Απήχημα

Ο όρος χρησιμοποιείται στη Βυζαντινή μουσική και υποδηλώνει τη μουσική φράση, συνήθως τη μονοσύλαβη "νε" που ψάλλεται πριν την έναρξη του μέλους στον φθόγγο της βάσης του ήχου εκάστοτε μέλου, τον οποίο και προετοιμάζει.
Παλαιότερα, τα απηχήματα ήταν πολυσύλλαβα και ήταν συγκεκριμένα τα: "ανανές" του Α ήχου, "νεανές" του Β ήχου, "νανά" του Γ' ήχου, "άγια" του Δ ήχου από Δι και "λέγετος" του Δ ήχου από Βου, "ανεανες" του Πλ. Α ήχου, νεχεανές" του πλ. Β ήχου και "νενανώ" για τα επείσακτα του ήχου, "αανές" του βαρέος και "νεάγιε" του πλ.Δ'. Οι φράσεις αυτές ήταν σε χρήση μέχρι το 1814. Από την εποχή εκείνη και μετά την παρέμβαση των τριών μεγάλων διδασκάλων (Χουρμουζίου Χαρτοφύλακος, Γρηγορίου Πρωτοψάλτου, Χρύσανθου Προύσης) εισήχθησαν και χρησιμοποιήθηκαν οι μονοσύλλαβες φράσεις ως απηχήματα.
Πάντως και σήμερα δεν είναι λίγοι οι ψάλτες που προτιμούν να χρησιμοποιούν τα παλαιά πολυσύλλαβα απηχήματα.





Βιβλιογραφία: Διονυσίου Ηλιόπουλου, "Μέθοδος βυζαντινής εκκλησιαστικής μουσικής", εκδ.1995
Ιωάννου Μαργαζιώτη, "Θεωρητικόν Βυζαντινής Εκκλησιαστικής Μουσικής", εκδ. μουσικού οίκου Χαριλ. Στασινού, 1960

9275