Το συγκεκριμένο βιντεάκι δεν είναι παρά μία ακόμα επανάληψη των έντονων αντιθέσεων ανάμεσα σε επιστήμη και Εκκλησία, όχι θρησκεία, καθώς το θρησκευτικό δόγμα ερμηνεύονταν κάθε φορά σύμφωνα με τη βούληση και τις όποιες σκοπιμότητες της εκάστοτε  ηγεσίας της εκκλησίας.

Πριν τοποθετηθώ πάνω στο θέμα, θα κάνω μια σύντομη αναδρομή στους λόγους αυτών των διαχρονικών συγκρούσεων/αντιθέσεων που ίσως βοηθήσουν στη διαμόρφωση μιας πιο συγκεκριμένης άποψης.

Το μεγαλύτερο μέρος των επιθέσεων ή, αν θέλετε, της κριτικής της εκκλησίας εισέπραξε η θεωρία της εξέλιξης των ειδών του Δαρβίνου που κατέρριπτε τα γραφόμενα της Βίβλου πως όλα τα είδη της ζωής -συμπεριλαμβανομένου και του ανθρώπου- δημιουργήθηκαν μέσα σε έξι ημέρες και είχαν από την πρώτη στιγμή την τελική μορφή που γνωρίζουμε.

Αυτό, όμως, δεν ήταν ο μοναδικός λόγος. Μία ακόμα αιτία ήταν το ότι η θεωρία του Δαρβίνου χρησιμοποιήθηκε από διάφορες ριζοσπαστικές πολιτικές ιδεολογίες ως βασικό επιχείρημα για να πλήξουν την εκκλησία και τις συντηρητικές κοινωνικές δυνάμεις που εκπροσωπούσε και που κι αυτές την χρησιμοποιούσαν ως άρμα ή «Δούρειο Ίππο» τους.

Στην εποχή του Δαρβίνου, δεν υπήρχαν ιδιαίτερες αντιθέσεις ανάμεσα σε επιστήμη και θρησκεία. Οι περισσότεροι επιστήμονες θεωρούσαν πως στόχος της επιστήμης ήταν να βρίσκει φυσικές εξηγήσεις για τα διάφορα φυσικά φαινόμενα, αντί αυτά να θεωρούνται ως παρεμβάσεις του Θεού. Αυτό δεν θεωρούνταν ως αμφισβήτηση της θρησκείας ή του Θεού -το αντίθετο μάλιστα- και για το λόγο αυτό δεν υπήρχαν σοβαρές συγκρούσεις. Η πολυπλοκότητα της φύσης, σε κάθε της έκφανση, θεωρούνταν ως απόδειξη ύπαρξης ενός Υπέρτατου Δημιουργού.

Κάποια στιγμή, άρχισαν διάφοροι επιστήμονες να αμφισβητούν πως ο κόσμος και η ζωή δημιουργήθηκαν με τον τρόπο που περιγράφεται στη Βίβλο. Για να μην θεωρηθεί αυτό ως πλήρης αμφισβήτηση της θρησκείας, ισχυρίσθηκαν πως τα γραφόμενα της Βίβλου δεν είναι παρά μια συμβολική παρουσίαση της όλης Δημιουργίας, και έτσι σώθηκε η παρτίδα για τότε. Επιστήμη και θρησκεία συνέχισαν να συμβιώνουν εν ειρήνη.

Αυτό που προκάλεσε έντονες αντιδράσεις απέναντι στη Δαρβινική θεωρία ήταν το ότι η τελευταία δεν προϋπέθετε καθόλου την ύπαρξη του Θεού. Το ότι η εξέλιξη των ειδών ήταν απλά ένα τυχαίο αποτέλεσμα της επικράτησης των ισχυρότερων εξ αυτών και όχι της θέλησης ενός Θεού, που τα πάντα εν σοφία εποίησε, δεν μπορούσε να γίνει εύκολα αποδεκτό από την Εκκλησία.

Η λύση που δόθηκε στη σύγκρουση αυτή ήταν η κατ΄αρχήν αποδοχή της Δαρβινικής θεωρίας αλλά με την προσθήκη πως πίσω από όλα αυτά βρίσκονταν ο Θεός που είχε κάποιο σκοπό για να γίνουν όλα με τον τρόπο αυτό.

Ένα ακόμα στοιχείο της δαρβινικής θεωρίας, που προκάλεσε, ήταν η άποψη πως ο άνθρωπος προέρχεται από τους πιθήκους, και όχι μόνον αυτό. Ο Δαρβίνος τόνιζε με έμφαση πως, επίσης, και όλα τα ανθρώπινα χαρακτηριστικά, δηλαδή τα νοητικά και ηθικά χαρακτηριστικά, είναι και αυτά αποτέλεσμα της εξέλιξης των ειδών και όχι κάτι που μόνο ο άνθρωπος διαθέτει.

Η θέση αυτή έβαλε δύσκολα στη θρησκεία που αναγκάσθηκε να δεχθεί πως τα φυτά και τα ζώα εξελίχθηκαν μεν όπως περιγράφει ο Δαρβίνος, όχι όμως και ο άνθρωπος που είναι αποκλειστικό δημιούργημα του Θεού. Ακόμα και αν ο άνθρωπος είναι αποτέλεσμα της εξέλιξης των ειδών, αυτό αφορά μόνο τη βιολογική και όχι την πνευματική του υπόσταση, που είναι αποτέλεσμα θεϊκής παρέμβασης.

Ο βιολόγος R. Dawkins δεν αρκείται απλά στην υπεράσπιση της επιστημονικότητας, του διαχωρισμού ή της αρμονικής συνύπαρξης επιστήμης και θρησκείας. Προχωρά πολύ μακρύτερα αυτών. Επιτίθεται ανελέητα στη θρησκεία γενικώς. Δικαίωμά του μεν, κάπως περιττό και παρωχημένο -με τον τρόπο που γίνεται- δε, κατά την ταπεινή μου άποψη.

Υπάρχουν πολλοί άλλοι επιφανείς επιστήμονες που προτείνουν διαφορετικές λύσεις στη μακρά αυτή σύγκρουση. Η λύση δεν είναι απαραίτητα «μαύρο ή άσπρο».

Κατά την άποψή μου, επιστήμη και θρησκεία υπάρχουν για εντελώς διαφορετικούς λόγους, άσχετα με το πώς έχουν χρησιμοποιηθεί κατά καιρούς. Κάποτε, η θρησκεία φαίνεται πως κάλυπτε -μεταξύ άλλων- κενά που αδυνατούσε να καλύψει η επιστήμη. Στο βαθμό που η επιστήμη θα δίνει πειστικές απαντήσεις και θα καλύπτει υπαρκτά κενά, στον ίδιο βαθμό η θρησκεία θα περιορίζεται, εκ των πραγμάτων, στον πνευματικό της ρόλο, δίνοντας «τροφή» και παρηγοριά σε ανθρώπινους υπαρξιακούς προβληματισμούς, πνευματικές και συναισθηματικές ανάγκες.