Ηλιαχτίδες
Όπου μαυρίλα κλώθεται και γνέθεται./Ήλιοι μικροί γενείτε κι όλο αλέθετε.
08 Σεπτεμβρίου 2012, 22:22
Παροιμίες
Λεξικό εννοιών  

Σύμφωνα με το Λεξικό αναπτυγμένων εννοιών των Χατζηθωμά και Αλέφαντου (εκδόσεις Φίλιππος), παροιμία «είναι η σύντομη λαϊκή φράση, που εκφράζει αλληγορικά, μεταφορικά ή και ειρωνικά μιαν αλήθεια για τη ζωή, που αποκτήθηκε από την πολύχρονη πείρα».

 «Κύριο χαρακτηριστικό της παροιμίας είναι η αλληγορία, η μεταφορά, η συντομία, η εξυπνάδα, η δηκτικότητα και η ειρωνική διάθεση. Την παροιμία την διακρίνει ακόμα το θυμοσοφικό, το ευτράπελο πνεύμα (χιούμορ), η φαντασία, η σαφήνεια και η αλήθεια που περιέχει και η οποία είναι αποτέλεσμα της πείρας του λαού μέσα στην καθημερινή ζωή».

 Σύμφωνα με το ίδιο βιβλίο «Ο Αριστοτέλης πρώτος άρχισε τη συστηματική επιλογή των αρχαίων ελληνικών παροιμιών, τις οποίες ερμήνευσε»

 Είμαι λάτρης των παροιμιών. Τρελαίνομαι να ανακαλύπτω κάποια που δεν ήξερα. Τις χρησιμοποιώ συχνά στον λόγο μου, και λυπάμαι όταν νεότερα άτομα τις αγνοούν ή τις σνομπάρουν…

 Για όσους τις αγαπούν, όπως εγώ, ενδεικτικά παραθέτω κάποιες από τον πίνακα που υπάρχει στο παραπάνω βιβλίο. Και περιμένω να προσθέσουμε κι άλλες…

 -Αγάλια αγάλια γίνεται η αγουρίδα μέλι

-Αργυρό το μίλημα και χρυσό το σιώπα

-Βρόντα αν θέλεις να σ΄ ανοίξουνε

-Βάστα με να σε βαστώ ν΄ ανεβούμε στο βουνό

-Η ομόνοια σπίτια χτίζει κι η διχόνοια τα γκρεμίζει

-Άσκεπος νους διπλός κόπος

-Αν γειτονέψεις με κουτσό θα μάθεις να κουτσαίνεις

-Δούλευε στα νιάτα σου να χεις στα γηρατειά σου

-Όποιος κυνηγά πολλούς λαγούς δεν πιάνει κανένα

-Όποιος βιάζεται σκοντάφτει

-Άναβε το λυχνάρι σου προτού σε βρει η νύχτα

-Κόπο θέλει το πριόνι κι όποιος το κρατεί ιδρώνει

-Μάζευε κι ας είν’ και ρόγες

-Σταλαματιά σταλαματιά γεμίζ΄ η στάμνα η πλατιά

-Το να χέρι νίβει τ΄ άλλο και τα δυο το πρόσωπο

-Φασούλι το φασούλι γεμίζει το σακούλι

 

12 σχόλια - Στείλε Σχόλιο

sven (09.09.2012)
Θυμήθηκα και μία ακόμη: "Το μωρό αν δεν κλάψει , δεν του δίνει η μάνα του..τσιτσί!!!".

Νάχετε μια όμορφη Κυριακή!!!
Hastaroth (09.09.2012)
Μερικές ακόμα:
"Τό'να χέρι νίβει τ'άλλο και τα δυό το πρόσωπο".
"Κάλλιο γαϊδουρόδενε παρά γαϊδουρογύρευε"
"Το μάτι δειλό,μα το χέρι τολμηρό" (το είχα διαβάσει στο αναγνωστικό τής 1ης δημοτικού-μήν πάη ο νούς σας στο πονηρό,σημαίνει απλώς πως όταν βλέπουμε το μέγεθος μιάς δουλειάς που έχουμε να κάνουμε,μπορεί να δειλιάσουμε,όμως άπαξ και τολμήσουμε να την αρχίσουμε,σίγουρα θα την τελειώσουμε).
"Κάλλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρει"
"Οπου λαλούν πολλοί κοκκόροι αργεί να ξημερώση".
Πάντως έχω γράψει και ένα κείμενο με τίτλο "Παροιμίαι και αποφλέγματα",στο οποίο παρωδώ κάποιες απ'τίς γνωστές παροιμίες.Αν θυμηθώ σε ποιό CD το έχω καταχωνιάσει,θα το αναρτήσω στο blog μου (ευκαιρία να γράψω κάτι μετά από τόσον καιρό που το'χω αφήσει εγκαταλελειμμένο).
 
mary_omikron (09.09.2012)
- "Της Κυριακής χαρά και της Δευτέρας λύπη"
- "Κάλλιο πέντε και στο χέρι παρά δέκα και καρτέρει"
- "Της νύχτας τα καμώματα τα βλέπει η μέρα και γελά"
- "Τον αράπη κι αν τον πλένεις το σαπούνι σου χαλάς" (ρατσιστικό ίσως, αλλά υπάρχει)
yokor (09.09.2012)
Αγαπητοί μου, ευχαριστώ πολύ για την... συνδρομή σας σε παροιμίες... :)
Αλβέρτο, περιμένω το κείμενο στο μπλοκ σου τώρα :)
mary_omikron (09.09.2012)
Αα, την μία από τις δικες μου την έβαλε ο Αλβερτος και δεν το πρόσεξα :)
Ας συμπληρώσω τότε:
- Το καλό το παλληκάρι ξέρει κι άλλο μονοπάτι
- Το μοναστήρι να ΄ναι καλά κι από καλογέρους όσους θέλεις
- Υπάρχουν κι αλλού πορτοκαλιές που κάνουν πορτοκάλλια
Θα θυμηθώ κι άλλες...μ΄έβαλες στην πρίζα Γιώτα :) :)
yokor (09.09.2012)
Τέλεια :))))
mary_omikron (09.09.2012)
- Ουτε Μαρτης καλοκαιρι ούτε Αυγουστος χειμώνας
- Των φρονίμων τα παιδια πριν πεινάσουν μαγειρεύουν
- Τον γάϊδαρο τον φτουν και θαρρεί πως βρέχει
- Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολλιός τον Αυγουστο
- Αν κάνει ο Μάρτης δυό νερά κι ο Απρίλης άλλο ένα, χαρά στονε το γεωργό που χει στη γη σπαρμένα
Hastaroth (10.09.2012)
Λοιπόν,με βάλατε κι'εμένα στην πρίζα και αύριο θα επιληφθώ τού θέματος με τίς παρωδίες παροιμιών.
Παροιμιώδεις,ώς γνωστόν,έχουν γίνει και κάποιες προτάσεις στα αρχαία Ελληνικά-όπως το περίφημο "ανδρών γάρ επιφανών,πάσα γή τάφος",που αναφέρει ο Περικλής στον "Επιτάφιό" του,ή το "λυχνίας σβεσθείσης,πάσα γυνή ομοία",που είπε ο Διογένης όταν κάποιοι συμπολίτες του τού σκάρωσαν φάρσα,βάζοντας να κοιμηθή δίπλα του μιά κακάσχημη γραία.
Δέν έχουν όμως μόνο οι Ελληνες παροιμίες,αλλά και άλλοι λαοί.Ενδεικτικά αναφέρω μιά πολύ γνωστή Γαλλική παροιμία:"Qui va a la chasse perd sa place" (μετάφραση γιά τους μή Γαλλομαθείς:όποιος πάει στο κυνήγι,χάνει την θέση του.Η σημασία τής παροιμίας είναι πως όταν έχουμε ένα πλεονέκτημα δέν πρέπει να το αφήνουμε γιατί μπορεί να το χάσουμε από κάποιον άλλο)
Κάποιες άλλες παροιμίες που θυμήθηκα:
"Οποιος κοιμάται με σκύλους,σηκώνεται με ψύλλους"
"Οποιος πρωτοτρώει,στερνοκοιτάει"
"Τού φτωχού το εύρημα,ή καρφί ή πέταλο"
 
 
sven (11.09.2012)
Γιατί άραγε χρησιμοποιούμε σε πολύ μικρότερο βαθμό πλέον παροιμίες ή γνωμικά στο γραπτό και κυρίως στον προφορικό μας λόγο; Έχει άραγε αυτό κάποια σχέση με το ολοένα και φτωχότερο λεξιλόγιο που χρησιμοποιούμε οι περισσότεροι από εμάς και κυρίως οι νέοι; Ήταν μήπως σοφότεροι οι άνθρωποι παλαιότερα  ή μήπως εμείς γίναμε ρηχότεροι; Με ποιον τρόπο επηδρά ο λόγος μας, δηλαδή η γλώσσα που χρησιμοποιούμε στις σχέσεις μας και το αντίστροφο;
yokor (11.09.2012)
Όταν οι άνθρωποι χρησιμοποιούν greeklish και βαριούνται ακόμα και να γράψουν στα ελληνικά, νομίζω είναι αυτονόητο γιατί δεν χρησιμοποιούνται οι παροιμίες, αγαπητέ μου Sven...
Hastaroth, περιμένουμε :) ....
Hastaroth (11.09.2012)
Οταν ακόμα και δημοσιογράφοι,πολιτικοί και καλλιτέχνες το μόνο που έχουν να επιδείξουν είναι αμάθεια και αγραμματωσύνη,εμείς περιμένουμε να ξέρουν να χρησιμοποιούν σωστά και τίς παροιμίες;
Ο υφυπουργός πολιτισμού πρό ημερών είπε,κατά την διάρκεια επίσημης επίσκεψής του στην Γερμανία:"σήμερα διαπίστωσα πόσο μεγάλη είναι η ακτινοβολία και η εμβέλεια που βγαίνει από τον πολιτισμό της αρχαίας Ελλάδας".....
Τί να πούμε τί,τί να τραγουδήσουμε (που λέει και ο Μητσιάς) μέ τέτοιους πολιτικούς "ταγούς".
Γιώτα,το blogάκι μου ανανεώθηκε δεόντως :)
 
Malis (28.05.2021)
Το δικό μου, ειδικότερα, ενδιαφέρον βρίσκεται στις παροιμίες που αναφέρονται σε προσωνύμια, τις οποίες και ταξινομώ στην ιστοσελίδα Ελληνικών ονομάτων που διατηρώ. www.names-n-gifts.com
Σχόλια, εισηγήσεις και παρατηρήσεις είναι πάντα ευπρόσδεκτα.
Η σελίδα δεν είναι εμπορική

Για να στείλετε σχόλιο πρέπει να έχετε συνδεθεί ως μέλος. Πατήστε εδώ για να συνδεθείτε ή εδώ για να εγγραφείτε.

Επιστροφή στο blog
Συγγραφέας
yokor
ΓΙΩΤΑ
από ΦΛΩΡΙΝΑ


Περί Blog
blogs.musicheaven.gr/yokor

...Κατακλυσμούς ποτέ δε λογαριάσαμε μπήκαμε μες στα όλα και περάσαμε. Κι έχουμε για κατάρτι μας βιγλάτορα παντοτινό τον Ήλιο τον Ηλιάτορα!



Tags

25η Μαρτίου 28η Οκτωβρίου E-book Άνευ Άχρηστες γνώσεις και χρήσιμες πληροφορίες Αγαπημένες ιστοσελίδες Αινίγματα Αλέκος Παναγούλης Αλληλεγγύη Ανθρωπιά Αν είναι να μιλήσει κάποιος ας πει για την αγάπη Ανθολογία πεζού ποιήματος Ανθρωπιά Ανθρωπιά Αλληλεγγύη Ανθρωπιά-Αλληλεγγύη Από άλλα ιστολόγια Από άλλες σελίδες Από αρχείο περιοδικών-εφημερίδων Από τα (παλιά) Ανθολόγια του δημοτικού Από τα (παλιά)Ανθολόγια του δημοτικού Από τη λαϊκή μας παράδοση Αποσπάσματα από βιβλία Βιβλία Βιβλία μας Βιβλίο Γιάννης Ρίτσος Γιορτή της μητέρας Γιώτα Γραμματική της φαντασίας Γραφή Γρηγόριος Ξενόπουλος Διηγήματα Διηγήματα και ιστορίες Δικό μου Εαρινή Ισημερία Εικαστικά Έλληνες ποιητές Ελληνίδες ποιήτριες Ελληνική Λογοτεχνία Ελληνική λογοτεχνία Ένα κείμενο μία εικόνα Ένα κείμενο μία εικόνα Επέτειος 17ης Νοεμβρίου Επέτειος Πολυτεχνείου Επικαιρότητα Εργαστήριο συγγραφής-εκδόσεις Αλάτι Ευχάριστα :) Ευχάριστα :) Ευχές Ηλιαχτίδες Ηλιαχτιδογενέθλια Ημερολόγια Θρησκευτικές γιορτές Ιστορίες Μπονζάι Ιστορίες να σκεφτείς Καλωσόρισμα! Κόκκινη κλωστή δεμένη... Κόκκινη κλωστή δεμένη… Κυρά-Σαρακοστή Λαογραφία Λεξικό εννοιών Λογοτεχνικά είδη Μάρτης Μεγάλες προσωπικότητες Μενέλαος Λουντέμης Μικρός Πρίγκιπας Μουσικές επιλογές... Μπομπιροκαταστάσεις Μυθολογία Μυθολογία και ζωγραφική Ξένες ποιήτριες Ξένη λογοτεχνία Ξένη Λογοτεχνία Ξένη πεζογραφία Ξένοι ποιητές Οδυσσέας Ελύτης Οικογενειακές υποθέσεις :P Παγκόσμια Ημέρα Παγκόσμια Ημέρα Παιδικου Βιβλίου Παγκόσμια Ημέρα Παιδικού Βιβλίου Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης Παιδικά βιβλία Παιδική λογοτεχνία Παναγιώτα Χρυσοβαλάντω Πανελλήνια Ημέρα κατά της Σχολικής Βιας και του Εκφοβισμού Παράξενα και όμορφα Πασκόσμια Ημέρα Βιβλίου Πάσχα Περί παραμυθιών περιοδικό Πλανόδιον Ποίηματα Ποίηση Ποιητικές συλλογές Προσευχή Προσωπικά Πρωτομαγιά Πρωτομηνιά Πρωτομηνιά Αλλαγή εποχής Πρωτομηνιά-αλλαγή εποχής Πρωτοχρονιά Σκέψεις Σπουδαίοι Άνθρωποι Σπουδαίοι άνθρωποι Τα βιβλία μας Τα βιβλία μου Τα παιδία παίζει Τζάνι Ροντάρι Τι να μας πουν κι οι ποιητές... Το πoίημα της εβδομάδας Το ποίημα της εβδομάδας Το ποιήμα της εβδομάδας Το ποίημα της εβδομάδας Παγκόσμια Ημέρα Φιλόσοφοι Φλωρινιώτικα Χαϊκού Χιόνι Χριστούγεννα Χωρίς μουσική η ζωή θα ήταν ένα σφάλμα... Χωρίς μουσική η ζωή θα ήταν ένα σφάλμα…



Επίσημοι αναγνώστες (25)
Τα παρακάτω μέλη ενημερώνονται κάθε φορά που ανανεώνεται το blogΓίνε επίσημος αναγνώστης!

Πρόσφατα...
Δημοφιλέστερα...
Αρχείο...

Links