Μπορώ να πω και γω κάτι επειδή υποτίθεται γνωρίζω το θέμα λίγο καλύτερα από τους υπόλοιπους- μου είναι και πρόσφατο, σχολική έδινα προχτές...
Λοιπόν το πρώτο που μου έρχεται στο μυαλό σχετικά με αυτά που είπατε. Υπάρχει κώδικας δεοντολογίας. Ο ψυχολόγος δεν μπορεί να πηγαίνει και να λέει από δω και από κει αυτά που ακούει κατά την διάρκεια της εργασίας του. Ασφαλώς υπάρχουν κάποιοι που δεν τηρούν αυτόν τον κώδικα. Όπως επίσης σίγουρα υπάρχουν παπάδες που λένε τα κουτσομπολιά που ακούνε στις εξομολογήσεις των ποιμνιών τους. Οπότε ας μην θεωρούμε σαν ανασταλτικό παράγοντα ότι οι ''εκμυστηρέυσεις'' των παιδιών ίσως διαρεύσουν γιατί αυτό μπορεί να γίνει και από τις δύο περιπτώσεις- πολύ θα ήθελα να πω ότι όχι οι ψυχολόγοι τήρουν πάντοτε τον κώδικα δεοντολογίας, αλλά πολύ φοβάμαι ότι αυτό δεν ισχύει.
Λίγα λόγια τώρα για τον ρόλο του σχολικού ψυχολόγου ή μάλλον σε τι μπορεί να βοηθήσει σε αντίθεση με έναν πνευματικό.
Δεν θα μακρηγορήσω, φαντάζομαι δεν θέλετε να διαβάσετε οοοόλες τις ιδιότητες ενός σχολικού ψυχολόγου- πιστέψτε με είναι πάρα πολλές. Σχετικά με αυτά που ειπώθηκαν λοιπόν.
Όσοι πηγαίνουν στον ψυχολόγο δεν είναι απαραίτητα ψυχικά ασθενείς. Αυτό πρέπει σιγά σιγά να ξεκαθαρίζεται στο μυαλό μας.
Ένα παιδί που έχει κάποιο πρόβλημα- όχι στην ψυχική του υγεία, γενικά θέλει σε κάποιον να μιλήσει- δεν είναι απαραίτητο ότι θα προτιμήσει ένα κύριο με μαύρα, από έναν κύριο ή μια κυρία που μοιάζει περισσότερο στις φιγούρες που έχει συνηθίσει να εμπιστεύεται- μαμά, μπαμπάς, δάσκαλοι. Ειδικά όσο περνούν τα χρόνια και τα παιδιά αποκτούν όλο και λιγότερη θρησκευτική παιδεία, κάτι τέτοιο είναι πιστεύω λογικό. Άλλωστε πόσα παιδιά βλέπουμε να πηγαίνουν να εξομολογούνται στην εκκλησία; Έχουμε σκεφτεί γιατί συμβαίνει αυτό;
Μετά. Είναι βέβαια και θέμα κοινωνικοποιήσης, αλλά ένα παιδί μπορεί να νιώσει την ανάγκη να μιλήσει και στον καθηγητή του, απλά να μην τολμάει ξέροντας πως δεν είναι αρμοδιοτητά του. Αν ειδικά τα προβλήματα που έχει ένας νέος ή ένα παιδί σχετίζονται άμεσα με το οικογενειακό του περιβάλλον οποιοσδήποτε ενήλικας που εμπνέει εμπιστοσύνη θεωρείται κατάλληλος για να πει το προβλημά του.
Τώρα στο θέμα της εμπιστοσύνης, αλλά και της διαφοράς του πνευματικού με έναν ψυχολόγο, διαφορά η οποία κάνει τον δεύτερο να χρήζεται καταλληλότερος για τέτοιες περιπτώσεις.
Τα παιδιά του δημοτικού ή θα έχουν προβλήματα τα οποία θα δυσχεραίνουν την ομαλή έκβαση και ποιότητα της ζωής τους (όπως μπορεί να είναι κάποιας μορφής διανοητική υστέρηση, τικ, δυσλεξία κ.τ.λ), ή απλά μπορεί να έχουν ενδοοικογενειακά προβλήματα. Και εννοείται ότι τα προβληματά τους περιορίζονται σε αυτά γιατί και η κοινωνική τους ζωή είναι περιορισμένη.
Και στις δύο περιπτώσεις ο ψυχολόγος κρίνεται καταλληλότερος από τον πνευματικό.
Στην πρώτη για τους ευνόητους λόγους πως ένας ψυχολόγος διαθέτει καταλληλότερα εργαλεία και γνώσεις για να βοηθήσει το παιδί να επιτύχει μια άνοδο στην ποιότητα της ζωής του.
Στην δεύτερη περίπτωση πάλι ο ψυχολόγος κατ'εμέ κρίνεται καταλληλότερος γιατί θα βοηθήσει ουσιαστικά στο πρόβλημα καθώς είναι υποχρεωσή του να έρθει σε επαφή με τους γονείς και να δώσει λύση εν τω εσω. Σκεφτείται ότι το πρόβλημα που μπορεί να έχει ένα παιδί σε αυτή την ηλικία είναι ότι κακοποιείται από τους γονείς του ή από κάποιο άλλο πρόσωπο- που εννοείται κάτι τέτοιο θεωρείται κοινωνικό πρόβλημα και όχι πρόβλημα ψυχικής υγείας. Ποια βοήθεια μπορεί να προσφέρει ο πνευματικός, που η ιδιοτητά του είναι να ακούει, και ποια ο ψυχολόγος που έχει και παρεμβατική ιδιότητα;
Τώρα στα παιδιά που βρίσκονται στην εφηβεία τα προβλήματα είναι ακόμα περισσότερα και η πληθώρα τους κυμαίνεται σε προσωπικό επίπεδο εφ' όσον η κοινωνική ζωή των παιδιών έχει αναπτυχθει.
Θεωρούμε λοιπόν ότι τα προβλήματα που έχουν δεν έχουν σχέση με την ψυχική τους υγεία, αλλά έχουν σχέση με προσωπικά ζητήματα είτε ουσιαστικά όπως είναι μια ανεπιθύμητη εγκυμοσύνη, ναρκωτικά, ενδοοικογενειακά προβλήματα - διαζύγιο, κακοποιήση-είτε λιγότερο ουσιαστικά όπως είναι οι εφηβικές ανησυχίες. Σε ποια περίπτωση μπορεί να βοηθήσει η εκκλησία και στις δύο περιπτώσεις και σε ποια ο ψυχολόγος; Στην πρώτη περίπτωση πάλι ο πνευματικός το μόνο που μπορεί να κάνει είναι να ακούσει το μαθητή με το προβλημά του και φυσικά η λεκτική ανακούφιση δεν θα βοηθήσει καθώς τα προβλήματα που παρουσιάζονται θέλουν πράξεις και όχι λόγια- για να μην πάμε και στην ακραία περίπτωση, που το έχω ακούσει και αυτό... ''τι εξωσυζυγικές σχέσεις; να διακόψεις αμέσως, η εκκλησία δεν επικροτεί τέτοιες συμπεριφορές''.
Στην δεύτερη περίπτωση ας πούμε ότι ένας ψυχολόγος και ένας ιερέας μπορεί να έχουν θεωρητικά τις ίδιες ικανότητες για να ανακουφίσουν μια νεανική ανησυχία. Αλλά και πάλι κατ'εμέ ο ψυχολόγος μπορεί να φανεί πιο χρήσιμος καθώς στην πλειοψηφία γνωρίζει τα προβλήματα που μπορεί να έχει ένας έφηβος- αφού έχει σπουδάσει πάνω σε αυτά και έχει την ανάλογη εμπειρία, σε αντίθεση με τους πνευματικούς που ως επί το πλείστον εξομολογούν μεγαλύτερους σε ηλικία ανθρώπους. Ακόμα ένας ψυχολόγος μπορεί να ανιτμετωπίσει πιο σύγχρονα και πιο επαγγελματικά την κατάσταση στην οποία θα έρθει αντιμέτωπος. Το πιο σύγχρονα αναφέρεται στις αντιλήψεις που έχει η εκκλησία και επομένως και οι πνευματικοί- έχετε δει κανέναν έφηβο να προτιμά να λέει το προβλημά του στον παππού ή στην γιαγιά σε αντίθεση με την μεγάλη ξαδέρφη ή ξάδερφο, για παράδειγμα;
Τέλος στο θέμα της εμπιστοσύνης που μπορεί να εμπνέει ένα ιερέας σε αντίθεση με έναν ψυχολόγο. Απάντησα ήδη πως στην παιδική ηλικία θα προτιμηθεί ο ψυχολόγος καθώς η μορφή του είναι πιο οικεία από αυτή του ιερέα. Και βέβαια είναι και θέμα κάθε ψυχολόγου αφού έρθει σε επαφή με ένα παιδάκι να μπορεί να κερδίσει την εμπιστοσύνη του. Για αυτό εκπαιδεύονται κατάλληλα.
Τώρα όσον αφορά την εφηβική ηλικία εμπειρικά να το πάρω και μόνο ένας έφηβος θα προτιμήσει να πει το προβλημά του σε έναν ψυχολόγο, και αυτό γιατί ένας πνευματικός αμέσως θα του δημιουργήσει το αίσθημα της αμαρτίας και δεν θα αισθανθεί άνετα.
Όλα αυτά που παραθέτω έχουν να κάνουν περισσότερο με την δική μου γνώμη για την καταλληλότητα του σχολικού ψυχολόγου- και όχι παιδοψυχολόγου ακριβώς, αλλά ήδη σας κούρασα και θέλει και αυτό πολύ ανάλυση- έναντι σε έναν πνευματικό. Όμως όλα εξαρτώνται και από την θρησκευτική παιδεία που έχει ο καθένας. Αν ένα παιδί έχει μεγαλώσει με θρησκευτικές πεποιθήσεις εννοείται ότι ο ιερέας θα του φανεί πιο κατάλληλος για να εκφράσει το προβλημά του. Αλλά φαντάζομαι πως ενα παιδί που έχει τέτοια παιδεία δεν περιμένει να πάει ο ιερέας στο σχολείο για να εξομολογηθεί, πάει αυτό μόνο του στην εκκλησία, σε αυτό το τόπικ όμως μιλάμε για τους πνευματικούς στα σχολεία.
Συγγνώμη αν σας κούρασα!