Διάσημοι …Τυφλοί!

Γράφει ο Γιώργος Μπιλικάς (Orfeus)
223 άρθρα στο MusicHeaven

Η τύφλωση συχνά θεωρείται μια αναπηρία που εμποδίζει κάποιον να αξιοποιήσει πλήρως τις δυνατότητές του. Ωστόσο, υπάρχουν πολλοί διάσημοι τυφλοί μουσικοί που έχουν απίστευτη επιτυχία παρά το γεγονός ότι έχουν προβλήματα όρασης. Η τύφλωση σαφώς και δεν τους εμπόδισε να κάνουν όμορφη μουσική και είναι αξιοθαύμαστο να βλέπει κανείς πόσοι διάσημοι τυφλοί μουσικοί έχουν καταφέρει σπουδαία πράγματα στην καριέρα τους. Έγιναν γνωστοί είτε παίζοντας ένα όργανο είτε τραγουδώντας, και αυτά τα παραδείγματα χρησιμεύουν ως έμπνευση για ανθρώπους που αντιμετωπίζουν παρόμοιες προκλήσεις. Εκτός του  Braille, που νομίζω ότι δικαιούται την πρώτη θέση, η υπόλοιπη σειρά που τους παρουσιάζω, είναι τυχαία. Ας ρίξουμε λοιπόν μια ματιά...

1. Louis Braille (1809-1852)

Σε ηλικία τριών ετών, ο Louis Braille έχασε την όρασή του μετά από ένα ατύχημα με ένα σουβλί ραφής. Έπαθε μια μόλυνση που γρήγορα εξαπλώθηκε και στα δύο μάτια. Παρά όμως το φρικτό ατύχημα, η γραφή Braille κατέληξε σε μια πρωτοποριακή δημιουργία. Στα μέσα της δεκαετίας του 1800, ο Louis Braille εφηύρε τη γραφή Braille, επιτρέποντας στους τυφλούς να διαβάζουν, αγγίζοντας μια σειρά από εξογκώματα. Χρησιμοποιείται ακόμα και σήμερα και παραμένει ίδια, με μερικές μόνο προσαρμογές με την πάροδο του χρόνου. Το τρομερό αυτό ατύχημα είχε ως αποτέλεσμα να αλλάξει η ζωή για κάθε τυφλό στον κόσμο..

2. Stevie Wonder (Stevland Hardaway Morris, 1950-)

Ένας από τους πιο επιτυχημένους τυφλούς μουσικούς όλων των εποχών είναι ο Stevie Wonder. Γεννήθηκε πρόωρα, τα μάτια του δεν αναπτύχθηκαν ποτέ πλήρως, αλλά αυτό δεν εμπόδισε αυτό το παιδί θαύμα να μάθει να παίζει πιάνο, ντραμς και φυσαρμόνικα. Σε ηλικία έντεκα ετών, υπέγραψε ένα συμβόλαιο με τη δισκογραφική Tamla της Motown, και μέχρι τα δεκατρία του, είχε μια Νο. 1 επιτυχία, με το "Fingertips".

3. Ray Charles (Ray Charles Robinson Sr., 1930-2004)

Ο Ray Charles άρχισε να χάνει την όρασή του σε ηλικία τεσσάρων ετών λόγω νεανικού γλαυκώματος και σε ηλικία επτά ετών ήταν εντελώς τυφλός. Είχε, όμως,  ήδη μάθει να παίζει πιάνο, και στα 19 του,  κυκλοφόρησε το πρώτο του single, το "Confession Blues". Κατά τη διάρκεια της καριέρας του, ο Charles έγραψε σχεδόν 200 τραγούδια και ίδρυσε επίσης ένα ίδρυμα για παιδιά που είναι κωφά ή έχουν διαταραχές ακοής. 

4. Andrea Bocelli (1958-)

Ο παγκοσμίου φήμης Ιταλός τραγουδιστής της όπερας, αναγνωρίζεται συχνά ως η πιο όμορφη φωνή στον κόσμο. Γεννήθηκε με σοβαρή μειωμένη όραση λόγω συγγενούς γλαυκώματος και σε ηλικία δώδεκα ετών, μετά από ένα ποδοσφαιρικό ατύχημα, τυφλώθηκε τελείως. Ωστόσο, θεωρήθηκε παιδί θαύμα και ένας πραγματικά ταλαντούχος μουσικός, αφού κατόρθωσε να μπορεί να παίζει ντραμς, φλάουτο, κιθάρα και σαξόφωνο. Έγινε διάσημος στα μέσα της δεκαετίας του 1990 κατά τη διάρκεια μιας παράστασης στο 44ο Μουσικό Φεστιβάλ του San Remo και από τότε, έχει πουλήσει πάνω από 75 εκατομμύρια δίσκους.

5. George Shearing (George Albert Shearing, 1919-2011)

Μικρότερος από τα εννέα αδέλφια του, ο George Shearing ήταν ένας διάσημος αυτοδίδακτος μουσικός της Jazz. Γεννήθηκε τυφλός στο Battersea του Λονδίνου, φοίτησε στο Linden Lodge School for the Blind και σε ηλικία τριών ετών έμαθε μόνος του να παίζει πιάνο και ακορντεόν. Το 1949 ίδρυσε το George Shearing Quintet και κυκλοφόρησε το "September in the Rain". Ύστερα, μετακόμισε στις ΗΠΑ και συνέχισε να κάνει δίσκους και ζωντανές περιοδείες μέχρι το θάνατό του το 2011.

6. Diane Schuur (Diane Joan Schuur, 1953-)

Η βραβευμένη με Grammy, Diane Schuur, είναι μια επιτυχημένη τραγουδίστρια που της αρέσουν όλα τα είδη μουσικής. Είναι περισσότερο γνωστή για τα Jazz τραγούδια της, αλλά παίζει επίσης Blues, country και Gospel. Η Schuur γεννήθηκε πρόωρα και τυφλή τον Δεκέμβριο του 1953 και έμαθε η ίδια να παίζει πιάνο με το αυτί σε νεαρή ηλικία. Αργότερα θα συνέχιζε να σπουδάζει μουσική και φωνή στο Puget Sound University. Η φωνή της τράβηξε την προσοχή του Doc Severinsen το 1975 και σύντομα, η Schuur έκανε εμφανίσεις σε όλη τη χώρα των ΗΠΑ και το 1999, ήταν μια από τις μουσικές ερμηνεύτριες που τίμησαν με την παρουσία τους, τον Stevie Wonder στο Kennedy Center Honors.

7. Nobuyuki Tsujii (1988-)

Ο Nobuyuki Tsujii είναι ένας λαμπρός Ιάπωνας πιανίστας που υπέφερε από δυσπλασίες του ματιού, κατά τη γέννησή του. Είχε όμως το φυσικό ταλέντο να ακούει τις νότες ενός τραγουδιού και σε ηλικία δύο ετών, άρχισε να παίζει γνωστά τραγούδια σε ένα πιάνο. Πλέον, είναι ένας παγκοσμίου φήμης πιανίστας που έχει κερδίσει αμέτρητα βραβεία και παίζει με ορχήστρες σε όλο τον κόσμο.

8. Art Tatum (Arthur Tatum Jr., 1909-1956)

Εντελώς τυφλός στο ένα μάτι και μερικώς τυφλός στο άλλο, ο Art Tatum είναι ένας διάσημος μουσικός της Jazz. Ο Tatum γεννήθηκε στο Ohio και άρχισε να παίζει πιάνο σε νεαρή ηλικία. Λέγεται ότι έφερε επανάσταση στην Jazz με πρωτοποριακές αρμονίες και τόνους.

9. Terri Gibbs (Teresa Fay Gibbs, 1954-)

Γεννημένη στο Miami της Florida, η Terri Gibbs είναι μία καλλιτέχνις της country, με έντεκα ηχογραφημένα albums από το ντεμπούτο της το 1980. Ως πρόωρο νεογέννητο, η Gibbs, τυφλώθηκε στο νοσοκομείο εξαιτίας ενός προβλήματος με τη θερμοκοιτίδα. Έμαθε όμως να παίζει πιάνο σε ηλικία τριών ετών και σε νεαρή ηλικία τραγούδησε στη χορωδία της εκκλησίας. Στα 18 της, μετακόμισε στο Nashville για να ακολουθήσει μουσική καριέρα.

10. Lennie Tristano (Leonard Joseph Tristano, 1919-1978)

Ο Tristano γεννήθηκε στο Chicago του Illinois. Έζησε μέχρι τα 59 του χρόνια και έγινε ένας από τους πιο εξέχοντες μουσικούς της Jazz. Αν και γεννήθηκε με κακή όραση, ο Tristano έπαθε ιλαρά όταν ήταν έξι ετών που πιθανότατα επιδείνωσε την κατάστασή του και στην ηλικία των εννέα ή δέκα ετών, ήταν εντελώς τυφλός λόγω γλαυκώματος. Παρακολούθησε τη Σχολή Τυφλών στο Jacksonville του Illinois και έμαθε να παίζει κλαρίνο, ντραμς, κιθάρα, σαξόφωνο και τρομπέτα. Τελικά μετακόμισε στη Νέα Υόρκη και έπαιζε με άλλους δημοφιλείς καλλιτέχνες, όπως ο Charlie Parker και ο Dizzy Gillespie.

11. Marcus Roberts (Marthaniel Roberts, 1963-)

Ο Roberts, είναι ένας δημοφιλής τυφλός μουσικός που τυφλώθηκε σε ηλικία 5 ετών, λόγω γλαυκώματος. Μαζί με το συγκρότημά του, τους Marcus Roberts Trio, ξεπέρασαν τα charts στα μέσα της δεκαετίας του 1990 με τα αγαπημένα της Jazz όπως τα "Gershwin for Lovers", "Time and Circumstance" και "Blues for the New Millennium".

12. Ronnie Milsap (Ronald Lee Millsaps, 1943-)

Ο Milsap θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους μουσικούς της country μουσικής. Οι μεγαλύτερες επιτυχίες του περιλαμβάνουν τα "It Was Almost Like a Song", "(There's) No Gettin' Over Me" και "Stranger in My House". Ο Milsap γεννήθηκε σχεδόν εντελώς τυφλός από μια συγγενή διαταραχή, πέρασε δύσκολα παιδικά χρόνια και μέχρι την ηλικία των 14 έχασε την πλήρη όρασή του στο αριστερό του μάτι. Στα μέσα της δεκαετίας του 1960, ακολούθησε μια καριέρα στη μουσική και εμφανίστηκε για πρώτη φορά στο R&B chart το 1965 με το τραγούδι "Never Had It So Good".

13. Jeff Healey (Norman Jeffrey Healey, 1966-2008)

Ο Healey ήταν ένας διάσημος Καναδός κιθαρίστας και τραγουδιστής-τραγουδοποιός που πέθανε το 2008 σε ηλικία 41 ετών. Σε ηλικία ενός έτους, ήταν ήδη τυφλός από ρετινοβλάστωμα, ή καρκίνο των ματιών. Πήγε στο σχολείο για τυφλούς και έμαθε να παίζει κιθάρα στα πόδια του, κάτι που θα γινόταν η υπογραφή του. Οι Jeff Healey Band έγιναν διάσημοι στα τέλη της δεκαετίας του 1980 με την επιτυχία «See the Light». Το συγκρότημα έκανε επίσης μια εμφάνιση στην ταινία του Patrick Swayze "Road House".

14. Raul Midon (1966-)

Ο Raul Midon και ο δίδυμος αδερφός του, Marco, τυφλώθηκαν ως βρέφη αφού βρίσκονταν σε θερμοκοιτίδα χωρίς την κατάλληλη προστασία για τα μάτια. Γεννήθηκε στο Embudo του New Mexico το 1966, και ερωτεύτηκε τα τύμπανα σε ηλικία τεσσάρων ετών. Αργότερα φοίτησε σε ένα σχολείο τυφλών και έμαθε να παίζει κιθάρα. Στη συνέχεια φοίτησε στο Miami University και σπούδασε  Jazz μουσική.

15. Joaquin Rodrigo (Joaquín Rodrigo Vidre, 1901-1999)

Γεννημένος στο Sagunto της Ισπανίας, ο Rodrigo, σε ηλικία τριών ετών, έπασχε από διφθερίτιδα και έχασε την όρασή του. Ξεκίνησε να παίζει πιάνο και βιολί σε ηλικία οκτώ ετών φοιτώντας σε ένα σχολείο για τυφλούς στην Ιταλία και έγραψε την πρώτη του σύνθεση για πιάνο όταν ήταν 23 ετών. Το πιο δημοφιλές κομμάτι του Rodrigo γράφτηκε το 1939 και τιτλοφορείται "Concierto de Aranjuez". Πέθανε στη Μαδρίτη το 1999 και ήταν 97 ετών.

16. Blind Willie Johnson (1897-1945)

Μπορεί να μην γνωρίζετε τον Blind Willie Johnson, αλλά θεωρείται ένας από τους μεγαλύτερους κιθαρίστες που έπαιξαν ποτέ. Καλλιτέχνες όπως ο Eric Clapton και οι White Stripes έχουν διασκευάσει μερικά από τα τραγούδια του, παρόλο που ο Johnson πέθανε φτωχός και υποτιμημένος. Δεν είναι γνωστό το πώς έχασε ο Johnson την όρασή του, αλλά γνωρίζουμε ότι η όρασή του ήταν μειωμένη από νεαρή ηλικία. Έχει ειπωθεί, ότι είναι αποτέλεσμα του άμεσου κοιτάγματος της ηλιακής έκλειψης του 1905, αλλά και πάλι, δεν είναι βέβαιο. Στα τραγούδια του, συμπεριλαμβάνονται και τα "Dark Was the Night, Cold Was the Ground", "It's Nobody's Fault but Mine" και "The Soul of a Man".

17. Jose Feliciano (José Montserrate Feliciano Garcia, 1945-)

Ο José Feliciano, γεννήθηκε στο Lares του Puerto Rico, και είναι το τέταρτο παιδί από έντεκα γιους. Γεννήθηκε τυφλός ως αποτέλεσμα συγγενούς γλαυκώματος. Άρχισε να ασχολείται με τη μουσική σε ηλικία τριών ετών, και όταν η οικογένειά του μετακόμισε στο Spanish Harlem της Νέας Υόρκης, έκανε την πρώτη του δημόσια εμφάνιση στο Θέατρο του Puerto Rico στο Bronx. Η ροπή του Feliciano προς τη μουσική έγινε εμφανής όταν σε ηλικία επτά ετών, έμαθε να παίζει ακορντεόν. Περίπου δύο χρόνια αργότερα, ο πατέρας του, τού έδωσε την πρώτη του κιθάρα. Σε ηλικία 17 ετών, για να συντηρήσει την οικογένειά του, άφησε το γυμνάσιο και άρχισε να συχνάζει στα καφενεία του Greenwich Village, μαζεύοντας με το καπέλο του τα tips από τους θαμώνες των clubs που τον καλούσαν να παίξει. Η πρώτη του επαγγελματική συμβεβλημένη παράσταση ήταν στο Retort, ένα καφέ στο Detroit του Michigan.

18. Thom Yorke (Thomas Edward Yorke, 1968-)

Ο Yorke ξεπέρασε πολλά εμπόδια και μια δύσκολη παιδική ηλικία για να γίνει μια από τις πιο αναγνωρίσιμες φωνές στη σύγχρονη μουσική. Είναι περισσότερο γνωστός ως ο τραγουδιστής των Radiohead. Η πρώιμη παιδική του ηλικία διαμόρφωσε τον Yorke σε αυτό που είναι σήμερα. Γεννήθηκε με παράλυτο μάτι και υποβλήθηκε σε αρκετές χειρουργικές επεμβάσεις, μέχρι που αποφάσισε ότι δεν πάει άλλο. Ευτυχώς, που δεν άφησε την κακή του όραση να υπαγορεύσει την καριέρα του.

19. Johnny Depp (John Christopher Depp II, 1963)

Ο Johnny, είναι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα πρόσωπα στον κόσμο. Έκανε μια μακρά καριέρα και πρωταγωνίστησε σε πολλά κλασικά έργα που έχουν αναγνωριστεί από τους κριτικούς. Είναι στα σίγουρα ένας από τους μεγαλύτερους star στον κόσμο. Το 2013, ο Depp ανακοίνωσε σε μια συνέντευξή του στο Rolling Stone, ότι έχει προβλήματα όρασης. Παραδέχτηκε ότι είχε κακή όραση από τη γέννησή του και πρόσθεσε ότι είναι τυφλός στο ένα μάτι και μερικώς τυφλός στο άλλο. Σαφώς, ο Depp δεν το άφησε αυτό να επιβραδύνει την καριέρα του. Είναι ένας από τους πιο ακριβοπληρωμένους και κορυφαίους ηθοποιούς στο Hollywood και ένας από τους πιο διάσημους τυφλούς.

20. Blind Willie McTell (William Samuel McTier, 1898-1959)

Γεννήθηκε στην κοινότητα Happy Valley έξω από το Thomson της Georgia, τυφλός στο ένα μάτι και έχασε την υπόλοιπη όρασή του στα τέλη της παιδικής του ηλικίας. Παρακολούθησε σχολεία τυφλών στη Νέα Υόρκη και στο Michigan και έδειξε τάση προς τη μουσική από νεαρή ηλικία, παίζοντας αρχικά φυσαρμόνικα και ακορντεόν, μαθαίνοντας να διαβάζει και να γράφει μουσική στη γραφή Μπράιγ, και στράφηκε στην κιθάρα στις αρχές της εφηβείας του. Ο πατέρας του McTell, άφησε την οικογένεια όταν ο Willie ήταν μικρός και μετά τον θάνατο της μητέρας του, τη δεκαετία του 1920, έγινε πλανόδιος μουσικός. Ξεκίνησε τη δισκογραφική του καριέρα το 1927 για την Victor Records.

Ένα από τα πιο όμορφα και πιο ατμοσφαιρικά τραγούδια του Bob Dylan, είναι γραμμένο για τον Blind Willie McTell και δεν μπορώ να μην το βάλω κι αυτό εδώ.

Όσον αφορά στους Έλληνες διάσημους τυφλούς, αν πιάσουμε από τον Όμηρο (ο Χιώτης ο τυφλός τραγουδιστής) και περάσουμε στον Δημόδοκο, τον τυφλό τραγουδιστή των Φαιάκων στο παλάτι του Αλκίνοου, περισσότερους θα βρούμε στο άρθρο: "Τυφλοί Τραγουδιστές-Τυφλοί Μουσικοί" του μέλους faidon alkinoos: https://tinyurl.com/58szkrtb

Εδώ, θα αναφέρω μόνο τον Μπαγιαντέρα που από τους ρεμπέτες, υπήρξε η μεγάλη μου συμπάθεια.

21. Μπαγιαντέρας  (Δημήτρης Γκόγκος, 1903-1985) 

Ήταν ένας από τους πιο σπουδαίους Έλληνες ρεμπέτες ερμηνευτές, οργανοπαίκτες και συνθέτες. Το παρατσούκλι "Μπαγιαντέρας", το πήρε το 1925 όταν διασκεύασε και έπαιξε στο μπουζούκι του κάποια κομμάτια απ' την οπερέτα του Emmerich Kálmán "Η Μπαγιαντέρα", μεταξύ των οποίων και το ομότιτλο τραγούδι. Ο Μπαγιαντέρας έγραψε τραγούδια που γνώρισαν πολύ μεγάλη επιτυχία, όπως τα «Ζούσα μοναχός χωρίς αγάπη», «Χατζηκυριάκειο», «Σα μαγεμένο το μυαλό μου» και άλλα.

Καταγόταν από τον Πόρο. Φοίτησε στο δημοτικό και όταν το τελείωσε συνέχισε και πήρε το πτυχίο τού καθιερωμένου τότε, τετρατάξιου Γυμνασίου. Μετά απέκτησε πτυχίο ηλεκτρολόγου, αλλά ποτέ δεν άσκησε το επάγγελμά του. Παρά τις αντιρρήσεις του πατέρα του από 17 ετών επιδόθηκε στο μπουζούκι, με μεγάλη επιτυχία. Έπαιζε επίσης μαντολίνο, κιθάρα και βιολί.

Την περίοδο της Κατοχής εντάχθηκε στο ΕΑΜ. Τα δύσκολα εκείνα χρόνια έζησε μέσα στη φτώχεια, καθώς το πρωί πήγαινε στα συσσίτια για να εξασφαλίσει το γάλα των παιδιών του και τις νύχτες έπαιζε σε διάφορες ταβέρνες, όπου λόγω αβιταμίνωσης τυφλώθηκε το 1941 και μάλιστα πάνω στο πάλκο, την ώρα που τραγουδούσε.

Στις αρχές Οκτωβρίου του 1985 υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο και μπήκε στο νοσοκομείο. Έγινε καλά, βγήκε, αλλά στις 24 Οκτωβρίου μπήκε πάλι στον "Ευαγγε­λισμό", μετά από ουρολοίμω­ξη και λοίμωξη του αναπνευστικού. Πέθανε στις 18 Νοεμβρίου του 1985.

Άλλοι διάσημοι τυφλοί, είναι οι: Helen Keller, Laura Bridgeman, Anne Sullivan, Erik Weihenmayer, Thomas Gore, John Milton, καθώς και ο πολύ γνωστός μας συγγραφέας, Stephen King. 

Ευχαριστώ για την ανάγνωση...