1 IN.GR
Με τους δημιουργούς τα πράγματα είναι ξεκάθαρα: Έχουν ακέραια την ευθύνη για το όποιο καλλιτεχνικό αποτέλεσμα. Με τους τραγουδιστές η κατάσταση είναι πιο σύνθετη. Στη δημιουργία ενός ρεπερτορίου υπεισέρχονται παράγοντες τους οποίους ο καλλιτέχνης αδυνατεί ενίοτε να ελέγξει. Ο Γ.Κότσιρας, φερ' ειπείν, ξεκίνησε ελπιδοφόρα με ένα πολύ ενδιαφέρον άλμπουμ ("Αθώος Ένοχος"). Το άστρο του ωστόσο έλαμψε με ερωτικά τραγουδάκια, που έκαναν τα κοριτσόπουλα να παραληρούν. Η συνέχεια ήταν γεμάτη σκαμπανεβάσματα. Δοξάστηκε με ένα διπλό live άλμπουμ, απέσπασε τα εύσημα της κριτικής με την επανεκτέλεση του "Αξιον Εστί", ενώ με τις ηλεκτρικές μπαλάντες ("Ξύλινο Αλογάκι", "Τριάντα και Κάτι") έχασε έδαφος. Έτσι, φτάνουμε στη νέα του δισκογραφική παρουσία, με ένα δίσκο από εκείνους που συνηθίζουμε να αποκαλούμε "πολυσυλλεκτικούς", δηλαδή από συνθέτες και στιχουργούς διαφορετικού ύφους.
Τι εστί "Ταξίδια Φιλιά"; Λίγος Πουλόπουλος της παλιάς σχολής ("Μια καληνύχτα"), λίγο τσιφτετέλι της έντεχνης όχθης ("Μυστικό μου"), λίγο άρωμα από μπαλάντες στο ύφος του Μαχαιρίτσα ("Σ' αγαπάω"), ένα φλερτ με τη σχολή του Νίκου Παπάζογλου ("Σε θυμάμαι"), λίγο ζεϊμπέκικο του παλιού ελληνικού σινεμά ("Δύναμη") και μπαχαρικά από τον ήχο του Παντελή Θαλασσινού ("Κιθάρα στη βροχή"). Με λίγα λόγια, έχουμε τραγούδια-απομιμήσεις, πολλά από τα οποία θα μπορούσαν να ανήκουν στο ρεπερτόριο του Πλούταρχου, του Βέρτη ή του Ρέμου.
Ίσως ο δημοφιλής καλλιτέχνης φαντάστηκε ότι με τη λαϊκή φωνή και την εν γένει παρουσία του στο χώρο θα μπορούσε να σβήσει τη λεπτή γραμμή που χωρίζει τις δύο όχθες του ελληνικού τραγουδιού. Το αποτέλεσμα, όμως, όχι απλώς δεν τον δικαιώνει, αλλά τον εισάγει στο παιχνίδι των χρυσών και πλατινένιων δίσκων, που ανεβοκατεβαίνουν στο εφήμερο χρηματιστήριο της πίστας.
Μίλτος Σαλβαρλής - HITECH
2 ENET.GR 25/10/06
Ανάποδη στροφή
Ο Γ.Κότσιρας, με το νέο του δίσκο, επιχειρεί, όπως φαίνεται, μια στροφή στη σταδιοδρομία του. Με απλά λόγια θέλει, του λοιπού, να είναι λαϊκός τραγουδιστής, με την έννοια βέβαια που δίνει ο ίδιος και η τρέχουσα εμπορική δισκογραφία στον όρο αυτό. Οπως ο ίδιος αιτιολογεί το εγχείρημά του: «Τελικά η ζωή μας αλλάζει συνεχώς. Συναισθήματα, σχέσεις, καταστάσεις που τα θεωρούμε μόνιμα και παντοτινά, άξαφνα φεύγουν και αλλάζουν. Σκέφτεσαι και λες: Ετσι θέλω να ζήσω για πάντα, μου αρέσει. Είμαι καλά έτσι. Κοιτάζομαι στον καθρέφτη και ονειρεύομαι πως αυτά είναι τα τραγούδια που θέλω να λέω. Αυτά μου ταιριάζουν. Αυτός είμαι. Και το επόμενο πρωί βλέπεις πως ο καθρέφτης δεν υπάρχει πια. Κάτι συνέβη κι έπεσε κι έσπασε. Τελικά το πλέον σταθερό στη ζωή, είναι η σταθερή ανατροπή της. Είναι γεμάτη με ταξίδια και φιλιά...»
Και ποια είναι παρακαλώ η... κοσμοϊστορική αυτή αλλαγή που λίγο έλειψε να μετατρέψει τον Γιάννη Κότσιρα από τραγουδιστή σε φιλόσοφο; Αλλαγή ρεπερτορίου και στιλ. Μια αλλαγή που προκάλεσε αντιδράσεις ακόμα και στις τάξεις των θαυμαστών (ακριβέστερα των νεαρών θαυμαστριών) του Κότσιρα: Γιατί ο Κότσιρας έγινε Πλούταρχος, και λίγο Τερζής και λίγο Σφακιανάκης και (αν πιστέψουμε τη φωτογραφία του εξωφύλλου) και λίγο Ιησούς Χριστός;
Σημασία όμως δεν έχουν, κατά τη γνώμη μου, οι διάφορες στροφές και αναθεωρήσεις που κάνουν οι ρεβιζιονιστές καλλιτέχνες του τραγουδιού, αλλά η ποιότης της παραγωγής τους. Σημασία έχει προς τα πού τείνει η πορεία του καλλιτέχνη, προς το καλύτερο ή προς το χειρότερο; Πριν πέντε χρόνια, τον Μάιο του 2001, ο Γ.Κότσιρας τραγούδησε, ως σολίστ, στο Ηρώδειο το «Πνευματικό Εμβατήριο» του Σικελιανού και το «Αξιον Εστί» του Ελύτη, δύο κορυφαία έργα του Μίκη Θεοδωράκη. Ασχέτως με το πώς τα «ερμήνευσε», αλλά σχετικώς με το πώς οι μηχανισμοί προβολής μάς υπαγορεύουν να εκτιμούμε τους καλλιτέχνες (τραγούδησε Θεοδωράκη στο Ηρώδειο) αυτό ήταν το υψηλότερο σημείο που κατάφερε να φτάσει στη σταδιοδρομία του ο Κότσιρας. Αν λογαριάσουμε τώρα κι αυτό απ' όπου ξεκίνησε πριν από μια εικοσαετία περίπου (τραγουδώντας λαϊκά σε ρεμπετάδικα) η πορεία που διέγραψε ήταν πολύ ανοδική και τώρα «ξαφνικά» (με το που έσπασε ο καθρέφτης) πολύ καθοδική. Κατά τη γνώμη μου, κατέβηκε πιο κάτω κι από εκεί που ξεκίνησε, καθώς τα παλιά λαϊκά και ρεμπέτικα είναι τραγούδια πολύ ανωτέρας ποιότητος από αυτά που σήμερα γράφονται σωρηδόν και που θεωρούνται, μάλιστα, και λαϊκά.
Πλαστικά ζεϊμπέκικα
Τα δεκατέσσερα «καινούργια» τραγούδια που διάλεξε ο Γ.Κότσιρας, δεν διαφέρουν και πολύ από το μέσο όρο των εκατοντάδων λαϊκοφανών τραγουδιών που εδώ και χρόνια συντηρούν μεταξύ άλλων και την κακοδαιμονία της δισκογραφίας. Πλαστικά ζεϊμπέκικα, τσιφτετέλια κ.λπ., χιλιοειπωμένα λόγια και νότες. Ολο το ενδιαφέρον εξαντλείται στη φροντίδα του εξωτερικού περιτυλίγματος. Αψογο παίξιμο των οργάνων, καθαρές ηχογραφήσεις, αποστράπτον ηχητικό σκηνικό, προϊόντα εργαστηρίου και ηλεκτρονικών επεξεργασιών, αλλά κατά βάθος η ίδια ψευτιά, η ίδια κακή ποιότητα, η ίδια πνευματική πενία, η ίδια ανόητη αναζήτηση της επιτυχίας και του εφήμερου «σουξέ». Συμβολή στην πανθομολογούμενη κρίση που περνά το καλό τραγούδι, στην έκπτωση, στο έσχατο σημείο στο οποίο έχουν οδηγήσει την πάλαι ποτέ ευημερούσα ελληνική δισκογραφία οι πολυεθνικές εταιρείες μαζί με τους απερίγραπτους τηλεοπτικους βαρβάρους, που αβαντάρουν τα σκουπίδια που ξεφουρνίζουν.
Είναι μια ανατροπή πράγματι. Παράδοξη, ωστόσο. Συνήθως οι καλλιτέχνες προσπαθούν χρόνια με συμβιβασμούς και υποχωρήσεις στις απαιτήσεις τής εμπορικότητας να αποκτήσουν φήμη, να γίνουν πρώτα σπουδαίοι ή σπουδαιοφανείς για να μπορέσουν μετά να πραγματοποιήσουν τα καλλιτεχνικά και ποιοτικά τους όνειρα. Εδώ μοιάζει να έγινε κάτι άλλο. Αν ο σκοπός ήταν η πίστα και η αισθητική της Γιουροβίζιον, δεν χρειάζονταν αγώνες, Ηρώδεια και τα τοιαύτα. Θα μπορούσαν όλα τούτα να είχαν συμβεί ευθύς εξ αρχής, αφού η μετριότης, τα στερεότυπα και τα δήθεν είναι πράγματα πανάρχαια, διαχρονικά, και (όσο μαστίζει την κοινωνία η αμουσία) αήττητα.
3 ENET.GR 1/11/06
Του άξιζαν καλύτερα τραγούδια
Γ. ΚΟΥΤΡΑΣ: ΧΩΡΙΣ ΒΑΛΙΤΣΑ ΚΑΙ ΠΑΛΤΟ
[...]Τα τραγούδια είναι κάτι πολύ λιγότερο απ' ό,τι θα περίμενε κανείς ύστερα από την τριαντάχρονη απουσία ενός καλού τραγουδιστή. Πιστεύω πως του άξιζε κάτι περισσότερο από τα συνηθισμένα και μάλιστα τα πολύ συνηθισμένα που ο καθένας από τους υπογράφοντες τα τραγούδια έχουν παρουσιάσει πολλές φορές μέχρι τώρα. Άλλος λίγο, άλλος πολύ, επαναλαμβάνει τον εαυτό του, και μάλιστα όχι τον καλύτερο. Μελοποιητική αμηχανία και αδεξιότητα, κατασκευές, ευκολίες και απλοϊκότητες είναι μερικές από τις... πληγές του Φαραώ που απειλούν να στείλουν τον δίσκο στη λήθη πιο γρήγορα από το κανονικό. Ξεχωρίζουν, ωστόσο, τραγούδια περισσότερο καλά, μα και περισσότερο κακά, από τα άλλα. Ένα περισσότερο καλό από τα άλλα είναι το τραγούδι «Οι φίλοι μας» των Κ.Λειβαδά-Μ.Ελευθερίου, κυρίως για τους στίχους του. Κι ένα περισσότερο κακό τραγούδι το «Πατρίδα» του Γ. Κότσιρα (που είναι τώρα και συνθέτης!) και της Β.Γεροθόδωρου, κυρίως για τη μουσική του, που λες και έρχεται από σαλόνι παλαιότερου κρουαζιερόπλοιου.
4 HRIDANOS.GR
…βαρκούλες αρμενίζουν
Μετά τις επαν-εκτελέσεις ιστορικών δίσκων όπως το Άξιον Εστί, ο Σταυρός του Νότου, οι Γραμμές των Οριζόντων και ο Δρόμος με τις οποίες επιχείρησε να αποκτήσει μια εσάνς ερμηνευτή, ο Γ.Κότσιρας επέστρεψε στο φυσικό του χώρο: στο αισθηματικό τραγούδι. Πιο συγκεκριμένα στο λαϊκό αισθηματικό τραγούδι που μέσα από τις λεκτικές κοινοτοπίες του και την πεπατημένη μουσική καλείται να κρατήσει όρθιο έναν τραγουδιστή στις αρένες των νυχτερινών κέντρων.
Φοβάμαι ότι ο συγκεκριμένος δίσκος δεν αντέχει κανενός είδους κριτικές προσεγγίσεις. Είναι σα να δέρνεις ανάπηρο. Ο τραγουδιστής διάλεξε ένα τρέχον λαϊκό προφίλ χωρίς περιττές αναζητήσεις (αμάν πια και με τους ποιητές που στα ταξίδια βλέπουν προορισμούς και όχι… φιλιά) ούτε στη θεματολογία, ούτε στη μουσική του. Δικαίωμά του. Και δικαίωμά μας όταν τα ακούμε να παθαίνουμε σύγχυση για το αν τραγουδά ο Πλούταρχος, ο Ρέμος ή ο Βέρτης. Λυπάμαι, χάσατε. Ο Γ.Κότσιρας ήταν.
Η εμπορική επιτυχία με την πρώτη (Αθώος ένοχος) είναι σαν τον έρωτα με την πρώτη ματιά. Έχει πολύ κοντινή ημερομηνία λήξεως. Ούτως ή άλλως από δίσκο σε δίσκο καμιά διαφορά στην ερμηνεία δεν παρατηρήθηκε, ώστε να δείχνει τουλάχιστον πως ο καλλιτέχνης προσπαθεί να εξελιχθεί ερμηνευτικά. Όλα με το ίδιο ψυχρό ...πάθος, όλα με την ίδια… ανέκφραστη έκφραση.
Ο τραγουδιστής πρέπει να αισθάνεται πολύ σίγουρος για τον εαυτό του -την απήχησή του δηλ- για να επιχειρεί τέτοιες ποιοτικές δρασκελιές που πολύ απλά λέγονται από τα ψηλά στα χαμηλά κι από τα πολλά στα λίγα. Κάποιος θα πρέπει να του θυμίσει ή να του μάθει από την αρχή ότι η μάχη με τον χρόνο κερδίζεται όχι από τις εντυπώσεις και το μηνιαίο εισόδημα αλλά από τη συνέπεια και τη συνέχεια των καλλιτεχνικών πράξεων.
…Και ο Μάνος Ελευθερίου ένα σταθερό άλλοθι πλέον για όλο τον ντουνιά που κρατά μικρόφωνο. Με τραγούδια που δεν προσθέτουν τίποτα στη μεγάλη του ιστορία, αλλά αν συνεχίσει αυτή η άθροιση μπορεί τελικά να αποβεί μια μοιραία αφαίρεση.
5 CIAO
Νέα δουλειά από τον Γιάννη... και αναρωτιέμαι ποιος Γιάννης; Μεγάλη η αλλαγή. Είχαμε τόσους άλλους του είδους, γιατί, Γιάννη, κι εσύ; Και ο Μάνος Ελευθερίου πού κολλάει με όλους τους άλλους στιχουργούς και συνθέτες του έργου τούτου; Εμμονή μού έγινε να ρωτώ και να ξαναρωτώ... Τα τραγούδια αυτά ήταν για τον Πλούταρχο; Τον Σφακιανάκη; Τον Γονίδη, να κάνει και καμιά τσαλκάντζα;
Βλέποντας το όνομα του παραγωγού (Ηλίας Μπενέτος) μού λύθηκε η απορία. Πού να βρει χρόνο ο Ηλίας; Αφού είναι τηλεοπτικός αστέρας. Είπε: Δεν έχω χρόνο, Γιάννη, αυτά βρήκα, αφού κι εσύ είσαι αστέρας, τι σημασία έχει τι θα πεις! Κι ιδού!!
6 ΛΟΙΠΟΝ
100 βαθμοί-Άριστα!!! στον μεγάλο μας ΣΥΝΘΕΤΗ και τραγουδιστή Γ.Κότσιρα! Καταπληκτική η καινούργια του δισκογραφική δουλειά! Μπράβο, Γιάννη!!!! Πολλά-πολλά συγχαρητήρια!!!!
7 http://forum.kithara.gr/index.php?topic=36381.0:>
συζήτηση με το ίδιο θέμα σε άλλο forum, τη βρήκα πολύ διαφωτιστική, ίσως λύνει κάποιες απορίες που δημιουργούνται σ' αυτό το thread![ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : review στις 07-11-2006 16:59 ]
