμοί που διέπουν την αρμονία ενός διατεταγμένου υλικού κόσμου παίζουν τον ίδιο ρόλο και στην τέχνη της μουσικής. Είναι ενδιαφέρον ότι οι ίδιοι μαθηματικοί λόγοι που διέπουν τα βασικά (πυθαγόρεια) μουσικά διαστήματα, που προέρχονται από την αρμονική διαίρεση του μονοχόρδου (1:2 - διάστημα ογδόης, 2:3 - διάστημα πέμπτης, 3:4 - διάστημα τετάρτης), διέπουν και τις σωματομετρικές αναλογίες του ανθρώπινου σώματος αλλά και άλλων φυσικών κατασκευών όπως π.χ. ο κοχλίας, τα φύλλα των δένδρων, τα φτερά της πεταλούδας και πλείστες άλλες φυσικές δομές. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι η σχολή των Πυθαγορείων χρησιμοποιούσε μουσικούς ήχους για θεραπεία ασθενών με βάση την άποψη ότι η αρμονία της μουσικής μπορεί να αποκαταστήσει τη διαταραγμένη ψυχοσωματική ισορροπία του ασθενούς. Η ιδιότητα της μουσικής να θεραπεύει τονίζεται επίσης από τον Πλάτωνα σε πολλά έργα του (Τίμαιος, Πολιτεία, Νόμοι), μάλιστα ο Πλάτων θα μπορούσε να χαρακτηρισθεί ο πρώτος επίσημος «συνταγογράφος» μουσικής στην αρχαιότητα, αφού προτείνει ως κατεξοχήν θεραπευτικό μουσικό τρόπο τον δώρειο τρόπο (αρχαία μουσική κλίμακα που οι μουσικολόγοι σήμερα πιστεύουν ότι αντιστοιχεί περίπου στον πρώτο ήχο της βυζαντινής μουσικής).


    Μέχρι και τις αρχές του 20ού αιώνα οι επιστήμονες δεν είχαν παρατηρήσει και μελετήσει συστηματικά τις επιδράσεις της μουσικής σε παραμέτρους της λειτουργίας του ανθρώπινου σώματος. Oμως στις αρχές της δεκαετίας του '50, στις ΗΠΑ, δημιουργήθηκε μια σύνθετη επιστημονική ομάδα (Αμερικανική Εταιρεία Μουσικοθεραπείας), η οποία αποτέλεσε τον πρώτο επίσημο πυρήνα κλινικής εφαρμογής και έρευνας της μουσικοθεραπείας. Πρέπει εδώ να αναφέρει κανείς ότι η δημιουργία της εταιρείας αυτής βασίσθηκε σε μία απλή κλινική παρατήρηση που έδειχνε ότι, σε νοσοκομεία των ΗΠΑ στα οποία νοσηλεύονταν τραυματίες βετεράνοι του B΄ Παγκοσμίου Πολέμου, η ανάρρωση ασθενών ήταν ταχύτερη σε θαλάμους που υπήρχε «ζωντανή μουσική» σε σχέση με θαλάμους χωρίς μουσική. Η μουσικοθεραπεία, είτε με τη μορφή της ενεργούς μουσικοθεραπείας είτε με την απλούστερη μορφή της ακρόασης μουσικής (δηλ. μουσικής φάρμακο1), απαιτεί ειδική και μακροχρόνια εκπαίδευση. Οι κυριότερες διαφορές μεταξύ των δύο αυτών θεραπευτικών παρεμβάσεων είναι ότι στην περίπτωση της μουσικής - φάρμακο χρησιμοποιείται προεπιλεγμένη μουσική ως έτοιμο ακρόαμα, δεν απαιτείται παρουσία εξειδικευμένου μουσικοθεραπευτή και δεν χρησιμοποιείται μουσικός αυτοσχεδιασμός με φωνή η όργανα μουσικοθεραπείας όπως αυτά χρησιμοποιούνται στην ενεργό μουσικοθεραπεία.

    __________________________________________________________________

    Από την 16η εβδομάδα της κύησης το έμβρυο μπορεί να αντιδρά σε εξωγενείς ήχους. Η ακοή είναι η πρώτη αίσθηση πού αναπτύσσεται και η τελευταία που εξαφανίζεται στη διάρκεια της ζωής μας. Τα έμβρυα αντιλαμβάνονται με επάρκεια την αναπνοή της μητέρας, τις κινήσεις και τη φωνή της όταν μιλάει ή τραγουδάει. Επίσης οι παλμικοί ήχοι της ροής του αίματος στην ομφαλική αρτηρία μπορούν να γίνονται αντιληπτοί από το έμβρυο κατά τη διάρκεια της ενδομήτριας ζωής και για ηχητικές συχνότητες μικρότερες των 500 χερτς τα επίπεδα έντασης του ήχου κυμαίνονται μεταξύ 70-80 ντεσιμπέλ. To έμβρυο ακούει τον ρυθμικό ήχο της καρδιάς της μητέρας περίπου 26 εκατομμύρια φορές. Η αντίληψη του ρυθμού αυτού ασκεί ένα είδος προστασίας στον άνθρωπο και συνδέεται με την ασφάλεια που παρέχει το μητρικό περιβάλλον. Είναι δε πολύ μεγάλης σημασίας για τη ζωή και την ανάπτυξή μας.

    Μια σημαντική διαδικασία εκμάθησης ήχων λαμβάνει χώρα μέσα στη μήτρα και η μεταβίβαση ήχων και ρυθμών από τη μητέρα στο έμβρυο δίνει απαραίτητες πληροφορίες για την ανάπτυξη του εγκεφαλικού ιστού του εμβρύου. Σύμφωνα με τις πρόσφατες μελέτες της ομάδας του ψυχολόγου Ριγκέτι, το νεογνό μπορεί να διακρίνει ενδομήτριους ήχους της δικής του μητέρας σε σχέση με ήχους άλλης μητέρας και επίσης να αντιδρά στις μεταβολές του καρδιακού παλμού και των κινήσεων. Μία ανάλυση σε 212 ερευνητικές μελέτες που αφορούσαν δίδυμα άτομα έδειξε ότι οι κοινές ακουστικές εμπειρίες της ενδομήτριας ζωής εξηγούν κατά περίπου 20% την υψηλή συσχέτιση μεταξύ του δείκτη νοημοσύνης των διδύμων που μεγαλώνουν ξεχωριστά. Eτσι, φαίνεται ότι οι ακουστικές εμπειρίες του εμβρύου αποτελούν το κυριότερο ερέθισμα για την ανάπτυξη του εγκεφαλικού φλοιού. Οι μελέτες του aμερικανού αναισθησιολόγου Φρεντ Σβαρτς στη μονάδα εντατικής παρακολούθησης νεογνών και πρόωρων βρεφών του νοσοκομείου Πιέντμοντ στην Ατλάντα των ΗΠΑ έδειξαν ότι νανουρίσματα με τη φωνή της μητέρας ή μουσικοί ήχοι που προσομοιάζουν με ήχους του εμβρυϊκού περιβάλλοντος βοηθούν στην ταχύτερη απόκτηση βάρους, την ταχύτερη ανάπτυξη της περιμέτρου της κεφαλής και τη γρηγορότερη έξοδο από τη μονάδα εντατικής θεραπείας πρόωρων νεογνών σε σχέση με νεογνά που δεν εκτίθενται σε αυτούς τους ήχους. Στο πλαίσιο της εργασίας του γιατρού Σβαρτς τοποθετούνται ειδικά μικρά ηχεία στις βρεφοκοιτίδες, τα οποία μεταδίδουν σε 24ωρη βάση μουσική ειδικά επιλεγμένη για το σκοπό αυτόν μέσω κεντρικού συστήματος αναμετάδοσης. Σημαντικές μελέτες έδειξαν ότι οι ήχοι που προαναφέρθηκαν αλλά και το νανούρισμα με τη φωνή της μητέρας μπορεί να μειώνει τους καρδιακούς παλμούς, να αυξάνει τον κορεσμό του αρτηριακού αίματος σε οξυγόνο και να βοηθάει στην ταχύτερη απόκτηση βάρους στα πρόωρα βρέφη.


    melody-music
    22.03.2007, 08:41
    τελικά το συμπερασμα είναι ένα: όσοι ασχολούνται με τη μουσική είναι Αινστάιν!!
    αποδυκνύεται και επιστημονικά οτι είμαστε ανώτεροι άνθρωποι!
    ας συνεχίσουμε λοιπόν όλοι μας να κάνουμε αυτό που κάνουμε παιδιά! δεν είμαστε τρελοί τελικά!