Δεν υπήρχε κάτι για να γράψω περί 17ης. Όλα είναι γνωστά, όλα έχουν ακουστεί ξανά και ξανά. Αλλά φέτος ήταν αλλιώς. Μπορεί να μην πήγα ν' αφήσω γαρύφαλλο στη διάσημη αιματοβαμμένη πόρτα, αλλά αισθάνομαι περήφανη που σε κάθε επέτειο μαθαίνω και κάτι παραπάνω. Φέτος, σ' ένα σχολείο που έχει για διευθυντή κομματικό μέλος του ΛΑ.Ο.Σ. (γραμματέας δημοτικής παράταξης κιόλας), εν απουσία του, έγινε η πιο "αληθινή" σχολική εορτή που έχω παρακολουθήσει καθ' όλη τη διάρκεια των μαθητικών μου χρόνων.

Επιτέλους, μάθαμε και κάτι παραπάνω. Τόσα χρόνια εκτός από ένα σύντομο χρονικό, το "Γελαστό παιδί" (που κανένας δεν ξέρει για ποιον μιλάμε) και τα ονόματα των νεκρών εκείνης της νύχτας, δεν ακούγαμε τίποτα άλλο. Φέτος ήταν αλλιώς. Τα πήραμε τα πράγματα από την αρχή, τη δίκη της Χούντας κι-επιτέλους-μάθαμε τα ονόματα αυτών που αγωνίστηκαν για την πραγματική δημοκρατία. 1 χμ απ' το σχολείο είναι η πλατεία "Αλ. Παναγούλη". Κι όμως κανένας μαθητής δεν είχε αναρωτηθεί ποιος ήταν αυτός ο κύριος με το μουστάκι. Τι έκανε και γιατί πέθανε. (Εδώ να μου πεις, πέρα από πλατείες και δρόμους, η ίδια η χώρα του δεν το θυμάται με κάτι διαφορετικό..)

Ακούμε για Χούντα και ξέρουμε μόνο για τον άσχημο κύριο που δε μίλαγε σωστά Ελληνικά (Ναι, τον Παπαδόπουλο λέω). Λες κι αυτός τα έκανε όλα, μόνος! Η Κύπρος για μας είναι ανύπαρκτη. Υπάρχει μόνο μια πόρτα, η Δαμανάκη στο μικρόφωνο, "Ψωμί-Παιδεία-Ελευθερία" και πορεία μέχρι την πρεσβεία της Αμερικής για να τα σπάσουμε. Αυτά είναι μες στο μυαλό των εφήβων, που σε λίγο θα έχουν δικαίωμα ψήφου (ως σκουριασμένες πληροφορίες, όχι ως ερεθίσματα για αναζήτηση).

Οι διαφορές φέτος; (Βέβαια, λόγω συμμετοχής μου στη χορωδία, όλα αυτά τα έμαθα μετά..δεν είχα οπτική επαφή και δεν ήξερα τι έπαιζε στον προτζέκτορα κι είχαν μείνει όλοι μλκς!) Το χρονικό, δεν ήταν χρονικό. Ήταν ποιήματα, θυμηθήκαμε Βάρναλη. Η μουσική δεν ήταν μόνο "Της δικαιοσύνης", "Δρόμος" κλπ, γιατί θυμηθήκαμε το Λενον, τον Τσε και τον Πανδή. Και δεν ακούστηκαν τα ονόματα των νεκρών. Αλλά στη θέση τους έπαιξαν μαρτυρίες σε βίντεο, απολογίες κι η δίκη της Χούντας. Είδαμε την Κούβα, τη Γένοβα..ακόμα και τα βασανιστήρια των κομμουνιστών!

Και για τα παιδιά που δεν ξέρουν ποιος ήταν ο Αλέκος Παναγούλης, που μετά έγινε πλατεία, έπαιξε αυτό:

Δεν είναι αρκετό, αλλά είναι κάτι στο τίποτα.

Από μένα...δε θεωρώ πως τιμώ τους νεκρούς με το να σπάσω την Αθήνα, οπότε μένω σπίτι να γιορτάσω τα γενέθλια του αδερφού μου! Εσείς, δείτε το "Ζ", ακούστε Θεοδωράκη, κάντε ό,τι σας ευχαριστεί!

ΥΓ: Μπορεί να λένε πως είναι πιο εύκολο να κάνεις επανάσταση, παρά να αλλάξεις τα μυαλά κάποιου, αλλά συνέβη. Συμμαθήτρια που χρόνια μου έκανε κήρυγμα για δεξιές παρατάξεις, μου ήρθε κλαμμένη και συγκινημένη από τη γιορτή και ζήτησε βιβλία "για να ξεστραβωθεί"! Κι αυτό ένα βήμα είναι.