Σε ότι αφορά την επισήμανση του Παναγιώτη, για τον ζωγράφο φίλο του, προσωπικά δεν βρίσκω κάτι το κακό. Εξ άλλου στην εποχή μας, δεν υπάρχει άλλος τρόπος, τουλάχιστον για εκείνους που θέλουν μέσω της τέχνης τους να έχουν και κάποιο βασικό επίπεδο ζωής. Και η αλήθεια ειναι Παναγιώτη, πως πολλές φορές εκ του ασφαλούς κρίνουμε πολλούς καλλιτέχνες περί συμβιβασμού κλπ .. οταν εμείς οι ιδιοι τρέχουμε να απολαυσουμε τα καταναλωτικά αγαθά.
Βεβαια κανείς δεν εγγυάται πως η διαδικασία αυτή δεν μπορεί να εξελιχθεί στην κατά παραγγελία έκφραση που ανέφερε ο Αντώνης. (εννοείται δεν αναφέρομαι στον φίλο, αλλα σε τόσα άλλα παραδείγματα ..)
Θυμήθηκα όμως ένα προσωπικό παράδειγμα. Πανε πολλα χρόνια - γύρω στο 90 - (οπότε οκ, μπορώ να το αναφέρω χωρίς να με πιάνουν οι περίεργες αναστολές περί ανευ όρων δημοσιοποίησης προσωπικών καταστάσεων). Ο πατέρας μου γνώριζε καλά έαν απο τους σημαντικούς σύγχρονους ζωγράφους, που ειχε πεθάνει σχετικά πρόσφατα (αν θυμαμαι καλά γύρω στο '80 με '90. Ζούσε η γυναίκα του ζωγράφου. Μας ειχαν δωρίσει έναν πίνακα, αρκετα παλιότερα.
Υπήρχαν στο σπίτι πολύ σημαντικά προβλήματα υγείας, οπότε χρειάζόταν οικονομική ένεση. Συζητήθηκε λοιπον, σε καθεστώς απόγνωσης, η δυνατότητα πώλησης του πίνακα. Θυμάμαι, έγινε τηλ. στη σύζυγο του εκλιπόντος ... και μας είπε τηλ ... "700 δρχ ο πόντος .. Τόσο θα πιάσει". Το ίδιο έγινε και σε μία - δύο γκαλερί της εποχής ... Εκτιμήθηκε τηλεφωνικά σε 600 δρχ ο πόντος, και με προμήθεια αν θυμαμαι καλα 1/3 της γκαλερι. Ολα αυτά ΤΗΛΕΦΩΝΙΚΑ. Χωρίς κανείς να έχει δει τον πίνακα. (τα νούμερα ειναι μάλλον σώστά, αλλα με επιφύλαξη γιατι αργότερα το όλο γεγονός απωθήθηκε μετά μανίας).
Το συναίσθημα ηταν διπό. Το θυμαμαι πολύ καλα. Πρώτον κάτι ανάλογο με αυτό που έθεσε η layla "Μα καλα .. έτσι το αποτιμούν. Τί το πέρασαν ????" και δευτερον, αυτό του "ιδιοκτήτη" ... "Τι λέτε ρε, έτσι στη ξεφτίλα θα σας το δώσω κλπ κλπ" ... Τελος πάντων. Ο πίνακας τη γλύτωσε, αλλα πραγματικά, δέχτηκα ενα σοκ. Και για το πως αντέδρασα εγώ (από τη μία ευαισθητοποίηση ... από την άλλη, παζάρι ...) και για το πως αντέδρασε η αγορά.........
Ειναι σίγουρο πως αυτή η προσέγγιση ειναι μεν ρεαλιστική, αλλα ... δεν έχει πολλές διαφορές απο ενα αυτοκίνητο μεταχειρισμένο ... Μοντέλλο του τάδε έτους ... ατρακάριστο ... Τηλεφωνικά, ή απο σχετικά περιοδικά, παίρνεις μία ιδέα. Από τόσο έως τόσο. Η έννοια του δημιουργήματος και της μοναδικότητάς του απουσιάζει.
Τώρα στο σήμερα .... Αν ανατρέξει κανείς στις σύγχρονες μορφές του private banking .. ε μεταξύ των άλλων, πρωτοστατούν συμβουλές για επενδύσεις σε έργα τέχνης, ΑΚΡΙΒΩΣ στην ίδια κατηγορία με τις μετοχές κλπ... Και μάλιστα θεωρούνται ως επενδύσεις υψηλής απόδοσης. Κατά τη γνώμη μου .. πλέον δεν αντιμετωπίζονται ως έργο τέχνης .. εαν και εφόσον θεωρούμε πως η τέχνη έχει κάτι το διαφορετικό τέλος πάντων από τις εισηγμένες εταιρείες που παράγουν κάθε είδους προϊόντα, χρήσιμα η άχρηστα. Το θεωρώ λογικό, δεν ειναι κακό, αλλά σίγουρα προβληματίζει.
Τέλος, επειδή κι εγώ ισως τα έθεσα λίγο μπερδεμένα στο πρώτο ποστ, αναφέρθηκα στη γκερνίκα (σωστή η παρατήρηση και των 2 σας) όχι σαν έργο προς πώληση, αλλα ως ενδεικτικό του ότι πολλοί μεν την γνωρίζουν αλλα, αυτό από μόνο του δεν λέει τίποτα. Ουτε βέβαια ειναι και κακό. Μάλλον καλό είναι. Αλλά μέχρι που μπορεί να φτάσει .. ?
Οσο για ερώτημα της layla .. ποιος και με τι κριτήρια θα δώσει μία τιμή ? Δεν έχω ασχοληθεί ιδιαίτερα, αλλά φαντάζομαι ... τα ίδια κριτήρια που χρησιμοποιούνται και σε άλλα προϊόντα - υπηρεσίες ... Η ζήτηση, οι προσδοκίες, η εναρμόνιση με ρεύματα ανερχόμενα, η διαχρονικότητα, η ικανότητα του καλλιτέχνη, το αν αρέσει, ο τρόπος του, η εν γένει προώθησή του... .. πολλά ...
Καποια από αυτά ειναι υποκειμενικά. Και ειναι κριτήρια καλλιτεχνικά. Αυτό όμως δεν τους στερούν τη δυνατότητα να φλερτάρουν με τους νόμους της αγοράς. Ωμό. Το ξέρω. Ισως ειναι μία από τις πολλές γκρίζες περιοχές που έχει να αντιμετωπίσει σήμερα η τέχνη, η έκφραση και η ανθρώπινη ευαισθησία. Βοήθειά μας που λένε (το "μας" αφορά περισσότερο τους καλλιτέχνες τους ίδιους). Αντώνη για το "μπλιάχ" ... Τι να πω ... Οπλίσου.
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : thank στις 03-04-2006 05:20 ]