Σκοταδισμός... Γενικά ζούμε σε εναν κόσμο που με τον εναν ή τον άλλο τρόπο σου περνάνε το μήνυμα ότι πρέπει να σε φοβίζει το διαφορετικό, ο θάνατος, το σεξ και το σώμα σου γενικά οτιδήποτε απελευθερωτικό-προοδευτικό... Είτε λέγεται θρησκεία αυτό (οποιαδήποτε), είτε σχολείο (ως έχει σήμερα) και κυρίως μέσα από τα "ΜΜΕ" παίρνεις και ασυναισθητα υιοθετείς την πληροφορία οτι εισαι πολυ μικρος και λίγος για να αλλάξεις τον κοσμο... ΑΡΑ βολέψου...
Παραθέτω και μια εκπληκτική συνεντευξη που πήραν οι schooligans (τοτε scholiki) από τον αρχισκοταδιστή Χριστόδουλο για να δείτε για τι είδους αγάπη μιλάμε:
SCHOOLHKI: Τεύχος 2 - Μία αμαρτωλή συνέντευξη (Συνέντευξη του Αρχιεπισκόπου Χριστόδουλου)
Δεν ήταν εύκολο να κλείσουμε συνέντευξη με τον Αρχιεπίσκοπο. "Δυστυχώς ο Μακαριώτατος έχει πολλές υποχρεώσεις και δεν προφθαίνει να σας δει", μας είπε ο εκπρόσωπός του τον Οκτώβριο. "Ευχαρίστως όμως να απαντήσει γραπτώς στις ερωτήσεις σας." Γραπτώς δεν μας ενδιέφερε. Θέλαμε να έχουμε αντίλογο... Χρειάστηκε να περιμένουμε τέσσερις μήνες. Η συνέντευξη κλείστηκε τελικά για την Τετάρτη, 13 Φεβρουαρίου. Αποφασίσαμε να επικεντρωθούμε σε δύο σημεία: τα σχολικά του χρόνια και τις προγαμιαίες σχέσεις. Στο κάτω-κάτω ήταν παραμονή του Αγίου Βαλεντίνου...
Τι περιοδικό βγάζετε, παιδιά;
Δείτε μόνος σας (του δίνουμε το πρώτο τεύχος, το ξεφυλλίζει αργά)
Μπράβο, μπράβο, βλέπω έχετε χιούμορ και κριτική διάθεση. (στέκεται στη σελίδα που είχαμε ζωγραφίσει έναν τοίχο με συνθήματα)... Α, πολύ ωραίο αυτό! "Και τι δεν κάνατε για να με θάψετε, όμως ξεχάσατε πως ήμουν σπόρος".
Αν σκεφθούμε τα όσα γράφονται εναντίον σας, σας ταιριάζει απόλυτα! Τουλάχιστον το πρώτο σκέλος...
Και το δεύτερο! Και δεν ήμουν μόνο τότε ...είμαι και τώρα σπόρος!
Να ξεκινήσουμε με τα εφηβικά σας χρόνια... Ποιο σχολείο τελειώσατε;
Ένα πολύ καλό και αυστηρό σχολείο, τη Λεόντειο.
Ποια είναι η πιο γλυκιά ανάμνηση που έχετε από εκείνα τα χρόνια;
Η συγκέντρωση που είχαμε κάθε μήνα, όπου ανακοινώνονταν, επί παρουσία όλων των καθηγητών και μαθητών, οι καλύτεροι μαθητές του μήνα για κάθε τάξη. Και φυσικά για τον πρώτο γινόταν ειδική μνεία. Θυμάμαι λοιπόν τη στιγμή που φωνάζανε το όνομά μου και σηκωνόμουν πάνω και χειροκροτούσε όλο το σχολείο.
Διαβάσαμε σε μια παλιά συνέντευξή σας (στο Βήμα, στον Θανάση Λάλα) ότι βγαίνατε έξι χρόνια πρώτος. Άρα θα είχατε σηκωθεί... 6 χρόνια επί 9 μήνες που είναι το σχολικό έτος... 54 φορές!
Πολλές φορές! (γέλια) ...Τώρα θα μου πεις, αυτό ήταν "νερό στο μύλο" του εγωισμού μας. Σύμφωνοι. Αλλά ήταν και νερό στο μύλο της φιλοτιμίας μας, γιατί ο καθένας προσπαθούσε να συναγωνιστεί το διπλανό του. Είχαμε δε το εξής σ' αυτό το σχολείο: Καθόμασταν στα θρανία ανάλογα με το βαθμό που παίρναμε κάθε μήνα. Στο πρώτο θρανίο καθόταν ο πρώτος του μήνα με τον δεύτερο, στο από πίσω ο τρίτος με τον τέταρτο, κ.ο.κ. Δεν είχαμε δηλαδή μόνιμο θρανίο.
Εκτός από σας! Όλο πρώτο θα ήσασταν...
Ναι, μαζί με τον συμμαθητή μου τον Τάκη Θεοδωρόπουλο με τον οποίο είχαμε μεγάλη άμιλλα μεταξύ μας. Αυτός ήτο διάνοια μαθηματική. Υποκλίνομαι μπροστά του. Δεν υπήρχε πρόβλημα που να μην μπορεί να λύσει - ένα περίεργο φαινόμενο.
Τι απέγινε;
Καθηγητής μαθηματικών. Άνοιξε φροντιστήριο.
Ε δεν είναι και η αναμενόμενη εξέλιξη για μια μαθηματική διάνοια...
Τι να σας πω; Χαθήκαμε. Δεν παρηκολούθησα τη ζωή του.
Εσάς ποιο μάθημα ήταν το φόρτε σας;
Τα Ελληνικά.
Διαγωγή κοσμιοτάτη;
Η διαγωγή ήτο μάθημα σε μας. Εβαθμολογείτο! Αν ένας μαθητής έκανε κάτι το μεμπτόν, του αφαιρείτο βαθμός. Το 20 γινόταν 19, 18, 17... ανάλογα. Υπήρχε μάλιστα επιτηρητής στο διάλειμμα, ο οποίος καθόταν κάπου ψηλά και μας παρακολουθούσε. Μόλις αντιλαμβανόταν μια ζαβολιά, μια τρικλοποδιά, έναν καβγά... σφύριζε με τη σφυρίχτρα του και αμέσως όλοι σταματάγαμε το παιχνίδι και κοιτάζαμε το χέρι του που έδειχνε τον δράστη.
Το χέρι του Θεού!
Και αμέσως πήγαινε κοντά του ο δράστης κι εκείνος του ανακοίνωνε την τιμωρία, π.χ. "Τρεις βαθμούς κάτω η διαγωγή σου".
Εσάς σας τσάκωσε ποτέ;
Ναι. Είχα χτυπήσει έναν συμμαθητή μου! (γέλια)
Για ποιο λόγο;
Δεν θυμάμαι... Αλλά ήμουν οξύθυμος. Τότε ήμουν πολύ οξύθυμος, τώρα είμαι λιγότερο.
Τότε χρησιμοποιούσατε και τα χέρια σας!
Και τα χέρια βέβαια... (γέλια) Μα ήμουν ένα κανονικό παιδί. Δεν ήθελα να διαφέρω.
Παρ' όλα αυτά διαφέρατε! Σας είχανε πει ποτέ "σπασικλάκι";
Ναι, ναι, αυτό το λέγανε, ιδίως κάνα δυο που με φθονούσαν. Θυμάμαι ένα συμμαθητή μου ο οποίος στα καλά καθούμενα, εν όψει της ανακοινώσεως της βαθμολογίας του μηνός, ερχόταν και μου 'λεγε "Την έχασες την πρωτιά, Παρασκευαϊδη! Θα είσαι δεύτερος! Θα είσαι τρίτος!".
Ωχ! Και σεις πώς αντιδρούσατε;
"Θα δούμε" του 'λεγα. Κρατούσα την ψυχραιμία μου, γιατί ήξερα... Εν τω μεταξύ σε μένα ίσχυε και το εξής που, όπως ξέρετε, ισχύει για όλους τους καλούς μαθητές: Οι καθηγητές δε με εξέταζαν τακτικά. Μου έβαζαν βαθμό ξέροντας εκ των προτέρων ότι "αυτός αυτού του βαθμού είναι".
Υπήρχε δηλαδή θετική προκατάληψη...
Ναι. Και έτσι ήξερα τι να περιμένω, εκτός από τα διαγωνίσματα φυσικά.
Πέρα από την άμιλλα, τι άλλο τροφοδοτούσε τη φιλοδοξία σας να είστε πρώτος;
Εγώ ανήκα σε μια οικογένεια που είχε καταστραφεί δύο φορές απ' τον πόλεμο. Η πρώτη ήταν το 1924, όταν έγινε η υποχρεωτική ανταλλαγή πληθυσμών Ελλάδος-Τουρκίας, και βρεθήκαμε από την Αδριανούπολη στην Ξάνθη, αφήνοντας πίσω όλη μας την περιουσία (ο πατέρας μου ήτο μεγαλέμπορος). Η δεύτερη ήταν το '41, όταν μας κήρυξε τον πόλεμο η Γερμανία και βρεθήκαμε, για λόγους ασφαλείας, στην Αθήνα, αναγκασμένοι να ξεκινήσουμε πάλι απ' το μηδέν. Τα χρόνια που εγώ πήγαινα Γυμνάσιο ('51-'56) φυτοζωούσαμε. Παρά ταύτα, ο πατέρας μου με έστελνε σε ιδιωτικό σχολείο... Θυμάμαι δε ότι, από καιρού εις καιρόν, ερχότανε στο μάθημα ο αρμόδιος για τα οικονομικά του σχολείου, ο οποίος διάβαζε έναν κατάλογο των μαθητών που καθυστερούσαν τα δίδακτρα. Βέβαια αυτό για τα παιδιά ήταν υποτιμητικό. Εγώ το διηγιόμουν αυτό στο σπίτι, αν και δε με αφορούσε άμεσα, αφού ποτέ δεν είχε αναφερθεί το όνομά μου. Δέκα χρόνια μετά που τελείωσα το σχολείο, έμαθα ότι ο πατέρας μου είχε πάει στον αρμόδιο και του είχε πει: "Από μένα δεν πρόκειται να χάσετε χρήματα. Αν δεν σας τα δώσω σήμερα, θα σας τα δώσω σε μια εβδομάδα. Αλλά αν πάτε στην τάξη του παιδιού μου και το προσβάλετε και το πικράνετε, εγώ θα το πάρω απ' το σχολείο σας".
Μπράβο του!... Εσείς όμως ξέρατε ότι ήταν δύσκολα τα οικονομικά;
Βέβαια και το ήξερα.
Άρα ήταν ένα κίνητρο για σας να προσπαθείτε περισσότερο...
Ακριβώς εκεί θα κατέληγα. Ήθελα πρωτίστως να δικαιώσω τις προσδοκίες του πατέρα μου και δευτερευόντως, όσο κι αν σας φανεί περίεργο αυτό, ήμουν παιδί της εκκλησίας.
Όντως μας φαίνεται περίεργο... Διαβάσαμε ότι 10 χρονών φτιάχνατε μόνος σας άμφια.
Ναι, και έκανα λειτουργίες στο σπίτι μου.
Απέναντι σε ποιον; Στον τοίχο;
Στον τοίχο.
Σας έβλεπε κανείς;
Καμιά φορά η μητέρα μου. Και αργότερα οι γειτόνισσες.
Δεν σχολιάζανε;
Ίσα-ίσα που ήταν υπέρ.
Οι συμμαθητές σας στο σχολείο; Το ξέρανε;
Ξέρανε ότι είμαι της εκκλησίας. Το παρατσούκλι μου ήταν "παπάς". Οι πιο πολλοί με σέβονταν. Υπήρχαν βέβαια και μερικοί που κορόιδευαν.
Υπήρχε παλιά μια συνήθεια, όταν τα παιδιά βλέπανε παπά στο δρόμο να αγγίζουν τον διπλανό τους και να λένε "πάρ' τον παπά!". Ήταν σαν μικρόβιο που έπρεπε να μεταδώσεις.
Α ναι! Το κάνανε και σε μένα... Αλλά θέλω να σας πω το εξής: Επειδή όταν έφτασα στην Τρίτη Λυκείου ήμουν πλέον ο πρώτος μαθητής, όχι μόνο της τάξης αλλά όλου του σχολείου, είχα πλέον επιβληθεί στο περιβάλλον των συμμαθητών μου. Ήμουν βλέπετε, και... πώς να το πω;... ντρέπομαι... ήμουν καλόκαρδος, πονόψυχος, δεν έκανα ζαβολιές, δεν ήμουνα ζηλιάρης, ίσα-ίσα ήμουν πολύ ανθρώπινος με όλα τα παιδιά και όπου μπορούσα να βοηθήσω, βοηθούσα...
Ακόμα και στις εξετάσεις;
Και στις εξετάσεις!
Στην αντιγραφή;
Στην αντιγραφή!
Μπράβο σας!
Εγώ βέβαια, λόγω καλής διαγωγής και καλής επιδόσεως, βρισκόμουν σε πλεονεκτική θέση, διότι δεν κινούσα υποψίες. Απ' την άλλη, διακινδύνευα να εκτεθώ ανεπανόρθωτα σε περίπτωση που με συνελάμβαναν. Αφήστε που ήταν πολύ αυστηρά τα πράγματα: γράφαμε σε μια ειδική αίθουσα εξετάσεων, όπου η τάξη διεσπείρετο σε όλη την αίθουσα, ο ένας πίσω από τον άλλον με διαδρόμους εκατέρωθεν.
Οπότε, τι μέθοδο βρίσκατε;
Μόλις ο από πίσω μου ψιθύριζε "σε παρακαλώ, πες μου", εγώ έκανα λίγο την κόλλα μου στο πλάι... να έτσι! (μας δείχνει)
Κλασικό... Και δε σας έπιασαν ποτέ;
Ποτέ!
Τώρα θα το μάθουν όμως!
Τώρα είναι αργά! (γέλια)
Ποδόσφαιρο παίζατε;
Σποραδικά.
Δεν ήσασταν καλός;
Όχι. Ήμουν και λίγο ευτραφής...
Γυμναστική κάνατε;
Στο μάθημα της Γυμναστικής, ναι, προσπαθούσα να ανταποκριθώ για να μη χάσω βαθμό. Αλλά, βεβαίως, δεν πήγαινα σε εξειδικευμένες ασκήσεις. Ας πούμε, δεν επεχείρησα ποτέ μακριά γαϊδούρα. Θα σκοτωνόμουν!
"Γλείφτη" σας είχανε πει ποτέ;
Όχι. Απέφευγα να κάνω κατάχρηση της καλής σχέσεως που είχα με τους καθηγητάς μου.
Τολμήσατε όμως να κοντράρετε έναν καθηγητή;
Αν έλεγε κάτι εναντίον της θρησκείας, βεβαίως!
Είπε ποτέ κανείς κάτι εναντίον;
Όχι... Αλλά, πιστέψτε με, ήμουν πολύ μαχητικός και επιθετικός. Και να σας πω κάτι να γελάσετε. Είχαμε γυμνασιάρχη έναν πολύ σοφό άνθρωπο, Ιωάννης Βερόνης λεγότανε, φιλόλογος, μας έκανε Λατινικά στην τελευταία τάξη. Μια μέρα μας διάβαζε μεγαλοφώνως ένα κείμενο Νεοελληνικής Γλώσσας και εμείς κάναμε καζούρα από κάτω, εγώ συνεσκιασμένος να μη με πάρει είδηση, διότι μου είχε μεγάλη αδυναμία. Φτάνει, λοιπόν, σ' ένα σημείο του κειμένου, όπου υπήρχε η αγγλική φράση "to be or not to be". Αυτός όμως δεν ήξερε Αγγλικά και αντί να διαβάσει "του μπι ορ νοτ του μπι", διάβασε τη φράση στα Λατινικά: "το μπε ορ νοτ το μπε"... Το τι γέλιο ξέσπασε μέσα στην τάξη δεν περιγράφεται. Ούτε εγώ μπορούσα να κρατηθώ. Με βλέπει λοιπόν και μου λέει: "Και συ, Χρήστο, παιδί μου;"
"Και συ τέκνον, Βρούτε;"
Ακριβώς. Το έβλεπε σαν προδοσία. Του εξήγησα, βεβαίως, τι είχε συμβεί, αντελήφθη το λάθος του και χαμογέλασε ο κακομοίρης, εν τη αγαθότητί του... Αλλά σας το λέω αυτό για να καταλάβετε τη σχέση που είχα με τους καθηγητάς. Τους έβγαζα ασπροπρόσωπους. Και ένας καθηγητής χρειάζεται πάντα τέτοιους μαθητές, γιατί αν είναι όλοι σκράπες, τότε θα κατηγορήσουν τον καθηγητή ότι δεν είναι εντάξει.
Σε όλα τα μαθήματα ήσασταν καλός;
Σε όλα, με την εξής διαφορά: Μαθηματικά και Φυσικοχημεία έκανα μεγάλο αγώνα. Πω, πω, πω τι διάβασμα έριχνα! Δεν καταλάβαινα τίποτα. Στο τέλος τα μάθαινα παπαγαλία.
Κοπάνα είχατε κάνει ποτέ;
Δεν ήτο εύκολο στο σχολείο μας αυτό. Και μόνο να καθυστερούσες 5 λεπτά το πρωί, σε στέλνανε για... τσάι.
Τσάι;
Έτσι ελέγετο. Ήταν ένα είδος τιμωρίας. Σήμαινε ότι θα πέρναγες όλο το απόγευμα της Κυριακής στο σχολείο με κάποιον αρμόδιο και θα έλυνες προβλήματα Μαθηματικών ή θα έγραφες διάφορα ρήματα σε όλες τις εγκλίσεις και σ' όλους τους χρόνους.
Κόλαση! Εσείς, έτσι κι αλλιώς, δε βρεθήκατε ποτέ σ' αυτή τη θέση.
Όχι, ευτυχώς. Τα μάθαινα απ' τους άλλους.
Τις Απόκριες τι ντυνόσασταν;
Τίποτα!
Νιώθατε κάποια στιγμή απομονωμένος από τους συμμαθητές σας;
Όχι, ήμουν μαζί με όλα τα παιδιά.
Ναι, αλλά θα τους ακολουθούσατε, ας πούμε, σ' ένα πάρτυ;
Όχι, σε πάρτυ δεν πήγαινα... Κοιτάξτε, το έχω πει κι άλλη φορά: Εγώ στα χρόνια αυτά έψελνα καθημερινά στην εκκλησία της ενορίας μου. Αυτό σημαίνει...
(τον προλαβαίνουμε)..."εκατοντάδες μάτια κάθε μέρα πάνω σου!"
Ακριβώς. Είχα την αίσθηση ότι κουβαλώ μια ευθύνη, ότι εκπροσωπώ κάτι. Και δεν ήθελα ο κόσμος να πει κακά λόγια.
Κατά κάποιο τρόπο ήσασταν δημόσιο πρόσωπο ανέκαθεν... Δημόσιο στο σχολείο λόγω της πρωτιάς, δημόσιο στη γειτονιά λόγω του ψάλτη...
Ακριβώς! Δεν ήθελα λοιπόν να είμαι υποκριτής: "μπροστά σας κάνω έτσι, μόλις φύγετε κάνω αλλιώς".
Αυτή η αίσθηση, όμως, τα τόσα μάτια καρφωμένα πάνω σας -ένα είδος Big Brother- δεν ήταν δυσβάσταχτη; Η χαρά ενός παιδιού είναι οι ζαβολιές του...
Εκείνη την εποχή δεν υπήρχε η ελευθεριότητα που υπάρχει σήμερα. Τα παιδιά ψυχαγωγούνταν με τρόπο άγιο με τα σημερινά δεδομένα. Αλλά εγώ και από αυτά ακόμα είχα αποκλείσει τον εαυτό μου. Είχα βάλει ένα στόχο: "Θέλω να γίνω παπάς". Αυτό για μένα δεν εσήμαινε να μπω απλώς σε μια θεολογική σχολή. Εσήμαινε έναν τρόπο ζωής σύμφωνο με τους ιερούς κανόνες.
Υπήρξε κάποια στιγμή που είπατε "δεν αντέχω άλλο";
Όχι. Πίστευα και πιστεύω ότι αληθινά ελεύθερος είναι ο άνθρωπος που δεν είναι υποχείριο στα πάθη και στα ένστικτά του. Αν εξαιρέσει κανείς το ένστικτο της αυτοσυντήρησης (δεν μπορείς να πεις "δεν θα φάω", γιατί θα πεθάνεις), όλα τα άλλα ένστικτα τιθασεύονται. Ακόμα και το σεξουαλικό.
Εδώ είμαστε! Ποιος ο λόγος να τιθασεύσεις το σεξουαλικό; Και κυρίως ποιο είναι το τίμημα;
Για μένα υπήρχε λόγος. Ο λόγος της απαγορεύσεως από τη θρησκεία. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν ήμουν ένα φυσιολογικό παιδί με επιθυμίες και πειρασμούς. Με τη διαφορά ότι έδινα έναν αγώνα με τον εαυτό μου, τον οποίο θα ήθελα κι εσύ και κάθε παιδί να δίνει.
Γιατί;
Για να είσαι οντότης! Για να μην είσαι τυχάρπαστος και πας όπου φυσάει ο άνεμος.
Όχι όπου φυσάει ο άνεμος! Όπου φυσάει το ένστικτο μου! Όπου φυσάει η φύση μου!
Μισό λεπτό... Κάθε ένστικτο έχει έναν στόχο. Το ένστικτο, ας πούμε, της αυτοσυντήρησης έχει στόχο την προστασία της ζωής. Το ένστικτο της σεξουαλικής ορμής, τι στόχο έχει;
Θα μας πείτε την αναπαραγωγή...
Τι άλλο στόχο έχει;
Και την ηδονή!
Αυτή πάει μαζί με την αναπαραγωγική διαδικασία. Η φύσις έχει συνδέσει αυτά τα δύο -αναπαραγωγή και ηδονή- σε μια πράξη. Και βεβαίως η εκκλησία ευλογεί αυτή την πράξη μέσω του γάμου. Όταν όμως ο άνθρωπος κάνει επιλογές και λέει "εγώ κρατάω την ηδονή, αλλά αποβάλλω την αναπαραγωγή", παραβιάζει τη φύση... Από κει και πέρα, ο καθένας μας μπορεί να τοποθετεί τον εαυτό του όπου θέλει: στο φυσικό, στο "παρά φύσιν" και στο "υπέρ φύσιν" που ακολουθούν οι ιερείς.
Να μιλήσουμε λίγο πιο συγκεκριμένα; Να σας κάνουμε ένα είδος εξομολόγησης;
Βεβαίως.
Εγώ είμαι 17 χρονών, έχω μια κοπέλα και φιλιόμαστε. Αμαρτάνω;
Κοίταξε... Πρέπει να προσδιορίσουμε αυτή τη σχέση.
Την αγαπάω.
Να μιλήσουμε λοιπόν για την αγάπη... Κατ' αρχήν ο άνθρωπος είναι θεοειδής ύπαρξη -μοιάζει, δηλαδή, του Θεού. Για κανένα άλλο πλάσμα της φύσεως δεν έδωσε ο Θεός κάτι από τον εαυτό του. Ο άνθρωπος είναι η κορωνίδα: έχει λογικό, έχει ελευθερία, έχει αισθήματα. Έχεις δει κανένα ζώο να γελάει;
Να σας πω την αλήθεια, ναι! Τον σκύλο μου! Όταν χαίρεται, ανοίγει λίγο στο στόμα του και βγάζει τη γλώσσα του.
Ο σκύλος όταν χαίρεται κουνάει την ουρά του. Κι εγώ έχω ένα σκύλο εδώ πέρα, ο οποίος με αγαπάει πολύ, πέφτει πάνω μου, αλλά δεν έχει έκφραση καμία. Η φάτσα του μένει ίδια.
Τέλος πάντων...
Μόνον ο άνθρωπος έχει μάτια εκδηλωτικά που φανερώνουν τον κόσμο της ψυχής του. Και μόνον ο άνθρωπος είναι ελεύθερος στη φύση να κάνει τις επιλογές του. Όμως καμιά φορά οι επιλογές αυτές στρέφονται εναντίον του εαυτού του. Ας πούμε, αν εγώ έχω ζάχαρο και τρώω συνέχεια γλυκά, γιατί αυτό μ' ευχαριστεί, αυτή η επιλογή μου δεν στρέφεται εναντίον του εαυτού μου;
Από ιατρική άποψη έχετε δίκιο.
Με βάση αυτά λοιπόν ερχόμαστε στο συγκεκριμένο θέμα. Ο έρωτας είναι βαλμένος μέσα στον άνθρωπο από τον ίδιο το Θεό. Αλίμονο όμως αν ο έρωτας δεν ξεκινάει από την ψυχή.
Και ο δικός μου έρωτας από την ψυχή μου ξεκινάει.
Ναι, ναι, έτσι λένε όλοι...
Μα υποτιμάτε το αίσθημά μου!
Δεν θέλω να σε θίξω, αλλά η πείρα μου με έχει διδάξει ότι, τις περισσότερες φορές, άλλα λέμε για τον έρωτα και άλλα αποδεικνύονται στη συνέχεια. Απόδειξις είναι ότι αν σου συμβεί το παραμικρό στη σχέση αυτή, είσαι έτοιμος να την τινάξεις στον αέρα.
Όχι δα!
Εσύ μπορεί να αποτελείς εξαίρεση. Ποιο είναι το μικρό σου;
Κώστας.
Κωστάκη, μπορεί να αποτελείς εξαίρεση. Στα περισσότερα παιδιά όμως, ξεκινάει από μια επιθυμία να δοκιμάσουν την ηδονή. Είναι ελεύθερα να το κάνουν, αλλά εγώ πρέπει να σας πω την αλήθεια, όπως μου τη λέει ο Απόστολος Παύλος.
Και ο Απόστολος Παύλος μιλάει για αμαρτία;
Μιλάει για πορνεία! Μπορεί να ακούγεται βαριά σήμερα αυτή η λέξη - πορνεία σήμερα σημαίνει ότι πας σε μια γυναίκα, πληρώνεις, ικανοποιείσαι και φεύγεις - αλλά όταν σε μία σχέση δεν υπάρχει το πνευματικό στοιχείο, είναι πορνεία.
Μια που το αναφέρατε, Μακαριώτατε, εγώ έχω πάει με πόρνη. Έχω αμαρτήσει;
Α ναι, παιδί μου, εσύ έχεις αμαρτήσει. Έχεις αμαρτήσει, διότι το λέει σαφώς το Ευαγγέλιο. Πρέπει να τακτοποιηθείς με το Θεό. Έχεις κάνει κάτι που δεν εγκρίνει.
Παρ' όλο που η επίσκεψη στην πόρνη, μου έλυσε κάποιες απορίες και μου έδιωξε κάποιες φοβίες;
Δεν ξέρω τι σου έκανε. Σε άλλους εδημιούργησε προβλήματα μια τέτοια σχέση. Το θέμα είναι αν θέλουμε να ευθυγραμμίσουμε τη ζωή μας με αυτά που λέει ο Θεός ή αν θέλουμε να ζήσουμε αυτόνομα.
Εγώ, Μακαριώτατε, είμαι 15 χρονών και μερικές φορές αυνανίζομαι. Κι εγώ έχω αμαρτήσει;
(μεγάλη παύση)... Κοίταξε...(χαμογελά αμήχανα) ...δεν θέλω να σου δώσω μια συγκεκριμένη απάντηση...
Γιατί;
(παύση) ...ναι, είναι αμαρτία... Πώς σε λένε εσένα, παιδί μου;
Βασίλη.
Εσένα;
Δημήτρη και δίπλα μου είναι ο Μπάμπης.
Ωραία... Μπάμπη, γιόρταζες και προχτές, χρόνια σου πολλά... Κοιτάξτε, παιδιά μου, η αγνότητα στον άνθρωπο -δηλαδή η αποχή από κάθε τι που μολύνει το σώμα και την ψυχή- είναι θέλημα Θεού, είναι επιταγή Θεού.
Μα γιατί λέτε ότι μολύνεται το σώμα;
Στάσου, στάσου! Πρώτον αυτό... Και δεύτερον, η αποχή και η αγνότητα είναι πράγματα εφικτά. Άμα ο άνθρωπος τα θελήσει -θα δαγκώσει βέβαια το σίδερο- αλλά θα τα πετύχει.
Μα γιατί να ντρέπομαι για το σώμα μου;
Να μην ντρέπεσαι καθόλου!
Μα μου λέτε να συγκρατώ την ορμή του σώματος...
Συγκρατείται, πουλάκι μου, αυτή η ορμή, συγκρατείται. Απλώς δεν έχεις μάθει τη μέθοδο του πώς γίνεται αυτή η συγκράτησις... Και εγώ ο ίδιος που στα λέω αυτά, δεν είμαι αναμάρτητος. Αλλά η μεγάλη γοητεία της θρησκείας μας είναι ότι μας δίνει ανά πάσα στιγμή την ευκαιρία της μετανοίας και της διαγραφής αυτής της ενοχής που νιώθουμε απέναντι στο Θεό. Επομένως, μπορεί εγώ να σου πω, σαν πνευματικός, ότι αυτό που κάνεις είναι κακό, αλλά αυτό δεν είναι προς θάνατον. Αρκεί να καταλάβεις και να διορθωθείς... Σας λέω τώρα ποιο είναι το σωστό. Από κει και πέρα, κάντε ο καθένας ό,τι νομίζετε. Αλλά σας προειδοποιώ ότι ο δρόμος της ελευθεριότητας και ασυδοσίας στο θέμα το σεξουαλικό, είναι καταπίεσις των συναισθημάτων και όχι κατάφασις των συναισθημάτων... Να σας ρωτήσω, όμως, κι εγώ κάτι;
Βεβαίως.
Έχετε δοκιμάσει ποτέ να κάνετε αγώνα κατά του εαυτού σας; Έχετε πει ποτέ "δεν θα κάνω αυτό το πράγμα κι ας μου αρέσει";
Ναι. Εγώ, ας πούμε, θέλω να μπω στο Πανεπιστήμιο και διαβάζω πολύ. Απ' την άλλη, μου αρέσει και το μπάσκετ. Δεν πάω, λοιπόν, για μπάσκετ κάθε μέρα -που θα ήθελα- αλλά κάθε βδομάδα. Ούτε ασυδοσία, ούτε στέρηση. Δεν είναι κάτι ανάλογο με τα ερωτικά;
Όχι, δεν είναι το ίδιο πράγμα. Εδώ πρόκειται για ένα σπορ. Θέλεις να παίξεις, να εκτονωθείς και ενδεχομένως να μπεις σε μια μεγαλύτερη ομάδα και να φτάσεις ψηλά.
Απλά μου αρέσει...
Σύμφωνοι. Και αν σου άρεσε το σπορ να κλέβεις τράπεζες;
Αυτό βλάπτει τους άλλους όμως!
Σύμφωνοι.
Ενώ το να φιλήσω ή να κάνω έρωτα με το κορίτσι μου, απ' τη στιγμή που κι εκείνη θέλει, ποιον βλάπτει;
(παύση)... Βλάπτει, βλάπτει!... Βλάπτει την ηθική υπόσταση του ανθρώπου.
(Ντριιιιιιιιν!... Βρήκε την ώρα να χτυπήσει το τηλέφωνο! Είναι κάποιος δεσπότης, μιλάνε για το θέμα του Αγίου Σώστη, το θέμα των ημερών για το οποίο κατηγόρησαν τον Αρχιεπίσκοπο για παρατυπίες. Εμείς κάνουμε χαμηλόφωνα μίνι σύσκεψη. Ο Αρχιεπίσκοπος, ενώ μιλάει, κλείνει το ένα κασετοφωνάκι, ξεχνάει ότι υπάρχει ανοικτό κι άλλο ένα, το κλείνουμε μόνοι μας. Έτσι κι αλλιώς εμάς δε μας καίγεται καρφί για τον Άγιο Σώστη. Αυτό που μας καίει είναι η "μάχη" για το σεξουαλικό.)
Με συγχωρείτε, παιδιά. Πού είχαμε μείνει;
Στο ότι το σεξ βλάπτει την ηθική υπόσταση του ανθρώπου.
Κοντολογίς, θα σας έλεγα ότι η αντίληψις του κόσμου ποικίλλει ανάλογα με τις εποχές. Η πίστη μας όμως δεν αλλάζει. Είναι λόγος Θεού, ο οποίος δεν υπόκειται σε καιρικές μεταβολές.
Ούτε αντέχει όμως και σε λογική εξήγηση! Φτάνουμε στο σημείο "έτσι το είπε ο Θεός, άρα έτσι είναι".
Όχι. Εξηγούμε τι έχει πει ο Θεός και προσπαθούμε να πείσουμε τον κόσμο.
Ο σεξολόγος Θάνος Ασκητής βρίσκει τελείως αναχρονιστική τη στάση της Εκκλησίας στο θέμα των προγαμιαίων σχέσεων.
Σύμφωνοι. Είναι μία άποψη την οποία εκφράζει ένας αξιότιμος κύριος.
Επιστήμονας...
Επιστήμονας, σύμφωνοι. Κι εγώ εκφράζω μια άλλη άποψη, η οποία στηρίζεται κάπου αλλού. Από κει και πέρα, θέλω να τονίσω πόση σημασία έχει ένας πνευματικός αγώνας δικός σας εναντίον των πειρασμών και των κακών κλίσεων.
Μα γιατί είναι κακή η κλίση; Εγώ τόση ώρα αυτό δεν καταλαβαίνω.
Η κλίση αυτή καθ' αυτή δεν είναι κακή. Η κλίση είναι αρίστη! Γι' αυτό και ο μέγας πατήρ της Εκκλησίας, ο ιερός Χρυσόστομος, διακηρύσσει ότι οι άνθρωποι θα 'πρεπε να παντρεύονται στην ηλικία που είσαι εσύ τώρα και αισθάνεσαι αυτή την ορμή. Έτσι θα υπήρχε νόμιμη διέξοδος σ' αυτό το ένστικτο. Βέβαια οι συνθήκες της ζωής μας δεν σου επιτρέπουν εσένα κάτι τέτοιο, διότι δεν έχεις ακόμα "φτιαχτεί" οικονομικά.
Μα και ψυχολογικά δεν θα ήμουν έτοιμος να γίνω πατέρας.
Σύμφωνοι, αλλά αυτά είναι συνθήκες της εποχής. Πήγαινε, ας πούμε, στην Αφρική να δεις ότι εκεί οι άνθρωποι παντρεύονται 12 χρονών. Πήγαινε στους τσιγγάνους στην Ελλάδα να δεις ότι εκεί παντρεύονται 15 χρονών. Κατ' εμέ είναι άωρη αυτή η ηλικία, αλλά θέλω να σου αποδείξω ότι η κοινωνία και όχι η φύσις καθορίζει ενίοτε τις επιλογές μας.
Δηλαδή, εγώ για να κάνω έρωτα, πρέπει να παντρευτώ την κοπέλα μου;
Δεν μπορείς να την παντρευτείς, γιατί δεν μπορείς να τη ζήσεις. Και τι κάνεις λοιπόν; Με τη συναίνεση της κοπέλας, χρησιμοποιείτε το ένστικτο το οποίο είναι δοσμένο από τον Θεό για έναν ορισμένο σκοπό, πετάτε απ' έξω το σκοπό (διότι λαμβάνετε τις προφυλάξεις σας) και κρατάτε το ηδονικό στοιχείο... Κάνετε δηλαδή αυτό που θέλετε, αλλά το θέμα δεν είναι να κάνετε αυτό που θέλετε.
Μα άμα το νιώθεις μέσα σου, γιατί είναι αμαρτία;
Το αίσθημα δεν είναι αμαρτία. Μπορείς να έχεις έναν συναισθηματικό δεσμό με μια κοπέλα, να κάνετε πα-ρέα και να της εμπιστεύεσαι τις μύχιες σκέψεις σου.
Μα θέλω και να της εκφράσω την αγάπη μου με το φιλί, με το χάδι, με το σώμα μου όλο!
Το "έσονται οι δύο εις σάρκαν μίαν" που λέει το Ευαγγέλιο, είναι ευλογημένο από το Θεό και πρόκειται για υπέροχη έξαρση του ανθρώπινου συναισθήματος. Όπως σας είπα όμως, τελεί υπό ορισμένες προϋποθέσεις... Μπορεί να μη σας αρέσουν, αλλά ο Θεός και η εκκλησία λένε τα πράγματα που σας λέω εγώ.
Δεν είναι ότι δε μας αρέσουν. Είναι ότι δε μας πείθουνε.
Ε εντάξει, ...δηλαδή τι άλλο θέλετε; Να σας κατεβάσω το Θεό τον ίδιο για να σας τα πει;
...Αν μπορείτε, ναι! (γέλια)
Σας λέω τι λέει ο Απόστολος Παύλος...
(Ντριιιιιιιιιν!... Ξαναχτυπά το τηλέφωνο. Τον ειδοποιούν ότι έχει αργήσει. Η αλήθεια είναι ότι πήγαμε για μισή ώρα κι έχουμε κλείσει μιάμιση!)
Όταν θα έχουμε περισσότερο χρόνο στη διάθεσή μας, θα σας μιλήσω πολύ πιο ανοικτά και λεπτομερέστερα. Ελπίζω τουλάχιστον να σας δημιούργησα ένα προβληματισμό.
Μα φυσικά! Και σας ευχαριστούμε... Να σας κάνουμε πολύ γρήγορα μερικές ακόμα ερωτήσεις;
Ναι, παιδιά μου. Έχω αργήσει σ' ένα ραντεβού...
Τηλεόραση βλέπετε;
Τις νύχτες μόνο, μετά τις 12.00, βλέπω τις ειδήσεις.
Ποια είναι η γνώμη σας για τα δελτία ειδήσεων;
Είναι χάλια! Παρ' ότι αυτά που βλέπω εγώ (των δώδεκα) είναι, απ' ό,τι μου λένε, πολύ βελτιωμένα σε σχέση μ' αυτά των εφτάμιση. Δυστυχώς τα κανάλια εξαντλούνται σε πράγματα που δεν ενδιαφέρουν τον κόσμο τόσο πολύ.
Πώς δεν τον ενδιαφέρουν! Αν δεν τον ενδιαφέρανε, δεν θα τα βάζανε!
Τα Μ.Μ.Ε πρέπει να ρυμουλκούν τον κόσμο προς το σωστό και όχι να ρυμουλκούνται από τον κόσμο. Γι' αυτό η ευθύνη όσων έχουν καθοδηγητικό ρόλο μέσα στην κοινωνία είναι μεγάλη.
Εσείς ποιο δελτίο ειδήσεων παρακολουθείτε; Ποιο βρίσκετε λιγότερο χάλια;
Συνήθως το MEGA παρακολουθώ.
Παλιά σας βλέπαμε τακτικά να λέτε ανέκδοτα. Τώρα όχι. Γιατί τα κόψατε;
Δεν τα έκοψα, τα εμείωσα, διότι έγινε μεγάλη εκμετάλλευση από αυτούς που θέλουν να με επικρίνουν. Δεν κατάλαβαν ποτέ αυτοί οι μικρόψυχοι ότι ο Αρχιεπίσκοπος λέει τα ανέκδοτα στα πλαίσια μιας ποιμαντικής, "επιθετικής" ας πούμε, συμπεριφοράς απέναντι στα παιδιά, προκειμένου να έρθει πιο κοντά τους. Και το χειρότερο είναι το εξής: Όποτε εγώ πηγαίνω στα σχολεία, συζητώ με τα παιδιά επί πολλή ώρα για σοβαρά πράγματα. Αφού τελειώσω, τα ίδια τα παιδιά με ρωτάνε "δεν θα μας πείτε τώρα ένα ανέκδοτο;" και λέω "να σας πω!". Ε λοιπόν, τα κανάλια παίρνουν και δείχνουν μόνο το ανέκδοτο!
Και διαστρεβλώνουν έτσι την εικόνα σας;
Ακριβώς. Για μεγάλο χρονικό διάστημα έδιναν στον ελληνικό λαό την εντύπωση ότι ο Αρχιεπίσκοπος λέει μόνο ανέκδοτα, άρα είναι ένα γελοίο πρόσωπο, ένα πρόσωπο γραφικό. Γι' αυτό κι εγώ πλέον, λέω ανέκδοτα μόνο όταν οι κάμερες δεν είναι μπροστά.
Εμάς θα μας πείτε ένα;
(γέλια) Θέλετε ε;
Άμα ξέρετε...
Ξέρω, πώς δεν ξέρω!
Ωραία, θα το φυλάξουμε για το τέλος... Είπατε κάποτε προς τους νέους "Σας πάω! Ελάτε όπως είστε!". Λοιπόν, δεν ξέρουμε αν το προσέξατε, αλλά ένας από εμάς ήρθε με σκουλαρίκι...
Ναι, το πρόσεξα... ο Δημήτρης, έτσι; ...Ποτέ δεν έδωσα σημασία στην εξωτερική εμφάνιση. Πιστεύω ότι τα παιδιά δικαίως επαναστατούν εναντίον της γενεάς των γονέων τους, γιατί η δική μας γενεά έχει προσφέρει πολύ κακές υπηρεσίες στη νεολαία με αυτή την υποκρισία που την χαρακτηρίζει. Κι επειδή τα παιδιά είναι έξυπνα, μας έχουν εν πολλοίς σιχαθεί και γι' αυτό αντιδρούν στο κοινωνικό κατεστημένο. Εμένα πιο πολύ με ενδιαφέρει η ψυχή τους.
Θα λέγατε όμως στο Δημήτρη "βγάλ' το";
Θα σας πω κάτι που συνέβη κατά την επίσκεψη ενός Λυκείου στην Αρχιεπισκοπή. Ένα παιδί την ώρα που ετοιμαζόταν να μπει, βγάζει το σκουλαρίκι του. Οι δημοσιογράφοι απ' έξω του λένε: "Γιατί το βγάζεις; Αφού σας είπε 'ελάτε όπως είστε'". Και το παιδί απαντά: "Εκείνος έτσι είπε και καλά έκανε που το είπε, αλλά εγώ νομίζω ότι για να σεβαστώ το πρόσωπό του, πρέπει να το βγάλω" ...Άποψη ενός παιδιού.
Ε τώρα, εμμέσως, του "τη λέτε" του Δημήτρη...
Όχι, δεν λέω τίποτα. Εσείς το εθέσατε το θέμα. Εγώ όταν χαιρέτησα τον Δημήτρη και είδα ότι έχει αυτά που έχει στο αυτί του και στη μύτη του, είπα τίποτα;
Όχι, αλλά τι σκεφτήκατε ρωτάμε...
Ούτε σκέφτηκα τίποτα κακό.
Επιμένουμε: Θα του δίνατε συμβουλή να το βγάλει;
Κοιτάξτε... Μόνος του θα το βγάλει όταν θα ωριμάσει λίγο περισσότερο και θα δει ότι το σκουλαρίκι δεν του προσθέτει τίποτα.
Δεν του αφαιρεί και τίποτε όμως...
Ναι, συμφωνώ... Ξέρεις, πρέπει κανείς να κάτσει να σκεφθεί γιατί ντύνεται έτσι ένα παιδί. Μπορεί να θέλει "να μας μπει στη μύτη". Μπορεί να θέλει να προβληθεί για να τον κοιτάξουν όλοι.
Μπορεί και απλά να του αρέσει αισθητικά.
Ναι, μπορεί.
Τα ράσα δεν κάνουν τον παπά! (γέλια)
Τέλος πάντων, το σκουλαρίκι είναι κι αυτό μια μόδα. Όπως μόδα ήταν παλιά τα σκισμένα τζιν ή και το κομποσκοίνι... Θα περάσει και θα 'ρθει μια άλλη μόδα. Δεν αξίζει για τέτοια μικροπράγματα να χαλάμε τις καρδιές μας.
Σ' αυτό συμφωνούμε απόλυτα! Και θα το μεταφέρουμε και στο διευθυντή μας... Πώς σας φαίνεται ο τρόπος που νηστεύουν οι Έλληνες σήμερα; Θα έχετε δει ότι την Καθαρά Δευτέρα, ας πούμε, οι πιστοί κατεβάζουν τον άμπακο!
Έχετε δίκιο. Η νηστεία είναι ένας πνευματικός αγώνας. Όταν, λοιπόν, αντί για ένα πιάτο κρέας τρώμε ένα πιάτο αστακό ή ξέρω 'γω τρία πιάτα φασολάδα, ε...αυτό είναι...
Σκέτη υποκρισία!
Σκέτη υποκρισία!
Το ξέρετε ότι μέχρι και τα McDonalds έχουν βγάλει McΣαρακοστή;
Ναι, ναι, το ξέρω (γέλια)
Πώς σας φάνηκε;
Ευχαριστήθηκα γι' αυτό! Δείχνει πως υπάρχουν παιδιά που ζητάνε να φάνε νηστήσιμα. Τα McDonalds, οι έμποροι γενικά, δεν κάνουν ποτέ κάτι, αν δεν πρόκειται να κερδίσουν.
(Χτυπάει η πόρτα, μπαίνει η γραμματέας: "Μακαριώτατε, έχετε αργήσει")
Τελειώσαμε, Μακαριώτατε! Δυο λεπτά θέλουμε μόνο.
Ναι, παιδιά μου, γιατί ξέρετε... με περιμένει κι ο πρέσβης!
Θέλουμε τη γνώμη σας για δυο-τρία πρόσωπα: Ντέμης Νικολαϊδης.
Δεν τον ξέρω..
Ποδοσφαιριστής της ΑΕΚ... Καλά, εσείς ΑΕΚ δεν είστε;
Δεν λέω! (γέλια) ...Είπα κάποτε τι ομάδα είμαι και οι μεν οπαδοί της ομάδας χαρήκανε, οι δε άλλοι στραβομουτσουνιάσανε.
Δεν πειράζει! Εσείς, έτσι κι αλλιώς, αγαπάτε τους αμαρτωλούς. Θα τους αγκαλιάσετε και τους άλλους!
Σύμφωνοι, όλους τους αγκαλιάζω! (γέλια)
Τι γνώμη έχετε για την Ελένη Λουκά; (σ.σ τη γνωστή θεούσα-σταρ των καναλιών)
Φαιδρό πρόσωπο.
Madonna;
Κι αυτό φαιδρό πρόσωπο.
Παπαροκάδες;
Υπερβολικοί. Έχουν ξεπεράσει το όριο.
Στο επόμενο τεύχος σκοπεύουμε να πάρουμε συνέντευξη από τον κ. Σημίτη. Μιας και ο διάλογος μεταξύ σας είναι αδύνατος, υπάρχει κάποια ερώτηση που θα θέλατε να του μεταφέρουμε;
Δεν γίνεται διάλογος μέσω τρίτου... Εγώ θα ήθελα κάποτε να έχω την ευκαιρία να μιλήσω με τον κ. Σημίτη πρόσωπο προς πρόσωπο.
Ακόμα δεν σας έχει δεχτεί;
Αν το ζητήσω, θα με δεχτεί αμέσως. Αλλά τα θέματά μας δεν είναι της φύσεως που να δικαιολογούν μια τέτοια αίτηση από μέρους μου.
Θα 'πρεπε η αίτηση να 'ρθει από μέρους του δηλαδή;
Όχι, δεν είναι αυτό. Για το θέμα των ταυτοτήτων π.χ., ο ίδιος έχει δηλώσει ότι έληξε. Αυτό, ας πούμε, δεν αφήνει περιθώρια για συζήτηση.
Υπάρχουν όμως τόσα άλλα θέματα.
Τα άλλα θέματα τα λύνουμε με τους υπουργούς.
Ποια θεωρείτε τη μεγαλύτερή σας αποτυχία ως αρχιεπίσκοπος;
Αποτυχία μου...(παύση). Σας ομολογώ ότι έχω κάνει πολλές φορές την αυτοκριτική μου και έχω επισημάνει λάθη, τα οποία οφείλονται είτε στον χαρακτήρα μου, είτε σε λάθος επιλογές μου. Αλλά αυτά τα λάθη αφορούν μόνο εμένα.
Και τη μεγαλύτερή σας επιτυχία;
Το να μπορώ να μιλώ με τη νεολαία, όπως μίλησα μ' εσάς σήμερα.
All in all you're just another brick in the wall...
[ Το μήνυμα τροποποιήθηκε από τον/την : Dylan4ever στις 01-12-2006 15:14 ]
