Φιλε Mesogeios, είσαι ο πρώτος άνθρωπος που γνωρίζω, έστω και διαδικτυακά, να δηλώνει υπέρμαχος της αποσπασματικής ανάλυσης εκ των χιλιάδων κειμένων ενός συγγραφέα. Οι ειδικοί του χώρου, δεν τολμούν όχι να απομονώσουν φράσεις, αλλά ούτε βιβλία ολόκληρα, καθώς ψάχνουν ακόμα και το τί έτρωγε τις Κυριακές το πρωί, για να κατασταλάξουν στη φιλοσοφική του προσέγγιση του Έργου του. Πραγματικά με εκπλήσσει η άποψή σου περί μή αδικίας του έργου του από την αποσπασματικότητα. Συνιστώ δεν ανεπιφύλακτα στους νέους συγγραφείς να περιορίζονται σε περιφραστικά σλόγκαν, αντί να χαραμίζουν τα νιάτα τους επάνω από χαρτιά και μολύβια.
Η αναφορά μου, μάλιστα, στον Καζαντζάκη έγινε ακριβώς για αυτόν τον λόγο. Από μία φράση μπορεί κανείς να βγάλει όποιο αυθαίρετο συμπέρασμα θέλει και ποθεί/
Ο τελευταίος που θέλει να φορέσει ράσα στο Λουντέμη είναι ο γράφων, καθώς πέρα του γεγονότος ότι δε μου "πάει" το μαύρο στο μάτι, έχω εκφράσει πολλές φορές τη σκληρή μου στάση απέναντι στην εκκλησία. Παρακαλώ να αποφεύγονται υπονοούμενα. Το αστείο είναι ότι συμβαίνει μάλιστα ακριβώς το αντίθετο. Κάποιοι μάλλον προσπαθούν να τον κάνουν με το ζόρι άθεο και αιρετικό. Και συνήθως "φωνάζει ο κλέφτης για να τρομάξει ο νοικοκύρης" λέγανε στο χωριό μου.
Όσα αφορούν στην 'αντικειμενική πραγματικότητα'... Αναφέρεις ότι πραγματικότητα είναι το Είναι το οποίο είναι πέρα από την αντιληπτική ικανότητα του καθενός. Μα αυτό τότε δεν Είναι, αλλά εικάζουμε ότι Είναι...κι εδώ αρχίζει να μυρίζει δόγμα. Εγώ απεναντίας αναφέρομαι στο συναισθηματικό κόσμο του ανθρώπου που αντιδρά ανάλογα με το περιβάλλον, το σύνολο των επιρροών και ερεθισμάτων του οποίου ονομάζει πραγματικότητα. Κι εδώ έρχεται το παράδειγμα του μικρού μαθητή. Ένας μαθητής που διδάσκεται την πρωτεύουσα του ισημερινού, δεν μπορεί να την κατανοήσει ως έννοια και τοποθεσία, πριν διευρύνει το πεδίο των αισθήσεών του, δηλαδή πριν εκπαιδεύσει τις αισθήσεις του να δέχονται ερεθίσματα που φεύγουν από το στενό πεδίο πρωτογενούς εμβέλειας των αισθήσεων.
Παραθέτω ερμηνεία : "πραγματικότητα η [praγmatikσtita] O28 :
η περιοχή, το σύνολο των υπαρκτών πραγμάτων, καταστάσεων ή συνθηκών, ο αντικειμενικός κόσμος όπως υπάρχει και γίνεται αντιληπτός (σε αντιδιαστολή προς τις υποθέσεις, τα αντικείμενα της φαντασίας κτλ.): Aντικειμενική / υποκειμενική / σκληρή / δυσάρεστη / ζωντανή / κοινωνική / πολιτική ~. H σημερινή ελληνική ~. Tο όνειρό του έγινε ~, πραγματοποιήθηκε. H εκτεταμένη καταστροφή του περιβάλλοντος είναι πια μια ~. Προσγειώνω κπ. / προσγειώνομαι στην ~, επαναφέρω κπ., επανέρχομαι στις πραγματικές συνθήκες. Tα σχέδιά του απέχουν πολύ από την ~. || (έκφρ.) στην ~, πραγματικά, όντως, στ΄ αλήθεια (σε αντιδιαστολή προς κτ. το φαινομενικό, το υποθετικό κτλ.): Στην ~ τα γεγονότα εξελίχθηκαν τελείως διαφορετικά. Στην ~ είναι πολύ ευχαριστημένος. εκτός πραγματικότητας, για πρόσωπα ή πράγματα που δεν έχουν σχέση, αντιστοιχία με την πραγματικότητα, που είναι εξωπραγματικά: Aυτά που λες / που σκέφτεσαι είναι εκτός πραγματικότητας. επαφή με την ~, συναίσθηση αυτών που συμβαίνουν γύρω μου: Έχουμε χάσει τελείως την επαφή μας με την ~. [λόγ. πραγματικ(ός) -ότης > -ότητα μτφρδ. γαλλ. rιalitι] "
Επειδή όμως αντιλαμβάνομαι τη φιλοσοφική προέκταση της ανάλυσής σου, διάβασα ευχάριστα τις απόψεις σου, σχετικά με το 'Είναι' το οποίο όμως απέχει από την έννοια πραγματικότητα. Είναι άλλη έννοια. Η υποκειμενικότητα είναι προαπαιτούμενο της αντικειμενικότητας. Για να υπάρχει γενική παραδοχή προαπαιτείται η ύπαρξη της ατομικής απόψεως. Στην παραπάνω ερμηνεία παρατήρησε τη χρήση του
όπως υπάρχει και γίνεται αντιληπτός . Το όπως δηλώνει τρόπο. Άρα, διαφέρει από άτομο σε άτομο και από σύνολο σε σύνολο. Μιλούμε επομένως για ατομικές και συλλογικές πραγματικότητες ανάλογα με την αντιληπτική ικανότητα και το περιβάλλον του ατόμου, καθώς και την συλλογική αντικειμενικότητα του κάθε επιμέρους συνόλου.
Ας πάμε και στο "απονευρωμένο δόγμα". Παραθέτω ερμηνεία από το επίσημο λεξικό Τριανταφυλλίδη:
"δόγμα το [δσγma] O48 : 1. θεμελιώδης αρχή που δεν υπόκειται σε έλεγχο ή σε κριτική και που γίνεται υποχρεωτικά δεκτή. α. (θεολ.) οι εξ αποκαλύψεως αλήθειες στις οποίες στηρίζεται η πίστη. || (ειδικότ.) καθένα από τα άρθρα της χριστιανικής διδασκαλίας, όπως διατυπώθηκαν στις οικουμενικές συνόδους: Tο ~ της Aγίας Tριάδος. || Aνατολικό / δυτικό ~, το σύνολο των δογμάτων της ανατολικής ορθόδοξης ή της δυτικής εκκλησίας και η πίστη σ΄ αυτά: Aνήκει στο ~ των Διαμαρτυρομένων. β. (φιλοσ.) αξίωμα που δεν υπόκειται σε επιστημονικό έλεγχο: Tα δόγματα των Στωικών. γ. (μειωτ.) άποψη, ισχυρισμός του οποίου η ορθότητα και η αλήθεια δεν μπορεί να αποδειχθεί και στον οποίο μένει κάποιος πεισματικά προσηλωμένος. 2α. βασική κατευθυντήρια γραμμή που διατυπώνεται και εξαγγέλλεται από μια πολιτική ή στρατιωτική προσωπικότητα και που εφαρμόζεται από ένα κράτος, κόμμα κτλ.: Tο ~ Tρούμαν, για την οικονομική υποστήριξη ξένων κρατών. Tο ~ Mονρόε. Aμυντικό ~. β. βασική αρχή που ακολουθεί κάποιος στην ατομική του ζωή και την οποία δεν παραβαίνει σε καμιά περίπτωση: Tο έχει ως ~ στη ζωή του, να μη φανατίζεται. [λόγ.: 1β: αρχ. δόγμα· 1α: ελνστ. σημ.· 1γ: σημδ. γαλλ. dogme (στη νέα σημ.) < λατ. dogma < ελνστ. δόγμα· 2α: σημδ. αγγλ. doctrine· 2β: με βάση τη σημ. 2α] "
Παρατήρησε πως η πρώτη και βασική ερμηνεία που δίνεται είναι γενικότατη. Προχωρώντας προς την εξειδίκευση των εννοιών, μόνο στην 1α δίνεται θεολογική-θρησκευτική ερμηνεία. Θες να μου πεις που ακριβώς παρατήρησες την 'απονεύρωση' την οποία προσωπικά ερμήνευσα (ίσως και λανθασμένα) ως 'απομάκρυνση από την εννοιολογική ερμηνεία';
Για να βοηθήσω, παραθέτω την ερμηνεία του 'αξιώματος', όπως χαρακτηρίζεται στις επιστήμες:
"αξίωμα το [aksνoma] O49 : I.χαρακτηρισμός των ανώτατων βαθμίδων στην ιεραρχία της δημόσιας διοίκησης: Σ΄ όλη του τη ζωή απέφυγε τιμές και αξιώματα. ~ εκκλησιαστικό / πολιτικό / στρατιωτικό. Tο ~ του προέδρου. Παραιτήθηκε από το αξίωμά του.
II. (επιστ.) γενική πρόταση που θεωρείται αρχή αυταπόδεικτη και θεμελιώδης και με βάση την οποία αποδεικνύονται μερικότερες προτάσεις. || (μτφ.): Eίχε πάντα ως ~ στη ζωή του… [λόγ. < αρχ. ἀξίωμα] "
Αν βρήκε κάποιος διαφορά από το δόγμα, ως έννοια χρήσιμο θα ήταν να την αναφέρει. Η μόνη τους διαφορά είναι ότι το δόγμα χαρακτηρίζεται 'αναπόδεικτο', ενώ το αξίωμα 'αυταπόδεικτο'. Όχι Γιάννης...Γιαννάκης. Αν μπλέξουμε με αυτές τις έννοιες μάλλον καήκαμε...
Αν η ανάλυση περί ηθικής έγινε με βάση τις δικές μου προσεγγίσεις, σου υπενθυμίζω μία φράση που έγραψα σε κάποιο προηγούμενο ποστ... και ειχε σχέση με πίστη σε βατράχια. Επομένως, δεν βλέπω σε τί διαφωνούμε. Ο καθένας πιστεύει σε οτιδήποτε ο ίδιος επιλέγει, είτε λέγεται κομμουνισμός, είτε Βραχμαπούτρα, είτε Μπάμπης. Από ηθικής απόψεως και σύμφωνα με την όμορφη ανάλυση περί ενδοκοινωνικου κώδικα επικοινωνίας και επιβίωσης, τα έχω αναφέρει κι εγώ παλαιότερα σε παρόμοια προσέγγιση.
Τέλος, σχετικά με τα περί επιστήμης, έπεσα θύμα αποσπασματικότητας όπως κι ο Λουντέμης... Η αναφορά μου στην επιστήμη αποτελεί συνέχεια της αναφοράς του Άστρον στην απόδειξη της ανυπαρξίας θεού από την επιστήμη. Τώρα ίσως δένει καλύτερα η εικόνα. Τα παρακάτω περί κακών επιστημόνων και συναφιών, είναι χρήσιμα αλλά τα βλέπω εκτός θέματος, έπειτα από αυτήν μου την αποσαφήνιση.
Τέλος σε ευχαριστώ για την αξίωση των γραπτών μου. Έχεις επίσης συνεκτικό λόγο και είναι ευχάριστο να συνδιαλέγομαι μαζί σου.
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : StavmanR στις 19-01-2008 07:44 ]