Επαναστατικές υπογραφές βλέπω... φίλε W4TT4N4B3
Δεν μπορώ να καταλάβω τη στάση σου! Τη μια χαρίζεις στην απολυταρχία το προνόμιο της αντικειμενικότητας, τώρα στον καπιταλισμό το προνόμιο της φιλανθρωπίας!!!
Λοιπόν σε πρώτη φάση θα σταματήσω να εκφράζω οποιαδήποτε επιστημονική άποψη -απ' αυτές που σπούδασα- από φόβο μήπως χαρακτηριστώ δογματικός και... βασιλόφρων(?) και στη συνέχεια θα διακόψω κάθε φιλανθρωπική παροχή - ούτε τσιγάρο στον αδερφό μου - για να μην προσφέρω στήριξη στο καπιταλιστικό σύστημα!
Ας σοβαρευτούμε! Δεν θα είχα κανένα λόγο ν' ασχοληθώ με το motto της υπογραφής σου συμπαθέστατε φίλε W4TT4N4B3, αν αυτό δεν έθιγε μια συνειδητή επιλογή και στάση ζωής πολλών συνανθρώπων μας ανεξαρτήτου φυλής, χρώματος, θρησκείας ή ιδεολογίας.
Και το βρίσκω και τραγελαφικό! Μετά από τόσο μελάνι και φαιά ουσία που καταναλώθηκαν στις διεξοδικές αναλύσεις του καπιταλισμού, κάποιοι κατέληξαν επιτέλους στο "σωστό" συμπέρασμα:
"η φιλανθρωπια ειναι το τελευταιο σταδιο του καπιταλισμου" !!! ...lol (ξεφωνητά γέλια)
Και φυσικά μετά τα τελευταία γεγονότα με τις φυσικές καταστροφές και την έξαρση των φιλανθρωπικών αποστολών διεθνώς, να συμπεράνουμε πως διανύουμε την τελευταία φάση του καπιταλισμού, ότι τα ψωμιά του πλέον τελείωσαν και το τέλος της κεφαλαιοκρατίας εγγύς; Να υποθέσουμε επομένως πως ήρθε η ώρα για την κυριαρχία του προλεταριάτου και την επικράτιση του κομμουνισμού; ή του τροτσκισμού; ή του λενινισμού; ή...
Δεν μπορώ να καταλάβω πως ένα συγκροτημένο άτομο όπως εσύ – αυτό έχω συμπεράνει από μια περιήγηση στα σχόλιά σου – υιοθετεί μια τέτοια συνθηματολογία και μάλιστα προσδιοριστική της ταυτότητός του!Και εκτός του ότι βρίσκω το motto σου -κατά συγκυρία- προκλητικό, το θεωρώ και πολύ φθηνή κι ανέξοδη αναρχο-αριστερίζουσα (όχι αριστερή - προσέχω τι λέω) συνθηματολογία που δεν ταιριάζει σε σκεπτόμενους ανθρώπους σαν και σένα, δικαιολογείται όμως σε 15χρονα παιδάκια ή σε πρωτοετή φοιτητόπουλα που πιπιλίζουν τέτοιες καραμέλες από τη σφοδρή τους επιθυμία να στοιβαχτούν στις αγέλες των κομματικών οργανώσεων...
Αλλά τι δείχνει ένα τέτοιο σύνθημα; Αν μεν αναφέρεσαι στην «επιδειξιομανή φιλανθρωπία» των κοσμικών κύκλων της αθηναϊκής πλουτοκρατίας δεν θα είχες κανένα άδικο να την καυτηριάσεις, να την ειρωνευτείς, να τη γελοιοποιήσεις… κι εγώ μαζί σου! Αλλά με το γενικευμένο τρόπο που τοποθετείσαι σε μια κοινωνική πράξη ανθρωπιάς κι ευαισθησίας που προσφέρεται ακόμη κι από τον οβολό της πιο φτωχής γριούλας είναι σα να θέλεις να καταστρέψεις και το τελευταίο ανάχωμα ανθρωπιάς που έχει απομείνει στον κόσμο μας και μάλιστα προφασιζόμενος πολιτικά ή επαναστατικά κίνητρα! Επιτέλους έλεος! Επανάσταση για ένα καλύτερο κόσμο την καταλαβαίνω και την ενστερνίζομαι, αλλά μια επανάσταση της ισοπέδωσης των πάντων θα με βρει απέναντι της, μόνο και μόνο για το δογματισμό και τον ολοκληρωτισμό της…
Τι λοιπόν να συμπεράνω από την «επαναστατική» σου υπογραφή; Προφανέστατο, ότι ο εν λόγω «επαναστάτης» θα νιώθει πολύ υπερήφανος όταν γυρίζει την πλάτη του στον πονεμένο, τον άστεγο, το σεισμοπαθή, τον ανάπηρο, το παιδί των φαναριών, τη χήρα, το ορφανό, την ταλαίπωρη τσιγγάνα, το άρρωστο πρεζόνι... σίγουρος πως δεν έπεσε θύμα της εκμετάλλευσής τους και, το ουσιαστικότερο, πως έδωσε ακόμα ένα ηχηρό ράπισμα στην καπιταλιστική κοινωνία και το ανάλγητο καπιταλιστικό κράτος... παρέχοντας συνάμα τα εχέγγυα είτε της «επαναστατικής» του δράσης είτε της κομματικής νομιμοφροσύνης και της ιδεολογικής του συνέπειας στους ινστρούχτορές του!
Βέβαια ο ίδιος, ενδεχομένως να κόβει κάθε μήνα ένα bankcheck ενίσχυσης προς την «επαναστατική» στρούγκα ή το κόμμα, χωρίς την παραμικρή υπόνοια εκμετάλλευσής του, αλλά αυτό καταλογίζεται στο κομματικό του μητρώο ως γενναία πράξη κομματικής συνέπειας με τσεκαρισμένη την ένδειξη του ενεργού μέλους...
Αλλά και πάλι, φίλε W4TT4N4B3, πίστευε και γράφε ό,τι θες! Ας είναι... γούστο σου, καπέλο σου! Όπως προανέφερα σε άλλο σχόλιο, κανείς ολοκληρωτισμός, πολιτικός ή ιδεολογικός, δεν μπορεί να δουλώσει το πνεύμα και την ψυχή οιουδήποτε...
Λυπάμαι, φίλε μου... αν και προσωπικά επιθυμώ μέσα από οποιαδήποτε αντιπαράθεση να κερδίζω φίλους κι όχι ν' αποκτώ αντιπάλους, ακόμη κι όταν δεν υπάρχει η παραμικρή συνάντηση απόψεων. Άλλωστε ποτέ δεν μπόρεσα να καταλάβω τους πολιτικούς που ενώ μιλάνε για παγκόσμια ειρήνη και αδελφοσύνη των λαών, την ίδια ώρα χυδαιολογούν μεταξύ τους μη μπορώντας να αισθανθούν ως αδελφό τους τον ιδεολογικό τους αντίπαλο, και μάλιστα τη στιγμή που δηλώνουν (φαρισαϊκά βέβαια) ότι σέβονται ό ένας τη γνώμη του άλλου!
Σχετικά τώρα με το θέμα της υποκειμενικότητας - αντικειμενικότητας στη μουσική, που πολύ όμορφα έθεσε σ' αυτό το topic το paramithi και μπράβο του, όσο με αφορά έχω ήδη εκφράσει την άποψή μου και δεν θα υπήρχε λόγος να επιμείνω, γιατί δεν αποζητώ οπαδούς της άποψής μου παρά μόνο τη διερεύνηση του θέματος, το οποίο σε τελική ανάλυση με τις προεκτάσεις που έθεσες κι εσύ παρουσιάζει ένα έντονο κι ευρύτερο φιλοσοφικό ενδιαφέρον. Δεν μπορώ όμως να μην επισημάνω κάποιες παρανοήσεις, που υποσκάπτουν κατά τη γνώμη μου την όλη προσπάθεια να δοθεί κάποια πειστική ή έστω ικανοποιητική απάντηση στο ερώτημα.
Και εξηγούμαι:
Καταρχήν η υποκειμενικότητα είναι απροϋπόθετη, δε χρειάζεται προαπαιτούμενα για να εκφέρει κανείς την άποψή του, ακόμη κι αν μπερδεύει το πεντάγραμμο με το πεντάπλευρο... αρκεί να έχει ήχο στ΄αυτιά του!
Από την άλλη, η διατύπωση αντικειμενικών κρίσεων είναι επίσης δικαίωμα του καθενός, αλλά δεν είναι απροϋπόθετη. Προαπαιτούμενά της είναι η γνώση του επιστητού στο οποίο (η αντικειμενική κρίση) αναφέρεται. Το επιστητό αυτό μπορεί να ανήκει είτε στο πεδίο των θετικών επιστημών (Φυσική, Μαθηματικά κλπ) είτε στις Κοινωνικές επιστήμες (Κοινωνιολογία, Ψυχολογία, Γλωσσολογία κλπ) είτε στις Τέχνες (Εικαστικά, Μουσική, Θέατρο κλπ).
Τώρα, εδώ ακριβώς βρίσκεται νομίζω το λεπτό σημείο των παρερμηνειών και της ασυνεννοησίας, όχι μόνο της δικής μας αλλά και των ίδιων των επιστημόνων! Η ασυνεννοησία η δική μας απ' όσο μπορώ να διακρίνω οφείλεται σ' ένα θεμελιώδες λάθος που κάνεις - κι όχι μόνο εσύ - στη βάση των συλλογισμών σου: διακρίνω δηλαδή μια στεγανοποιημένη διπολική αντίληψη του ζεύγους υποκειμενικότητα-αντικειμενικότητα, που σημαίνει ότι για σένα η ύπαρξη της μιας αναιρεί την ύπαρξη της άλλης, αποκλείεις δηλαδή κάθε ενδεχόμενο συνύπαρξης των δύο. Και αυτό νομίζω προκύπτει ως συνέπεια μιας δεύτερης εσφαλμένης αντίληψης για την έννοια της αντικειμενικότητας, την οποία αντιλαμβάνεσαι με τον τρόπο που αυτή νοείται στον τομέα των θετικών επιστημών, δηλαδή της προσδίδεις αποκλειστικά θετικιστικό περιεχόμενο (ποσοτικά δεδομένα, μετρήσεις, πειραματικό έλεγχο).
Όσον αφορά την ασυνεννοησία των επιστημόνων, αυτή έγκειται στο ερώτημα ότι εφόσον η έννοια της αντικειμενικότητας δεν μπορεί να έχει τα ίδια ποιοτικά χαρακτηριστικά σε όλες τις επιστήμες και την Τέχνη, ποια είναι τα κριτήρια που τη συνθέτουν και της δίνουν περιεχόμενο σε κάθεμια επιστήμη. Βρίσκεται δηλαδή ένα βήμα παραπέρα από τις δικές μας εδώ ανησυχίες!
Πιο συγκεκριμένα τώρα, απ' όσα μπορώ να γνωρίζω και εντελώς συνοπτικά:
Στις θετικές επιστήμες τα πράγματα είναι πιο ξεκάθαρα μια κι εκεί το θετικιστικό μοντέλο (πειραματικός έλεγχος και μετρήσεις) είναι το επικρατέστερο και η έννοια της αντικειμενικότητας περιβάλλεται με σχεδόν αδιαμφισβήτητο κύρος ακόμη. Αυτή είναι και η αντίληψη των περισσότερων σ' αυτό το topic για την έννοια της αντικειμενικότητας, καθαρά θετικιστική δηλαδή.
Στις Κοινωνικές επιστήμες τώρα, τα πράγματα είναι πιο περίπλοκα με έντονα επιστημολογικά και μεθοδολογικά προβλήματα, γεγονός που αντανακλάται και στην έννοια της αντικειμενικότητας, η οποία ασφαλώς δεν περιβάλλεται με την ισχύ και το κύρος που έχει στις θετικές επιστήμες, αλλά αυτό δεν τη μειώνει και δεν την πτοεί, καθώς αρκετές από τις επιστήμες αυτές είναι πρόσφατες, έχουν-δεν έχουν 15-20 χρόνια παρουσίας, στην Ελλάδα τουλάχιστον (π.χ Κοινωνική Ανθρωπολογία, Κοινωνιογλωσσολογία κ.α). Ας σημειωθεί εξάλλου πως είναι ζωτικής σημασίας για τις επιστήμες αυτές να προσδώσουν μια συνεκτική δομή και ευκρινέστερο περιεχόμενο στην έννοια της αντικειμενικότητας, ειδάλλως κινδυνεύουν να χάσουν την επιστημονικότητά τους και να "ξεπέσουν" στο επίπεδο της Φιλοσοφίας!
Τέλος στις Τέχνες, στο πλαίσιο των οποίων τοποθετείται η ερώτηση του paramithiou, εκεί κι αν είναι που η διπολικότητα ανάμεσα στις δύο έννοιες αμβλύνεται (μειώνεται) ακόμη περισσότερο, σε βαθμό που ίσως και να μην υπάρχει αντικειμενική κρίση χωρίς στοιχεία υποκειμενικότητας, αυτό που επεσήμανα και σε προηγούμενο σχόλιο, τη συνύπαρξη δηλαδή και των δύο κι όχι υποχρεωτικά τον αποκλεισμό της μιας ή της άλλης. Αυτή η άμβλυνση των αντιθέσεων στο ζεύγος υποκειμενικότητα-αντικειμενικότητα στον τομέα της Τέχνης πρακτικά σημαίνει πως οποιαδήποτε κρίση εκφέρεται από τους σπουδαγμένους και τους μύστες της Τέχνης (μουσικούς, συνθέτες, στιχουργούς, μουσικοκριτικούς και γενικότερα τόσο τους δημιουργούς όσο και τους κριτικούς της Τέχνης) δεν είναι εντελώς αυθαίρετη, υποκειμενική και μετέωρη στο κενό. Πατάει σε κοινά αποδεκτά στοιχεία, στη γνώση όχι μόνο των συστατικών αλλά και των ιστορικών δεδομένων κάθε τέχνης, γνώση την οποία ο καλός δημιουργός μπορεί και την αναπαράγει στα έργα του βάζοντας τη δική του κάθε φορά σφραγίδα, ενώ ο καλύτερος την παίρνει και την πάει ένα βήμα πιο μπροστά και γίνεται ο πρωτοπόρος και το φαινόμενο της εποχής του. Και τότε μιλάμε για Πικάσο, Βαν Γκογκ, Luis Armstrong, Beatles κ.α.
Η υπόθεση λοιπόν υποκειμενικότητα-αντικειμενικότητα στην Τέχνη δεν είναι μαύρο-άσπρο, υπάρχουν τα standards, υπάρχει και το γούστο. Σαφώς και υπάρχουν αντικειμενικά κριτήρια και οπωσδήποτε χωρούν και οι υποκειμενικές επιλογές και προτιμήσεις. Η κατάταξη π.χ. μιας εικόνας στη βυζαντινή ή τη δυτική τεχνοτροπία δεν είναι θέμα υποκειμενικότητας αλλά αντικειμενικών κριτηρίων που έχουν να κάνουν με τη γνώση των χαρακτηριστικών κάθε Σχολής. Το ίδιο ισχύει και στη μουσική. Αν κάποιος σου έλεγε πως οι Rolling Stones είναι το κορυφαίο folk country group στην αμερικανική σκηνή, ενδεχομένως θα σεβόσουν από ευγένεια την υποκειμενική του άποψη, ενδόμυχα όμως θ' αναρωτιόσουν... από πού το 'σκασε αυτός! Αυτήν ακριβώς τη βεβαιότητα, ότι οι Stones είναι rock μπάντα, ό,τι και να λέει ο άλλος, στην παρέχουν τα αντικειμενικά κριτήρια που έχουν να κάνουν με την εμπειρική ή θεωρητική γνώση που έχεις αναφορικά με τα χαρακτηριστικά γνωρίσματα των διαφόρων μουσικών ειδών και τεχνοτροπιών.
Όσο για την υποκειμενική επιλογή του καλού ή κακού τραγουδιού από τον καθένα μας, αυτή όχι μόνο δεν ταυτίζεται απόλυτα με το ερώτημα της ύπαρξης αντικειμενικότητας στη μουσική – όπως το έχω ήδη επισημάνει απ’ το πρώτο σχόλιό μου σ’ αυτό το topic - αλλά ενδεχομένως και να αδιαφορεί εντελώς για την απάντησή του, όπερ και το πιο πιθανό!
Εδώ λοιπόν πρωταγωνιστικό ρόλο έχουν τα υποκειμενικά κριτήρια, το προσωπικό γούστο του καθενός, τ’ οποίο πάλι μπορεί είτε να έχει οικοδομηθεί σε μια βαθιά και πλούσια γνώση της μουσικής τέχνης και επιστήμης είτε πάλι να είναι εντελώς μετέωρο και ανεδαφικό, χωρίς ίχνος μουσικής παιδείας και καλλιέργειας. Έτσι συμβαίνει να είναι κάποιος «κλασικούρα», δηλ. κολλημένος με τη σοβαρή μουσική (κλασική μουσική, Θεοδωράκης, Ξαρχάκος κλπ), κάποιος άλλος κολλημένος με το λεγόμενο έντεχνο ελαφρό ή λαϊκό τραγούδι ή το έντεχνο rock, και ένας τρίτος να είναι fan του Μπουγά και του Πανταζή! (Όχι δεν έχω τίποτα με τους συγκεκριμένους ανθρώπους, μόνο με τα άσματά τους…που χρειάζονται μια ισχυρή δόση αντιεμετικών χαπιών, πριν την ακρόαση φυσικά…)
Υπάρχει λοιπόν, και ποιο είναι το αντικειμενικά καλό και ποιο το αντικειμενικά κακό τραγούδι ή μουσική; Με βάση τα όσα προηγήθηκαν, νομίζω πως μπορούμε πλέον να επιχειρήσουμε μια απάντηση σ’ αυτό το ερώτημα:
Αντικειμενικά καλό τραγούδι θα χαρακτηρίσουμε εκείνο που από τη μία σέβεται το αρχέτυπό του, όχι με την έννοια της στείρας επανάληψής του, αλλά με την δημιουργική ενσωμάτωση των συστατικών του μερών και την εμπνευσμένη έκφραση των ποιοτικών του κριτηρίων, και από την άλλη ασκεί με κάθε συστατικό του στοιχείο (στίχοι, ερμηνεία, ενορχήστρωση κλπ) μια στοχευμένη παιδευτική επίδραση στο ακροατήριο, όχι με την έννοια της ιδεολογικής επιρροής, αλλά της αισθητικής μετάγγισης και μέθεξης των βιωμάτων και συγκινήσεων που θέλει να εκφράσει ο δημιουργός του.
Σε αντιδιαστολή με τα προηγούμενα, αντικειμενικά κακό τραγούδι θα χαρακτηρίσουμε το απόλυτα επαναλαμβανόμενο, το κακέκτυπο του αρχετύπου, το τραγούδι που δεν έχει να προσφέρει τίποτα απολύτως στο ακροατήριο ή ακόμη χειρότερα υποβιβάζει τόσο την αισθητική όσο και την νοημοσύνη του…
Αν όμως ακόμη και η τήρηση του Συντάγματος δεν επιβάλλεται, αλλά επαφίεται στον πατριωτισμό των Ελλήνων, πολύ περισσότερο δεν μπορεί κανείς να επιβάλλει σε κανέναν το καλό τραγούδι - το αντικειμενικά καλό τραγούδι - αν ο ίδιος δεν το επιλέξει ή καλύτερα δεν έχει τις προϋποθέσεις για να το επιλέξει από μόνος του.
Έτσι εξηγείται και το γεγονός ν’ ακούμε συχνά τους μεγάλους και καταξιωμένους καλλιτέχνες να μιλάνε για καλό τραγούδι, για ποιότητα και υψηλή αισθητική στην Τέχνη γενικότερα, και ταυτόχρονα να διακρίνουμε μια επίμονη άρνηση ταυτοποίησης του καλού και του κακού, της υψηλής αισθητικής και της κακογουστιάς, στάση που ερμηνεύεται από τη δημοκρατική τους ευαισθησία και το τακτ που τους διακρίνει.
Η προηγούμενη διαπίστωση αποτελεί άλλη μια απόδειξη, φίλε W4TT4N4B3, ότι η αντικειμενικότητα δεν συμβαδίζει με κανένα δογματισμό και ολοκληρωτισμό, δεν θα μπορούσε άλλωστε…Κι αυτό γιατί η δογματική σκέψη ποτέ δεν είναι αντικειμενική, είναι ακραιφνώς υποκειμενική σκέψη που μεθοδεύει την αντικειμενικότητά της μέσω απαγωγικών συλλογισμών (ξεκινά δηλαδή από αναπόδεικτες γενικές αρχές και αξιώματα που η ίδια θέτει με βάση την ιδιάζουσα λογική της, για ν' αποφανθεί στη συνέχεια με τη δογματική της ακαμψία και για το συγκεκριμένο και μερικό, δηλαδή επί παντός επιστητού!)
Ελπίζω τα παραπάνω να ΄χουν συνεισφέρει κάτι στην αποσαφήνιση του όλου θέματος. Από την άλλη, είμαι ανοικτός σε κάθε άποψη, και την αντίθετη φυσικά, αλλά πείθομαι από επιχειρήματα κι όχι από θέσφατα...
Suddenly, I knew that you'd have to go.
Your world was not mine, your eyes told me so.
Yet it was there I felt the crossroads of time
and I wondered why.
Loreena McKennitt - "The Old Ways"
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : Cenio στις 04-09-2005 17:53 ]
kadmilos
cool@ypokeimenikotita.gr 
cool@antikeimenikotita.gr 
)
μπορει αυριο να καταλαβαινω τι θες να πεις,απλα προς το παρον τα επιχειρηματα σου δεν με καλυπτουν..
...your comments, please?) και την οποία σου ξαναθυμίζω:
